Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
၁၀. ဒန္တပောနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
10. Dantaponasikkhāpadavaṇṇanā
၂၆၃. ဒသမသိက္ခာပဒေ – စတူသု ပစ္စယေသု အန္တမသော ဒန္တကဋ္ဌမ္ပိ သဗ္ဗံ ပံသုကူလမေဝ အသ္သာတိ သဗ္ဗပံသုကူလိကော။ သော ကိရ သုသာနေ ဆဍ္ဍိတဘာဇနမေဝ ပတ္တံ ကတ္ဝာ တတ္ထ ဆဍ္ဍိတစောဠကေဟေဝ စီဝရံ ကတ္ဝာ တတ္ထ ဆဍ္ဍိတမဉ္စပီဌကာနိယေဝ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇတိ။ အယ္ယဝောသာဋိတကာနီတိ ဧတ္ထ အယ္ယာ ဝုစ္စန္တိ ကာလင္ကတာ ပိတိပိတာမဟာ။ ဝောသာဋိတကာနိ ဝုစ္စန္တိ တေသံ အတ္ထာယ သုသာနာဒီသု ဆဍ္ဍိတကာနိ ခာဒနီယဘောဇနီယာနိ; မနုသ္သာ ကိရ ကာလင္ကတေ ဉာတကေ ဥဒ္ဒိသ္သ ယံ တေသံ သဇီဝကာလေ ပိယံ ဟောတိ, တံ ဧတေသု သုသာနာဒီသု ပိဏ္ဍံ ပိဏ္ဍံ ကတ္ဝာ ‘‘ဉာတကာ နော ပရိဘုဉ္ဇန္တူတိ ဌပေန္တိ။ သော ဘိက္ခု တံ ဂဟေတ္ဝာ ဘုဉ္ဇတိ, အညံ ပဏီတမ္ပိ ဒိယ္ယမာနံ န ဣစ္ဆတိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘သုသာနေပိ ရုက္ခမူလေပိ ဥမ္မာရေပိ အယ္ယဝောသာဋိတကာနိ သာမံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇတီ’’တိ။ ထေရောတိ ထိရော ဃနဗဒ္ဓော။ ဝဌရောတိ ထူလော; ထူလော စ ဃနသရီရော စာယံ ဘိက္ခူတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ မနုသ္သမံသံ မညေ ခာဒတီတိ မနုသ္သမံသံ ခာဒတီတိ နံ သလ္လက္ခေမ; မနုသ္သမံသံ ခာဒန္တာ ဟိ ဤဒိသာ ဘဝန္တီတိ အယံ တေသံ အဓိပ္ပာယော။
263. Dasamasikkhāpade – catūsu paccayesu antamaso dantakaṭṭhampi sabbaṃ paṃsukūlameva assāti sabbapaṃsukūliko. So kira susāne chaḍḍitabhājanameva pattaṃ katvā tattha chaḍḍitacoḷakeheva cīvaraṃ katvā tattha chaḍḍitamañcapīṭhakāniyeva gahetvā paribhuñjati. Ayyavosāṭitakānīti ettha ayyā vuccanti kālaṅkatā pitipitāmahā. Vosāṭitakāni vuccanti tesaṃ atthāya susānādīsu chaḍḍitakāni khādanīyabhojanīyāni; manussā kira kālaṅkate ñātake uddissa yaṃ tesaṃ sajīvakāle piyaṃ hoti, taṃ etesu susānādīsu piṇḍaṃ piṇḍaṃ katvā ‘‘ñātakā no paribhuñjantūti ṭhapenti. So bhikkhu taṃ gahetvā bhuñjati, aññaṃ paṇītampi diyyamānaṃ na icchati. Tena vuttaṃ – ‘‘susānepi rukkhamūlepi ummārepi ayyavosāṭitakāni sāmaṃ gahetvā paribhuñjatī’’ti. Theroti thiro ghanabaddho. Vaṭharoti thūlo; thūlo ca ghanasarīro cāyaṃ bhikkhūti vuttaṃ hoti. Manussamaṃsaṃ maññe khādatīti manussamaṃsaṃ khādatīti naṃ sallakkhema; manussamaṃsaṃ khādantā hi īdisā bhavantīti ayaṃ tesaṃ adhippāyo.
၂၆၄. ဥဒကဒန္တပောနေ ကုက္ကုစ္စာယန္တီတိ ဧတ္ထ တေ ဘိက္ခူ ‘‘အဒိန္နံ မုခဒ္ဝာရံ အာဟာရံ အာဟရေယ္ယာ’’တိ ပဒသ္သ သမ္မာ အတ္ထံ အသလ္လက္ခေတ္ဝာ ကုက္ကုစ္စာယိသုံ, ဘဂဝာ ပန ယထာဥပ္ပန္နသ္သ ဝတ္ထုသ္သ ဝသေန ပိတာ ဝိယ ဒာရကေ တေ ဘိက္ခူ သညာပေန္တော အနုပညတ္တိံ ဌပေသိ။
264.Udakadantapone kukkuccāyantīti ettha te bhikkhū ‘‘adinnaṃ mukhadvāraṃ āhāraṃ āhareyyā’’ti padassa sammā atthaṃ asallakkhetvā kukkuccāyisuṃ, bhagavā pana yathāuppannassa vatthussa vasena pitā viya dārake te bhikkhū saññāpento anupaññattiṃ ṭhapesi.
၂၆၅. အဒိန္နန္တိ ကာယေန ဝာ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဝာ ဂဏ္ဟန္တသ္သ ကာယကာယပဋိဗဒ္ဓနိသ္သဂ္ဂိယာနံ အညတရဝသေန န ဒိန္နံ။ ဧတဒေဝ ဟိ သန္ဓာယ ပဒဘာဇနေ ‘‘အဒိန္နံ နာမ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကံ ဝုစ္စတီ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဒုတိယပာရာဇိကေ ပန ‘‘အဒိန္နံ နာမ ပရပရိဂ္ဂဟိတကံ ဝုစ္စတီ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဒိန္နန္တိ ဣဒံ ပန တသ္သေဝ အဒိန္နသ္သ ပဋိပက္ခဝသေန လက္ခဏဒသ္သနတ္ထံ ဥဒ္ဓဋံ။ နိဒ္ဒေသေ စသ္သ ‘‘ကာယေန ဝာ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဝာ နိသ္သဂ္ဂိယေန ဝာ ဒေန္တေ’’တိ ဧဝံ အညသ္မိံ ဒဒမာနေ ‘‘ဟတ္ထပာသေ ဌိတော ကာယေန ဝာ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဝာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတီတိ တံ ဧဝံ ဒိယ္ယမာနံ အန္တမသော ရထရေဏုမ္ပိ သစေ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တလက္ခဏေ ဟတ္ထပာသေ ဌိတော ကာယေန ဝာ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဝာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, ဧတံ ဧဝံ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဒိန္နံ နာမ ဝုစ္စတိ။ န ‘‘ဣဒံ ဂဏ္ဟ, ဣဒံ တဝ ဟောတူ’’တိအာဒိဝစနေန နိသ္သဋ္ဌံ။
265.Adinnanti kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā gaṇhantassa kāyakāyapaṭibaddhanissaggiyānaṃ aññataravasena na dinnaṃ. Etadeva hi sandhāya padabhājane ‘‘adinnaṃ nāma appaṭiggahitakaṃ vuccatī’’ti vuttaṃ. Dutiyapārājike pana ‘‘adinnaṃ nāma parapariggahitakaṃ vuccatī’’ti vuttaṃ. Dinnanti idaṃ pana tasseva adinnassa paṭipakkhavasena lakkhaṇadassanatthaṃ uddhaṭaṃ. Niddese cassa ‘‘kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā nissaggiyena vā dente’’ti evaṃ aññasmiṃ dadamāne ‘‘hatthapāse ṭhito kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā paṭiggaṇhātīti taṃ evaṃ diyyamānaṃ antamaso rathareṇumpi sace pubbe vuttalakkhaṇe hatthapāse ṭhito kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā paṭiggaṇhāti, etaṃ evaṃ paṭiggahitaṃ dinnaṃ nāma vuccati. Na ‘‘idaṃ gaṇha, idaṃ tava hotū’’tiādivacanena nissaṭṭhaṃ.
တတ္ထ ကာယေနာတိ ဟတ္ထာဒီသု ယေန ကေနစိ သရီရာဝယဝေန; အန္တမသော ပာဒင္ဂုလိယာပိ ဒိယ္ယမာနံ ကာယေန ဒိန္နံ နာမ ဟောတိ, ပဋိဂ္ဂဟဏေပိ ဧသေဝ နယော။ ယေန ကေနစိ ဟိ သရီရာဝယဝေန ဂဟိတံ ကာယေန ဂဟိတမေဝ ဟောတိ။ သစေပိ နတ္ထုကရဏိယာ ဒိယ္ယမာနံ နာသာပုဋေန အကလ္လကော ဝာ မုခေန ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ။ အာဘောဂမတ္တမေဝ ဟိ ဧတ္ထ ပမာဏန္တိ အယံ နယော မဟာပစ္စရိယံ ဝုတ္တော။ ကာယပဋိဗဒ္ဓေနာတိ ကဋစ္ဆုအာဒီသု ယေန ကေနစိ ဥပကရဏေန ဒိန္နံ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဒိန္နံ နာမ ဟောတိ။ ပဋိဂ္ဂဟဏေပိ ဧသေဝ နယော။ ယေန ကေနစိ သရီရပဋိဗဒ္ဓေန ပတ္တထာလကာဒိနာ ဂဟိတံ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဂဟိတမေဝ ဟောတိ။ နိသ္သဂ္ဂိယေနာတိ ကာယတော စ ကာယပဋိဗဒ္ဓတော စ မောစေတ္ဝာ ဟတ္ထပာသေ ဌိတသ္သ ကာယေန ဝာ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဝာ ပာတိယမာနမ္ပိ နိသ္သဂ္ဂိယေန ပယောဂေန ဒိန္နံ နာမ ဟောတိ။ အယံ တာဝ ပာဠိဝဏ္ဏနာ။
Tattha kāyenāti hatthādīsu yena kenaci sarīrāvayavena; antamaso pādaṅguliyāpi diyyamānaṃ kāyena dinnaṃ nāma hoti, paṭiggahaṇepi eseva nayo. Yena kenaci hi sarīrāvayavena gahitaṃ kāyena gahitameva hoti. Sacepi natthukaraṇiyā diyyamānaṃ nāsāpuṭena akallako vā mukhena paṭiggaṇhāti. Ābhogamattameva hi ettha pamāṇanti ayaṃ nayo mahāpaccariyaṃ vutto. Kāyapaṭibaddhenāti kaṭacchuādīsu yena kenaci upakaraṇena dinnaṃ kāyapaṭibaddhena dinnaṃ nāma hoti. Paṭiggahaṇepi eseva nayo. Yena kenaci sarīrapaṭibaddhena pattathālakādinā gahitaṃ kāyapaṭibaddhena gahitameva hoti. Nissaggiyenāti kāyato ca kāyapaṭibaddhato ca mocetvā hatthapāse ṭhitassa kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā pātiyamānampi nissaggiyena payogena dinnaṃ nāma hoti. Ayaṃ tāva pāḷivaṇṇanā.
အယံ ပနေတ္ထ ပာဠိမုတ္တကဝိနိစ္ဆယော – ပဉ္စင္ဂေဟိ ပဋိဂ္ဂဟဏံ ရုဟတိ – ထာမမဇ္ဈိမသ္သ ပုရိသသ္သ ဥစ္စာရဏမတ္တံ ဟောတိ, ဟတ္ထပာသော ပညာယတိ, အဘိဟာရော ပညာယတိ, ဒေဝော ဝာ မနုသ္သော ဝာ တိရစ္ဆာနဂတော ဝာ ကာယေန ဝာ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဝာ နိသ္သဂ္ဂိယေန ဝာ ဒေတိ, တံ စေ ဘိက္ခု ကာယေန ဝာ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဝာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ။ ဧဝံ ပဉ္စဟင္ဂေဟိ ပဋိဂ္ဂဟဏံ ရုဟတိ။
Ayaṃ panettha pāḷimuttakavinicchayo – pañcaṅgehi paṭiggahaṇaṃ ruhati – thāmamajjhimassa purisassa uccāraṇamattaṃ hoti, hatthapāso paññāyati, abhihāro paññāyati, devo vā manusso vā tiracchānagato vā kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā nissaggiyena vā deti, taṃ ce bhikkhu kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā paṭiggaṇhāti. Evaṃ pañcahaṅgehi paṭiggahaṇaṃ ruhati.
တတ္ထ ဌိတနိသိန္နနိပန္နာနံ ပဝာရဏသိက္ခာပဒေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဟတ္ထပာသော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သစေ ပန ဒာယကပဋိဂ္ဂာဟကေသု ဧကော အာကာသေ ဟောတိ, ဧကော ဘူမိယံ, ဘူမဋ္ဌသ္သ စ သီသေန အာကာသဋ္ဌသ္သ စ ဌပေတ္ဝာ ဒာတုံ ဝာ ဂဟေတုံ ဝာ ပသာရိတဟတ္ထံ, ယံ အာသန္နတရံ အင္ဂံ, တသ္သ ဩရိမန္တေန ဟတ္ထပာသပ္ပမာဏံ ပရိစ္ဆိန္ဒိတဗ္ဗံ။ သစေပိ ဧကော ကူပေ ဟောတိ, ဧကော ကူပတဋေ, ဧကော ဝာ ပန ရုက္ခေ, ဧကော ပထဝိယံ, ဝုတ္တနယေနေဝ ဟတ္ထပာသပ္ပမာဏံ ပရိစ္ဆိန္ဒိတဗ္ဗံ။ ဧဝရူပေ ဟတ္ထပာသေ ဌတ္ဝာ သစေပိ ပက္ခီ မုခတုဏ္ဍကေန ဝာ ဟတ္ထီ ဝာ သောဏ္ဍာယ ဂဟေတ္ဝာ ပုပ္ဖံ ဝာ ဖလံ ဝာ ဒေတိ, ပဋိဂ္ဂဟဏံ ရုဟတိ။ သစေ ပန အဒ္ဓဋ္ဌမရတနသ္သာပိ ဟတ္ထိနော ခန္ဓေ နိသိန္နော, တေန သောဏ္ဍာယ ဒိယ္ယမာနံ ဂဏ္ဟာတိ, ဝဋ္ဋတိယေဝ။
Tattha ṭhitanisinnanipannānaṃ pavāraṇasikkhāpade vuttanayeneva hatthapāso veditabbo. Sace pana dāyakapaṭiggāhakesu eko ākāse hoti, eko bhūmiyaṃ, bhūmaṭṭhassa ca sīsena ākāsaṭṭhassa ca ṭhapetvā dātuṃ vā gahetuṃ vā pasāritahatthaṃ, yaṃ āsannataraṃ aṅgaṃ, tassa orimantena hatthapāsappamāṇaṃ paricchinditabbaṃ. Sacepi eko kūpe hoti, eko kūpataṭe, eko vā pana rukkhe, eko pathaviyaṃ, vuttanayeneva hatthapāsappamāṇaṃ paricchinditabbaṃ. Evarūpe hatthapāse ṭhatvā sacepi pakkhī mukhatuṇḍakena vā hatthī vā soṇḍāya gahetvā pupphaṃ vā phalaṃ vā deti, paṭiggahaṇaṃ ruhati. Sace pana addhaṭṭhamaratanassāpi hatthino khandhe nisinno, tena soṇḍāya diyyamānaṃ gaṇhāti, vaṭṭatiyeva.
ဧကော ဗဟူနိ ဘတ္တဗ္ယဉ္ဇနဘာဇနာနိ သီသေ ကတ္ဝာ ဘိက္ခုသ္သ သန္တိကံ အာဂန္တ္ဝာ ဌိတကောဝ ဂဏ္ဟထာတိ ဝဒတိ, န တာဝ အဘိဟာရော ပညာယတိ, တသ္မာ န ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ ပန ဤသကမ္ပိ ဩနမတိ, ဘိက္ခုနာ ဟတ္ထံ ပသာရေတ္ဝာ ဟေဋ္ဌိမဘာဇနံ ဧကဒေသေနာပိ သမ္ပဋိစ္ဆိတဗ္ဗံ။ ဧတ္တာဝတာ သဗ္ဗဘာဇနာနိ ပဋိဂ္ဂဟိတာနိ ဟောန္တိ, တတော ပဋ္ဌာယ ဩရောပေတ္ဝာ ဝာ ဥဂ္ဃာဋေတ္ဝာ ဝာ ယံ ဣစ္ဆတိ, တံ ဂဟေတ္ဝာ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သဘတ္တပစ္ဆိအာဒိမ္ဟိ ပန ဧကဘာဇနေ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ, ကာဇေန ဘတ္တံ ဟရန္တောပိ သစေ ကာဇံ ဩနာမေတ္ဝာ ဒေတိ, ဝဋ္ဋတိ။ တိံသဟတ္ထော ဝေဏု ဟောတိ, ဧကသ္မိံ အန္တေ ဂုဠကုမ္ဘော ဗဒ္ဓော, ဧကသ္မိံ သပ္ပိကုမ္ဘော, တဉ္စေ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, သဗ္ဗံ ပဋိဂ္ဂဟိတမေဝ။ ဥစ္ဆုယန္တဒောဏိတော ပဂ္ဃရန္တမေဝ ရသံ ဂဏ္ဟထာတိ ဝဒတိ, အဘိဟာရော န ပညာယတီတိ န ဂဟေတဗ္ဗော။ သစေ ပန ကသဋံ ဆဍ္ဍေတ္ဝာ ဟတ္ထေန ဥသ္သိဉ္စိတ္ဝာ ဥသ္သိဉ္စိတ္ဝာ ဒေတိ, ဝဋ္ဋတိ။
Eko bahūni bhattabyañjanabhājanāni sīse katvā bhikkhussa santikaṃ āgantvā ṭhitakova gaṇhathāti vadati, na tāva abhihāro paññāyati, tasmā na gahetabbaṃ. Sace pana īsakampi onamati, bhikkhunā hatthaṃ pasāretvā heṭṭhimabhājanaṃ ekadesenāpi sampaṭicchitabbaṃ. Ettāvatā sabbabhājanāni paṭiggahitāni honti, tato paṭṭhāya oropetvā vā ugghāṭetvā vā yaṃ icchati, taṃ gahetvā bhuñjituṃ vaṭṭati. Sabhattapacchiādimhi pana ekabhājane vattabbameva natthi, kājena bhattaṃ harantopi sace kājaṃ onāmetvā deti, vaṭṭati. Tiṃsahattho veṇu hoti, ekasmiṃ ante guḷakumbho baddho, ekasmiṃ sappikumbho, tañce paṭiggaṇhāti, sabbaṃ paṭiggahitameva. Ucchuyantadoṇito paggharantameva rasaṃ gaṇhathāti vadati, abhihāro na paññāyatīti na gahetabbo. Sace pana kasaṭaṃ chaḍḍetvā hatthena ussiñcitvā ussiñcitvā deti, vaṭṭati.
ဗဟူ ပတ္တာ မဉ္စေ ဝာ ပီဌေ ဝာ ကဋသာရကေ ဝာ ဒောဏိယံ ဝာ ဖလကေ ဝာ ဌပိတာ ဟောန္တိ, ယတ္ထ ဌိတသ္သ ဒာယကော ဟတ္ထပာသေ ဟောတိ, တတ္ထ ဌတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဟဏသညာယ မဉ္စာဒီနိ အင္ဂုလိယာပိ ဖုသိတ္ဝာ ဌိတေန ဝာ နိသိန္နေန ဝာ နိပန္နေန ဝာ ယံ တေသု ပတ္တေသု ဒိယ္ယတိ, တံ သဗ္ဗံ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဟောတိ။ သစေပိ ပဋိဂ္ဂဟေသ္သာမီတိ မဉ္စာဒီနိ အာရုဟိတ္ဝာ နိသီဒတိ, ဝဋ္ဋတိယေဝ ။ သစေ ပန မဉ္စာဒီနိ ဟတ္ထေန ဂဟေတ္ဝာ မဉ္စေ နိသီဒတိ, ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ။
Bahū pattā mañce vā pīṭhe vā kaṭasārake vā doṇiyaṃ vā phalake vā ṭhapitā honti, yattha ṭhitassa dāyako hatthapāse hoti, tattha ṭhatvā paṭiggahaṇasaññāya mañcādīni aṅguliyāpi phusitvā ṭhitena vā nisinnena vā nipannena vā yaṃ tesu pattesu diyyati, taṃ sabbaṃ paṭiggahitaṃ hoti. Sacepi paṭiggahessāmīti mañcādīni āruhitvā nisīdati, vaṭṭatiyeva . Sace pana mañcādīni hatthena gahetvā mañce nisīdati, vattabbameva natthi.
ပထဝိယံ ပန သစေပိ ကုစ္ဆိယာ ကုစ္ဆိံ အာဟစ္စ ဌိတာ ဟောန္တိ, ယံ ယံ အင္ဂုလိယာ ဝာ သူစိယာ ဝာ ဖုသိတ္ဝာ နိသိန္နော ဟောတိ, တတ္ထ တတ္ထ ဒိယ္ယမာနမေဝ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဟောတိ။ ‘‘ယတ္ထ ကတ္ထစိ မဟာကဋသာရဟတ္ထတ္ထရဏာဒီသု ဌပိတပတ္တေ ပဋိဂ္ဂဟဏံ န ရုဟတီ’’တိ ဝုတ္တံ, တံ ဟတ္ထပာသာတိက္ကမံ သန္ဓာယ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဟတ္ထပာသေ ပန သတိ ယတ္ထ ကတ္ထစိ ဝဋ္ဋတိ အညတ္ရ တတ္ထဇာတကာ။
Pathaviyaṃ pana sacepi kucchiyā kucchiṃ āhacca ṭhitā honti, yaṃ yaṃ aṅguliyā vā sūciyā vā phusitvā nisinno hoti, tattha tattha diyyamānameva paṭiggahitaṃ hoti. ‘‘Yattha katthaci mahākaṭasārahatthattharaṇādīsu ṭhapitapatte paṭiggahaṇaṃ na ruhatī’’ti vuttaṃ, taṃ hatthapāsātikkamaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ. Hatthapāse pana sati yattha katthaci vaṭṭati aññatra tatthajātakā.
တတ္ထဇာတကေ ပန ပဒုမိနိပဏ္ဏေ ဝာ ကိံသုကပဏ္ဏာဒိမ္ဟိ ဝာ န ဝဋ္ဋတိ။ န ဟိ တံ ကာယပဋိဗဒ္ဓသင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတိ။ ယထာ စ တတ္ထဇာတကေ; ဧဝံ ခာဏုကေ ဗန္ဓိတ္ဝာ ဌပိတမဉ္စာဒိမ္ဟိ အသံဟာရိမေ ဖလကေ ဝာ ပာသာဏေ ဝာ န ရုဟတိယေဝ, တေပိ ဟိ တတ္ထဇာတကသင္ခေပုပဂာ ဟောန္တိ။ ဘူမိယံ အတ္ထတေသု သုခုမေသု တိန္တိဏိကာဒိပဏ္ဏေသုပိ ပဋိဂ္ဂဟဏံ န ရုဟတိ, န ဟိ တာနိ သန္ဓာရေတုံ သမတ္ထာနီတိ။ မဟန္တေသု ပန ပဒုမိနိပဏ္ဏာဒီသု ရုဟတိ။ သစေ ဟတ္ထပာသံ အတိက္ကမ္မ ဌိတော ဒီဃဒဏ္ဍကေန ဥဠုင္ကေန ဒေတိ, အာဂန္တ္ဝာ ဒေဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ဝစနံ အသုတ္ဝာ ဝာ အနာဒိယိတ္ဝာ ဝာ ပတ္တေ အာကိရတိယေဝ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ ဒူရေ ဌတ္ဝာ ဘတ္တပိဏ္ဍံ ခိပန္တေပိ ဧသေဝ နယော။
Tatthajātake pana paduminipaṇṇe vā kiṃsukapaṇṇādimhi vā na vaṭṭati. Na hi taṃ kāyapaṭibaddhasaṅkhyaṃ gacchati. Yathā ca tatthajātake; evaṃ khāṇuke bandhitvā ṭhapitamañcādimhi asaṃhārime phalake vā pāsāṇe vā na ruhatiyeva, tepi hi tatthajātakasaṅkhepupagā honti. Bhūmiyaṃ atthatesu sukhumesu tintiṇikādipaṇṇesupi paṭiggahaṇaṃ na ruhati, na hi tāni sandhāretuṃ samatthānīti. Mahantesu pana paduminipaṇṇādīsu ruhati. Sace hatthapāsaṃ atikkamma ṭhito dīghadaṇḍakena uḷuṅkena deti, āgantvā dehīti vattabbo. Vacanaṃ asutvā vā anādiyitvā vā patte ākiratiyeva, puna paṭiggahetabbaṃ. Dūre ṭhatvā bhattapiṇḍaṃ khipantepi eseva nayo.
သစေ ပတ္တတ္ထဝိကတော နီဟရိယမာနေ ပတ္တေ ရဇနစုဏ္ဏာနိ ဟောန္တိ, သတိ ဥဒကေ ဓောဝိတဗ္ဗော, အသတိ ရဇနစုဏ္ဏံ ပုစ္ဆိတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဝာ ပိဏ္ဍာယ စရိတဗ္ဗံ။ သစေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တသ္သ ရဇံ ပတတိ, ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဘိက္ခာ ဂဏ္ဟိတဗ္ဗာ။ အပ္ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဂဏ္ဟတော ဝိနယဒုက္ကဋံ။ တံ ပန ပုန ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဘုဉ္ဇတော အနာပတ္တိ။ သစေ ပန ‘‘ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဒေထာ’’တိ ဝုတ္တေ ဝစနံ အသုတ္ဝာ ဝာ အနာဒိယိတ္ဝာ ဝာ ဘိက္ခံ ဒေန္တိယေဝ, ဝိနယဒုက္ကဋံ နတ္ထိ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ အညာ ဘိက္ခာ ဂဟေတဗ္ဗာ။
Sace pattatthavikato nīhariyamāne patte rajanacuṇṇāni honti, sati udake dhovitabbo, asati rajanacuṇṇaṃ pucchitvā paṭiggahetvā vā piṇḍāya caritabbaṃ. Sace piṇḍāya carantassa rajaṃ patati, paṭiggahetvā bhikkhā gaṇhitabbā. Appaṭiggahetvā gaṇhato vinayadukkaṭaṃ. Taṃ pana puna paṭiggahetvā bhuñjato anāpatti. Sace pana ‘‘paṭiggahetvā dethā’’ti vutte vacanaṃ asutvā vā anādiyitvā vā bhikkhaṃ dentiyeva, vinayadukkaṭaṃ natthi, puna paṭiggahetvā aññā bhikkhā gahetabbā.
သစေ မဟာဝာတော တတော တတော ရဇံ ပာတေတိ, န သက္ကာ ဟောတိ ဘိက္ခံ ဂဟေတုံ, ‘‘အနုပသမ္ပန္နသ္သ ဒသ္သာမီ’’တိ သုဒ္ဓစိတ္တေန အာဘောဂံ ကတ္ဝာ ဂဏ္ဟိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧဝံ ပိဏ္ဍာယ စရိတ္ဝာ ဝိဟာရံ ဝာ အာသနသာလံ ဝာ ဂန္တ္ဝာ တံ အနုပသမ္ပန္နသ္သ ဒတ္ဝာ ပုန တေန ဒိန္နံ ဝာ တသ္သ ဝိသ္သာသေန ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။
Sace mahāvāto tato tato rajaṃ pāteti, na sakkā hoti bhikkhaṃ gahetuṃ, ‘‘anupasampannassa dassāmī’’ti suddhacittena ābhogaṃ katvā gaṇhituṃ vaṭṭati. Evaṃ piṇḍāya caritvā vihāraṃ vā āsanasālaṃ vā gantvā taṃ anupasampannassa datvā puna tena dinnaṃ vā tassa vissāsena vā paṭiggahetvā bhuñjituṃ vaṭṭati.
သစေ ဘိက္ခာစာရေ သရဇံ ပတ္တံ ဘိက္ခုသ္သ ဒေတိ, သော ဝတ္တဗ္ဗော – ‘‘ဣမံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဘိက္ခံ ဝာ ဂဏ္ဟေယ္ယာသိ, ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယာသိ ဝာ’’တိ တေန တထာ ကာတဗ္ဗံ။ သစေ ရဇံ ဥပရိ ဥပ္ပိလဝတိ, ကဉ္ဇိကံ ပဝာဟေတ္ဝာ သေသံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ အန္တော ပဝိဋ္ဌံ ဟောတိ, ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ အနုပသမ္ပန္နေ အသတိ ဟတ္ထတော အမောစေန္တေန, ယတ္ထ အနုပသမ္ပန္နော အတ္ထိ တတ္ထ နေတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ ။ သုက္ခဘတ္တေ ပတိတရဇံ အပနေတ္ဝာ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ အတိသုခုမံ ဟောတိ, ဥပရိဘတ္တေန သဒ္ဓိံ အပနေတဗ္ဗံ, ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဝာ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယာဂုံ ဝာ သူပံ ဝာ ပုရတော ဌပေတ္ဝာ အာလုလေန္တာနံ ဘာဇနတော ဖုသိတာနိ ဥဂ္ဂန္တ္ဝာ ပတ္တေ ပတန္တိ, ပတ္တော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။
Sace bhikkhācāre sarajaṃ pattaṃ bhikkhussa deti, so vattabbo – ‘‘imaṃ paṭiggahetvā bhikkhaṃ vā gaṇheyyāsi, paribhuñjeyyāsi vā’’ti tena tathā kātabbaṃ. Sace rajaṃ upari uppilavati, kañjikaṃ pavāhetvā sesaṃ bhuñjitabbaṃ. Sace anto paviṭṭhaṃ hoti, paṭiggahetabbaṃ. Anupasampanne asati hatthato amocentena, yattha anupasampanno atthi tattha netvā paṭiggahetabbaṃ . Sukkhabhatte patitarajaṃ apanetvā bhuñjituṃ vaṭṭati. Sace atisukhumaṃ hoti, uparibhattena saddhiṃ apanetabbaṃ, paṭiggahetvā vā bhuñjitabbaṃ. Yāguṃ vā sūpaṃ vā purato ṭhapetvā ālulentānaṃ bhājanato phusitāni uggantvā patte patanti, patto paṭiggahetabbo.
ဥဠုင္ကေန အာဟရိတ္ဝာ ဒေန္တာနံ ပဌမတရံ ဥဠုင္ကတော ထေဝာ ပတ္တေ ပတန္တိ, သုပတိတာ, အဘိဟဋတ္တာ ဒောသော နတ္ထိ။ သစေပိ စရုကေန ဘတ္တေ အာကိရိယမာနေ စရုကတော မသိ ဝာ ဆာရိကာ ဝာ ပတတိ, အဘိဟဋတ္တာ နေဝတ္ထိ ဒောသော။ အနန္တရသ္သ ဘိက္ခုနော ဒိယ္ယမာနံ ပတ္တတော ဥပ္ပတိတ္ဝာ ဣတရသ္သ ပတ္တေ ပတတိ, သုပတိတံ။ ပဋိဂ္ဂဟိတမေဝ ဟိ တံ ဟောတိ။
Uḷuṅkena āharitvā dentānaṃ paṭhamataraṃ uḷuṅkato thevā patte patanti, supatitā, abhihaṭattā doso natthi. Sacepi carukena bhatte ākiriyamāne carukato masi vā chārikā vā patati, abhihaṭattā nevatthi doso. Anantarassa bhikkhuno diyyamānaṃ pattato uppatitvā itarassa patte patati, supatitaṃ. Paṭiggahitameva hi taṃ hoti.
သစေ ဇဇ္ဈရိသာခာဒိံ ဖာလေတ္ဝာ ဧကသ္သ ဘိက္ခုနော ဒေန္တာနံ သာခတော ဖုသိတာနိ အညသ္သ ပတ္တေ ပတန္တိ, ပတ္တော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ ယသ္သ ပတ္တသ္သ ဥပရိ ဖာလေန္တိ, တသ္သ ပတ္တေ ပတိတေသု ဒာတုကာမတာယ အဘိဟဋတ္တာ ဒောသော နတ္ထိ။ ပာယာသသ္သ ပူရေတ္ဝာ ပတ္တံ ဒေန္တိ, ဥဏ္ဟတ္တာ ဟေဋ္ဌာ ဂဟေတုံ န သက္ကောတိ, မုခဝဋ္ဋိယာပိ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ တထာပိ န သက္ကောတိ, အာဓာရကေန ဂဏ္ဟိတဗ္ဗော။
Sace jajjharisākhādiṃ phāletvā ekassa bhikkhuno dentānaṃ sākhato phusitāni aññassa patte patanti, patto paṭiggahetabbo. Yassa pattassa upari phālenti, tassa patte patitesu dātukāmatāya abhihaṭattā doso natthi. Pāyāsassa pūretvā pattaṃ denti, uṇhattā heṭṭhā gahetuṃ na sakkoti, mukhavaṭṭiyāpi gahetuṃ vaṭṭati. Sace tathāpi na sakkoti, ādhārakena gaṇhitabbo.
အာသနသာလာယ ပတ္တံ ဂဟေတ္ဝာ နိသိန္နော ဘိက္ခု နိဒ္ဒံ ဩက္ကန္တော ဟောတိ, နေဝ အာဟရိယမာနံ န ဒိယ္ယမာနံ ဇာနာတိ, အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဟောတိ။ သစေ ပန အာဘောဂံ ကတ္ဝာ နိသိန္နော ဟောတိ, ဝဋ္ဋတိ။ သစေပိ သော ဟတ္ထေန အာဓာရကံ မုဉ္စိတ္ဝာ ပာဒေန ပေလ္လေတ္ဝာ နိဒ္ဒာယတိ, ဝဋ္ဋတိယေဝ။ ပာဒေန အာဓာရကံ အက္ကမိတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟန္တသ္သ ပန ဇာဂရန္တသ္သပိ အနာဒရပဋိဂ္ဂဟဏံ ဟောတိ, တသ္မာ န ကာတဗ္ဗံ။ ကေစိ ဧဝံ အာဓာရကေန ပဋိဂ္ဂဟဏံ ကာယပဋိဗဒ္ဓပဋိဗဒ္ဓေန ပဋိဂ္ဂဟဏံ နာမ ဟောတိ, တသ္မာ န ဝဋ္ဋတီတိ ဝဒန္တိ။ တံ တေသံ ဝစနမတ္တမေဝ။ အတ္ထတော ပန သဗ္ဗမ္ပေတံ ကာယပဋိဗဒ္ဓမေဝ ဟောတိ။ ကာယသံသဂ္ဂေပိ စေသ နယော ဒသ္သိတောဝ။ ယမ္ပိ ဘိက္ခုသ္သ ဒိယ္ယမာနံ ပတတိ, တမ္ပိ သာမံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ တတ္ရိဒံ သုတ္တံ –
Āsanasālāya pattaṃ gahetvā nisinno bhikkhu niddaṃ okkanto hoti, neva āhariyamānaṃ na diyyamānaṃ jānāti, appaṭiggahitaṃ hoti. Sace pana ābhogaṃ katvā nisinno hoti, vaṭṭati. Sacepi so hatthena ādhārakaṃ muñcitvā pādena pelletvā niddāyati, vaṭṭatiyeva. Pādena ādhārakaṃ akkamitvā paṭiggaṇhantassa pana jāgarantassapi anādarapaṭiggahaṇaṃ hoti, tasmā na kātabbaṃ. Keci evaṃ ādhārakena paṭiggahaṇaṃ kāyapaṭibaddhapaṭibaddhena paṭiggahaṇaṃ nāma hoti, tasmā na vaṭṭatīti vadanti. Taṃ tesaṃ vacanamattameva. Atthato pana sabbampetaṃ kāyapaṭibaddhameva hoti. Kāyasaṃsaggepi cesa nayo dassitova. Yampi bhikkhussa diyyamānaṃ patati, tampi sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Tatridaṃ suttaṃ –
‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယံ ဒိယ္ယမာနံ ပတတိ, တံ သာမံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ပရိစ္စတ္တံ တံ, ဘိက္ခဝေ, ဒာယကေဟီ’’တိ (စူဠဝ. ၂၇၃)။
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, yaṃ diyyamānaṃ patati, taṃ sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ pariccattaṃ taṃ, bhikkhave, dāyakehī’’ti (cūḷava. 273).
ဣဒဉ္စ ပန သုတ္တံ နေယ္ယတ္ထံ။ တသ္မာ ဧဝမေတ္ထ အဓိပ္ပာယော ဝေဒိတဗ္ဗော – ယံ ဒိယ္ယမာနံ ဒာယကသ္သ ဟတ္ထတော ပရိဂဠိတ္ဝာ သုဒ္ဓာယ ဝာ ဘူမိယာ ပဒုမိနိပဏ္ဏဝတ္ထကဋသာရကာဒီသု ဝာ ပတတိ, တံ သာမံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ယံ ပန သရဇာယ ဘူမိယာ ပတတိ, တံ ရဇံ ပုဉ္ဆိတ္ဝာ ဝာ ဓောဝိတ္ဝာ ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ပန ပဝဋ္ဋန္တံ အညသ္သ ဘိက္ခုနော သန္တိကံ ဂစ္ဆတိ, တေန အာဟရာပေတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ တံ ဘိက္ခုံ ဝဒတိ ‘‘တ္ဝံယေဝ ခာဒာ’’တိ တသ္သာပိ ခာဒိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ အနာဏတ္တေန ပန တေန န ဂဟေတဗ္ဗံ။ အနာဏတ္တေနာပိ ‘‘ဣတရသ္သ ဒသ္သာမီ’’တိ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ကုရုန္ဒိယံ ဝုတ္တံ။ ကသ္မာ ပနေတံ ဣတရသ္သ ဘိက္ခုနော ဂဟေတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ? ဘဂဝတာ အနနုညာတတ္တာ။ ဘဂဝတာ ဟိ ‘‘သာမံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ ဝဒန္တေန ယသ္သေဝ တံ ဒိယ္ယမာနံ ပတတိ, တသ္သ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကမ္ပိ တံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘောဂော အနုညာတော။ ‘‘ပရိစ္စတ္တံ တံ ဘိက္ခဝေ ဒာယကေဟီ’’တိ ဝစနေန ပနေတ္ထ ပရသန္တကာဘာဝော ဒီပိတော။ တသ္မာ အညသ္သ သာမံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ န ဝဋ္ဋတိ, တသ္သ ပန အာဏတ္တိယာ ဝဋ္ဋတီတိ အယံ ကိရေတ္ထ အဓိပ္ပာယော။
Idañca pana suttaṃ neyyatthaṃ. Tasmā evamettha adhippāyo veditabbo – yaṃ diyyamānaṃ dāyakassa hatthato parigaḷitvā suddhāya vā bhūmiyā paduminipaṇṇavatthakaṭasārakādīsu vā patati, taṃ sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Yaṃ pana sarajāya bhūmiyā patati, taṃ rajaṃ puñchitvā vā dhovitvā vā paṭiggahetvā vā paribhuñjitabbaṃ. Sace pana pavaṭṭantaṃ aññassa bhikkhuno santikaṃ gacchati, tena āharāpetumpi vaṭṭati. Sace taṃ bhikkhuṃ vadati ‘‘tvaṃyeva khādā’’ti tassāpi khādituṃ vaṭṭati. Anāṇattena pana tena na gahetabbaṃ. Anāṇattenāpi ‘‘itarassa dassāmī’’ti gahetuṃ vaṭṭatīti kurundiyaṃ vuttaṃ. Kasmā panetaṃ itarassa bhikkhuno gahetuṃ na vaṭṭatīti? Bhagavatā ananuññātattā. Bhagavatā hi ‘‘sāmaṃ gahetvā paribhuñjitu’’nti vadantena yasseva taṃ diyyamānaṃ patati, tassa appaṭiggahitakampi taṃ gahetvā paribhogo anuññāto. ‘‘Pariccattaṃ taṃ bhikkhave dāyakehī’’ti vacanena panettha parasantakābhāvo dīpito. Tasmā aññassa sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ na vaṭṭati, tassa pana āṇattiyā vaṭṭatīti ayaṃ kirettha adhippāyo.
ယသ္မာ စ တံ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကတ္တာ အနုညာတံ, တသ္မာ ယထာဌိတံယေဝ အနာမသိတ္ဝာ ကေနစိ ပိဒဟိတ္ဝာ ဌပိတံ ဒုတိယဒိဝသေပိ ပရိဘုဉ္စိတုံ ဝဋ္ဋတိ, သန္နိဓိပစ္စယာ အနာပတ္တိ။ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပန ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ တံဒိဝသံယေဝ ဟိ တသ္သ သာမံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘောဂော အနုညာတော, န တတော ပရန္တိ အယမ္ပိ ကိရေတ္ထ အဓိပ္ပာယော။
Yasmā ca taṃ appaṭiggahitakattā anuññātaṃ, tasmā yathāṭhitaṃyeva anāmasitvā kenaci pidahitvā ṭhapitaṃ dutiyadivasepi paribhuñcituṃ vaṭṭati, sannidhipaccayā anāpatti. Paṭiggahetvā pana paribhuñjitabbaṃ. Taṃdivasaṃyeva hi tassa sāmaṃ gahetvā paribhogo anuññāto, na tato paranti ayampi kirettha adhippāyo.
ဣဒာနိ အဗ္ဗောဟာရိကနယော ဝုစ္စတိ – ဘုဉ္ဇန္တာနဉ္ဟိ ဒန္တာ ခိယ္ယန္တိ, နခာ ခိယ္ယန္တိ, ပတ္တသ္သ ဝဏ္ဏော ခိယ္ယတိ, သဗ္ဗံ အဗ္ဗောဟာရိကံ။ ယမ္ပိ သတ္ထကေန ဥစ္ဆုအာဒီသု ဖာလိတေသု မလံ ပညာယတိ, ဧတံ နဝသမုဋ္ဌိတံ နာမ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ သတ္ထကံ ဓောဝိတ္ဝာ ဖာလိတေသု မလံ န ပညာယတိ, လောဟဂန္ဓမတ္တံ ဟောတိ, တံ အဗ္ဗောဟာရိကံ။ ယမ္ပိ သတ္ထကံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဟရန္တိ, တေန ဖာလိတေပိ ဧသေဝ နယော။ န ဟိ တံ ပရိဘောဂတ္ထာယ ပရိဟရန္တီတိ။ မူလဘေသဇ္ဇာဒီနိ ပိသန္တာနံ ဝာ ကောဋ္ဋေန္တာနံ ဝာ နိသဒနိသဒပောတကဥဒုက္ခလမုသလာဒီနိ ခိယ္ယန္တိ, ပရိဟရဏကဝာသိံ တာပေတ္ဝာ ဘေသဇ္ဇတ္ထာယ တက္ကေ ဝာ ခီရေ ဝာ ပက္ခိပန္တိ, တတ္ထ နီလိကာ ပညာယတိ။ သတ္ထကေ ဝုတ္တသဒိသောဝ ဝိနိစ္ဆယော။ အာမကတက္ကာဒီသု ပန သယံ န ပက္ခိပိတဗ္ဗာ။ ပက္ခိပတိ စေ, သာမပာကတော န မုစ္စတိ။
Idāni abbohārikanayo vuccati – bhuñjantānañhi dantā khiyyanti, nakhā khiyyanti, pattassa vaṇṇo khiyyati, sabbaṃ abbohārikaṃ. Yampi satthakena ucchuādīsu phālitesu malaṃ paññāyati, etaṃ navasamuṭṭhitaṃ nāma paṭiggahetvā paribhuñjitabbaṃ. Satthakaṃ dhovitvā phālitesu malaṃ na paññāyati, lohagandhamattaṃ hoti, taṃ abbohārikaṃ. Yampi satthakaṃ gahetvā pariharanti, tena phālitepi eseva nayo. Na hi taṃ paribhogatthāya pariharantīti. Mūlabhesajjādīni pisantānaṃ vā koṭṭentānaṃ vā nisadanisadapotakaudukkhalamusalādīni khiyyanti, pariharaṇakavāsiṃ tāpetvā bhesajjatthāya takke vā khīre vā pakkhipanti, tattha nīlikā paññāyati. Satthake vuttasadisova vinicchayo. Āmakatakkādīsu pana sayaṃ na pakkhipitabbā. Pakkhipati ce, sāmapākato na muccati.
ဒေဝေ ဝသ္သန္တေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တသ္သ သရီရတော ဝာ စီဝရတော ဝာ ကိလိဋ္ဌဥဒကံ ပတ္တေ ပတတိ, တံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ ရုက္ခမူလာဒီသု ဘုဉ္ဇန္တသ္သ ပတိတေပိ ဧသေဝ နယော။ သစေ ပန သတ္တာဟံ ဝသ္သန္တေ ဒေဝေ သုဒ္ဓံ ဥဒကံ ဟောတိ, အဗ္ဘောကာသတော ဝာ ပတတိ, ဝဋ္ဋတိ။ သာမဏေရသ္သ ဩဒနံ ဒေန္တေန တသ္သ ပတ္တဂတံ အစ္ဆုပန္တေနေဝ ဒာတဗ္ဗော။ ပတ္တော ဝာသ္သ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတေ ဩဒနံ ဆုပိတ္ဝာ ပုန အတ္တနော ပတ္တေ ဩဒနံ ဂဏ္ဟန္တသ္သ ဥဂ္ဂဟိတကော ဟောတိ။
Deve vassante piṇḍāya carantassa sarīrato vā cīvarato vā kiliṭṭhaudakaṃ patte patati, taṃ paṭiggahetabbaṃ. Rukkhamūlādīsu bhuñjantassa patitepi eseva nayo. Sace pana sattāhaṃ vassante deve suddhaṃ udakaṃ hoti, abbhokāsato vā patati, vaṭṭati. Sāmaṇerassa odanaṃ dentena tassa pattagataṃ acchupanteneva dātabbo. Patto vāssa paṭiggahetabbo. Appaṭiggahite odanaṃ chupitvā puna attano patte odanaṃ gaṇhantassa uggahitako hoti.
သစေ ပန ဒာတုကာမော ဟုတ္ဝာ ‘‘အာဟရ သာမဏေရ ပတ္တံ, ဩဒနံ ဂဏ္ဟာ’’တိ ဝဒတိ, ဣတရော စ ‘‘အလံ မယ္ဟ’’န္တိ ပဋိက္ခိပတိ, ပုန တဝေဝေတံ မယာ ပရိစ္စတ္တ’’န္တိ စ ဝုတ္တေပိ ‘‘န မယ္ဟံ ဧတေနတ္ထော’’တိ ဝဒတိ။ သတက္ခတ္တုမ္ပိ ပရိစ္စဇတု, ယာဝ အတ္တနော ဟတ္ထဂတံ ပဋိဂ္ဂဟိတမေဝ ဟောတိ။
Sace pana dātukāmo hutvā ‘‘āhara sāmaṇera pattaṃ, odanaṃ gaṇhā’’ti vadati, itaro ca ‘‘alaṃ mayha’’nti paṭikkhipati, puna tavevetaṃ mayā pariccatta’’nti ca vuttepi ‘‘na mayhaṃ etenattho’’ti vadati. Satakkhattumpi pariccajatu, yāva attano hatthagataṃ paṭiggahitameva hoti.
သစေ ပန အာဓာရကေ ဌိတံ နိရပေက္ခော ‘‘ဂဏ္ဟာ’’တိ ဝဒတိ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သာပေက္ခော အာဓာရကေ ပတ္တံ ဌပေတ္ဝာ ‘‘ဧတ္တော ပူဝံ ဝာ ဘတ္တံ ဝာ ဂဏ္ဟာ’’တိ သာမဏေရံ ဝဒတိ, သာမဏေရော ဟတ္ထံ ဓောဝိတ္ဝာ သစေပိ သတက္ခတ္တုံ ဂဟေတ္ဝာ အတ္တနော ပတ္တဂတံ အဖုသန္တောဝ အတ္တနော ပတ္တေ ပက္ခိပတိ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟဏကိစ္စံ နတ္ထိ။ ယဒိ ပန အတ္တနော ပတ္တဂတံ ဖုသိတ္ဝာ တတော ဂဏ္ဟာတိ, သာမဏေရသန္တကေန သံသဋ္ဌံ ဟောတိ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ ကေစိ ပန ‘‘သစေပိ ဂယ္ဟမာနံ ဆိဇ္ဇိတ္ဝာ တတ္ထ ပတတိ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗ’’န္တိ ဝဒန္တိ။ တံ ‘‘ဧကံ ဘတ္တပိဏ္ဍံ ဂဏ္ဟ, ဧကံ ပူဝံ ဂဏ္ဟ, ဣမသ္သ ဂုဠပိဏ္ဍသ္သ ဧတ္တကံ ပဒေသံ ဂဏ္ဟာ’’တိ ဧဝံ ပရိစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဝုတ္တေ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣဓ ပန ပရိစ္ဆေဒော နတ္ထိ။ တသ္မာ ယံ သာမဏေရသ္သ ပတ္တေ ပတတိ, တဒေဝ ပဋိဂ္ဂဟဏံ ဝိဇဟတိ။ ဟတ္ထဂတံ ပန ယာဝ သာမဏေရော ဝာ ‘‘အလ’’န္တိ န ဩရမတိ, ဘိက္ခု ဝာ န ဝာရေတိ, တာဝ ဘိက္ခုသ္သေဝ သန္တကံ, တသ္မာ ပဋိဂ္ဂဟဏံ န ဝိဇဟတိ။
Sace pana ādhārake ṭhitaṃ nirapekkho ‘‘gaṇhā’’ti vadati, puna paṭiggahetabbaṃ. Sāpekkho ādhārake pattaṃ ṭhapetvā ‘‘etto pūvaṃ vā bhattaṃ vā gaṇhā’’ti sāmaṇeraṃ vadati, sāmaṇero hatthaṃ dhovitvā sacepi satakkhattuṃ gahetvā attano pattagataṃ aphusantova attano patte pakkhipati, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Yadi pana attano pattagataṃ phusitvā tato gaṇhāti, sāmaṇerasantakena saṃsaṭṭhaṃ hoti, puna paṭiggahetabbaṃ. Keci pana ‘‘sacepi gayhamānaṃ chijjitvā tattha patati, puna paṭiggahetabba’’nti vadanti. Taṃ ‘‘ekaṃ bhattapiṇḍaṃ gaṇha, ekaṃ pūvaṃ gaṇha, imassa guḷapiṇḍassa ettakaṃ padesaṃ gaṇhā’’ti evaṃ paricchinditvā vutte veditabbaṃ. Idha pana paricchedo natthi. Tasmā yaṃ sāmaṇerassa patte patati, tadeva paṭiggahaṇaṃ vijahati. Hatthagataṃ pana yāva sāmaṇero vā ‘‘ala’’nti na oramati, bhikkhu vā na vāreti, tāva bhikkhusseva santakaṃ, tasmā paṭiggahaṇaṃ na vijahati.
သစေ အတ္တနော ဝာ ဘိက္ခူနံ ဝာ ယာဂုပစနကဘာဇနေ ကေသဉ္စိ အတ္ထာယ ဩဒနံ ပက္ခိပတိ, ‘‘သာမဏေရ, ဘာဇနသ္သ ဥပရိ ဟတ္ထံ ကရောဟီ’’တိ ဝတ္ဝာ တသ္သ ဟတ္ထေ ပက္ခိပိတဗ္ဗံ, တသ္သ ဟတ္ထတော ဘာဇနေ ပတိတဉ္ဟိ ဒုတိယဒိဝသေ ဘာဇနသ္သ အကပ္ပိယဘာဝံ န ကရောတိ, ပရိစ္စတ္တတ္တာ။ သစေ ဧဝံ အကတ္ဝာ ပက္ခိပတိ, ပတ္တမိဝ ဘာဇနံ နိရာမိသံ ကတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ဒာယကာ ယာဂုကုဋံ ဌပေတ္ဝာ ဂတာ, တံ ဒဟရသာမဏေရော ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာပေတုံ န သက္ကောတိ, ဘိက္ခု ပတ္တံ ဥပနာမေတိ, သာမဏေရော ကုဋသ္သ ဂီဝံ ပတ္တသ္သ မုခဝဋ္ဋိယံ ဌပေတ္ဝာ အာဝဇ္ဇေတိ, ပတ္တဂတာ ယာဂု ပဋိဂ္ဂဟိတာဝ ဟောတိ။ အထ ဝာ ဘိက္ခု ဘူမိယံ ဟတ္ထံ ဌပေတိ, သာမဏေရော ပဝဋ္ဋေတ္ဝာ တတ္ထ အာရောပေတိ, ဝဋ္ဋတိ။ ပူဝပစ္ဆိဘတ္တပစ္ဆိဥစ္ဆုဘာရာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။
Sace attano vā bhikkhūnaṃ vā yāgupacanakabhājane kesañci atthāya odanaṃ pakkhipati, ‘‘sāmaṇera, bhājanassa upari hatthaṃ karohī’’ti vatvā tassa hatthe pakkhipitabbaṃ, tassa hatthato bhājane patitañhi dutiyadivase bhājanassa akappiyabhāvaṃ na karoti, pariccattattā. Sace evaṃ akatvā pakkhipati, pattamiva bhājanaṃ nirāmisaṃ katvā paribhuñjitabbaṃ. Dāyakā yāgukuṭaṃ ṭhapetvā gatā, taṃ daharasāmaṇero paṭiggaṇhāpetuṃ na sakkoti, bhikkhu pattaṃ upanāmeti, sāmaṇero kuṭassa gīvaṃ pattassa mukhavaṭṭiyaṃ ṭhapetvā āvajjeti, pattagatā yāgu paṭiggahitāva hoti. Atha vā bhikkhu bhūmiyaṃ hatthaṃ ṭhapeti, sāmaṇero pavaṭṭetvā tattha āropeti, vaṭṭati. Pūvapacchibhattapacchiucchubhārādīsupi eseva nayo.
သစေ ပဋိဂ္ဂဟဏူပဂံ ဘာရံ ဒ္ဝေ တယော သာမဏေရာ ဒေန္တိ, ဧကေန ဝာ ဗလဝတာ ဥက္ခိတ္တံ ဒ္ဝေ တယော ဘိက္ခူ ဂဏ္ဟန္တိ, ဝဋ္ဋတိ။ မဉ္စသ္သ ဝာ ပီဌသ္သ ဝာ ပာဒေ တေလဃဋံ ဝာ ဖာဏိတဃဋံ ဝာ နဝနီတဃဋံ ဝာ လဂ္ဂေန္တိ, ဘိက္ခုသ္သ မဉ္စေပိ ပီဌေပိ နိသီဒိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဥဂ္ဂဟိတကံ နာမ န ဟောတိ။
Sace paṭiggahaṇūpagaṃ bhāraṃ dve tayo sāmaṇerā denti, ekena vā balavatā ukkhittaṃ dve tayo bhikkhū gaṇhanti, vaṭṭati. Mañcassa vā pīṭhassa vā pāde telaghaṭaṃ vā phāṇitaghaṭaṃ vā navanītaghaṭaṃ vā laggenti, bhikkhussa mañcepi pīṭhepi nisīdituṃ vaṭṭati. Uggahitakaṃ nāma na hoti.
နာဂဒန္တကေ ဝာ အင္ကုသကေ ဝာ ဒ္ဝေ တေလဃဋာ လဂ္ဂိတာ ဟောန္တိ, ဥပရိ ပဋိဂ္ဂဟိတကော ဟေဋ္ဌာ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကော, ဥပရိမံ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဟေဋ္ဌာ ပဋိဂ္ဂဟိတကော ဥပရိ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကော, ဥပရိမံ ဂဟေတ္ဝာ ဣတရံ ဂဏ္ဟတော ဥပရိမော ဥဂ္ဂဟိတကော ဟောတိ။ ဟေဋ္ဌာမဉ္စေ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကံ တေလထာလကံ ဟောတိ, တံ စေ သမ္မဇ္ဇန္တော သမ္မုဉ္ဇနိယာ ဃဋ္ဋေတိ, ဥဂ္ဂဟိတကံ န ဟောတိ။ ပဋိဂ္ဂဟိတကံ ဂဏ္ဟိသ္သာမီတိ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကံ ဂဟေတ္ဝာ ဉတ္ဝာ ပုန ဌပေတိ, ဥဂ္ဂဟိတကံ န ဟောတိ။ ဗဟိ နီဟရိတ္ဝာ သဉ္ဇာနာတိ, ဗဟိ အဋ္ဌပေတ္ဝာ ဟရိတ္ဝာ တတ္ထေဝ ဌပေတဗ္ဗံ, နတ္ထိ ဒောသော။ သစေ ပန ပုဗ္ဗေ ဝိဝရိတ္ဝာ ဌပိတံ န ပိဒဟိတဗ္ဗံ; ယထာ ပုဗ္ဗေ ဌိတံ တထေဝ ဌပေတဗ္ဗံ။ သစေ ဗဟိ ဌပေတိ, ပုန န ဆုပိတဗ္ဗံ။
Nāgadantake vā aṅkusake vā dve telaghaṭā laggitā honti, upari paṭiggahitako heṭṭhā appaṭiggahitako, uparimaṃ gahetuṃ vaṭṭati. Heṭṭhā paṭiggahitako upari appaṭiggahitako, uparimaṃ gahetvā itaraṃ gaṇhato uparimo uggahitako hoti. Heṭṭhāmañce appaṭiggahitakaṃ telathālakaṃ hoti, taṃ ce sammajjanto sammuñjaniyā ghaṭṭeti, uggahitakaṃ na hoti. Paṭiggahitakaṃ gaṇhissāmīti appaṭiggahitakaṃ gahetvā ñatvā puna ṭhapeti, uggahitakaṃ na hoti. Bahi nīharitvā sañjānāti, bahi aṭṭhapetvā haritvā tattheva ṭhapetabbaṃ, natthi doso. Sace pana pubbe vivaritvā ṭhapitaṃ na pidahitabbaṃ; yathā pubbe ṭhitaṃ tatheva ṭhapetabbaṃ. Sace bahi ṭhapeti, puna na chupitabbaṃ.
ဟေဋ္ဌာပာသာဒံ ဩရောဟန္တော နိသ္သေဏိမဇ္ဈေ သဉ္ဇာနာတိ, အနောကာသတ္တာ ဥဒ္ဓံ ဝာ အဓော ဝာ ဟရိတ္ဝာ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပဋိဂ္ဂဟိတကေ တေလာဒိမ္ဟိ ကဏ္ဏကံ ဥဋ္ဌေတိ, သိင္ဂိဝေရာဒိမ္ဟိ ဃနစုဏ္ဏံ, တံသမုဋ္ဌာနမေဝ နာမေတံ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟဏကိစ္စံ နတ္ထိ။
Heṭṭhāpāsādaṃ orohanto nisseṇimajjhe sañjānāti, anokāsattā uddhaṃ vā adho vā haritvā ṭhapetabbaṃ. Paṭiggahitake telādimhi kaṇṇakaṃ uṭṭheti, siṅgiverādimhi ghanacuṇṇaṃ, taṃsamuṭṭhānameva nāmetaṃ, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi.
တာလံ ဝာ နာဠိကေရံ ဝာ အာရုဠ္ဟော ယောတ္တေန ဖလပိဏ္ဍိံ ဩတာရေတ္ဝာ ဥပရိ ဌိတောဝ ဂဏ္ဟထာတိ ဝဒတိ, န ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ အညော ဘူမိယံ ဌိတော ယောတ္တပာသကေ ဂဟေတ္ဝာ ဥက္ခိပိတ္ဝာ ဒေတိ, ဝဋ္ဋတိ။ သဖလံ မဟာသာခံ ကပ္ပိယံ ကာရေတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, ဖလာနိ ပဋိဂ္ဂဟိတာနေဝ ဟောန္တိ, ယထာသုခံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။
Tālaṃ vā nāḷikeraṃ vā āruḷho yottena phalapiṇḍiṃ otāretvā upari ṭhitova gaṇhathāti vadati, na gahetabbaṃ. Sace añño bhūmiyaṃ ṭhito yottapāsake gahetvā ukkhipitvā deti, vaṭṭati. Saphalaṃ mahāsākhaṃ kappiyaṃ kāretvā paṭiggaṇhāti, phalāni paṭiggahitāneva honti, yathāsukhaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭati.
အန္တောဝတိယံ ဌတ္ဝာ ဝတိံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဥစ္ဆုံ ဝာ တိမ္ဗရူသကံ ဝာ ဒေန္တိ, ဟတ္ထပာသေ သတိ ဝဋ္ဋတိ။ ဝတိဒဏ္ဍကေသု အပ္ပဟရိတ္ဝာ နိဂ္ဂတံ ဂဏ္ဟန္တသ္သ ဝဋ္ဋတိ။ ပဟရိတ္ဝာ နိဂ္ဂတေ အဋ္ဌကထာသု ဒောသော န ဒသ္သိတော။ မယံ ပန ယံ ဌာနံ ပဟဋံ, တတော သယံပတိတမေဝ ဟောတီတိ တက္ကယာမ။ တသ္မိမ္ပိ အဋ္ဌတ္ဝာ ဂစ္ဆန္တေ ယုဇ္ဇတိ, သုင္ကဃာတတော ပဝဋ္ဋေတ္ဝာ ဗဟိပတိတဘဏ္ဍံ ဝိယ။ ဝတိံ ဝာ ပာကာရံ ဝာ လင္ဃာပေတ္ဝာ ဒေန္တိ, သစေ ပန န ပုထုလော ပာကာရော, အန္တောပာကာရေ စ ဗဟိပာကာရေ စ ဌိတသ္သ ဟတ္ထပာသော ပဟောတိ, ဟတ္ထသတမ္ပိ ဥဒ္ဓံ ဂန္တ္ဝာ သမ္ပတ္တံ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ။
Antovatiyaṃ ṭhatvā vatiṃ chinditvā ucchuṃ vā timbarūsakaṃ vā denti, hatthapāse sati vaṭṭati. Vatidaṇḍakesu appaharitvā niggataṃ gaṇhantassa vaṭṭati. Paharitvā niggate aṭṭhakathāsu doso na dassito. Mayaṃ pana yaṃ ṭhānaṃ pahaṭaṃ, tato sayaṃpatitameva hotīti takkayāma. Tasmimpi aṭṭhatvā gacchante yujjati, suṅkaghātato pavaṭṭetvā bahipatitabhaṇḍaṃ viya. Vatiṃ vā pākāraṃ vā laṅghāpetvā denti, sace pana na puthulo pākāro, antopākāre ca bahipākāre ca ṭhitassa hatthapāso pahoti, hatthasatampi uddhaṃ gantvā sampattaṃ gahetuṃ vaṭṭati.
ဘိက္ခု ဂိလာနံ သာမဏေရံ ခန္ဓေန ဝဟတိ, သော ဖလာဖလံ ဒိသ္ဝာ ဂဟေတ္ဝာ ခန္ဓေ နိသိန္နောဝ ဒေတိ, ဝဋ္ဋတိ။ အပရော ဘိက္ခုံ ဝဟန္တော ခန္ဓေ နိသိန္နသ္သ ဘိက္ခုနော ဒေတိ, ဝဋ္ဋတိယေဝ။
Bhikkhu gilānaṃ sāmaṇeraṃ khandhena vahati, so phalāphalaṃ disvā gahetvā khandhe nisinnova deti, vaṭṭati. Aparo bhikkhuṃ vahanto khandhe nisinnassa bhikkhuno deti, vaṭṭatiyeva.
ဘိက္ခု ဖလိနိံ သာခံ ဆာယတ္ထာယ ဂဟေတ္ဝာ ဂစ္ဆတိ, ဖလာနိ ခာဒိတုံ စိတ္တေ ဥပ္ပန္နေ ပဋိဂ္ဂဟာပေတ္ဝာ ခာဒိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ မစ္ဆိကဝာရဏတ္ထံ ကပ္ပိယံ ကာရေတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, ခာဒိတုကာမော စေ ဟောတိ, မူလပဋိဂ္ဂဟဏမေဝ ဝဋ္ဋတိ, ခာဒန္တသ္သ နတ္ထိ ဒောသော။
Bhikkhu phaliniṃ sākhaṃ chāyatthāya gahetvā gacchati, phalāni khādituṃ citte uppanne paṭiggahāpetvā khādituṃ vaṭṭati. Macchikavāraṇatthaṃ kappiyaṃ kāretvā paṭiggaṇhāti, khāditukāmo ce hoti, mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭati, khādantassa natthi doso.
ဘိက္ခု ပဋိဂ္ဂဟဏာရဟံ ဘဏ္ဍံ မနုသ္သာနံ ယာနေ ဌပေတ္ဝာ မဂ္ဂံ ဂစ္ဆတိ, ယာနံ ကဒ္ဒမေ လဂ္ဂတိ, ဒဟရော စက္ကံ ဂဟေတ္ဝာ ဥက္ခိပတိ, ဝဋ္ဋတိ, ဥဂ္ဂဟိတကံ နာမ န ဟောတိ။ နာဝာယ ဌပေတ္ဝာ နာဝံ အရိတ္တေန ဝာ ပာဇေတိ, ဟတ္ထေန ဝာ ကဍ္ဎတိ, ဝဋ္ဋတိ။ ဥဠုမ္ပေပိ ဧသေဝ နယော။ စာဋိယံ ကုဏ္ဍကေ ဝာ ဌပေတ္ဝာပိ တံ အနုပသမ္ပန္နေန ဂာဟာပေတ္ဝာ အနုပသမ္ပန္နံ ဗာဟာယံ ဂဟေတ္ဝာ တရိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ တသ္မိမ္ပိ အသတိ အနုပသမ္ပန္နံ ဂာဟာပေတ္ဝာ တံ ဗာဟာယံ ဂဟေတ္ဝာ တရိတုံ ဝဋ္ဋတိ။
Bhikkhu paṭiggahaṇārahaṃ bhaṇḍaṃ manussānaṃ yāne ṭhapetvā maggaṃ gacchati, yānaṃ kaddame laggati, daharo cakkaṃ gahetvā ukkhipati, vaṭṭati, uggahitakaṃ nāma na hoti. Nāvāya ṭhapetvā nāvaṃ arittena vā pājeti, hatthena vā kaḍḍhati, vaṭṭati. Uḷumpepi eseva nayo. Cāṭiyaṃ kuṇḍake vā ṭhapetvāpi taṃ anupasampannena gāhāpetvā anupasampannaṃ bāhāyaṃ gahetvā tarituṃ vaṭṭati. Tasmimpi asati anupasampannaṃ gāhāpetvā taṃ bāhāyaṃ gahetvā tarituṃ vaṭṭati.
ဥပာသကာ ဂမိကဘိက္ခူနံ ပာထေယ္ယတဏ္ဍုလေ ဒေန္တိ။ သာမဏေရာ ဘိက္ခူနံ တဏ္ဍုလေ ဂဟေတ္ဝာ အတ္တနော တဏ္ဍုလေ ဂဟေတုံ န သက္ကောန္တိ, ဘိက္ခူ တေသံ တဏ္ဍုလေ ဂဏ္ဟန္တိ။ သာမဏေရာ အတ္တနာ ဂဟိတတဏ္ဍုလေသု ခီဏေသု ဣတရေဟိ တဏ္ဍုလေဟိ ယာဂုံ ပစိတ္ဝာ သဗ္ဗေသံ ပတ္တာနိ ပဋိပာဋိယာ ဌပေတ္ဝာ ယာဂုံ အာကိရန္တိ။ ပဏ္ဍိတော သာမဏေရော အတ္တနော ပတ္တံ ဂဟေတ္ဝာ ထေရသ္သ ဒေတိ, ထေရသ္သ ပတ္တံ အနုထေရသ္သာတိ ဧဝံ သဗ္ဗာနိ ပရိဝတ္တေတိ, သဗ္ဗေဟိ သာမဏေရသ္သ သန္တကံ ဘုတ္တံ ဟောတိ, ဝဋ္ဋတိ။
Upāsakā gamikabhikkhūnaṃ pātheyyataṇḍule denti. Sāmaṇerā bhikkhūnaṃ taṇḍule gahetvā attano taṇḍule gahetuṃ na sakkonti, bhikkhū tesaṃ taṇḍule gaṇhanti. Sāmaṇerā attanā gahitataṇḍulesu khīṇesu itarehi taṇḍulehi yāguṃ pacitvā sabbesaṃ pattāni paṭipāṭiyā ṭhapetvā yāguṃ ākiranti. Paṇḍito sāmaṇero attano pattaṃ gahetvā therassa deti, therassa pattaṃ anutherassāti evaṃ sabbāni parivatteti, sabbehi sāmaṇerassa santakaṃ bhuttaṃ hoti, vaṭṭati.
သစေပိ သာမဏေရော အပဏ္ဍိတော ဟောတိ, အတ္တနော ပတ္တေ ယာဂုံ သယမေဝ ပာတုံ အာရဘတိ, ‘‘အာဝုသော တုယ္ဟံ ယာဂုံ မယ္ဟံ ဒေဟီ’’တိ ဧဝံ ထေရေဟိ ပဋိပာဋိယာ ယာစိတ္ဝာပိ ပိဝိတုံ ဝဋ္ဋတိ, သဗ္ဗေဟိ သာမဏေရသ္သ သန္တကမေဝ ဘုတ္တံ ဟောတိ, နေဝ ဥဂ္ဂဟိတပစ္စယာ န သန္နိဓိပစ္စယာ ဝဇ္ဇံ ဖုသန္တိ။ ဧတ္ထ ပန မာတာပိတူနံ တေလာဒီနိ ဆာယာဒီနံ အတ္ထာယ သာခာဒီနိ စ ဟရန္တာနံ ဣမေသဉ္စ ဝိသေသော န ဒိသ္သတိ။ တသ္မာ ကာရဏံ ဥပပရိက္ခိတဗ္ဗံ။
Sacepi sāmaṇero apaṇḍito hoti, attano patte yāguṃ sayameva pātuṃ ārabhati, ‘‘āvuso tuyhaṃ yāguṃ mayhaṃ dehī’’ti evaṃ therehi paṭipāṭiyā yācitvāpi pivituṃ vaṭṭati, sabbehi sāmaṇerassa santakameva bhuttaṃ hoti, neva uggahitapaccayā na sannidhipaccayā vajjaṃ phusanti. Ettha pana mātāpitūnaṃ telādīni chāyādīnaṃ atthāya sākhādīni ca harantānaṃ imesañca viseso na dissati. Tasmā kāraṇaṃ upaparikkhitabbaṃ.
သာမဏေရော ဘတ္တံ ပစိတုကာမော တဏ္ဍုလေ ဓောဝိတ္ဝာ နိစ္စာလေတုံ န သက္ကောတိ။ ဘိက္ခုနာ တဏ္ဍုလေ စ ဘာဇနဉ္စ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ တဏ္ဍုလေ ဓောဝိတ္ဝာ နိစ္စာလေတ္ဝာ ဘာဇနံ ဥဒ္ဓနံ အာရောပေတဗ္ဗံ, အဂ္ဂိ န ကာတဗ္ဗော, ပက္ကကာလေ ဝိဝရိတ္ဝာ ပက္ကဘာဝော ဇာနိတဗ္ဗော။ သစေ ဒုပ္ပက္ကံ ဟောတိ, ပာကတ္ထာယ ပိဒဟိတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ ရဇသ္သ ဝာ ဆာရိကာယ ဝာ အပတနတ္ထာယ ဝဋ္ဋတိ, ပက္ကကာလေ အာရောပေတုမ္ပိ ဘုဉ္ဇိတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟဏကိစ္စံ နတ္ထိ။
Sāmaṇero bhattaṃ pacitukāmo taṇḍule dhovitvā niccāletuṃ na sakkoti. Bhikkhunā taṇḍule ca bhājanañca paṭiggahetvā taṇḍule dhovitvā niccāletvā bhājanaṃ uddhanaṃ āropetabbaṃ, aggi na kātabbo, pakkakāle vivaritvā pakkabhāvo jānitabbo. Sace duppakkaṃ hoti, pākatthāya pidahituṃ na vaṭṭati. Rajassa vā chārikāya vā apatanatthāya vaṭṭati, pakkakāle āropetumpi bhuñjitumpi vaṭṭati, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi.
သာမဏေရော ပဋိဗလော ပစိတုံ, ခဏော ပနသ္သ နတ္ထိ, ကတ္ထစိ ဂန္တုကာမော။ ဘိက္ခုနာ သတဏ္ဍုလောဒကဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဥဒ္ဓနံ အာရောပေတ္ဝာ အဂ္ဂိံ ဇာလေတ္ဝာ ဂစ္ဆာဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗော။ တတော ပရံ ပုရိမနယေနေဝ သဗ္ဗံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။
Sāmaṇero paṭibalo pacituṃ, khaṇo panassa natthi, katthaci gantukāmo. Bhikkhunā sataṇḍulodakabhājanaṃ paṭiggahetvā uddhanaṃ āropetvā aggiṃ jāletvā gacchāhīti vattabbo. Tato paraṃ purimanayeneva sabbaṃ kātuṃ vaṭṭati.
ဘိက္ခု ယာဂုအတ္ထာယ သုဒ္ဓံ ဘာဇနံ အာရောပေတ္ဝာ ဥဒကံ တာပေတိ, ဝဋ္ဋတိ။ တတ္တေ ဥဒကေ သာမဏေရော တဏ္ဍုလေ ပက္ခိပတိ, တတော ပဋ္ဌာယ ဘိက္ခုနာ အဂ္ဂိ န ကာတဗ္ဗော။ ပက္ကယာဂုံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပာတုံ ဝဋ္ဋတိ။
Bhikkhu yāguatthāya suddhaṃ bhājanaṃ āropetvā udakaṃ tāpeti, vaṭṭati. Tatte udake sāmaṇero taṇḍule pakkhipati, tato paṭṭhāya bhikkhunā aggi na kātabbo. Pakkayāguṃ paṭiggahetvā pātuṃ vaṭṭati.
သာမဏေရော ယာဂုံ ပစတိ, ဟတ္ထကုက္ကုစ္စကော ဘိက္ခု ကီဠန္တော ဘာဇနံ အာမသတိ, ပိဓာနံ အာမသတိ , ဥဂ္ဂတံ ဖေဏံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဟရတိ, တသ္သေဝ ပာတုံ န ဝဋ္ဋတိ, ဒုရုပစိဏ္ဏံ နာမ ဟောတိ။ သစေ ပန ဒဗ္ဗိံ ဝာ ဥဠုင္ကံ ဝာ ဂဟေတ္ဝာ အနုက္ခိပန္တော အာလုဠေတိ, သဗ္ဗေသံ န ဝဋ္ဋတိ, သာမပာကဉ္စေဝ ဟောတိ ဒုရုပစိဏ္ဏဉ္စ။ သစေ ဥက္ခိပတိ, ဥဂ္ဂဟိတကမ္ပိ ဟောတိ။
Sāmaṇero yāguṃ pacati, hatthakukkuccako bhikkhu kīḷanto bhājanaṃ āmasati, pidhānaṃ āmasati , uggataṃ pheṇaṃ chinditvā harati, tasseva pātuṃ na vaṭṭati, durupaciṇṇaṃ nāma hoti. Sace pana dabbiṃ vā uḷuṅkaṃ vā gahetvā anukkhipanto āluḷeti, sabbesaṃ na vaṭṭati, sāmapākañceva hoti durupaciṇṇañca. Sace ukkhipati, uggahitakampi hoti.
ဘိက္ခုနာ ပိဏ္ဍာယ စရိတ္ဝာ အာဓာရကေ ပတ္တော ဌပိတော ဟောတိ, တတ္ရ စေ အညော လောလဘိက္ခု ကီဠန္တော ပတ္တံ အာမသတိ, ပတ္တပိဓာနံ အာမသတိ, တသ္သေဝ တတော လဒ္ဓံ ဘတ္တံ န ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ပန ပတ္တံ ဥက္ခိပိတ္ဝာ ဌပေတိ, သဗ္ဗေသံ န ဝဋ္ဋတိ။ တတ္ထဇာတကဖလာနိ သာခာယ ဝာ ဝလ္လိယာ ဝာ ဂဟေတ္ဝာ စာလေတိ, တသ္သေဝ တတော လဒ္ဓံ ဖလံ န ဝဋ္ဋတိ, ဒုရုပစိဏ္ဏဒုက္ကဋဉ္စ အာပဇ္ဇတိ။ ဖလရုက္ခံ ပန အပသ္သယိတုံ ဝာ တတ္ထ ကဏ္ဍကေ ဝာ ဗန္ဓိတုံ ဝဋ္ဋတိ, ဒုရုပစိဏ္ဏံ န ဟောတီတိ မဟာပစ္စရိယံ ဝုတ္တံ။
Bhikkhunā piṇḍāya caritvā ādhārake patto ṭhapito hoti, tatra ce añño lolabhikkhu kīḷanto pattaṃ āmasati, pattapidhānaṃ āmasati, tasseva tato laddhaṃ bhattaṃ na vaṭṭati. Sace pana pattaṃ ukkhipitvā ṭhapeti, sabbesaṃ na vaṭṭati. Tatthajātakaphalāni sākhāya vā valliyā vā gahetvā cāleti, tasseva tato laddhaṃ phalaṃ na vaṭṭati, durupaciṇṇadukkaṭañca āpajjati. Phalarukkhaṃ pana apassayituṃ vā tattha kaṇḍake vā bandhituṃ vaṭṭati, durupaciṇṇaṃ na hotīti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ.
အရညေ ပတိတံ ပန အမ္ဗဖလာဒိံ ဒိသ္ဝာ သာမဏေရသ္သ ဒသ္သာမီတိ အာဟရိတ္ဝာ ဒာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သီဟဝိဃာသာဒိံ ဒိသ္ဝာပိ သာမဏေရသ္သ ဒသ္သာမီတိ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဝာ အပ္ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဝာ အာဟရိတ္ဝာ ဒာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ပန သက္ကောတိ ဝိတက္ကံ သောဓေတုံ, တတော လဒ္ဓံ ခာဒိတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ, နေဝ အာမကမံသပဋိဂ္ဂဟဏပစ္စယာ န ဥဂ္ဂဟိတကပစ္စယာ ဝဇ္ဇံ ဖုသတိ။
Araññe patitaṃ pana ambaphalādiṃ disvā sāmaṇerassa dassāmīti āharitvā dātuṃ vaṭṭati. Sīhavighāsādiṃ disvāpi sāmaṇerassa dassāmīti paṭiggahetvā vā appaṭiggahetvā vā āharitvā dātuṃ vaṭṭati. Sace pana sakkoti vitakkaṃ sodhetuṃ, tato laddhaṃ khāditumpi vaṭṭati, neva āmakamaṃsapaṭiggahaṇapaccayā na uggahitakapaccayā vajjaṃ phusati.
မာတာပိတူနံ အတ္ထာယ တေလာဒီနိ ဂဟေတ္ဝာ ဂစ္ဆတော အန္တရာမဂ္ဂေ ဗ္ယာဓိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, တတော ယံ ဣစ္ဆတိ, တံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ပန မူလေပိ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဟောတိ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟဏကိစ္စံ နတ္ထိ။ မာတာပိတူနံ တဏ္ဍုလေ အာဟရိတ္ဝာ ဒေတိ, တေ တတောယေဝ ယာဂုအာဒီနိ သမ္ပာဒေတ္ဝာ တသ္သ ဒေန္တိ, ဝဋ္ဋတိ သန္နိဓိပစ္စယာ ဝာ ဥဂ္ဂဟိတကပစ္စယာ ဝာ ဒောသော နတ္ထိ။
Mātāpitūnaṃ atthāya telādīni gahetvā gacchato antarāmagge byādhi uppajjati, tato yaṃ icchati, taṃ paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Sace pana mūlepi paṭiggahitaṃ hoti, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Mātāpitūnaṃ taṇḍule āharitvā deti, te tatoyeva yāguādīni sampādetvā tassa denti, vaṭṭati sannidhipaccayā vā uggahitakapaccayā vā doso natthi.
ဘိက္ခု ပိဒဟိတ္ဝာ ဥဒကံ တာပေတိ, ယာဝ ပရိက္ခယာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ပနေတ္ထ ဆာရိကာ ပတတိ, ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ ဒီဃသဏ္ဍာသေန ထာလကံ ဂဟေတ္ဝာ တေလံ ပစန္တသ္သ ဆာရိကာ ပတတိ, ဟတ္ထေန အမုဉ္စန္တေနေဝ ပစိတ္ဝာ ဩတာရေတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ အင္ဂာရာပိ ဒာရူနိ ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဌပိတာနိ, မူလပဋိဂ္ဂဟဏမေဝ ဝဋ္ဋတိ။
Bhikkhu pidahitvā udakaṃ tāpeti, yāva parikkhayā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Sace panettha chārikā patati, paṭiggahetabbaṃ. Dīghasaṇḍāsena thālakaṃ gahetvā telaṃ pacantassa chārikā patati, hatthena amuñcanteneva pacitvā otāretvā paṭiggahetabbaṃ. Sace aṅgārāpi dārūni vā paṭiggahetvā ṭhapitāni, mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭati.
ဘိက္ခု ဥစ္ဆုံ ခာဒတိ, သာမဏေရော ‘‘မယ္ဟမ္ပိ ဒေထာ’’တိ ဝဒတိ။ ‘‘ဣတော ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဂဏ္ဟာ’’တိ ဝုတ္တော ဂဏ္ဟာတိ, အဝသေသေ ပုန ပဋိဂ္ဂဟဏကိစ္စံ နတ္ထိ။ ဂုဠပိဏ္ဍကံ ခာဒန္တသ္သာပိ ဧသေဝ နယော။ ဝုတ္တောကာသတော ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဂဟိတာဝသေသဉ္ဟိ အဇဟိတပဋိဂ္ဂဟဏမေဝ ဟောတိ။
Bhikkhu ucchuṃ khādati, sāmaṇero ‘‘mayhampi dethā’’ti vadati. ‘‘Ito chinditvā gaṇhā’’ti vutto gaṇhāti, avasese puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Guḷapiṇḍakaṃ khādantassāpi eseva nayo. Vuttokāsato chinditvā gahitāvasesañhi ajahitapaṭiggahaṇameva hoti.
ဘိက္ခု ဂုဠံ ဘာဇေန္တော ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ကောဋ္ဌာသေ ကရောတိ, ဘိက္ခူပိ သာမဏေရာပိ အာဂန္တ္ဝာ ဧကဂဟဏေနေဝ ဧကမေကံ ကောဋ္ဌာသံ ဂဏ္ဟန္တိ , ဂဟိတာဝသေသံ ပဋိဂ္ဂဟိတမေဝ ဟောတိ။ သစေ လောလသာမဏေရော ဂဏ္ဟိတ္ဝာ ဂဏ္ဟိတ္ဝာ ပုန ဌပေတိ, တသ္သ ဂဟိတာဝသေသံ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကံ ဟောတိ။
Bhikkhu guḷaṃ bhājento paṭiggahetvā koṭṭhāse karoti, bhikkhūpi sāmaṇerāpi āgantvā ekagahaṇeneva ekamekaṃ koṭṭhāsaṃ gaṇhanti , gahitāvasesaṃ paṭiggahitameva hoti. Sace lolasāmaṇero gaṇhitvā gaṇhitvā puna ṭhapeti, tassa gahitāvasesaṃ appaṭiggahitakaṃ hoti.
ဘိက္ခု ဓူမဝဋ္ဋိံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဓူမံ ပိဝတိ, မုခဉ္စ ကဏ္ဌော စ မနောသိလာယ လိတ္တော ဝိယ ဟောတိ, ယာဝကာလိကံ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ, ယာဝကာလိကေန ယာဝဇီဝိကသံသဂ္ဂေ ဒောသော နတ္ထိ။
Bhikkhu dhūmavaṭṭiṃ paṭiggahetvā dhūmaṃ pivati, mukhañca kaṇṭho ca manosilāya litto viya hoti, yāvakālikaṃ bhuñjituṃ vaṭṭati, yāvakālikena yāvajīvikasaṃsagge doso natthi.
ပတ္တံ ဝာ ရဇနံ ဝာ ပစန္တသ္သ ကဏ္ဏနာသမုခစ္ဆိဒ္ဒေဟိ ဓူမော ပဝိသတိ, ဗ္ယာဓိပစ္စယာ ပုပ္ဖံ ဝာ ဖလံ ဝာ ဥပသိင္ဃတိ, အဗ္ဗောဟာရိကတ္တာ ဝဋ္ဋတိ။ ဘတ္တုဂ္ဂာရော တာလုံ အာဟစ္စ အန္တောယေဝ ပဝိသတိ, အဝိသယတ္တာ ဝဋ္ဋတိ။ မုခံ ပဝိဋ္ဌံ ပန အဇ္ဈောဟရတော ဝိကာလေ အာပတ္တိ။ ဒန္တန္တရေ လဂ္ဂသ္သ အာမိသသ္သ ရသော ပဝိသတိ, အာပတ္တိယေဝ။ သစေ သုခုမံ အာမိသံ ဟောတိ, ရသော န ပညာယတိ, အဗ္ဗောဟာရိကပက္ခံ ဘဇတိ။
Pattaṃ vā rajanaṃ vā pacantassa kaṇṇanāsamukhacchiddehi dhūmo pavisati, byādhipaccayā pupphaṃ vā phalaṃ vā upasiṅghati, abbohārikattā vaṭṭati. Bhattuggāro tāluṃ āhacca antoyeva pavisati, avisayattā vaṭṭati. Mukhaṃ paviṭṭhaṃ pana ajjhoharato vikāle āpatti. Dantantare laggassa āmisassa raso pavisati, āpattiyeva. Sace sukhumaṃ āmisaṃ hoti, raso na paññāyati, abbohārikapakkhaṃ bhajati.
ဥပကဋ္ဌေ ကာလေ နိရုဒကဋ္ဌာနေ ဘတ္တံ ဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ကက္ခာရေတ္ဝာ ဒ္ဝေ တယော ခေဠပိဏ္ဍေ ပာတေတ္ဝာ ဥဒကဋ္ဌာနံ ဂန္တ္ဝာ မုခံ ဝိက္ခာလေတဗ္ဗံ။ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဌပိတသိင္ဂိဝေရာဒီနံ အင္ကုရာ နိက္ခမန္တိ, ပုန ပဋိဂ္ဂဟဏကိစ္စံ နတ္ထိ။ လောဏေ အသတိ သမုဒ္ဒောဒကေန လောဏကိစ္စံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဌပိတံ လောဏောဒကံ လောဏံ ဟောတိ, လောဏံ ဝာ ဥဒကံ ဟောတိ, ရသော ဝာ ဖာဏိတံ ဟောတိ, ဖာဏိတံ ဝာ ရသော ဟောတိ, မူလပဋိဂ္ဂဟဏမေဝ ဝဋ္ဋတိ။ ဟိမကရကာ ဥဒကဂတိကာ ဧဝ။ ပရိဟာရိကေန ကတကဋ္ဌိနာ ဥဒကံ ပသာဒေန္တိ, တံ အဗ္ဗောဟာရိကံ, အာမိသေန သဒ္ဓိံ ဝဋ္ဋတိ။ အာမိသဂတိကေဟိ ကပိတ္ထဖလာဒီဟိ ပသာဒိတံ ပုရေဘတ္တမေဝ ဝဋ္ဋတိ။
Upakaṭṭhe kāle nirudakaṭṭhāne bhattaṃ bhuñjitvā kakkhāretvā dve tayo kheḷapiṇḍe pātetvā udakaṭṭhānaṃ gantvā mukhaṃ vikkhāletabbaṃ. Paṭiggahetvā ṭhapitasiṅgiverādīnaṃ aṅkurā nikkhamanti, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Loṇe asati samuddodakena loṇakiccaṃ kātuṃ vaṭṭati. Paṭiggahetvā ṭhapitaṃ loṇodakaṃ loṇaṃ hoti, loṇaṃ vā udakaṃ hoti, raso vā phāṇitaṃ hoti, phāṇitaṃ vā raso hoti, mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭati. Himakarakā udakagatikā eva. Parihārikena katakaṭṭhinā udakaṃ pasādenti, taṃ abbohārikaṃ, āmisena saddhiṃ vaṭṭati. Āmisagatikehi kapitthaphalādīhi pasāditaṃ purebhattameva vaṭṭati.
ပောက္ခရဏီအာဒီသု ဥဒကံ ဗဟလံ ဟောတိ, ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ပန မုခေ စ ဟတ္ထေ စ လဂ္ဂတိ, န ဝဋ္ဋတိ, ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ခေတ္တေသု ကသိတဋ္ဌာနေ ဗဟလံ ဥဒကံ ဟောတိ, ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ သန္ဒိတ္ဝာ ကန္ဒရာဒီနိ ပဝိသိတ္ဝာ နဒိံ ပူရေတိ, ဝဋ္ဋတိ။ ကကုဓသောဗ္ဘာဒယော ဟောန္တိ, ရုက္ခတော ပတိတေဟိ ပုပ္ဖေဟိ သဉ္ဆန္နောဒကာ, သစေ ပုပ္ဖရသော န ပညာယတိ, ပဋိဂ္ဂဟဏကိစ္စံ နတ္ထိ။ ပရိတ္တံ ဥဒကံ ဟောတိ, ရသော ပညာယတိ, ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ ပဗ္ဗတကန္ဒရာဒီသု ကာဠဝဏ္ဏပဏ္ဏသဉ္ဆန္နဥဒကေပိ ဧသေဝ နယော။
Pokkharaṇīādīsu udakaṃ bahalaṃ hoti, vaṭṭati. Sace pana mukhe ca hatthe ca laggati, na vaṭṭati, paṭiggahetvā paribhuñjitabbaṃ. Khettesu kasitaṭṭhāne bahalaṃ udakaṃ hoti, paṭiggahetabbaṃ. Sace sanditvā kandarādīni pavisitvā nadiṃ pūreti, vaṭṭati. Kakudhasobbhādayo honti, rukkhato patitehi pupphehi sañchannodakā, sace puppharaso na paññāyati, paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Parittaṃ udakaṃ hoti, raso paññāyati, paṭiggahetabbaṃ. Pabbatakandarādīsu kāḷavaṇṇapaṇṇasañchannaudakepi eseva nayo.
ပာနီယဃဋေ သရေဏုကာနိ ဝာ သဝဏ္ဋခီရာနိ ဝာ ပုပ္ဖာနိ ပက္ခိတ္တာနိ ဟောန္တိ, ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ ပုပ္ဖာနိ ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပက္ခိပိတဗ္ဗာနိ။ ပာဋလိစမ္ပကမလ္လိကာ ပက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ , ဝာသမတ္တံ တိဋ္ဌတိ တံ အဗ္ဗောဟာရိကံ, ဒုတိယဒိဝသေပိ အာမိသေန သဒ္ဓိံ ဝဋ္ဋတိ။ ဘိက္ခုနာ ဌပိတပုပ္ဖဝာသိတကပာနီယတော သာမဏေရော ပာနီယံ ဂဟေတ္ဝာ ပီတာဝသေသံ တတ္ထေဝ အာကိရတိ, ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ ပဒုမသရာဒီသု ဥဒကံ သန္ထရိတ္ဝာ ဌိတံ ပုပ္ဖရေဏုံ ဃဋေန ဝိက္ခမ္ဘေတ္ဝာ ဥဒကံ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ကပ္ပိယံ ကာရာပေတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဌပိတံ ဒန္တကဋ္ဌံ ဟောတိ, သစေ တသ္သ ရသံ ပိဝိတုကာမော, မူလပဋိဂ္ဂဟဏမေဝ ဝဋ္ဋတိ။ အပ္ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဌပိတံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ အဇာနန္တသ္သ ရသေ ပဝိဋ္ဌေပိ အာပတ္တိယေဝ။ အစိတ္တကဉ္ဟိ ဣဒံ သိက္ခာပဒံ။
Pānīyaghaṭe sareṇukāni vā savaṇṭakhīrāni vā pupphāni pakkhittāni honti, paṭiggahetabbaṃ. Pupphāni vā paṭiggahetvā pakkhipitabbāni. Pāṭalicampakamallikā pakkhittā honti , vāsamattaṃ tiṭṭhati taṃ abbohārikaṃ, dutiyadivasepi āmisena saddhiṃ vaṭṭati. Bhikkhunā ṭhapitapupphavāsitakapānīyato sāmaṇero pānīyaṃ gahetvā pītāvasesaṃ tattheva ākirati, paṭiggahetabbaṃ. Padumasarādīsu udakaṃ santharitvā ṭhitaṃ pupphareṇuṃ ghaṭena vikkhambhetvā udakaṃ gahetuṃ vaṭṭati. Kappiyaṃ kārāpetvā paṭiggahetvā ṭhapitaṃ dantakaṭṭhaṃ hoti, sace tassa rasaṃ pivitukāmo, mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭati. Appaṭiggahetvā ṭhapitaṃ paṭiggahetabbaṃ. Ajānantassa rase paviṭṭhepi āpattiyeva. Acittakañhi idaṃ sikkhāpadaṃ.
မဟာဘူတေသု ကိံ ဝဋ္ဋတိ, ကိံ န ဝဋ္ဋတီတိ? ခီရံ တာဝ ဝဋ္ဋတိ, ကပ္ပိယမံသခီရံ ဝာ အကပ္ပိယမံသခီရံ ဝာ ဟောတု, ပိဝန္တသ္သ အနာပတ္တိ။ အသ္သု ခေဠော သိင္ဃာဏိကာ မုတ္တံ ကရီသံ သေမ္ဟံ ဒန္တမလံ အက္ခိဂူထကော ကဏ္ဏဂူထကော သရီရေ ဥဋ္ဌိတလောဏန္တိ ဣဒံ သဗ္ဗံ ဝဋ္ဋတိ။ ယံ ပနေတ္ထ ဌာနတော စဝိတ္ဝာ ပတ္တေ ဝာ ဟတ္ထေ ဝာ ပတတိ, တံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ အင္ဂလဂ္ဂံ ပဋိဂ္ဂဟိတကမေဝ။ ဥဏ္ဟံပာယာသံ ဘုဉ္ဇန္တသ္သ သေဒော အင္ဂုလိအနုသာရေန ဧကာဗဒ္ဓောဝ ဟုတ္ဝာ ပာယာသေ သန္တိဋ္ဌတိ, ပိဏ္ဍာယ ဝာ စရန္တသ္သ ဟတ္ထတော ပတ္တသ္သ မုခဝဋ္ဋိံတော ဝာ ပတ္တတလံ ဩရောဟတိ, ဧတ္ထ ပဋိဂ္ဂဟဏကိစ္စံ နတ္ထိ။ ဈာမမဟာဘူတေသု ဣဒံ နာမ န ဝဋ္ဋတီတိ နတ္ထိ, ဒုဇ္ဈာပိတံ ပန န ဝဋ္ဋတိ။ သုဇ္ဈာပိတံ မနုသ္သဋ္ဌိမ္ပိ စုဏ္ဏံ ကတ္ဝာ လေဟေ ဥပနေတုံ ဝဋ္ဋတိ။
Mahābhūtesu kiṃ vaṭṭati, kiṃ na vaṭṭatīti? Khīraṃ tāva vaṭṭati, kappiyamaṃsakhīraṃ vā akappiyamaṃsakhīraṃ vā hotu, pivantassa anāpatti. Assu kheḷo siṅghāṇikā muttaṃ karīsaṃ semhaṃ dantamalaṃ akkhigūthako kaṇṇagūthako sarīre uṭṭhitaloṇanti idaṃ sabbaṃ vaṭṭati. Yaṃ panettha ṭhānato cavitvā patte vā hatthe vā patati, taṃ paṭiggahetabbaṃ. Aṅgalaggaṃ paṭiggahitakameva. Uṇhaṃpāyāsaṃ bhuñjantassa sedo aṅgulianusārena ekābaddhova hutvā pāyāse santiṭṭhati, piṇḍāya vā carantassa hatthato pattassa mukhavaṭṭiṃto vā pattatalaṃ orohati, ettha paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Jhāmamahābhūtesu idaṃ nāma na vaṭṭatīti natthi, dujjhāpitaṃ pana na vaṭṭati. Sujjhāpitaṃ manussaṭṭhimpi cuṇṇaṃ katvā lehe upanetuṃ vaṭṭati.
စတ္တာရိ မဟာဝိကဋာနိ အသတိ ကပ္ပိယကာရကေ သာမမ္ပိ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧတ္ထ စ ဒုဗ္ဗစောပိ အသမတ္ထောပိ ကပ္ပိယကာရကော အသန္တပက္ခေယေဝ တိဋ္ဌတိ။ ဆာရိကာယ အသတိ သုက္ခဒာရုံ ဈာပေတ္ဝာ ဆာရိကာ ဂဟေတဗ္ဗာ။ သုက္ခဒာရုမ္ဟိ အသတိ အလ္လဒာရုံ ရုက္ခတော ဆိန္ဒိတ္ဝာပိ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဣဒံ ပန စတုဗ္ဗိဓမ္ပိ မဟာဝိကဋံ ကာလောဒိသ္သံ နာမ သပ္ပဒဋ္ဌက္ခဏေယေဝ ဝဋ္ဋတိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။
Cattāri mahāvikaṭāni asati kappiyakārake sāmampi gahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Ettha ca dubbacopi asamatthopi kappiyakārako asantapakkheyeva tiṭṭhati. Chārikāya asati sukkhadāruṃ jhāpetvā chārikā gahetabbā. Sukkhadārumhi asati alladāruṃ rukkhato chinditvāpi kātuṃ vaṭṭati. Idaṃ pana catubbidhampi mahāvikaṭaṃ kālodissaṃ nāma sappadaṭṭhakkhaṇeyeva vaṭṭati. Sesamettha uttānameva.
ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာနံ – ကာယတော စ ကာယစိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, ကိရိယံ, နောသညာဝိမောက္ခံ, အစိတ္တကံ, ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇံ, ကာယကမ္မံ, တိစိတ္တံ , တိဝေဒနန္တိ။
Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ – kāyato ca kāyacittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ , tivedananti.
ဒန္တပောနသိက္ခာပဒံ ဒသမံ။
Dantaponasikkhāpadaṃ dasamaṃ.
သမတ္တော ဝဏ္ဏနာက္ကမေန ဘောဇနဝဂ္ဂော စတုတ္ထော။
Samatto vaṇṇanākkamena bhojanavaggo catuttho.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၄. ဘောဇနဝဂ္ဂော • 4. Bhojanavaggo
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၁၀. ဒန္တပောနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 10. Dantaponasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၁၀. ဒန္တပောနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 10. Dantaponasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၁၀. ဒန္တပောနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 10. Dantaponasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၁၀. ဒန္တပောနသိက္ခာပဒံ • 10. Dantaponasikkhāpadaṃ