| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៥. ទានូបបត្តិសុត្តវណ្ណនា
5. Dānūpapattisuttavaṇṇanā
៣៥. បញ្ចមេ ទានបច្ចយាតិ ទានការណា, ទានមយបុញ្ញស្ស កតត្តា ឧបចិតត្តាតិ អត្ថោ។ ឧបបត្តិយោតិ មនុស្សេសុ ទេវេសុ ច និព្ពត្តិយោ។ ឋបេតីតិ ឯកវារមេវ អនុប្បជ្ជិត្វា យថា ឧបរិ តេនេវាការេន បវត្តតិ, ឯវំ ឋបេតិ។ តទេវ ចស្ស អធិដ្ឋានន្តិ អាហ ‘‘តស្សេវ វេវចន’’ន្តិ។ វឌ្ឍេតីតិ ព្រូហេតិ ន ហាបេតិ។ វិមុត្តន្តិ អធិមុត្តំ, និន្នំ បោណំ បព្ភារន្តិ អត្ថោ។ វិមុត្តន្តិ វា វិស្សដ្ឋំ។ និប្បរិយាយតោ ឧត្តរិ នាម បណីតំ មជ្ឈេបិ ហីនមជ្ឈិមវិភាគស្ស លព្ភនតោតិ វុត្តំ ‘‘ឧត្តរិ អភាវិតន្តិ តតោ ឧបរិមគ្គផលត្ថាយ អភាវិត’’ន្តិ។ សំវត្តតិ តថាបណិហិតំ ទានមយំ ចិត្តំ។ យំ បន បាឡិយំ ‘‘តញ្ច ខោ’’តិអាទិ វុត្តំ, តំ តត្រុបបត្តិយា វិពន្ធករទុស្សីល្យាភាវទស្សនបរំ ទដ្ឋព្ពំ, ន ទានមយស្ស បុញ្ញស្ស កេវលស្ស តំសំវត្តនតាទស្សនបរន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។ សមុច្ឆិន្នរាគស្សាតិ សមុច្ឆិន្នកាមរាគស្ស។ តស្ស ហិ សិយា ព្រហ្មលោកេ ឧបបត្តិ, ន សមុច្ឆិន្នភវរាគស្ស។ វីតរាគគ្គហណេន ចេត្ថ កាមេសុ វីតរាគតា អធិប្បេតា, យាយ ព្រហ្មលោកូបបត្តិ សិយា។ តេនាហ ‘‘ទានមត្តេនេវា’’តិអាទិ។ យទិ ឯវំ ទានំ តត្ថ កិមត្ថិយន្តិ អាហ ‘‘ទានំ បនា’’តិអាទិ។ ទានេន មុទុចិត្តោតិ ពទ្ធាឃាតេ វេរិបុគ្គលេបិ អត្តនោ ទានសម្បដិច្ឆនេន មុទុភូតចិត្តោ។
35. Pañcame dānapaccayāti dānakāraṇā, dānamayapuññassa katattā upacitattāti attho. Upapattiyoti manussesu devesu ca nibbattiyo. Ṭhapetīti ekavārameva anuppajjitvā yathā upari tenevākārena pavattati, evaṃ ṭhapeti. Tadeva cassa adhiṭṭhānanti āha ‘‘tasseva vevacana’’nti. Vaḍḍhetīti brūheti na hāpeti. Vimuttanti adhimuttaṃ, ninnaṃ poṇaṃ pabbhāranti attho. Vimuttanti vā vissaṭṭhaṃ. Nippariyāyato uttari nāma paṇītaṃ majjhepi hīnamajjhimavibhāgassa labbhanatoti vuttaṃ ‘‘uttari abhāvitanti tato uparimaggaphalatthāya abhāvita’’nti. Saṃvattati tathāpaṇihitaṃ dānamayaṃ cittaṃ. Yaṃ pana pāḷiyaṃ ‘‘tañca kho’’tiādi vuttaṃ, taṃ tatrupapattiyā vibandhakaradussīlyābhāvadassanaparaṃ daṭṭhabbaṃ, na dānamayassa puññassa kevalassa taṃsaṃvattanatādassanaparanti daṭṭhabbaṃ. Samucchinnarāgassāti samucchinnakāmarāgassa. Tassa hi siyā brahmaloke upapatti, na samucchinnabhavarāgassa. Vītarāgaggahaṇena cettha kāmesu vītarāgatā adhippetā, yāya brahmalokūpapatti siyā. Tenāha ‘‘dānamattenevā’’tiādi. Yadi evaṃ dānaṃ tattha kimatthiyanti āha ‘‘dānaṃ panā’’tiādi. Dānena muducittoti baddhāghāte veripuggalepi attano dānasampaṭicchanena mudubhūtacitto.
ទានូបបត្តិសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dānūpapattisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៥. ទានូបបត្តិសុត្តំ • 5. Dānūpapattisuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៥. ទានូបបត្តិសុត្តវណ្ណនា • 5. Dānūpapattisuttavaṇṇanā
