| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೫. ದಾನೂಪಪತ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Dānūpapattisuttavaṇṇanā
೩೫. ಪಞ್ಚಮೇ ದಾನಪಚ್ಚಯಾತಿ ದಾನಕಾರಣಾ, ದಾನಮಯಪುಞ್ಞಸ್ಸ ಕತತ್ತಾ ಉಪಚಿತತ್ತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉಪಪತ್ತಿಯೋತಿ ಮನುಸ್ಸೇಸು ದೇವೇಸು ಚ ನಿಬ್ಬತ್ತಿಯೋ। ಠಪೇತೀತಿ ಏಕವಾರಮೇವ ಅನುಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಯಥಾ ಉಪರಿ ತೇನೇವಾಕಾರೇನ ಪವತ್ತತಿ, ಏವಂ ಠಪೇತಿ। ತದೇವ ಚಸ್ಸ ಅಧಿಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನ’’ನ್ತಿ। ವಡ್ಢೇತೀತಿ ಬ್ರೂಹೇತಿ ನ ಹಾಪೇತಿ। ವಿಮುತ್ತನ್ತಿ ಅಧಿಮುತ್ತಂ, ನಿನ್ನಂ ಪೋಣಂ ಪಬ್ಭಾರನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿಮುತ್ತನ್ತಿ ವಾ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಂ। ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯತೋ ಉತ್ತರಿ ನಾಮ ಪಣೀತಂ ಮಜ್ಝೇಪಿ ಹೀನಮಜ್ಝಿಮವಿಭಾಗಸ್ಸ ಲಬ್ಭನತೋತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಉತ್ತರಿ ಅಭಾವಿತನ್ತಿ ತತೋ ಉಪರಿಮಗ್ಗಫಲತ್ಥಾಯ ಅಭಾವಿತ’’ನ್ತಿ। ಸಂವತ್ತತಿ ತಥಾಪಣಿಹಿತಂ ದಾನಮಯಂ ಚಿತ್ತಂ। ಯಂ ಪನ ಪಾಳಿಯಂ ‘‘ತಞ್ಚ ಖೋ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ತತ್ರುಪಪತ್ತಿಯಾ ವಿಬನ್ಧಕರದುಸ್ಸೀಲ್ಯಾಭಾವದಸ್ಸನಪರಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ನ ದಾನಮಯಸ್ಸ ಪುಞ್ಞಸ್ಸ ಕೇವಲಸ್ಸ ತಂಸಂವತ್ತನತಾದಸ್ಸನಪರನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನರಾಗಸ್ಸಾತಿ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಕಾಮರಾಗಸ್ಸ। ತಸ್ಸ ಹಿ ಸಿಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಉಪಪತ್ತಿ, ನ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಭವರಾಗಸ್ಸ। ವೀತರಾಗಗ್ಗಹಣೇನ ಚೇತ್ಥ ಕಾಮೇಸು ವೀತರಾಗತಾ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ, ಯಾಯ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೂಪಪತ್ತಿ ಸಿಯಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ದಾನಮತ್ತೇನೇವಾ’’ತಿಆದಿ। ಯದಿ ಏವಂ ದಾನಂ ತತ್ಥ ಕಿಮತ್ಥಿಯನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ದಾನಂ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ದಾನೇನ ಮುದುಚಿತ್ತೋತಿ ಬದ್ಧಾಘಾತೇ ವೇರಿಪುಗ್ಗಲೇಪಿ ಅತ್ತನೋ ದಾನಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನೇನ ಮುದುಭೂತಚಿತ್ತೋ।
35. Pañcame dānapaccayāti dānakāraṇā, dānamayapuññassa katattā upacitattāti attho. Upapattiyoti manussesu devesu ca nibbattiyo. Ṭhapetīti ekavārameva anuppajjitvā yathā upari tenevākārena pavattati, evaṃ ṭhapeti. Tadeva cassa adhiṭṭhānanti āha ‘‘tasseva vevacana’’nti. Vaḍḍhetīti brūheti na hāpeti. Vimuttanti adhimuttaṃ, ninnaṃ poṇaṃ pabbhāranti attho. Vimuttanti vā vissaṭṭhaṃ. Nippariyāyato uttari nāma paṇītaṃ majjhepi hīnamajjhimavibhāgassa labbhanatoti vuttaṃ ‘‘uttari abhāvitanti tato uparimaggaphalatthāya abhāvita’’nti. Saṃvattati tathāpaṇihitaṃ dānamayaṃ cittaṃ. Yaṃ pana pāḷiyaṃ ‘‘tañca kho’’tiādi vuttaṃ, taṃ tatrupapattiyā vibandhakaradussīlyābhāvadassanaparaṃ daṭṭhabbaṃ, na dānamayassa puññassa kevalassa taṃsaṃvattanatādassanaparanti daṭṭhabbaṃ. Samucchinnarāgassāti samucchinnakāmarāgassa. Tassa hi siyā brahmaloke upapatti, na samucchinnabhavarāgassa. Vītarāgaggahaṇena cettha kāmesu vītarāgatā adhippetā, yāya brahmalokūpapatti siyā. Tenāha ‘‘dānamattenevā’’tiādi. Yadi evaṃ dānaṃ tattha kimatthiyanti āha ‘‘dānaṃ panā’’tiādi. Dānena muducittoti baddhāghāte veripuggalepi attano dānasampaṭicchanena mudubhūtacitto.
ದಾನೂಪಪತ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dānūpapattisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ದಾನೂಪಪತ್ತಿಸುತ್ತಂ • 5. Dānūpapattisuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ದಾನೂಪಪತ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Dānūpapattisuttavaṇṇanā
