Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൫. ദാനൂപപത്തിസുത്തവണ്ണനാ
5. Dānūpapattisuttavaṇṇanā
൩൫. പഞ്ചമേ ദാനപച്ചയാതി ദാനകാരണാ, ദാനമയപുഞ്ഞസ്സ കതത്താ ഉപചിതത്താതി അത്ഥോ. ഉപപത്തിയോതി മനുസ്സേസു ദേവേസു ച നിബ്ബത്തിയോ. ഠപേതീതി ഏകവാരമേവ അനുപ്പജ്ജിത്വാ യഥാ ഉപരി തേനേവാകാരേന പവത്തതി, ഏവം ഠപേതി. തദേവ ചസ്സ അധിട്ഠാനന്തി ആഹ ‘‘തസ്സേവ വേവചന’’ന്തി. വഡ്ഢേതീതി ബ്രൂഹേതി ന ഹാപേതി. വിമുത്തന്തി അധിമുത്തം, നിന്നം പോണം പബ്ഭാരന്തി അത്ഥോ. വിമുത്തന്തി വാ വിസ്സട്ഠം. നിപ്പരിയായതോ ഉത്തരി നാമ പണീതം മജ്ഝേപി ഹീനമജ്ഝിമവിഭാഗസ്സ ലബ്ഭനതോതി വുത്തം ‘‘ഉത്തരി അഭാവിതന്തി തതോ ഉപരിമഗ്ഗഫലത്ഥായ അഭാവിത’’ന്തി. സംവത്തതി തഥാപണിഹിതം ദാനമയം ചിത്തം. യം പന പാളിയം ‘‘തഞ്ച ഖോ’’തിആദി വുത്തം, തം തത്രുപപത്തിയാ വിബന്ധകരദുസ്സീല്യാഭാവദസ്സനപരം ദട്ഠബ്ബം, ന ദാനമയസ്സ പുഞ്ഞസ്സ കേവലസ്സ തംസംവത്തനതാദസ്സനപരന്തി ദട്ഠബ്ബം. സമുച്ഛിന്നരാഗസ്സാതി സമുച്ഛിന്നകാമരാഗസ്സ. തസ്സ ഹി സിയാ ബ്രഹ്മലോകേ ഉപപത്തി, ന സമുച്ഛിന്നഭവരാഗസ്സ. വീതരാഗഗ്ഗഹണേന ചേത്ഥ കാമേസു വീതരാഗതാ അധിപ്പേതാ, യായ ബ്രഹ്മലോകൂപപത്തി സിയാ. തേനാഹ ‘‘ദാനമത്തേനേവാ’’തിആദി. യദി ഏവം ദാനം തത്ഥ കിമത്ഥിയന്തി ആഹ ‘‘ദാനം പനാ’’തിആദി. ദാനേന മുദുചിത്തോതി ബദ്ധാഘാതേ വേരിപുഗ്ഗലേപി അത്തനോ ദാനസമ്പടിച്ഛനേന മുദുഭൂതചിത്തോ.
35. Pañcame dānapaccayāti dānakāraṇā, dānamayapuññassa katattā upacitattāti attho. Upapattiyoti manussesu devesu ca nibbattiyo. Ṭhapetīti ekavārameva anuppajjitvā yathā upari tenevākārena pavattati, evaṃ ṭhapeti. Tadeva cassa adhiṭṭhānanti āha ‘‘tasseva vevacana’’nti. Vaḍḍhetīti brūheti na hāpeti. Vimuttanti adhimuttaṃ, ninnaṃ poṇaṃ pabbhāranti attho. Vimuttanti vā vissaṭṭhaṃ. Nippariyāyato uttari nāma paṇītaṃ majjhepi hīnamajjhimavibhāgassa labbhanatoti vuttaṃ ‘‘uttari abhāvitanti tato uparimaggaphalatthāya abhāvita’’nti. Saṃvattati tathāpaṇihitaṃ dānamayaṃ cittaṃ. Yaṃ pana pāḷiyaṃ ‘‘tañca kho’’tiādi vuttaṃ, taṃ tatrupapattiyā vibandhakaradussīlyābhāvadassanaparaṃ daṭṭhabbaṃ, na dānamayassa puññassa kevalassa taṃsaṃvattanatādassanaparanti daṭṭhabbaṃ. Samucchinnarāgassāti samucchinnakāmarāgassa. Tassa hi siyā brahmaloke upapatti, na samucchinnabhavarāgassa. Vītarāgaggahaṇena cettha kāmesu vītarāgatā adhippetā, yāya brahmalokūpapatti siyā. Tenāha ‘‘dānamattenevā’’tiādi. Yadi evaṃ dānaṃ tattha kimatthiyanti āha ‘‘dānaṃ panā’’tiādi. Dānena muducittoti baddhāghāte veripuggalepi attano dānasampaṭicchanena mudubhūtacitto.
ദാനൂപപത്തിസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dānūpapattisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൫. ദാനൂപപത്തിസുത്തം • 5. Dānūpapattisuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൫. ദാനൂപപത്തിസുത്തവണ്ണനാ • 5. Dānūpapattisuttavaṇṇanā