| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๕. ทารุกมฺมิกสุตฺตํ
5. Dārukammikasuttaṃ
๕๙. เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา นาติเก วิหรติ คิญฺชกาวสเถฯ อถ โข ทารุกมฺมิโก คหปติ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข ทารุกมฺมิกํ คหปติํ ภควา เอตทโวจ – ‘‘อปิ นุ เต, คหปติ, กุเล ทานํ ทียตี’’ติ? ‘‘ทียติ เม, ภเนฺต, กุเล ทานํฯ ตญฺจ โข เย เต ภิกฺขู อารญฺญิกา ปิณฺฑปาติกา ปํสุกูลิกา อรหโนฺต วา อรหตฺตมคฺคํ วา สมาปนฺนา, ตถารูเปสุ เม, ภเนฺต, ภิกฺขูสุ ทานํ ทียตี’’ติฯ
59. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā nātike viharati giñjakāvasathe. Atha kho dārukammiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho dārukammikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca – ‘‘api nu te, gahapati, kule dānaṃ dīyatī’’ti? ‘‘Dīyati me, bhante, kule dānaṃ. Tañca kho ye te bhikkhū āraññikā piṇḍapātikā paṃsukūlikā arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā, tathārūpesu me, bhante, bhikkhūsu dānaṃ dīyatī’’ti.
‘‘ทุชฺชานํ โข เอตํ, คหปติ, ตยา คิหินา กามโภคินา ปุตฺตสมฺพาธสยนํ อชฺฌาวสเนฺตน, กาสิกจนฺทนํ ปจฺจนุโภเนฺตน, มาลาคนฺธวิเลปนํ ธารยเนฺตน, ชาตรูปรชตํ สาทิยเนฺตน อิเม วา อรหโนฺต อิเม วา อรหตฺตมคฺคํ สมาปนฺนาติฯ
‘‘Dujjānaṃ kho etaṃ, gahapati, tayā gihinā kāmabhoginā puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasantena, kāsikacandanaṃ paccanubhontena, mālāgandhavilepanaṃ dhārayantena, jātarūparajataṃ sādiyantena ime vā arahanto ime vā arahattamaggaṃ samāpannāti.
‘‘อารญฺญิโก เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อุทฺธโต อุนฺนโฬ จปโล มุขโร วิกิณฺณวาโจ มุฎฺฐสฺสติ อสมฺปชาโน อสมาหิโต วิพฺภนฺตจิโตฺต ปากตินฺทฺริโยฯ เอวํ โส เตนเงฺคน คารโยฺหฯ อารญฺญิโก เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อนุทฺธโต อนุนฺนโฬ อจปโล อมุขโร อวิกิณฺณวาโจ อุปฎฺฐิตสฺสติ สมฺปชาโน สมาหิโต เอกคฺคจิโตฺต สํวุตินฺทฺริโยฯ เอวํ โส เตนเงฺคน ปาสํโสฯ
‘‘Āraññiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato unnaḷo capalo mukharo vikiṇṇavāco muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākatindriyo. Evaṃ so tenaṅgena gārayho. Āraññiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato anunnaḷo acapalo amukharo avikiṇṇavāco upaṭṭhitassati sampajāno samāhito ekaggacitto saṃvutindriyo. Evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘คามนฺตวิหารี เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อุทฺธโต…เป.… เอวํ โส เตนเงฺคน คารโยฺหฯ คามนฺตวิหารี เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อนุทฺธโต…เป.… เอวํ โส เตนเงฺคน ปาสํโสฯ
‘‘Gāmantavihārī cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Gāmantavihārī cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ปิณฺฑปาติโก เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อุทฺธโต…เป.… เอวํ โส เตนเงฺคน คารโยฺหฯ ปิณฺฑปาติโก เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อนุทฺธโต…เป.… เอวํ โส เตนเงฺคน ปาสํโสฯ
‘‘Piṇḍapātiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Piṇḍapātiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘เนมนฺตนิโก เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อุทฺธโต…เป.… เอวํ โส เตนเงฺคน คารโยฺหฯ เนมนฺตนิโก เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อนุทฺธโต…เป.… เอวํ โส เตนเงฺคน ปาสํโสฯ
‘‘Nemantaniko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Nemantaniko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ปํสุกูลิโก เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อุทฺธโต…เป.… เอวํ โส เตนเงฺคน คารโยฺห ฯ ปํสุกูลิโก เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อนุทฺธโต…เป.… เอวํ โส เตนเงฺคน ปาสํโสฯ
‘‘Paṃsukūliko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho . Paṃsukūliko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘คหปติจีวรธโร เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อุทฺธโต อุนฺนโฬ จปโล มุขโร วิกิณฺณวาโจ มุฎฺฐสฺสติ อสมฺปชาโน อสมาหิโต วิพฺภนฺตจิโตฺต ปากตินฺทฺริโยฯ เอวํ โส เตนเงฺคน คารโยฺหฯ คหปติจีวรธโร เจปิ, คหปติ, ภิกฺขุ โหติ อนุทฺธโต อนุนฺนโฬ อจปโล อมุขโร อวิกิณฺณวาโจ อุปฎฺฐิตสฺสติ สมฺปชาโน สมาหิโต เอกคฺคจิโตฺต สํวุตินฺทฺริโยฯ เอวํ โส เตนเงฺคน ปาสํโสฯ
‘‘Gahapaticīvaradharo cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato unnaḷo capalo mukharo vikiṇṇavāco muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākatindriyo. Evaṃ so tenaṅgena gārayho. Gahapaticīvaradharo cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato anunnaḷo acapalo amukharo avikiṇṇavāco upaṭṭhitassati sampajāno samāhito ekaggacitto saṃvutindriyo. Evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘อิงฺฆ ตฺวํ, คหปติ, สเงฺฆ ทานํ 1 เทหิฯ สเงฺฆ เต ทานํ ททโต จิตฺตํ ปสีทิสฺสติฯ โส ตฺวํ ปสนฺนจิโตฺต กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชิสฺสสี’’ติฯ ‘‘เอสาหํ, ภเนฺต, อชฺชตเคฺค สเงฺฆ ทานํ ทสฺสามี’’ติฯ ปญฺจมํฯ
‘‘Iṅgha tvaṃ, gahapati, saṅghe dānaṃ 2 dehi. Saṅghe te dānaṃ dadato cittaṃ pasīdissati. So tvaṃ pasannacitto kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissasī’’ti. ‘‘Esāhaṃ, bhante, ajjatagge saṅghe dānaṃ dassāmī’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๕. ทารุกมฺมิกสุตฺตวณฺณนา • 5. Dārukammikasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๕. ทารุกมฺมิกสุตฺตวณฺณนา • 5. Dārukammikasuttavaṇṇanā
