Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၅. ဒာရုကမ္မိကသုတ္တံ
5. Dārukammikasuttaṃ
၅၉. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ နာတိကေ ဝိဟရတိ ဂိဉ္ဇကာဝသထေ။ အထ ခော ဒာရုကမ္မိကော ဂဟပတိ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခော ဒာရုကမ္မိကံ ဂဟပတိံ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ – ‘‘အပိ နု တေ, ဂဟပတိ, ကုလေ ဒာနံ ဒီယတီ’’တိ? ‘‘ဒီယတိ မေ, ဘန္တေ, ကုလေ ဒာနံ။ တဉ္စ ခော ယေ တေ ဘိက္ခူ အာရညိကာ ပိဏ္ဍပာတိကာ ပံသုကူလိကာ အရဟန္တော ဝာ အရဟတ္တမဂ္ဂံ ဝာ သမာပန္နာ, တထာရူပေသု မေ, ဘန္တေ, ဘိက္ခူသု ဒာနံ ဒီယတီ’’တိ။
59. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā nātike viharati giñjakāvasathe. Atha kho dārukammiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho dārukammikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca – ‘‘api nu te, gahapati, kule dānaṃ dīyatī’’ti? ‘‘Dīyati me, bhante, kule dānaṃ. Tañca kho ye te bhikkhū āraññikā piṇḍapātikā paṃsukūlikā arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā, tathārūpesu me, bhante, bhikkhūsu dānaṃ dīyatī’’ti.
‘‘ဒုဇ္ဇာနံ ခော ဧတံ, ဂဟပတိ, တယာ ဂိဟိနာ ကာမဘောဂိနာ ပုတ္တသမ္ဗာဓသယနံ အဇ္ဈာဝသန္တေန, ကာသိကစန္ဒနံ ပစ္စနုဘောန္တေန, မာလာဂန္ဓဝိလေပနံ ဓာရယန္တေန, ဇာတရူပရဇတံ သာဒိယန္တေန ဣမေ ဝာ အရဟန္တော ဣမေ ဝာ အရဟတ္တမဂ္ဂံ သမာပန္နာတိ။
‘‘Dujjānaṃ kho etaṃ, gahapati, tayā gihinā kāmabhoginā puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasantena, kāsikacandanaṃ paccanubhontena, mālāgandhavilepanaṃ dhārayantena, jātarūparajataṃ sādiyantena ime vā arahanto ime vā arahattamaggaṃ samāpannāti.
‘‘အာရညိကော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ ဥဒ္ဓတော ဥန္နဠော စပလော မုခရော ဝိကိဏ္ဏဝာစော မုဋ္ဌသ္သတိ အသမ္ပဇာနော အသမာဟိတော ဝိဗ္ဘန္တစိတ္တော ပာကတိန္ဒ္ရိယော။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ဂာရယ္ဟော။ အာရညိကော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ အနုဒ္ဓတော အနုန္နဠော အစပလော အမုခရော အဝိကိဏ္ဏဝာစော ဥပဋ္ဌိတသ္သတိ သမ္ပဇာနော သမာဟိတော ဧကဂ္ဂစိတ္တော သံဝုတိန္ဒ္ရိယော။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ပာသံသော။
‘‘Āraññiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato unnaḷo capalo mukharo vikiṇṇavāco muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākatindriyo. Evaṃ so tenaṅgena gārayho. Āraññiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato anunnaḷo acapalo amukharo avikiṇṇavāco upaṭṭhitassati sampajāno samāhito ekaggacitto saṃvutindriyo. Evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ဂာမန္တဝိဟာရီ စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ ဥဒ္ဓတော။ပေ.။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ဂာရယ္ဟော။ ဂာမန္တဝိဟာရီ စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ အနုဒ္ဓတော။ပေ.။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ပာသံသော။
‘‘Gāmantavihārī cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Gāmantavihārī cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ပိဏ္ဍပာတိကော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ ဥဒ္ဓတော။ပေ.။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ဂာရယ္ဟော။ ပိဏ္ဍပာတိကော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ အနုဒ္ဓတော။ပေ.။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ပာသံသော။
‘‘Piṇḍapātiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Piṇḍapātiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘နေမန္တနိကော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ ဥဒ္ဓတော။ပေ.။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ဂာရယ္ဟော။ နေမန္တနိကော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ အနုဒ္ဓတော။ပေ.။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ပာသံသော။
‘‘Nemantaniko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Nemantaniko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ပံသုကူလိကော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ ဥဒ္ဓတော။ပေ.။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ဂာရယ္ဟော ။ ပံသုကူလိကော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ အနုဒ္ဓတော။ပေ.။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ပာသံသော။
‘‘Paṃsukūliko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho . Paṃsukūliko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ဂဟပတိစီဝရဓရော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ ဥဒ္ဓတော ဥန္နဠော စပလော မုခရော ဝိကိဏ္ဏဝာစော မုဋ္ဌသ္သတိ အသမ္ပဇာနော အသမာဟိတော ဝိဗ္ဘန္တစိတ္တော ပာကတိန္ဒ္ရိယော။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ဂာရယ္ဟော။ ဂဟပတိစီဝရဓရော စေပိ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ဟောတိ အနုဒ္ဓတော အနုန္နဠော အစပလော အမုခရော အဝိကိဏ္ဏဝာစော ဥပဋ္ဌိတသ္သတိ သမ္ပဇာနော သမာဟိတော ဧကဂ္ဂစိတ္တော သံဝုတိန္ဒ္ရိယော။ ဧဝံ သော တေနင္ဂေန ပာသံသော။
‘‘Gahapaticīvaradharo cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato unnaḷo capalo mukharo vikiṇṇavāco muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākatindriyo. Evaṃ so tenaṅgena gārayho. Gahapaticīvaradharo cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato anunnaḷo acapalo amukharo avikiṇṇavāco upaṭṭhitassati sampajāno samāhito ekaggacitto saṃvutindriyo. Evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ဣင္ဃ တ္ဝံ, ဂဟပတိ, သင္ဃေ ဒာနံ 1 ဒေဟိ။ သင္ဃေ တေ ဒာနံ ဒဒတော စိတ္တံ ပသီဒိသ္သတိ။ သော တ္ဝံ ပသန္နစိတ္တော ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇိသ္သသီ’’တိ။ ‘‘ဧသာဟံ, ဘန္တေ, အဇ္ဇတဂ္ဂေ သင္ဃေ ဒာနံ ဒသ္သာမီ’’တိ။ ပဉ္စမံ။
‘‘Iṅgha tvaṃ, gahapati, saṅghe dānaṃ 2 dehi. Saṅghe te dānaṃ dadato cittaṃ pasīdissati. So tvaṃ pasannacitto kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissasī’’ti. ‘‘Esāhaṃ, bhante, ajjatagge saṅghe dānaṃ dassāmī’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၅. ဒာရုကမ္မိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Dārukammikasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၅. ဒာရုကမ္မိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Dārukammikasuttavaṇṇanā