| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
5. දාරුකම්‌මිකසුත්‌තං
5. Dārukammikasuttaṃ
59. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා නාතිකෙ විහරති ගිඤ්‌ජකාවසථෙ. අථ ඛො දාරුකම්‌මිකො ගහපති යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නං ඛො දාරුකම්‌මිකං ගහපතිං භගවා එතදවොච – ‘‘අපි නු තෙ, ගහපති, කුලෙ දානං දීයතී’’ති? ‘‘දීයති මෙ, භන්‌තෙ, කුලෙ දානං. තඤ්‌ච ඛො යෙ තෙ භික්‌ඛූ ආරඤ්‌ඤිකා පිණ්‌ඩපාතිකා පංසුකූලිකා අරහන්‌තො වා අරහත්‌තමග්‌ගං වා සමාපන්‌නා, තථාරූපෙසු මෙ, භන්‌තෙ, භික්‌ඛූසු දානං දීයතී’’ති.
59. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā nātike viharati giñjakāvasathe. Atha kho dārukammiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho dārukammikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca – ‘‘api nu te, gahapati, kule dānaṃ dīyatī’’ti? ‘‘Dīyati me, bhante, kule dānaṃ. Tañca kho ye te bhikkhū āraññikā piṇḍapātikā paṃsukūlikā arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā, tathārūpesu me, bhante, bhikkhūsu dānaṃ dīyatī’’ti.
‘‘දුජ්‌ජානං ඛො එතං, ගහපති, තයා ගිහිනා කාමභොගිනා පුත්‌තසම්‌බාධසයනං අජ්‌ඣාවසන්‌තෙන, කාසිකචන්‌දනං පච්‌චනුභොන්‌තෙන, මාලාගන්‌ධවිලෙපනං ධාරයන්‌තෙන, ජාතරූපරජතං සාදියන්‌තෙන ඉමෙ වා අරහන්‌තො ඉමෙ වා අරහත්‌තමග්‌ගං සමාපන්‌නාති.
‘‘Dujjānaṃ kho etaṃ, gahapati, tayā gihinā kāmabhoginā puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasantena, kāsikacandanaṃ paccanubhontena, mālāgandhavilepanaṃ dhārayantena, jātarūparajataṃ sādiyantena ime vā arahanto ime vā arahattamaggaṃ samāpannāti.
‘‘ආරඤ්‌ඤිකො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති උද්‌ධතො උන්‌නළො චපලො මුඛරො විකිණ්‌ණවාචො මුට්‌ඨස්‌සති අසම්‌පජානො අසමාහිතො විබ්‌භන්‌තචිත්‌තො පාකතින්‌ද්‍රියො. එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන ගාරය්‌හො. ආරඤ්‌ඤිකො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති අනුද්‌ධතො අනුන්‌නළො අචපලො අමුඛරො අවිකිණ්‌ණවාචො උපට්‌ඨිතස්‌සති සම්‌පජානො සමාහිතො එකග්‌ගචිත්‌තො සංවුතින්‌ද්‍රියො. එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන පාසංසො.
‘‘Āraññiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato unnaḷo capalo mukharo vikiṇṇavāco muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākatindriyo. Evaṃ so tenaṅgena gārayho. Āraññiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato anunnaḷo acapalo amukharo avikiṇṇavāco upaṭṭhitassati sampajāno samāhito ekaggacitto saṃvutindriyo. Evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ගාමන්‌තවිහාරී චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති උද්‌ධතො…පෙ.… එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන ගාරය්‌හො. ගාමන්‌තවිහාරී චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති අනුද්‌ධතො…පෙ.… එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන පාසංසො.
‘‘Gāmantavihārī cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Gāmantavihārī cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘පිණ්‌ඩපාතිකො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති උද්‌ධතො…පෙ.… එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන ගාරය්‌හො. පිණ්‌ඩපාතිකො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති අනුද්‌ධතො…පෙ.… එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන පාසංසො.
‘‘Piṇḍapātiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Piṇḍapātiko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘නෙමන්‌තනිකො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති උද්‌ධතො…පෙ.… එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන ගාරය්‌හො. නෙමන්‌තනිකො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති අනුද්‌ධතො…පෙ.… එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන පාසංසො.
‘‘Nemantaniko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho. Nemantaniko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘පංසුකූලිකො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති උද්‌ධතො…පෙ.… එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන ගාරය්‌හො . පංසුකූලිකො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති අනුද්‌ධතො…පෙ.… එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන පාසංසො.
‘‘Paṃsukūliko cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena gārayho . Paṃsukūliko cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato…pe… evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ගහපතිචීවරධරො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති උද්‌ධතො උන්‌නළො චපලො මුඛරො විකිණ්‌ණවාචො මුට්‌ඨස්‌සති අසම්‌පජානො අසමාහිතො විබ්‌භන්‌තචිත්‌තො පාකතින්‌ද්‍රියො. එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන ගාරය්‌හො. ගහපතිචීවරධරො චෙපි, ගහපති, භික්‌ඛු හොති අනුද්‌ධතො අනුන්‌නළො අචපලො අමුඛරො අවිකිණ්‌ණවාචො උපට්‌ඨිතස්‌සති සම්‌පජානො සමාහිතො එකග්‌ගචිත්‌තො සංවුතින්‌ද්‍රියො. එවං සො තෙනඞ්‌ගෙන පාසංසො.
‘‘Gahapaticīvaradharo cepi, gahapati, bhikkhu hoti uddhato unnaḷo capalo mukharo vikiṇṇavāco muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākatindriyo. Evaṃ so tenaṅgena gārayho. Gahapaticīvaradharo cepi, gahapati, bhikkhu hoti anuddhato anunnaḷo acapalo amukharo avikiṇṇavāco upaṭṭhitassati sampajāno samāhito ekaggacitto saṃvutindriyo. Evaṃ so tenaṅgena pāsaṃso.
‘‘ඉඞ්‌ඝ ත්‌වං, ගහපති, සඞ්‌ඝෙ දානං 1 දෙහි. සඞ්‌ඝෙ තෙ දානං දදතො චිත්‌තං පසීදිස්‌සති. සො ත්‌වං පසන්‌නචිත්‌තො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජිස්‌සසී’’ති. ‘‘එසාහං, භන්‌තෙ, අජ්‌ජතග්‌ගෙ සඞ්‌ඝෙ දානං දස්‌සාමී’’ති. පඤ්‌චමං.
‘‘Iṅgha tvaṃ, gahapati, saṅghe dānaṃ 2 dehi. Saṅghe te dānaṃ dadato cittaṃ pasīdissati. So tvaṃ pasannacitto kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissasī’’ti. ‘‘Esāhaṃ, bhante, ajjatagge saṅghe dānaṃ dassāmī’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 5. දාරුකම්‌මිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Dārukammikasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 5. දාරුකම්‌මිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Dārukammikasuttavaṇṇanā
