Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi

    ४९५. दसब्राह्मणजातकं (१२)

    495. Dasabrāhmaṇajātakaṃ (12)

    २२२.

    222.

    राजा अवोच विधुरं, धम्मकामो युधिट्ठिलो।

    Rājā avoca vidhuraṃ, dhammakāmo yudhiṭṭhilo;

    ब्राह्मणे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Brāhmaṇe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २२३.

    223.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु 1 भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu 2 bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २२४.

    224.

    दुल्‍लभा ब्राह्मणा देव, सीलवन्तो बहुस्सुता।

    Dullabhā brāhmaṇā deva, sīlavanto bahussutā;

    विरता मेथुना धम्मा, ये ते भुञ्‍जेय्यु भोजनं॥

    Viratā methunā dhammā, ye te bhuñjeyyu bhojanaṃ.

    २२५.

    225.

    दस खलु महाराज, या ता ब्राह्मणजातियो।

    Dasa khalu mahārāja, yā tā brāhmaṇajātiyo;

    तेसं विभङ्गं विचयं 3, वित्थारेन सुणोहि मे॥

    Tesaṃ vibhaṅgaṃ vicayaṃ 4, vitthārena suṇohi me.

    २२६.

    226.

    पसिब्बके गहेत्वान, पुण्णे मूलस्स संवुते।

    Pasibbake gahetvāna, puṇṇe mūlassa saṃvute;

    ओसधिकायो 5 गन्थेन्ति, न्हापयन्ति 6 जपन्ति च॥

    Osadhikāyo 7 ganthenti, nhāpayanti 8 japanti ca.

    २२७.

    227.

    तिकिच्छकसमा राज, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Tikicchakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २२८.

    228.

    अपेता ते च 9 ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te ca 10 brahmaññā,

    (इति राजा 11 कोरब्यो)

    (Iti rājā 12 korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २२९.

    229.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २३०.

    230.

    किङ्किणिकायो 13 गहेत्वा 14, घोसेन्ति पुरतोपि ते।

    Kiṅkiṇikāyo 15 gahetvā 16, ghosenti puratopi te;

    पेसनानिपि गच्छन्ति, रथचरियासु सिक्खरे॥

    Pesanānipi gacchanti, rathacariyāsu sikkhare.

    २३१.

    231.

    परिचारकसमा राज, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Paricārakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २३२.

    232.

    अपेता ते च ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te ca brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २३३.

    233.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २३४.

    234.

    कमण्डलुं गहेत्वान, वङ्कदण्डञ्‍च ब्राह्मणा।

    Kamaṇḍaluṃ gahetvāna, vaṅkadaṇḍañca brāhmaṇā;

    पच्‍चुपेस्सन्ति राजानो, गामेसु निगमेसु च।

    Paccupessanti rājāno, gāmesu nigamesu ca;

    नादिन्‍ने वुट्ठहिस्साम, गामम्हि वा वनम्हि वा 17

    Nādinne vuṭṭhahissāma, gāmamhi vā vanamhi vā 18.

    २३५.

    235.

    निग्गाहकसमा राज, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Niggāhakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २३६.

    236.

    अपेता ते च ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te ca brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २३७.

    237.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २३८.

    238.

    परूळ्हकच्छनखलोमा , पङ्कदन्ता रजस्सिरा।

    Parūḷhakacchanakhalomā , paṅkadantā rajassirā;

    ओकिण्णा रजरेणूहि, याचका विचरन्ति ते॥

    Okiṇṇā rajareṇūhi, yācakā vicaranti te.

    २३९.

    239.

    खाणुघातसमा राज, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Khāṇughātasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २४०.

    240.

    अपेता ते च ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te ca brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २४१.

    241.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २४२.

    242.

    हरीतकं 19 आमलकं, अम्बं जम्बुं विभीतकं 20

    Harītakaṃ 21 āmalakaṃ, ambaṃ jambuṃ vibhītakaṃ 22;

    लबुजं दन्तपोणानि, बेलुवा बदरानि च॥

    Labujaṃ dantapoṇāni, beluvā badarāni ca.

    २४३.

    243.

    राजायतनं उच्छु-पुटं, धूमनेत्तं मधु-अञ्‍जनं।

    Rājāyatanaṃ ucchu-puṭaṃ, dhūmanettaṃ madhu-añjanaṃ;

    उच्‍चावचानि पणियानि, विपणेन्ति जनाधिप॥

    Uccāvacāni paṇiyāni, vipaṇenti janādhipa.

    २४४.

    244.

    वाणिजकसमा राज, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Vāṇijakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २४५.

    245.

    अपेता ते च ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te ca brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २४६.

    246.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २४७.

    247.

    कसि-वाणिज्‍जं 23 कारेन्ति, पोसयन्ति अजेळके।

    Kasi-vāṇijjaṃ 24 kārenti, posayanti ajeḷake;

    कुमारियो पवेच्छन्ति, विवाहन्तावहन्ति च॥

    Kumāriyo pavecchanti, vivāhantāvahanti ca.

    २४८.

    248.

    समा अम्बट्ठवेस्सेहि, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Samā ambaṭṭhavessehi, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २४९.

    249.

    अपेता ते च ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te ca brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २५०.

    250.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २५१.

    251.

    निक्खित्तभिक्खं भुञ्‍जन्ति, गामेस्वेके पुरोहिता।

    Nikkhittabhikkhaṃ bhuñjanti, gāmesveke purohitā;

    बहू ते 25 परिपुच्छन्ति, अण्डच्छेदा निलञ्छका 26

    Bahū te 27 paripucchanti, aṇḍacchedā nilañchakā 28.

    २५२.

    252.

    पसूपि तत्थ हञ्‍ञन्ति, महिंसा सूकरा अजा।

    Pasūpi tattha haññanti, mahiṃsā sūkarā ajā;

    गोघातकसमा राज, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Goghātakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २५३.

    253.

    अपेता ते ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २५४.

    254.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २५५.

    255.

    असिचम्मं गहेत्वान, खग्गं पग्गय्ह ब्राह्मणा।

    Asicammaṃ gahetvāna, khaggaṃ paggayha brāhmaṇā;

    वेस्सपथेसु तिट्ठन्ति, सत्थं अब्बाहयन्तिपि॥

    Vessapathesu tiṭṭhanti, satthaṃ abbāhayantipi.

    २५६.

    256.

    समा गोपनिसादेहि, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Samā gopanisādehi, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २५७.

    257.

    अपेता ते ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २५८.

    258.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २५९.

    259.

    अरञ्‍ञे कुटिकं कत्वा, कूटानि कारयन्ति ते।

    Araññe kuṭikaṃ katvā, kūṭāni kārayanti te;

    ससबिळारे बाधेन्ति, आगोधा मच्छकच्छपं॥

    Sasabiḷāre bādhenti, āgodhā macchakacchapaṃ.

    २६०.

    260.

    ते लुद्दकसमा राज 29, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Te luddakasamā rāja 30, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २६१.

    261.

    अपेता ते ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २६२.

    262.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २६३.

    263.

    अञ्‍ञे धनस्स कामा हि, हेट्ठामञ्‍चे पसक्‍किता 31

    Aññe dhanassa kāmā hi, heṭṭhāmañce pasakkitā 32;

    राजानो उपरि न्हायन्ति, सोमयागे उपट्ठिते॥

    Rājāno upari nhāyanti, somayāge upaṭṭhite.

    २६४.

    264.

    मलमज्‍जकसमा राज, तेपि वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Malamajjakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २६५.

    265.

    अपेता ते ब्रह्मञ्‍ञा,

    Apetā te brahmaññā,

    (इति राजा कोरब्यो)

    (Iti rājā korabyo)

    न ते वुच्‍चन्ति ब्राह्मणा।

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    अञ्‍ञे विधुर परियेस, सीलवन्ते बहुस्सुते॥

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    २६६.

    266.

    विरते मेथुना धम्मा, ये मे भुञ्‍जेय्यु भोजनं।

    Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    दक्खिणं सम्म दस्साम, यत्थ दिन्‍नं महप्फलं॥

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    २६७.

    267.

    अत्थि खो ब्राह्मणा देव, सीलवन्तो बहुस्सुता।

    Atthi kho brāhmaṇā deva, sīlavanto bahussutā;

    विरता मेथुना धम्मा, ये ते भुञ्‍जेय्यु भोजनं॥

    Viratā methunā dhammā, ye te bhuñjeyyu bhojanaṃ.

    २६८.

    268.

    एकञ्‍च भत्तं भुञ्‍जन्ति, न च मज्‍जं पिवन्ति ते।

    Ekañca bhattaṃ bhuñjanti, na ca majjaṃ pivanti te;

    अक्खाता ते महाराज, तादिसे निपतामसे॥

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    २६९.

    269.

    एते खो ब्राह्मणा विधुर, सीलवन्तो बहुस्सुता।

    Ete kho brāhmaṇā vidhura, sīlavanto bahussutā;

    एते विधुर परियेस, खिप्पञ्‍च ने 33 निमन्तयाति॥

    Ete vidhura pariyesa, khippañca ne 34 nimantayāti.

    दसब्राह्मणजातकं द्वादसमं।

    Dasabrāhmaṇajātakaṃ dvādasamaṃ.







    Footnotes:
    1. भुञ्‍जेय्युं (सी॰)
    2. bhuñjeyyuṃ (sī.)
    3. विचिय (क॰)
    4. viciya (ka.)
    5. ओसधिकाये (स्या॰ क॰)
    6. नहायन्ति (सी॰ पी॰)
    7. osadhikāye (syā. ka.)
    8. nahāyanti (sī. pī.)
    9. ते (सी॰ पी॰)
    10. te (sī. pī.)
    11. राजा च (स्या॰ क॰)
    12. rājā ca (syā. ka.)
    13. किङ्कणिकायो (क॰), किङ्किणियो (स्या॰)
    14. गहेत्वान (सी॰ स्या॰ पी॰)
    15. kiṅkaṇikāyo (ka.), kiṅkiṇiyo (syā.)
    16. gahetvāna (sī. syā. pī.)
    17. वामम्हि च वनम्हि च (सी॰ पी॰), गामम्हि निगमम्हि वा (स्या॰)
    18. vāmamhi ca vanamhi ca (sī. pī.), gāmamhi nigamamhi vā (syā.)
    19. हरीटकं (बहूसु)
    20. अम्बजम्बुविभीटकं (सी॰ पी॰)
    21. harīṭakaṃ (bahūsu)
    22. ambajambuvibhīṭakaṃ (sī. pī.)
    23. कसिं वणिज्‍जं (सी॰ पी॰)
    24. kasiṃ vaṇijjaṃ (sī. pī.)
    25. ने (स्या॰ क॰)
    26. तिलञ्छका (पी॰)
    27. ne (syā. ka.)
    28. tilañchakā (pī.)
    29. लुद्दका ते महाराज (सी॰ पी॰)
    30. luddakā te mahārāja (sī. pī.)
    31. पसक्खिता (सी॰ स्या॰ पी॰)
    32. pasakkhitā (sī. syā. pī.)
    33. खिप्पंव ने (क॰)
    34. khippaṃva ne (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४९५] १२. दसब्राह्मणजातकवण्णना • [495] 12. Dasabrāhmaṇajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact