Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೧೦. ದಸಮಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
10. Dasamasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
೭೨೭. ದಸಮೇ ಏವಾಚಾರಾತಿ ಏತ್ಥ ನಿಗ್ಗಹಿತಲೋಪವಸೇನ ಸನ್ಧೀತಿ ಆಹ ‘‘ಏವಂಆಚಾರಾ’’ತಿ। ‘‘ಯಾದಿಸೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಏವಂಸದ್ದಸ್ಸ ನಿದಸ್ಸನಾದೀಸು (ಅಭಿಧಾನಪ್ಪದೀಪಿಕಾಯಂ ೧೧೮೬ ಗಾಥಾಯಂ) ಏಕಾದಸಸು ಅತ್ಥೇಸು ಉಪಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ‘‘ಏವಂಸದ್ದಾ ಏವಂಸಿಲೋಕಾ’’ತಿ ಸಬ್ಬೇಸು ಪದೇಸು। ಉಞ್ಞಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಓಕಾರವಿಪರೀತೋ ಉಕಾರೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅವಞ್ಞಾಯಾ’’ತಿ। ‘‘ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಜಾನನಾಯಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅವಸದ್ದೋ ನೀಚತ್ಥೋ, ಞಾಧಾತು ಅವಬೋಧನತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಪರಿಭವಞ್ಞಾಯಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ ಉತ್ತರಪದಲೋಪವಸೇನ ‘‘ಪರಿಭವೇನಾ’’ತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಪರಿಭವಿತ್ವಾ ಜಾನನೇನಾ’’ತಿ। ಅಕ್ಖನ್ತಿಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಹನಖನ್ತಿಯೇವಾಧಿಪ್ಪೇತಾ, ನೇವ ಅನುಲೋಮಖನ್ತಿ, ನ ದಿಟ್ಠಿನಿಜ್ಝಾನಕ್ಖನ್ತೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಸಹನತಾಯಾ’’ತಿ। ವೇಭಸ್ಸಿಯಾತಿ ಏತ್ಥ ವಿಸೇಸೇನ ಭಾಸೇತಿ ಓಭಾಸೇತೀತಿ ವಿಭಾಸೋ ಆನುಭಾವೋ, ವಿಭಾಸೋ ಇಮಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ವಿಭಸ್ಸೋ ಸಙ್ಘೋ, ಬಹ್ವತ್ಥೇ ಚ ಅತಿಸಯತ್ಥೇ ಚ ಸಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಮನ್ತುಪಚ್ಚಯತ್ಥತ್ತಾ ‘‘ಲೋಮಸೋ’’ತಿಆದೀಸು (ಜಾ॰ ೧.೧೪.೫೭) ವಿಯ, ಬಹುಆನುಭಾವೋ ಅತಿಸಯಆನುಭಾವೋ ಸಙ್ಘೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ, ಸಂಯೋಗಪರತ್ತಾ ಆಕಾರಸ್ಸ ರಸ್ಸೋ। ವಿಭಸ್ಸಸ್ಸ ಭಾವೋ ವೇಭಸ್ಸಿಯಂ, ಬಹುಆನುಭಾವೋ ಅತಿಸಯಆನುಭಾವೋಯೇವ। ಇತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಬಲವಭಸ್ಸಭಾವೇನಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಬಲವಇತಿ ಪದೇನ ಮನ್ತುಅತ್ಥೇ ಪವತ್ತಸ್ಸ ಸಪ್ಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಬಹ್ವತ್ಥಞ್ಚ ಅತಿಸಯತ್ಥಞ್ಚ ದಸ್ಸೇತಿ, ಭಾವಇತಿ ಪದೇನ ಣಿಯಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಭಾವತ್ಥಂ, ಏನಇತಿ ಪದೇನ ನಿಸ್ಸಕ್ಕವಚನಸ್ಸ ಕರಣತ್ಥೇ ಪವತ್ತಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ತಮೇವತ್ಥಮಾವಿಕರೋನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅತ್ತನೋ ಬಲವಪ್ಪಕಾಸನೇನಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಅತ್ತನೋತಿ ಅತ್ತಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ। ಬಲವಪ್ಪಕಾಸನೇನಾತಿ ಬಹುಆನುಭಾವಪ್ಪಕಾಸನೇನ, ಅತಿಸಯಆನುಭಾವಪ್ಪಕಾಸನೇನ ವಾ। ಬಲವಪ್ಪಕಾಸನಂ ನಾಮ ಅತ್ಥತೋ ಪರೇಸಂ ಸಮುತ್ರಾಸನಮೇವಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸಮುತ್ರಾಸನೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ದುಬ್ಬಲಭಾವೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಭಾವಇತಿಪದೇನ ಣ್ಯಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಭಾವತ್ಥಂ, ಏನಇತಿಪದೇನ ನಿಸ್ಸಕ್ಕವಚನಸ್ಸ ಕರಣತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತೀತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ‘‘ಉಞ್ಞಾಯಾ’’ತಿಆದೀಸು ಸಬ್ಬೇಸು ಪದೇಸು। ಚಸದ್ದೋ ಲುತ್ತನಿದ್ದಿಟ್ಠೋತಿ ಆಹ ‘‘ಏವಂ ಸಮುಚ್ಚಯತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ’’ತಿ। ವಿವಿಚ್ಚಥಾತಿ ಏತ್ಥ ವೀತ್ಯೂಪಸಗ್ಗೋ ವಿನಾಸದ್ದತ್ಥೋ, ವಿಚಧಾತು ಸತ್ತತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ವಿನಾ ಹೋಥಾ’’ತಿ। ದಸಮಂ।
727. Dasame evācārāti ettha niggahitalopavasena sandhīti āha ‘‘evaṃācārā’’ti. ‘‘Yādiso’’tiādinā evaṃsaddassa nidassanādīsu (abhidhānappadīpikāyaṃ 1186 gāthāyaṃ) ekādasasu atthesu upamatthaṃ dasseti. Sabbatthāti ‘‘evaṃsaddā evaṃsilokā’’ti sabbesu padesu. Uññāyāti ettha okāraviparīto ukāroti āha ‘‘avaññāyā’’ti. ‘‘Nīcaṃ katvā jānanāyā’’ti iminā avasaddo nīcattho, ñādhātu avabodhanatthoti dasseti. ‘‘Paribhavaññāyā’’ti vattabbe uttarapadalopavasena ‘‘paribhavenā’’ti vuttanti āha ‘‘paribhavitvā jānanenā’’ti. Akkhantiyāti ettha sahanakhantiyevādhippetā, neva anulomakhanti, na diṭṭhinijjhānakkhantīti dassento āha ‘‘asahanatāyā’’ti. Vebhassiyāti ettha visesena bhāseti obhāsetīti vibhāso ānubhāvo, vibhāso imassa saṅghassa atthīti vibhasso saṅgho, bahvatthe ca atisayatthe ca sapaccayo hoti. Kasmā? Mantupaccayatthattā ‘‘lomaso’’tiādīsu (jā. 1.14.57) viya, bahuānubhāvo atisayaānubhāvo saṅghoti vuttaṃ hoti, saṃyogaparattā ākārassa rasso. Vibhassassa bhāvo vebhassiyaṃ, bahuānubhāvo atisayaānubhāvoyeva. Iti imamatthaṃ dassento āha ‘‘balavabhassabhāvenā’’ti. Tattha balavaiti padena mantuatthe pavattassa sappaccayassa bahvatthañca atisayatthañca dasseti, bhāvaiti padena ṇiyapaccayassa bhāvatthaṃ, enaiti padena nissakkavacanassa karaṇatthe pavattabhāvaṃ dasseti. Tamevatthamāvikaronto āha ‘‘attano balavappakāsanenā’’ti. Tattha attanoti attasaṅkhātassa saṅghassa. Balavappakāsanenāti bahuānubhāvappakāsanena, atisayaānubhāvappakāsanena vā. Balavappakāsanaṃ nāma atthato paresaṃ samutrāsanamevāti āha ‘‘samutrāsanenāti attho’’ti. Dubbalabhāvenāti ettha bhāvaitipadena ṇyapaccayassa bhāvatthaṃ, enaitipadena nissakkavacanassa karaṇatthaṃ dassetīti daṭṭhabbaṃ. Sabbatthāti ‘‘uññāyā’’tiādīsu sabbesu padesu. Casaddo luttaniddiṭṭhoti āha ‘‘evaṃ samuccayattho daṭṭhabbo’’ti. Viviccathāti ettha vītyūpasaggo vināsaddattho, vicadhātu sattatthoti āha ‘‘vinā hothā’’ti. Dasamaṃ.
ಅನನ್ತರಾ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಮಹಾವಿಭಙ್ಗತೋ ಆಹರಿತಾನಿ ಇಮಾನಿ ತೀಣಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನೀತಿ ಯೋಜನಾ। ನವ ಪಠಮಾಪತ್ತಿಕಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಬ್ಬೇಪಿ ಧಮ್ಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಏತ್ಥಾತಿ ‘‘ಉದ್ದಿಟ್ಠಾ ಖೋ’’ತಿಆದಿಪಾಠೇ। ತಂ ಪನಾತಿ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಪನಾತಿ।
Anantarā pakkhipitvāti sambandho. Mahāvibhaṅgato āharitāni imāni tīṇi sikkhāpadānīti yojanā. Nava paṭhamāpattikā veditabbāti sambandho. Sabbepi dhammāti yojanā. Etthāti ‘‘uddiṭṭhā kho’’tiādipāṭhe. Taṃ panāti pakkhamānattaṃ panāti.
ಇತಿ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯ ವಿನಯಸಂವಣ್ಣನಾಯ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
ಭಿಕ್ಖುನಿವಿಭಙ್ಗೇ
Bhikkhunivibhaṅge
ಸತ್ತರಸಕವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Sattarasakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗ • Bhikkhunīvibhaṅga / ೧೦. ದಸಮಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 10. Dasamasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೧೦. ದಸಮಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Dasamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೯. ನವಮಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 9. Navamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೬. ಛಟ್ಠಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā