Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi

    ൧൦. ദസമസങ്ഘാദിസേസസിക്ഖാപദം

    10. Dasamasaṅghādisesasikkhāpadaṃ

    ൭൨൭. ദസമേ ഏവാചാരാതി ഏത്ഥ നിഗ്ഗഹിതലോപവസേന സന്ധീതി ആഹ ‘‘ഏവംആചാരാ’’തി. ‘‘യാദിസോ’’തിആദിനാ ഏവംസദ്ദസ്സ നിദസ്സനാദീസു (അഭിധാനപ്പദീപികായം ൧൧൮൬ ഗാഥായം) ഏകാദസസു അത്ഥേസു ഉപമത്ഥം ദസ്സേതി. സബ്ബത്ഥാതി ‘‘ഏവംസദ്ദാ ഏവംസിലോകാ’’തി സബ്ബേസു പദേസു. ഉഞ്ഞായാതി ഏത്ഥ ഓകാരവിപരീതോ ഉകാരോതി ആഹ ‘‘അവഞ്ഞായാ’’തി. ‘‘നീചം കത്വാ ജാനനായാ’’തി ഇമിനാ അവസദ്ദോ നീചത്ഥോ, ഞാധാതു അവബോധനത്ഥോതി ദസ്സേതി. ‘‘പരിഭവഞ്ഞായാ’’തി വത്തബ്ബേ ഉത്തരപദലോപവസേന ‘‘പരിഭവേനാ’’തി വുത്തന്തി ആഹ ‘‘പരിഭവിത്വാ ജാനനേനാ’’തി. അക്ഖന്തിയാതി ഏത്ഥ സഹനഖന്തിയേവാധിപ്പേതാ, നേവ അനുലോമഖന്തി, ന ദിട്ഠിനിജ്ഝാനക്ഖന്തീതി ദസ്സേന്തോ ആഹ ‘‘അസഹനതായാ’’തി. വേഭസ്സിയാതി ഏത്ഥ വിസേസേന ഭാസേതി ഓഭാസേതീതി വിഭാസോ ആനുഭാവോ, വിഭാസോ ഇമസ്സ സങ്ഘസ്സ അത്ഥീതി വിഭസ്സോ സങ്ഘോ, ബഹ്വത്ഥേ ച അതിസയത്ഥേ ച സപച്ചയോ ഹോതി. കസ്മാ? മന്തുപച്ചയത്ഥത്താ ‘‘ലോമസോ’’തിആദീസു (ജാ॰ ൧.൧൪.൫൭) വിയ, ബഹുആനുഭാവോ അതിസയആനുഭാവോ സങ്ഘോതി വുത്തം ഹോതി, സംയോഗപരത്താ ആകാരസ്സ രസ്സോ. വിഭസ്സസ്സ ഭാവോ വേഭസ്സിയം, ബഹുആനുഭാവോ അതിസയആനുഭാവോയേവ. ഇതി ഇമമത്ഥം ദസ്സേന്തോ ആഹ ‘‘ബലവഭസ്സഭാവേനാ’’തി. തത്ഥ ബലവഇതി പദേന മന്തുഅത്ഥേ പവത്തസ്സ സപ്പച്ചയസ്സ ബഹ്വത്ഥഞ്ച അതിസയത്ഥഞ്ച ദസ്സേതി, ഭാവഇതി പദേന ണിയപച്ചയസ്സ ഭാവത്ഥം, ഏനഇതി പദേന നിസ്സക്കവചനസ്സ കരണത്ഥേ പവത്തഭാവം ദസ്സേതി. തമേവത്ഥമാവികരോന്തോ ആഹ ‘‘അത്തനോ ബലവപ്പകാസനേനാ’’തി. തത്ഥ അത്തനോതി അത്തസങ്ഖാതസ്സ സങ്ഘസ്സ. ബലവപ്പകാസനേനാതി ബഹുആനുഭാവപ്പകാസനേന, അതിസയആനുഭാവപ്പകാസനേന വാ. ബലവപ്പകാസനം നാമ അത്ഥതോ പരേസം സമുത്രാസനമേവാതി ആഹ ‘‘സമുത്രാസനേനാതി അത്ഥോ’’തി. ദുബ്ബലഭാവേനാതി ഏത്ഥ ഭാവഇതിപദേന ണ്യപച്ചയസ്സ ഭാവത്ഥം, ഏനഇതിപദേന നിസ്സക്കവചനസ്സ കരണത്ഥം ദസ്സേതീതി ദട്ഠബ്ബം. സബ്ബത്ഥാതി ‘‘ഉഞ്ഞായാ’’തിആദീസു സബ്ബേസു പദേസു. ചസദ്ദോ ലുത്തനിദ്ദിട്ഠോതി ആഹ ‘‘ഏവം സമുച്ചയത്ഥോ ദട്ഠബ്ബോ’’തി. വിവിച്ചഥാതി ഏത്ഥ വീത്യൂപസഗ്ഗോ വിനാസദ്ദത്ഥോ, വിചധാതു സത്തത്ഥോതി ആഹ ‘‘വിനാ ഹോഥാ’’തി. ദസമം.

    727. Dasame evācārāti ettha niggahitalopavasena sandhīti āha ‘‘evaṃācārā’’ti. ‘‘Yādiso’’tiādinā evaṃsaddassa nidassanādīsu (abhidhānappadīpikāyaṃ 1186 gāthāyaṃ) ekādasasu atthesu upamatthaṃ dasseti. Sabbatthāti ‘‘evaṃsaddā evaṃsilokā’’ti sabbesu padesu. Uññāyāti ettha okāraviparīto ukāroti āha ‘‘avaññāyā’’ti. ‘‘Nīcaṃ katvā jānanāyā’’ti iminā avasaddo nīcattho, ñādhātu avabodhanatthoti dasseti. ‘‘Paribhavaññāyā’’ti vattabbe uttarapadalopavasena ‘‘paribhavenā’’ti vuttanti āha ‘‘paribhavitvā jānanenā’’ti. Akkhantiyāti ettha sahanakhantiyevādhippetā, neva anulomakhanti, na diṭṭhinijjhānakkhantīti dassento āha ‘‘asahanatāyā’’ti. Vebhassiyāti ettha visesena bhāseti obhāsetīti vibhāso ānubhāvo, vibhāso imassa saṅghassa atthīti vibhasso saṅgho, bahvatthe ca atisayatthe ca sapaccayo hoti. Kasmā? Mantupaccayatthattā ‘‘lomaso’’tiādīsu (jā. 1.14.57) viya, bahuānubhāvo atisayaānubhāvo saṅghoti vuttaṃ hoti, saṃyogaparattā ākārassa rasso. Vibhassassa bhāvo vebhassiyaṃ, bahuānubhāvo atisayaānubhāvoyeva. Iti imamatthaṃ dassento āha ‘‘balavabhassabhāvenā’’ti. Tattha balavaiti padena mantuatthe pavattassa sappaccayassa bahvatthañca atisayatthañca dasseti, bhāvaiti padena ṇiyapaccayassa bhāvatthaṃ, enaiti padena nissakkavacanassa karaṇatthe pavattabhāvaṃ dasseti. Tamevatthamāvikaronto āha ‘‘attano balavappakāsanenā’’ti. Tattha attanoti attasaṅkhātassa saṅghassa. Balavappakāsanenāti bahuānubhāvappakāsanena, atisayaānubhāvappakāsanena vā. Balavappakāsanaṃ nāma atthato paresaṃ samutrāsanamevāti āha ‘‘samutrāsanenāti attho’’ti. Dubbalabhāvenāti ettha bhāvaitipadena ṇyapaccayassa bhāvatthaṃ, enaitipadena nissakkavacanassa karaṇatthaṃ dassetīti daṭṭhabbaṃ. Sabbatthāti ‘‘uññāyā’’tiādīsu sabbesu padesu. Casaddo luttaniddiṭṭhoti āha ‘‘evaṃ samuccayattho daṭṭhabbo’’ti. Viviccathāti ettha vītyūpasaggo vināsaddattho, vicadhātu sattatthoti āha ‘‘vinā hothā’’ti. Dasamaṃ.

    അനന്തരാ പക്ഖിപിത്വാതി സമ്ബന്ധോ. മഹാവിഭങ്ഗതോ ആഹരിതാനി ഇമാനി തീണി സിക്ഖാപദാനീതി യോജനാ. നവ പഠമാപത്തികാ വേദിതബ്ബാതി സമ്ബന്ധോ. സബ്ബേപി ധമ്മാതി യോജനാ. ഏത്ഥാതി ‘‘ഉദ്ദിട്ഠാ ഖോ’’തിആദിപാഠേ. തം പനാതി പക്ഖമാനത്തം പനാതി.

    Anantarā pakkhipitvāti sambandho. Mahāvibhaṅgato āharitāni imāni tīṇi sikkhāpadānīti yojanā. Nava paṭhamāpattikā veditabbāti sambandho. Sabbepi dhammāti yojanā. Etthāti ‘‘uddiṭṭhā kho’’tiādipāṭhe. Taṃ panāti pakkhamānattaṃ panāti.

    ഇതി സമന്തപാസാദികായ വിനയസംവണ്ണനായ

    Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya

    ഭിക്ഖുനിവിഭങ്ഗേ

    Bhikkhunivibhaṅge

    സത്തരസകവണ്ണനായ യോജനാ സമത്താ.

    Sattarasakavaṇṇanāya yojanā samattā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗ • Bhikkhunīvibhaṅga / ൧൦. ദസമസങ്ഘാദിസേസസിക്ഖാപദം • 10. Dasamasaṅghādisesasikkhāpadaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ൧൦. ദസമസങ്ഘാദിസേസസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 10. Dasamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ൯. നവമസങ്ഘാദിസേസസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 9. Navamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ൬. ഛട്ഠസങ്ഘാദിസേസസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact