| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / भिक्खुनीविभङ्ग • Bhikkhunīvibhaṅga |
१०. दसमसिक्खापदं
10. Dasamasikkhāpadaṃ
१०६२. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा भिक्खुनी पसाखे जातं गण्डं पुरिसेन सद्धिं एकेनेका भेदापेसि। अथ खो सो पुरिसो तं भिक्खुनिं दूसेतुं उपक्कमि। सा विस्सरमकासि। भिक्खुनियो उपधावित्वा तं भिक्खुनिं एतदवोचुं – ‘‘किस्स त्वं, अय्ये, विस्सरमकासी’’ति? अथ खो सा भिक्खुनी भिक्खुनीनं एतमत्थं आरोचेसि। या ता भिक्खुनियो अप्पिच्छा…पे॰… ता उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम भिक्खुनी पसाखे जातं गण्डं पुरिसेन सद्धिं एकेनेका भेदापेस्सती’’ति…पे॰… सच्चं किर, भिक्खवे, भिक्खुनी पसाखे जातं गण्डं पुरिसेन सद्धिं एकेनेका भेदापेतीति 1? ‘‘सच्चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम, भिक्खवे, भिक्खुनी पसाखे जातं गण्डं पुरिसेन सद्धिं एकेनेका भेदापेस्सति! नेतं, भिक्खवे, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्च पन, भिक्खवे, भिक्खुनियो इमं सिक्खापदं उद्दिसन्तु –
1062. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī pasākhe jātaṃ gaṇḍaṃ purisena saddhiṃ ekenekā bhedāpesi. Atha kho so puriso taṃ bhikkhuniṃ dūsetuṃ upakkami. Sā vissaramakāsi. Bhikkhuniyo upadhāvitvā taṃ bhikkhuniṃ etadavocuṃ – ‘‘kissa tvaṃ, ayye, vissaramakāsī’’ti? Atha kho sā bhikkhunī bhikkhunīnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhunī pasākhe jātaṃ gaṇḍaṃ purisena saddhiṃ ekenekā bhedāpessatī’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhunī pasākhe jātaṃ gaṇḍaṃ purisena saddhiṃ ekenekā bhedāpetīti 2? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, bhikkhunī pasākhe jātaṃ gaṇḍaṃ purisena saddhiṃ ekenekā bhedāpessati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
१०६३. ‘‘या पन भिक्खुनी पसाखे जातं गण्डं वा रुधितं वा अनपलोकेत्वा सङ्घं वा गणं वा पुरिसेन सद्धिं एकेनेका भेदापेय्य वा फालापेय्य वा धोवापेय्य वा आलिम्पापेय्य वा बन्धापेय्य वा मोचापेय्य वा, पाचित्तिय’’न्ति।
1063.‘‘Yā pana bhikkhunī pasākhe jātaṃ gaṇḍaṃ vā rudhitaṃ vā anapaloketvā saṅghaṃ vā gaṇaṃ vā purisena saddhiṃ ekenekā bhedāpeyya vā phālāpeyya vā dhovāpeyya vā ālimpāpeyya vā bandhāpeyya vā mocāpeyya vā, pācittiya’’nti.
१०६४. या पनाति या यादिसा…पे॰… भिक्खुनीति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेता भिक्खुनीति।
1064.Yāpanāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
पसाखं नाम अधोनाभि उब्भजाणुमण्डलं। जातन्ति तत्थ जातं। गण्डो नाम यो कोचि गण्डो। रुधितं नाम यं किञ्चि वणं। अनपलोकेत्वाति अनापुच्छा। सङ्घो नाम भिक्खुनिसङ्घो वुच्चति। गणो नाम सम्बहुला भिक्खुनियो वुच्चन्ति। पुरिसो नाम मनुस्सपुरिसो, न यक्खो, न पेतो, न तिरच्छानगतो, विञ्ञू पटिबलो दूसेतुं। सद्धिन्ति एकतो। एकेनेकाति पुरिसो चेव होति भिक्खुनी च।
Pasākhaṃ nāma adhonābhi ubbhajāṇumaṇḍalaṃ. Jātanti tattha jātaṃ. Gaṇḍo nāma yo koci gaṇḍo. Rudhitaṃ nāma yaṃ kiñci vaṇaṃ. Anapaloketvāti anāpucchā. Saṅgho nāma bhikkhunisaṅgho vuccati. Gaṇo nāma sambahulā bhikkhuniyo vuccanti. Puriso nāma manussapuriso, na yakkho, na peto, na tiracchānagato, viññū paṭibalo dūsetuṃ. Saddhinti ekato. Ekenekāti puriso ceva hoti bhikkhunī ca.
१०६५. ‘‘भिन्दा’’ति आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। भिन्ने आपत्ति पाचित्तियस्स। ‘‘फालेही’’ति आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। फालिते आपत्ति पाचित्तियस्स। ‘‘धोवा’’ति आणापेति , आपत्ति दुक्कटस्स। धोविते 3 आपत्ति पाचित्तियस्स। ‘‘आलिम्पा’’ति आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। लित्ते 4 आपत्ति पाचित्तियस्स। ‘‘बन्धाही’’ति आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। बद्धे आपत्ति पाचित्तियस्स। ‘‘मोचेही’’ति आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। मुत्ते आपत्ति पाचित्तियस्स।
1065. ‘‘Bhindā’’ti āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Bhinne āpatti pācittiyassa. ‘‘Phālehī’’ti āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Phālite āpatti pācittiyassa. ‘‘Dhovā’’ti āṇāpeti , āpatti dukkaṭassa. Dhovite 5 āpatti pācittiyassa. ‘‘Ālimpā’’ti āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Litte 6 āpatti pācittiyassa. ‘‘Bandhāhī’’ti āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Baddhe āpatti pācittiyassa. ‘‘Mocehī’’ti āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Mutte āpatti pācittiyassa.
१०६६. अनापत्ति अपलोकेत्वा भेदापेति वा फालापेति वा धोवापेति वा आलिम्पापेति वा बन्धापेति वा मोचापेति वा, या काचि विञ्ञू दुतियिका 7 होति, उम्मत्तिकाय, आदिकम्मिकायाति।
1066. Anāpatti apaloketvā bhedāpeti vā phālāpeti vā dhovāpeti vā ālimpāpeti vā bandhāpeti vā mocāpeti vā, yā kāci viññū dutiyikā 8 hoti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
दसमसिक्खापदं निट्ठितं।
Dasamasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
आरामवग्गो छट्ठो।
Ārāmavaggo chaṭṭho.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / भिक्खुनीविभङ्ग-अट्ठकथा • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / १०. दसमसिक्खापदवण्णना • 10. Dasamasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / १. पठमादिसिक्खापदवण्णना • 1. Paṭhamādisikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / १०. दसमसिक्खापदं • 10. Dasamasikkhāpadaṃ
