Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā |
౧౦. దసమసిక్ఖాపదవణ్ణనా
10. Dasamasikkhāpadavaṇṇanā
౮౩౩. సాధుకీళితగీతం వాతి ఏత్థ పాచిణ్ణగీతమ్పి సోతుం న వట్టతి. ‘‘గీతుపసఞ్హితం పన ధమ్మం సోతుం వట్టతీతి దీఘనికాయట్ఠకథాయం వుత్త’’న్తి వుత్తం. పోరాణగణ్ఠిపదే పన ‘‘ధమ్మగీతమ్పి న వట్టతీ’’తి వత్వా ‘‘బుద్ధస్స గాయామ వాదేమాతి వుత్తే సమ్పటిచ్ఛితుం న వట్టతి, దుక్కటం హోతీ’’తి వుత్తం, ‘‘పూజం కరోమ, జాతకం వా వత్థుం వా దేసేమాతి వుత్తే ‘సాధూ’తి సమ్పటిచ్ఛితుం వట్టతీ’’తి చ వుత్తం.
833.Sādhukīḷitagītaṃ vāti ettha pāciṇṇagītampi sotuṃ na vaṭṭati. ‘‘Gītupasañhitaṃ pana dhammaṃ sotuṃ vaṭṭatīti dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ vutta’’nti vuttaṃ. Porāṇagaṇṭhipade pana ‘‘dhammagītampi na vaṭṭatī’’ti vatvā ‘‘buddhassa gāyāma vādemāti vutte sampaṭicchituṃ na vaṭṭati, dukkaṭaṃ hotī’’ti vuttaṃ, ‘‘pūjaṃ karoma, jātakaṃ vā vatthuṃ vā desemāti vutte ‘sādhū’ti sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti ca vuttaṃ.
౮౩౬. ఏకపయోగో నామ ఏకదివసావలోకనం. తేసంయేవాతి యేసం నచ్చం పస్సతి. ‘‘భిక్ఖునీ సయమ్పి నచ్చితుం వా గాయితుం వా వాదితుం వా న లభతీ’’తిఆది ఇధ సిక్ఖాపదే నత్థి. కస్మా? ఏళకలోమసముట్ఠానత్తా. యది ఏవం కస్మా వుత్తన్తి చే? సుత్తానులోమమహాపదేసతో. యది నచ్చాదీని పస్సితుం వా సోతుం వా న లభతి, పగేవ అత్తనా కాతున్తి నయతో లబ్భమానత్తా వుత్తం. ఇతరథా మహాపదేసా నిరత్థకా సియుం. ఏవమఞ్ఞత్థాపి నయో నేతబ్బో. ‘‘సముట్ఠానమ్పి ఇధ వుత్తమేవ అగ్గహేత్వా ఛసముట్ఠానవసేన గహేతబ్బ’’న్తి లిఖితం. తం ‘‘అఞ్ఞే నచ్చ, గాయ, వాదేహీ’’తి వత్తుం న లబ్భతీతిఆదివచీకమ్మం సన్ధాయ లిఖితఞ్చే, తం సులిఖితం ఏళకలోమసముట్ఠానే వాచాయ అభావతో. ‘‘సయమ్పి నచ్చితు’’న్తిఆదికాయకమ్మఞ్చే సన్ధాయ లిఖితం, దుల్లిఖితం. ఏళకలోమసముట్ఠానఞ్హి ఏకన్తతో కాయకమ్మం హోతి, తస్మా ఉద్ధటం అగ్గహేత్వా ఆదిసద్దేన సఙ్గహితమేవ ఇధ గహేతబ్బన్తి. ఏతం ఏళకలోమసముట్ఠానత్తాతి ఏత్థ కారణవచనే సుత్తానులోమమహాపదేసతోతి ఏత్థ పన ఉద్ధటం గహేతబ్బం, ఏవం యథాలాభవసేన తం లిఖితన్తి వేదితబ్బం. ‘‘ఆహచ్చభాసితసిక్ఖాపదవసేన ఏళకలోమసముట్ఠాన’’న్తి వుత్తన్తి ఉపతిస్సత్థేరో . ‘‘ఏళకలోమసముట్ఠానఞ్చే ఇదం సిక్ఖాపదం, ఆణాపకో ముచ్చేయ్య, న చ ముచ్చతీ’’తి వుత్తం. తం ‘‘కస్మా’’తి వుత్తే ‘‘సబ్బఅట్ఠకథాసు వుత్త’’న్తి అట్ఠకథాచరియో ఆహాతి ధమ్మసిరిత్థేరో.
836.Ekapayogo nāma ekadivasāvalokanaṃ. Tesaṃyevāti yesaṃ naccaṃ passati. ‘‘Bhikkhunī sayampi naccituṃ vā gāyituṃ vā vādituṃ vā na labhatī’’tiādi idha sikkhāpade natthi. Kasmā? Eḷakalomasamuṭṭhānattā. Yadi evaṃ kasmā vuttanti ce? Suttānulomamahāpadesato. Yadi naccādīni passituṃ vā sotuṃ vā na labhati, pageva attanā kātunti nayato labbhamānattā vuttaṃ. Itarathā mahāpadesā niratthakā siyuṃ. Evamaññatthāpi nayo netabbo. ‘‘Samuṭṭhānampi idha vuttameva aggahetvā chasamuṭṭhānavasena gahetabba’’nti likhitaṃ. Taṃ ‘‘aññe nacca, gāya, vādehī’’ti vattuṃ na labbhatītiādivacīkammaṃ sandhāya likhitañce, taṃ sulikhitaṃ eḷakalomasamuṭṭhāne vācāya abhāvato. ‘‘Sayampi naccitu’’ntiādikāyakammañce sandhāya likhitaṃ, dullikhitaṃ. Eḷakalomasamuṭṭhānañhi ekantato kāyakammaṃ hoti, tasmā uddhaṭaṃ aggahetvā ādisaddena saṅgahitameva idha gahetabbanti. Etaṃ eḷakalomasamuṭṭhānattāti ettha kāraṇavacane suttānulomamahāpadesatoti ettha pana uddhaṭaṃ gahetabbaṃ, evaṃ yathālābhavasena taṃ likhitanti veditabbaṃ. ‘‘Āhaccabhāsitasikkhāpadavasena eḷakalomasamuṭṭhāna’’nti vuttanti upatissatthero. ‘‘Eḷakalomasamuṭṭhānañce idaṃ sikkhāpadaṃ, āṇāpako mucceyya, na ca muccatī’’ti vuttaṃ. Taṃ ‘‘kasmā’’ti vutte ‘‘sabbaaṭṭhakathāsu vutta’’nti aṭṭhakathācariyo āhāti dhammasiritthero.
౮౩౭. ఆరామే ఠత్వాతి న కేవలం ఠత్వా, తతో గన్త్వా పన సబ్బిరియాపథేహిపి లభతి. ‘‘ఆరామే ఠితాతి పన ఆరామపరియాపన్నాతి అత్థో, ఇతరథా నిసిన్నాపి న లభేయ్యా’’తి లిఖితం, తం సులిఖితమేవ.
837.Ārāme ṭhatvāti na kevalaṃ ṭhatvā, tato gantvā pana sabbiriyāpathehipi labhati. ‘‘Ārāme ṭhitāti pana ārāmapariyāpannāti attho, itarathā nisinnāpi na labheyyā’’ti likhitaṃ, taṃ sulikhitameva.
దసమసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Dasamasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
లసుణవగ్గవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Lasuṇavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / భిక్ఖునీవిభఙ్గ • Bhikkhunīvibhaṅga / ౧౦. దసమసిక్ఖాపదం • 10. Dasamasikkhāpadaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / భిక్ఖునీవిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ౧౦. దసమసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 10. Dasamasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౧. లసుణవగ్గవణ్ణనా • 1. Lasuṇavaggavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౧. పఠమలసుణాదిసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 1. Paṭhamalasuṇādisikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౧౦. దసమసిక్ఖాపదం • 10. Dasamasikkhāpadaṃ