Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
೧೦. ದಸಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
10. Dasamasikkhāpadavaṇṇanā
೮೩೩. ಸಾಧುಕೀಳಿತಗೀತಂ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಪಾಚಿಣ್ಣಗೀತಮ್ಪಿ ಸೋತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಗೀತುಪಸಞ್ಹಿತಂ ಪನ ಧಮ್ಮಂ ಸೋತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ದೀಘನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯಂ ವುತ್ತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪೋರಾಣಗಣ್ಠಿಪದೇ ಪನ ‘‘ಧಮ್ಮಗೀತಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ‘‘ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಗಾಯಾಮ ವಾದೇಮಾತಿ ವುತ್ತೇ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ‘‘ಪೂಜಂ ಕರೋಮ, ಜಾತಕಂ ವಾ ವತ್ಥುಂ ವಾ ದೇಸೇಮಾತಿ ವುತ್ತೇ ‘ಸಾಧೂ’ತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಚ ವುತ್ತಂ।
833.Sādhukīḷitagītaṃ vāti ettha pāciṇṇagītampi sotuṃ na vaṭṭati. ‘‘Gītupasañhitaṃ pana dhammaṃ sotuṃ vaṭṭatīti dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ vutta’’nti vuttaṃ. Porāṇagaṇṭhipade pana ‘‘dhammagītampi na vaṭṭatī’’ti vatvā ‘‘buddhassa gāyāma vādemāti vutte sampaṭicchituṃ na vaṭṭati, dukkaṭaṃ hotī’’ti vuttaṃ, ‘‘pūjaṃ karoma, jātakaṃ vā vatthuṃ vā desemāti vutte ‘sādhū’ti sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti ca vuttaṃ.
೮೩೬. ಏಕಪಯೋಗೋ ನಾಮ ಏಕದಿವಸಾವಲೋಕನಂ। ತೇಸಂಯೇವಾತಿ ಯೇಸಂ ನಚ್ಚಂ ಪಸ್ಸತಿ। ‘‘ಭಿಕ್ಖುನೀ ಸಯಮ್ಪಿ ನಚ್ಚಿತುಂ ವಾ ಗಾಯಿತುಂ ವಾ ವಾದಿತುಂ ವಾ ನ ಲಭತೀ’’ತಿಆದಿ ಇಧ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ನತ್ಥಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಏಳಕಲೋಮಸಮುಟ್ಠಾನತ್ತಾ। ಯದಿ ಏವಂ ಕಸ್ಮಾ ವುತ್ತನ್ತಿ ಚೇ? ಸುತ್ತಾನುಲೋಮಮಹಾಪದೇಸತೋ। ಯದಿ ನಚ್ಚಾದೀನಿ ಪಸ್ಸಿತುಂ ವಾ ಸೋತುಂ ವಾ ನ ಲಭತಿ, ಪಗೇವ ಅತ್ತನಾ ಕಾತುನ್ತಿ ನಯತೋ ಲಬ್ಭಮಾನತ್ತಾ ವುತ್ತಂ। ಇತರಥಾ ಮಹಾಪದೇಸಾ ನಿರತ್ಥಕಾ ಸಿಯುಂ। ಏವಮಞ್ಞತ್ಥಾಪಿ ನಯೋ ನೇತಬ್ಬೋ। ‘‘ಸಮುಟ್ಠಾನಮ್ಪಿ ಇಧ ವುತ್ತಮೇವ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಛಸಮುಟ್ಠಾನವಸೇನ ಗಹೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಲಿಖಿತಂ। ತಂ ‘‘ಅಞ್ಞೇ ನಚ್ಚ, ಗಾಯ, ವಾದೇಹೀ’’ತಿ ವತ್ತುಂ ನ ಲಬ್ಭತೀತಿಆದಿವಚೀಕಮ್ಮಂ ಸನ್ಧಾಯ ಲಿಖಿತಞ್ಚೇ, ತಂ ಸುಲಿಖಿತಂ ಏಳಕಲೋಮಸಮುಟ್ಠಾನೇ ವಾಚಾಯ ಅಭಾವತೋ। ‘‘ಸಯಮ್ಪಿ ನಚ್ಚಿತು’’ನ್ತಿಆದಿಕಾಯಕಮ್ಮಞ್ಚೇ ಸನ್ಧಾಯ ಲಿಖಿತಂ, ದುಲ್ಲಿಖಿತಂ। ಏಳಕಲೋಮಸಮುಟ್ಠಾನಞ್ಹಿ ಏಕನ್ತತೋ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಉದ್ಧಟಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಆದಿಸದ್ದೇನ ಸಙ್ಗಹಿತಮೇವ ಇಧ ಗಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ। ಏತಂ ಏಳಕಲೋಮಸಮುಟ್ಠಾನತ್ತಾತಿ ಏತ್ಥ ಕಾರಣವಚನೇ ಸುತ್ತಾನುಲೋಮಮಹಾಪದೇಸತೋತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಉದ್ಧಟಂ ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಯಥಾಲಾಭವಸೇನ ತಂ ಲಿಖಿತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ‘‘ಆಹಚ್ಚಭಾಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಸೇನ ಏಳಕಲೋಮಸಮುಟ್ಠಾನ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಉಪತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ । ‘‘ಏಳಕಲೋಮಸಮುಟ್ಠಾನಞ್ಚೇ ಇದಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ, ಆಣಾಪಕೋ ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ, ನ ಚ ಮುಚ್ಚತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತಂ ‘‘ಕಸ್ಮಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಸಬ್ಬಅಟ್ಠಕಥಾಸು ವುತ್ತ’’ನ್ತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಚರಿಯೋ ಆಹಾತಿ ಧಮ್ಮಸಿರಿತ್ಥೇರೋ।
836.Ekapayogo nāma ekadivasāvalokanaṃ. Tesaṃyevāti yesaṃ naccaṃ passati. ‘‘Bhikkhunī sayampi naccituṃ vā gāyituṃ vā vādituṃ vā na labhatī’’tiādi idha sikkhāpade natthi. Kasmā? Eḷakalomasamuṭṭhānattā. Yadi evaṃ kasmā vuttanti ce? Suttānulomamahāpadesato. Yadi naccādīni passituṃ vā sotuṃ vā na labhati, pageva attanā kātunti nayato labbhamānattā vuttaṃ. Itarathā mahāpadesā niratthakā siyuṃ. Evamaññatthāpi nayo netabbo. ‘‘Samuṭṭhānampi idha vuttameva aggahetvā chasamuṭṭhānavasena gahetabba’’nti likhitaṃ. Taṃ ‘‘aññe nacca, gāya, vādehī’’ti vattuṃ na labbhatītiādivacīkammaṃ sandhāya likhitañce, taṃ sulikhitaṃ eḷakalomasamuṭṭhāne vācāya abhāvato. ‘‘Sayampi naccitu’’ntiādikāyakammañce sandhāya likhitaṃ, dullikhitaṃ. Eḷakalomasamuṭṭhānañhi ekantato kāyakammaṃ hoti, tasmā uddhaṭaṃ aggahetvā ādisaddena saṅgahitameva idha gahetabbanti. Etaṃ eḷakalomasamuṭṭhānattāti ettha kāraṇavacane suttānulomamahāpadesatoti ettha pana uddhaṭaṃ gahetabbaṃ, evaṃ yathālābhavasena taṃ likhitanti veditabbaṃ. ‘‘Āhaccabhāsitasikkhāpadavasena eḷakalomasamuṭṭhāna’’nti vuttanti upatissatthero. ‘‘Eḷakalomasamuṭṭhānañce idaṃ sikkhāpadaṃ, āṇāpako mucceyya, na ca muccatī’’ti vuttaṃ. Taṃ ‘‘kasmā’’ti vutte ‘‘sabbaaṭṭhakathāsu vutta’’nti aṭṭhakathācariyo āhāti dhammasiritthero.
೮೩೭. ಆರಾಮೇ ಠತ್ವಾತಿ ನ ಕೇವಲಂ ಠತ್ವಾ, ತತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ಪನ ಸಬ್ಬಿರಿಯಾಪಥೇಹಿಪಿ ಲಭತಿ। ‘‘ಆರಾಮೇ ಠಿತಾತಿ ಪನ ಆರಾಮಪರಿಯಾಪನ್ನಾತಿ ಅತ್ಥೋ, ಇತರಥಾ ನಿಸಿನ್ನಾಪಿ ನ ಲಭೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಲಿಖಿತಂ, ತಂ ಸುಲಿಖಿತಮೇವ।
837.Ārāme ṭhatvāti na kevalaṃ ṭhatvā, tato gantvā pana sabbiriyāpathehipi labhati. ‘‘Ārāme ṭhitāti pana ārāmapariyāpannāti attho, itarathā nisinnāpi na labheyyā’’ti likhitaṃ, taṃ sulikhitameva.
ದಸಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dasamasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಲಸುಣವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Lasuṇavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗ • Bhikkhunīvibhaṅga / ೧೦. ದಸಮಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 10. Dasamasikkhāpadaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೧೦. ದಸಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Dasamasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೧. ಲಸುಣವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 1. Lasuṇavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೧. ಪಠಮಲಸುಣಾದಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 1. Paṭhamalasuṇādisikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೦. ದಸಮಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 10. Dasamasikkhāpadaṃ