Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
൧൦. ദസമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
10. Dasamasikkhāpadavaṇṇanā
൮൩൩. സാധുകീളിതഗീതം വാതി ഏത്ഥ പാചിണ്ണഗീതമ്പി സോതും ന വട്ടതി. ‘‘ഗീതുപസഞ്ഹിതം പന ധമ്മം സോതും വട്ടതീതി ദീഘനികായട്ഠകഥായം വുത്ത’’ന്തി വുത്തം. പോരാണഗണ്ഠിപദേ പന ‘‘ധമ്മഗീതമ്പി ന വട്ടതീ’’തി വത്വാ ‘‘ബുദ്ധസ്സ ഗായാമ വാദേമാതി വുത്തേ സമ്പടിച്ഛിതും ന വട്ടതി, ദുക്കടം ഹോതീ’’തി വുത്തം, ‘‘പൂജം കരോമ, ജാതകം വാ വത്ഥും വാ ദേസേമാതി വുത്തേ ‘സാധൂ’തി സമ്പടിച്ഛിതും വട്ടതീ’’തി ച വുത്തം.
833.Sādhukīḷitagītaṃ vāti ettha pāciṇṇagītampi sotuṃ na vaṭṭati. ‘‘Gītupasañhitaṃ pana dhammaṃ sotuṃ vaṭṭatīti dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ vutta’’nti vuttaṃ. Porāṇagaṇṭhipade pana ‘‘dhammagītampi na vaṭṭatī’’ti vatvā ‘‘buddhassa gāyāma vādemāti vutte sampaṭicchituṃ na vaṭṭati, dukkaṭaṃ hotī’’ti vuttaṃ, ‘‘pūjaṃ karoma, jātakaṃ vā vatthuṃ vā desemāti vutte ‘sādhū’ti sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti ca vuttaṃ.
൮൩൬. ഏകപയോഗോ നാമ ഏകദിവസാവലോകനം. തേസംയേവാതി യേസം നച്ചം പസ്സതി. ‘‘ഭിക്ഖുനീ സയമ്പി നച്ചിതും വാ ഗായിതും വാ വാദിതും വാ ന ലഭതീ’’തിആദി ഇധ സിക്ഖാപദേ നത്ഥി. കസ്മാ? ഏളകലോമസമുട്ഠാനത്താ. യദി ഏവം കസ്മാ വുത്തന്തി ചേ? സുത്താനുലോമമഹാപദേസതോ. യദി നച്ചാദീനി പസ്സിതും വാ സോതും വാ ന ലഭതി, പഗേവ അത്തനാ കാതുന്തി നയതോ ലബ്ഭമാനത്താ വുത്തം. ഇതരഥാ മഹാപദേസാ നിരത്ഥകാ സിയും. ഏവമഞ്ഞത്ഥാപി നയോ നേതബ്ബോ. ‘‘സമുട്ഠാനമ്പി ഇധ വുത്തമേവ അഗ്ഗഹേത്വാ ഛസമുട്ഠാനവസേന ഗഹേതബ്ബ’’ന്തി ലിഖിതം. തം ‘‘അഞ്ഞേ നച്ച, ഗായ, വാദേഹീ’’തി വത്തും ന ലബ്ഭതീതിആദിവചീകമ്മം സന്ധായ ലിഖിതഞ്ചേ, തം സുലിഖിതം ഏളകലോമസമുട്ഠാനേ വാചായ അഭാവതോ. ‘‘സയമ്പി നച്ചിതു’’ന്തിആദികായകമ്മഞ്ചേ സന്ധായ ലിഖിതം, ദുല്ലിഖിതം. ഏളകലോമസമുട്ഠാനഞ്ഹി ഏകന്തതോ കായകമ്മം ഹോതി, തസ്മാ ഉദ്ധടം അഗ്ഗഹേത്വാ ആദിസദ്ദേന സങ്ഗഹിതമേവ ഇധ ഗഹേതബ്ബന്തി. ഏതം ഏളകലോമസമുട്ഠാനത്താതി ഏത്ഥ കാരണവചനേ സുത്താനുലോമമഹാപദേസതോതി ഏത്ഥ പന ഉദ്ധടം ഗഹേതബ്ബം, ഏവം യഥാലാഭവസേന തം ലിഖിതന്തി വേദിതബ്ബം. ‘‘ആഹച്ചഭാസിതസിക്ഖാപദവസേന ഏളകലോമസമുട്ഠാന’’ന്തി വുത്തന്തി ഉപതിസ്സത്ഥേരോ . ‘‘ഏളകലോമസമുട്ഠാനഞ്ചേ ഇദം സിക്ഖാപദം, ആണാപകോ മുച്ചേയ്യ, ന ച മുച്ചതീ’’തി വുത്തം. തം ‘‘കസ്മാ’’തി വുത്തേ ‘‘സബ്ബഅട്ഠകഥാസു വുത്ത’’ന്തി അട്ഠകഥാചരിയോ ആഹാതി ധമ്മസിരിത്ഥേരോ.
836.Ekapayogo nāma ekadivasāvalokanaṃ. Tesaṃyevāti yesaṃ naccaṃ passati. ‘‘Bhikkhunī sayampi naccituṃ vā gāyituṃ vā vādituṃ vā na labhatī’’tiādi idha sikkhāpade natthi. Kasmā? Eḷakalomasamuṭṭhānattā. Yadi evaṃ kasmā vuttanti ce? Suttānulomamahāpadesato. Yadi naccādīni passituṃ vā sotuṃ vā na labhati, pageva attanā kātunti nayato labbhamānattā vuttaṃ. Itarathā mahāpadesā niratthakā siyuṃ. Evamaññatthāpi nayo netabbo. ‘‘Samuṭṭhānampi idha vuttameva aggahetvā chasamuṭṭhānavasena gahetabba’’nti likhitaṃ. Taṃ ‘‘aññe nacca, gāya, vādehī’’ti vattuṃ na labbhatītiādivacīkammaṃ sandhāya likhitañce, taṃ sulikhitaṃ eḷakalomasamuṭṭhāne vācāya abhāvato. ‘‘Sayampi naccitu’’ntiādikāyakammañce sandhāya likhitaṃ, dullikhitaṃ. Eḷakalomasamuṭṭhānañhi ekantato kāyakammaṃ hoti, tasmā uddhaṭaṃ aggahetvā ādisaddena saṅgahitameva idha gahetabbanti. Etaṃ eḷakalomasamuṭṭhānattāti ettha kāraṇavacane suttānulomamahāpadesatoti ettha pana uddhaṭaṃ gahetabbaṃ, evaṃ yathālābhavasena taṃ likhitanti veditabbaṃ. ‘‘Āhaccabhāsitasikkhāpadavasena eḷakalomasamuṭṭhāna’’nti vuttanti upatissatthero. ‘‘Eḷakalomasamuṭṭhānañce idaṃ sikkhāpadaṃ, āṇāpako mucceyya, na ca muccatī’’ti vuttaṃ. Taṃ ‘‘kasmā’’ti vutte ‘‘sabbaaṭṭhakathāsu vutta’’nti aṭṭhakathācariyo āhāti dhammasiritthero.
൮൩൭. ആരാമേ ഠത്വാതി ന കേവലം ഠത്വാ, തതോ ഗന്ത്വാ പന സബ്ബിരിയാപഥേഹിപി ലഭതി. ‘‘ആരാമേ ഠിതാതി പന ആരാമപരിയാപന്നാതി അത്ഥോ, ഇതരഥാ നിസിന്നാപി ന ലഭേയ്യാ’’തി ലിഖിതം, തം സുലിഖിതമേവ.
837.Ārāme ṭhatvāti na kevalaṃ ṭhatvā, tato gantvā pana sabbiriyāpathehipi labhati. ‘‘Ārāme ṭhitāti pana ārāmapariyāpannāti attho, itarathā nisinnāpi na labheyyā’’ti likhitaṃ, taṃ sulikhitameva.
ദസമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dasamasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ലസുണവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Lasuṇavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗ • Bhikkhunīvibhaṅga / ൧൦. ദസമസിക്ഖാപദം • 10. Dasamasikkhāpadaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ൧൦. ദസമസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 10. Dasamasikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ൧. ലസുണവഗ്ഗവണ്ണനാ • 1. Lasuṇavaggavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ൧. പഠമലസുണാദിസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 1. Paṭhamalasuṇādisikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൦. ദസമസിക്ഖാപദം • 10. Dasamasikkhāpadaṃ