Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi

    ๔๖๑. ทสรถชาตกํ (๗)

    461. Dasarathajātakaṃ (7)

    ๘๔.

    84.

    เอถ ลกฺขณ สีตา จ, อุโภ โอตรโถทกํ;

    Etha lakkhaṇa sītā ca, ubho otarathodakaṃ;

    เอวายํ ภรโต อาห, ‘‘ราชา ทสรโถ มโต’’ฯ

    Evāyaṃ bharato āha, ‘‘rājā dasaratho mato’’.

    ๘๕.

    85.

    เกน รามปฺปภาเวน, โสจิตพฺพํ น โสจสิ;

    Kena rāmappabhāvena, socitabbaṃ na socasi;

    ปิตรํ กาลกตํ 1 สุตฺวา, น ตํ ปสหเต ทุขํฯ

    Pitaraṃ kālakataṃ 2 sutvā, na taṃ pasahate dukhaṃ.

    ๘๖.

    86.

    ยํ น สกฺกา นิปาเลตุํ, โปเสน ลปตํ พหุํ;

    Yaṃ na sakkā nipāletuṃ, posena lapataṃ bahuṃ;

    ส กิสฺส วิญฺญู เมธาวี, อตฺตานมุปตาปเยฯ

    Sa kissa viññū medhāvī, attānamupatāpaye.

    ๘๗.

    87.

    ทหรา จ หิ วุทฺธา จ 3, เย พาลา เย จ ปณฺฑิตา;

    Daharā ca hi vuddhā ca 4, ye bālā ye ca paṇḍitā;

    อฑฺฒา เจว ทลิทฺทา จ, สเพฺพ มจฺจุปรายณาฯ

    Aḍḍhā ceva daliddā ca, sabbe maccuparāyaṇā.

    ๘๘.

    88.

    ผลานมิว ปกฺกานํ, นิจฺจํ ปตนโต ภยํ;

    Phalānamiva pakkānaṃ, niccaṃ patanato bhayaṃ;

    เอวํ ชาตาน มจฺจานํ, นิจฺจ มรณโต ภยํฯ

    Evaṃ jātāna maccānaṃ, nicca maraṇato bhayaṃ.

    ๘๙.

    89.

    สายเมเก น ทิสฺสนฺติ, ปาโต ทิฎฺฐา พหุชฺชนา;

    Sāyameke na dissanti, pāto diṭṭhā bahujjanā;

    ปาโต เอเก น ทิสฺสนฺติ, สายํ ทิฎฺฐา พหุชฺชนาฯ

    Pāto eke na dissanti, sāyaṃ diṭṭhā bahujjanā.

    ๙๐.

    90.

    ปริเทวยมาโน เจ, กิญฺจิทตฺถํ อุทพฺพเห;

    Paridevayamāno ce, kiñcidatthaṃ udabbahe;

    สมฺมูโฬฺห หิํสมตฺตานํ, กยิรา ตํ วิจกฺขโณฯ

    Sammūḷho hiṃsamattānaṃ, kayirā taṃ vicakkhaṇo.

    ๙๑.

    91.

    กิโส วิวโณฺณ ภวติ, หิํสมตฺตานมตฺตโน 5;

    Kiso vivaṇṇo bhavati, hiṃsamattānamattano 6;

    น เตน เปตา ปาเลนฺติ, นิรตฺถา ปริเทวนาฯ

    Na tena petā pālenti, niratthā paridevanā.

    ๙๒.

    92.

    ยถา สรณมาทิตฺตํ, วารินา ปรินิพฺพเย 7;

    Yathā saraṇamādittaṃ, vārinā parinibbaye 8;

    เอวมฺปิ ธีโร สุตวา, เมธาวี ปณฺฑิโต นโร;

    Evampi dhīro sutavā, medhāvī paṇḍito naro;

    ขิปฺปมุปฺปติตํ โสกํ, วาโต ตูลํว ธํสเยฯ

    Khippamuppatitaṃ sokaṃ, vāto tūlaṃva dhaṃsaye.

    ๙๓.

    93.

    มโจฺจ เอโกว 9 อเจฺจติ, เอโกว ชายเต กุเล;

    Macco ekova 10 acceti, ekova jāyate kule;

    สํโยคปรมาเตฺวว, สโมฺภคา สพฺพปาณินํฯ

    Saṃyogaparamātveva, sambhogā sabbapāṇinaṃ.

    ๙๔.

    94.

    ตสฺมา หิ ธีรสฺส พหุสฺสุตสฺส, สมฺปสฺสโต โลกมิมํ ปรญฺจ;

    Tasmā hi dhīrassa bahussutassa, sampassato lokamimaṃ parañca;

    อญฺญาย ธมฺมํ หทยํ มนญฺจ, โสกา มหนฺตาปิ น ตาปยนฺติฯ

    Aññāya dhammaṃ hadayaṃ manañca, sokā mahantāpi na tāpayanti.

    ๙๕.

    95.

    โสหํ ทสฺสญฺจ โภกฺขญฺจ, ภริสฺสามิ จ 11 ญาตเก;

    Sohaṃ dassañca bhokkhañca, bharissāmi ca 12 ñātake;

    เสสญฺจ ปาลยิสฺสามิ, กิจฺจเมตํ 13 วิชานโตฯ

    Sesañca pālayissāmi, kiccametaṃ 14 vijānato.

    ๙๖.

    96.

    ทส วสฺสสหสฺสานิ, สฎฺฐิ วสฺสสตานิ จ;

    Dasa vassasahassāni, saṭṭhi vassasatāni ca;

    กมฺพุคีโว มหาพาหุ, ราโม รชฺชมการยีติฯ

    Kambugīvo mahābāhu, rāmo rajjamakārayīti.

    ทสรถชาตกํ สตฺตมํฯ

    Dasarathajātakaṃ sattamaṃ.




    Next: ๔๖๒. สํวรชาตกํ • 462. Saṃvarajātakaṃ




    Footnotes:
    1. กาลงฺกตํ (ก.)
    2. kālaṅkataṃ (ka.)
    3. เย วุทฺธา (สี. อฎฺฐ.), เย วุฑฺฒา (สฺยา.)
    4. ye vuddhā (sī. aṭṭha.), ye vuḍḍhā (syā.)
    5. มตฺตนา (สี. อฎฺฐ. สุ. นิ. ๕๙๐)
    6. mattanā (sī. aṭṭha. su. ni. 590)
    7. วารินาวนิพฺพาปเย (สฺยา. ก.)
    8. vārināvanibbāpaye (syā. ka.)
    9. เอโกว มโจฺจ (สี. สฺยา. ปี.)
    10. ekova macco (sī. syā. pī.)
    11. โสหํ ยสญฺจ โภคญฺจ, ภริยาปิ จ (สฺยา. ก.)
    12. sohaṃ yasañca bhogañca, bhariyāpi ca (syā. ka.)
    13. กิจฺจเมวํ (ปี.)
    14. kiccamevaṃ (pī.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๖๑] ๗. ทสรถชาตกวณฺณนา • [461] 7. Dasarathajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact