Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi |
34. தா³ஸவத்து²கதா²
34. Dāsavatthukathā
97. தா³ஸாதி சேடகா. தே ஹி ஸாமிகேஹி து³க்கே² வா து³ட்ட²கம்மே வா அஸீயந்தி கி²பீயந்தீதி தா³ஸாதி வுச்சந்தி. தத்தா²தி சதூஸு தா³ஸேஸு. ‘‘க⁴ரதா³ஸியா புத்தோ’’தி இமினா அந்தோகே³ஹே க⁴ரதா³ஸியா குச்சி²ம்ஹி ஜாதோ அந்தோஜாதோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. த⁴னங் த³த்வா கீதோ த⁴னக்கீதோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘த⁴னக்கீதோ நாமா’’திஆதி³. த⁴னேன கீதோ த⁴னக்கீதோதி வசனத்தோ²பி யுத்தோயேவ. தா³ஸசாரித்தந்தி தே³ஸகாலவஸேன தா³ஸானங் சாரித்தங். தத்த² தத்தா²தி தஸ்மிங் தஸ்மிங் தே³ஸே, காலே வா.
97.Dāsāti ceṭakā. Te hi sāmikehi dukkhe vā duṭṭhakamme vā asīyanti khipīyantīti dāsāti vuccanti. Tatthāti catūsu dāsesu. ‘‘Gharadāsiyā putto’’ti iminā antogehe gharadāsiyā kucchimhi jāto antojātoti vacanatthaṃ dasseti. Dhanaṃ datvā kīto dhanakkītoti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘dhanakkīto nāmā’’tiādi. Dhanena kīto dhanakkītoti vacanatthopi yuttoyeva. Dāsacārittanti desakālavasena dāsānaṃ cārittaṃ. Tattha tatthāti tasmiṃ tasmiṃ dese, kāle vā.
கரமரானீதோ நாமாதி எத்த² கரமரோதி வந்தி³. ஸோ ஹி ஸத்தூனங் கரேன ஹத்தே²ன மரிதப்³ப³த்தா கரமரோதி வுச்சதி. கரமரபா⁴வேன ஆனீதோ கரமரானீதோ. திரோரட்டா² ஆஹரந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உபலாபெத்வா வாதி பலோபெ⁴த்வா வா. ததோதி கஸ்மாசி கா³மதோ. மனுஸ்ஸா ஏவ மானுஸ்ஸகானி. இத்தி²புரிஸானங் ஸாதா⁴ரணபா⁴வேன ஸாமஞ்ஞபா⁴வதோ நபுங்ஸகலிங்க³வஸேன வுத்தங். பிஸத்³தே³ன ந கேவலங் த⁴னானியேவ ஆஹரந்தி, அத² கோ² மானுஸ்ஸகானிபீதி ஸம்பிண்டே³தி. தத்தா²தி மானுஸ்ஸகேஸு. ஏவரூபோ கரமரானீதோ தா³ஸோ ந பப்³பா³ஜேதப்³போ³தி யோஜனா. ஸப்³ப³ஸாதா⁴ரணேனாதி ப³ந்த⁴னாகா³ரஸோத⁴னகாலே ஸப்³பே³ஸங் ஸாதா⁴ரணேன.
Karamarānīto nāmāti ettha karamaroti vandi. So hi sattūnaṃ karena hatthena maritabbattā karamaroti vuccati. Karamarabhāvena ānīto karamarānīto. Tiroraṭṭhā āharantīti sambandho. Upalāpetvāvāti palobhetvā vā. Tatoti kasmāci gāmato. Manussā eva mānussakāni. Itthipurisānaṃ sādhāraṇabhāvena sāmaññabhāvato napuṃsakaliṅgavasena vuttaṃ. Pisaddena na kevalaṃ dhanāniyeva āharanti, atha kho mānussakānipīti sampiṇḍeti. Tatthāti mānussakesu. Evarūpo karamarānīto dāso na pabbājetabboti yojanā. Sabbasādhāraṇenāti bandhanāgārasodhanakāle sabbesaṃ sādhāraṇena.
தா³ஸப்³யந்தி தா³ஸஸ்ஸ பா⁴வோ தா³ஸப்³யங், தங். தேன வுத்தங் ‘‘தா³ஸபா⁴வ’’ந்தி. ‘‘ஸயமேவா’’தி இமினா ஸாமங்ஸத்³தோ³ ஸயமத்தே² நிபாதோதி த³ஸ்ஸேதி. பு⁴ஜிஸ்ஸித்தி²யோதி ரஞ்ஞோ பு⁴ஜிஸ்ஸித்தி²யோ. வண்ணதா³ஸீஹீதி நக³ரஸோபி⁴னீஹி. தா ஹி வண்ணஸம்பன்னதா³ஸிபா⁴வதோ வண்ணதா³ஸீதி வுச்சந்தி. தாஸந்தி பு⁴ஜிஸ்ஸித்தீ²னங். பண்ணந்தி தா³ஸிபண்ணங். ப⁴டிபுத்தகக³ணாதீ³னந்தி ஆதி³ஸத்³தே³ன மல்லபுத்தக³ணாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. இமினா ப³ஹுஸாமிகதா³ஸங் த³ஸ்ஸேதி. தேஹீதி ப⁴டிபுத்தகக³ணாதீ³ஹி. அதி³ன்னா ந பப்³பா³ஜேதப்³பா³தி ப³ஹூஸு ஸாமிகேஸு ஏகேனபி அதி³ன்னா ந பப்³பா³ஜேதப்³பா³. தேபீதி ஆராமிகதா³ஸேபி. இமஸ்மிங் ஆராமிகதா³ஸபப்³பா³ஜனே அட்ட²கதா²வாத³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘மஹாபச்சரிய’’ந்திஆதி³. ‘‘தக்க’’ந்தி பத³ங் ‘‘ஆஸித்தக’’இதி பதே³ கம்மங். ‘‘ஸீஸே’’தி பத³ங் ‘‘ஆஸித்தக’’இதி பதே³ ஆதா⁴ரோ. கேஸுசி ஜனபதே³ஸு தே³ஸசாரித்தவஸேன ஸீஸே தக்கஸ்ஸ ஆஸிஞ்சனங் தா³ஸானங் பு⁴ஜிஸ்ஸகரணந்தி அதி⁴ப்பாயோ. ‘‘ஆராமிகங் தே³மா’’தி வசனங் தா³ஸானங் பு⁴ஜிஸ்ஸவசனந்தி வுத்தங் ஹோதி. யேன கேனசி வோஹாரேனாதி ‘‘ஆராமிகங் தே³மா’’தி வா ‘‘ஆராமிகதா³ஸங் தே³மா’’தி வா ‘‘கப்பியகாரகங் தே³மா’’தி வா யேன கேனசி வோஹாரேன. த்³வீஸு அட்ட²கதா²வாதே³ஸு குருந்தி³வாத³ஸ்ஸ பச்சா² வுத்தத்தா ஸோயேவ பமாணந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். து³க்³க³தமனுஸ்ஸாதி து³க்க²ங் க³தமனுஸ்ஸா. ஏதேதி து³க்³க³தமனுஸ்ஸே. தங் பப்³பா³ஜேதுங் ந வட்டதீதி மாதாபிதூனங் தா³ஸபா⁴வங் உபக³தகாலே ஜாதங் புத்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். அத² பன மாதாபிதரோ தா³ஸபா⁴வங் உபக³தா, ந புத்தோ, தங் பப்³பா³ஜேதுங் வட்டதி. ‘‘பி⁴க்கு²ஸ்ஸா’’திபத³ங் ‘‘ஞாதகா வா உபட்டா²கா வா’’திபதே³ஸு ஸாமிஸம்ப³ந்தோ⁴, ‘‘தெ³ந்தீ’’தி பதே³ ஸம்பதா³னங். அஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²ஸ்ஸ. இமந்தி தா³ஸங். அபி⁴ரமிஸ்ஸதீதி பி⁴க்கு²பா⁴வே அபி⁴ரமிஸ்ஸதி. விப்³ப⁴மிஸ்ஸதீதி வினிவத்தெத்வா கி³ஹிபா⁴வங் ப⁴மிஸ்ஸதி. இதி வத்வா தெ³ந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. நிஸ்ஸாமிகதா³ஸோதி பரிக்³கா³ஹகஸாமிகவிரஹிதோ தா³ஸோ . நிஸ்ஸாமிகஸ்ஸ தா³ஸஸ்ஸ ராஜா ஸாமீ, தஸ்மா ரஞ்ஞா அபரிக்³க³ஹிதே அத்தனாவ அத்தானங் பு⁴ஜிஸ்ஸங் காதுங் வட்டதி. பரிக்³க³ஹிதே ராஜானங் காராபேதுங் வட்டதி. அஜானந்தோதி அத்தனோ தா³ஸபா⁴வமஜானந்தோ.
Dāsabyanti dāsassa bhāvo dāsabyaṃ, taṃ. Tena vuttaṃ ‘‘dāsabhāva’’nti. ‘‘Sayamevā’’ti iminā sāmaṃsaddo sayamatthe nipātoti dasseti. Bhujissitthiyoti rañño bhujissitthiyo. Vaṇṇadāsīhīti nagarasobhinīhi. Tā hi vaṇṇasampannadāsibhāvato vaṇṇadāsīti vuccanti. Tāsanti bhujissitthīnaṃ. Paṇṇanti dāsipaṇṇaṃ. Bhaṭiputtakagaṇādīnanti ādisaddena mallaputtagaṇādayo saṅgaṇhāti. Iminā bahusāmikadāsaṃ dasseti. Tehīti bhaṭiputtakagaṇādīhi. Adinnā na pabbājetabbāti bahūsu sāmikesu ekenapi adinnā na pabbājetabbā. Tepīti ārāmikadāsepi. Imasmiṃ ārāmikadāsapabbājane aṭṭhakathāvādaṃ dassento āha ‘‘mahāpaccariya’’ntiādi. ‘‘Takka’’nti padaṃ ‘‘āsittaka’’iti pade kammaṃ. ‘‘Sīse’’ti padaṃ ‘‘āsittaka’’iti pade ādhāro. Kesuci janapadesu desacārittavasena sīse takkassa āsiñcanaṃ dāsānaṃ bhujissakaraṇanti adhippāyo. ‘‘Ārāmikaṃ demā’’ti vacanaṃ dāsānaṃ bhujissavacananti vuttaṃ hoti. Yena kenaci vohārenāti ‘‘ārāmikaṃ demā’’ti vā ‘‘ārāmikadāsaṃ demā’’ti vā ‘‘kappiyakārakaṃ demā’’ti vā yena kenaci vohārena. Dvīsu aṭṭhakathāvādesu kurundivādassa pacchā vuttattā soyeva pamāṇanti daṭṭhabbaṃ. Duggatamanussāti dukkhaṃ gatamanussā. Eteti duggatamanusse. Taṃ pabbājetuṃ na vaṭṭatīti mātāpitūnaṃ dāsabhāvaṃ upagatakāle jātaṃ puttaṃ sandhāya vuttaṃ. Atha pana mātāpitaro dāsabhāvaṃ upagatā, na putto, taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati. ‘‘Bhikkhussā’’tipadaṃ ‘‘ñātakā vā upaṭṭhākā vā’’tipadesu sāmisambandho, ‘‘dentī’’ti pade sampadānaṃ. Assāti bhikkhussa. Imanti dāsaṃ. Abhiramissatīti bhikkhubhāve abhiramissati. Vibbhamissatīti vinivattetvā gihibhāvaṃ bhamissati. Iti vatvā dentīti sambandho. Nissāmikadāsoti pariggāhakasāmikavirahito dāso . Nissāmikassa dāsassa rājā sāmī, tasmā raññā apariggahite attanāva attānaṃ bhujissaṃ kātuṃ vaṭṭati. Pariggahite rājānaṃ kārāpetuṃ vaṭṭati. Ajānantoti attano dāsabhāvamajānanto.
அனுராத⁴புராதி அனுராத⁴னக³ரதோ நிக்க²மித்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸோதி புத்தோ. இதா⁴தி ரோஹணே. மாதரங் புச்சி²த்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஆக³ம்மாதி ஆக³ந்த்வா. அதிச்ச²தா²தி அதிக்கமித்வா இச்ச²த², இத⁴ கிஞ்சி தெ³ய்யத⁴ம்மங் நத்தி², இத³ங் அதிக்கமித்வா அஞ்ஞத்த² டா²துமிச்ச²தா²தி வுத்தங் ஹோதி. தேதி க⁴ரஸாமிகா. சதூஹி பச்சயேஹி படிஜக்³க³ந்தா வஸாபேஸுந்தி யோஜனா.
Anurādhapurāti anurādhanagarato nikkhamitvāti sambandho. Soti putto. Idhāti rohaṇe. Mātaraṃ pucchitvāti sambandho. Āgammāti āgantvā. Aticchathāti atikkamitvā icchatha, idha kiñci deyyadhammaṃ natthi, idaṃ atikkamitvā aññattha ṭhātumicchathāti vuttaṃ hoti. Teti gharasāmikā. Catūhi paccayehi paṭijaggantā vasāpesunti yojanā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 34. தா³ஸவத்து² • 34. Dāsavatthu
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / தா³ஸவத்து²கதா² • Dāsavatthukathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ராஜப⁴டாதி³வத்து²கதா²வண்ணனா • Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / இணாயிகதா³ஸவத்து²கதா²வண்ணனா • Iṇāyikadāsavatthukathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / தா³ஸவத்து²கதா²வண்ணனா • Dāsavatthukathāvaṇṇanā