Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / баажид̇яаад̣̇ияож̇анаабаал̣и • Pācityādiyojanāpāḷi |
34. д̣̇аасавад̇т̇угат̇аа
34. Dāsavatthukathā
97. д̣̇аасаад̇и жздагаа. д̇з хи саамигзхи д̣̇угкз ваа д̣̇удтагаммз ваа асийяанд̇и кибийяанд̇ийд̇и д̣̇аасаад̇и вужжанд̇и. д̇ад̇т̇аад̇и жад̇уусу д̣̇аасзсу. ‘‘гхарад̣̇аасияаа буд̇д̇о’’д̇и иминаа анд̇ог̇зхз гхарад̣̇аасияаа гужчимхи ж̇аад̇о анд̇ож̇аад̇од̇и важанад̇т̇ам̣ д̣̇ассзд̇и. д̇ханам̣ д̣̇ад̇ваа гийд̇о д̇ханаггийд̇од̇и важанад̇т̇ам̣ д̣̇ассзнд̇о ааха ‘‘д̇ханаггийд̇о наамаа’’д̇иаад̣̇и. д̇ханзна гийд̇о д̇ханаггийд̇од̇и важанад̇т̇оби яуд̇д̇оязва. д̣̇аасажаарид̇д̇анд̇и д̣̇зсагаалавасзна д̣̇аасаанам̣ жаарид̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇аад̇и д̇асмим̣ д̇асмим̣ д̣̇зсз, гаалз ваа.
97.Dāsāti ceṭakā. Te hi sāmikehi dukkhe vā duṭṭhakamme vā asīyanti khipīyantīti dāsāti vuccanti. Tatthāti catūsu dāsesu. ‘‘Gharadāsiyā putto’’ti iminā antogehe gharadāsiyā kucchimhi jāto antojātoti vacanatthaṃ dasseti. Dhanaṃ datvā kīto dhanakkītoti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘dhanakkīto nāmā’’tiādi. Dhanena kīto dhanakkītoti vacanatthopi yuttoyeva. Dāsacārittanti desakālavasena dāsānaṃ cārittaṃ. Tattha tatthāti tasmiṃ tasmiṃ dese, kāle vā.
гарамараанийд̇о наамаад̇и зд̇т̇а гарамарод̇и ванд̣̇и. со хи сад̇д̇уунам̣ гарзна хад̇т̇зна марид̇аб̣б̣ад̇д̇аа гарамарод̇и вужжад̇и. гарамарабхаавзна аанийд̇о гарамараанийд̇о. д̇ирорадтаа аахаранд̇ийд̇и самб̣анд̇хо. убалаабзд̇ваа ваад̇и балобхзд̇ваа ваа. д̇ад̇од̇и гасмаажи г̇аамад̇о. мануссаа зва маануссагаани. ид̇т̇ибурисаанам̣ саад̇хааран̣абхаавзна сааман̃н̃абхаавад̇о набум̣сагалин̇г̇авасзна вуд̇д̇ам̣. бисад̣̇д̣̇зна на гзвалам̣ д̇ханааниязва аахаранд̇и, ат̇а ко маануссагаанибийд̇и самбин̣д̣зд̇и. д̇ад̇т̇аад̇и маануссагзсу. зваруубо гарамараанийд̇о д̣̇аасо на баб̣б̣ааж̇зд̇аб̣б̣од̇и яож̇анаа. саб̣б̣асаад̇хааран̣знаад̇и б̣анд̇ханааг̇аарасод̇ханагаалз саб̣б̣зсам̣ саад̇хааран̣зна.
Karamarānīto nāmāti ettha karamaroti vandi. So hi sattūnaṃ karena hatthena maritabbattā karamaroti vuccati. Karamarabhāvena ānīto karamarānīto. Tiroraṭṭhā āharantīti sambandho. Upalāpetvāvāti palobhetvā vā. Tatoti kasmāci gāmato. Manussā eva mānussakāni. Itthipurisānaṃ sādhāraṇabhāvena sāmaññabhāvato napuṃsakaliṅgavasena vuttaṃ. Pisaddena na kevalaṃ dhanāniyeva āharanti, atha kho mānussakānipīti sampiṇḍeti. Tatthāti mānussakesu. Evarūpo karamarānīto dāso na pabbājetabboti yojanā. Sabbasādhāraṇenāti bandhanāgārasodhanakāle sabbesaṃ sādhāraṇena.
д̣̇аасаб̣яанд̇и д̣̇аасасса бхааво д̣̇аасаб̣яам̣, д̇ам̣. д̇зна вуд̇д̇ам̣ ‘‘д̣̇аасабхаава’’нд̇и. ‘‘саяамзваа’’д̇и иминаа саамам̣сад̣̇д̣̇о саяамад̇т̇з нибаад̇од̇и д̣̇ассзд̇и. бхуж̇иссид̇т̇ияод̇и ран̃н̃о бхуж̇иссид̇т̇ияо. ван̣н̣ад̣̇аасийхийд̇и наг̇арасобхинийхи. д̇аа хи ван̣н̣асамбаннад̣̇аасибхаавад̇о ван̣н̣ад̣̇аасийд̇и вужжанд̇и. д̇аасанд̇и бхуж̇иссид̇т̇ийнам̣. бан̣н̣анд̇и д̣̇аасибан̣н̣ам̣. бхадибуд̇д̇агаг̇ан̣аад̣̇ийнанд̇и аад̣̇исад̣̇д̣̇зна маллабуд̇д̇аг̇ан̣аад̣̇аяо сан̇г̇ан̣хаад̇и. иминаа б̣ахусаамигад̣̇аасам̣ д̣̇ассзд̇и. д̇зхийд̇и бхадибуд̇д̇агаг̇ан̣аад̣̇ийхи. ад̣̇иннаа на баб̣б̣ааж̇зд̇аб̣б̣аад̇и б̣ахуусу саамигзсу згзнаби ад̣̇иннаа на баб̣б̣ааж̇зд̇аб̣б̣аа. д̇збийд̇и аараамигад̣̇аасзби. имасмим̣ аараамигад̣̇аасабаб̣б̣ааж̇анз адтагат̇ааваад̣̇ам̣ д̣̇ассзнд̇о ааха ‘‘махаабажжарияа’’нд̇иаад̣̇и. ‘‘д̇агга’’нд̇и бад̣̇ам̣ ‘‘аасид̇д̇ага’’ид̇и бад̣̇з гаммам̣. ‘‘сийсз’’д̇и бад̣̇ам̣ ‘‘аасид̇д̇ага’’ид̇и бад̣̇з аад̇хааро. гзсужи ж̇анабад̣̇зсу д̣̇зсажаарид̇д̇авасзна сийсз д̇аггасса аасин̃жанам̣ д̣̇аасаанам̣ бхуж̇иссагаран̣анд̇и ад̇хиббааяо. ‘‘аараамигам̣ д̣̇змаа’’д̇и важанам̣ д̣̇аасаанам̣ бхуж̇иссаважананд̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. язна гзнажи вохаарзнаад̇и ‘‘аараамигам̣ д̣̇змаа’’д̇и ваа ‘‘аараамигад̣̇аасам̣ д̣̇змаа’’д̇и ваа ‘‘габбияагаарагам̣ д̣̇змаа’’д̇и ваа язна гзнажи вохаарзна. д̣̇вийсу адтагат̇ааваад̣̇зсу гурунд̣̇иваад̣̇асса бажчаа вуд̇д̇ад̇д̇аа соязва бамаан̣анд̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣. д̣̇уг̇г̇ад̇амануссаад̇и д̣̇угкам̣ г̇ад̇амануссаа. зд̇зд̇и д̣̇уг̇г̇ад̇амануссз. д̇ам̣ баб̣б̣ааж̇зд̇ум̣ на ваддад̇ийд̇и маад̇аабид̇уунам̣ д̣̇аасабхаавам̣ убаг̇ад̇агаалз ж̇аад̇ам̣ буд̇д̇ам̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣. ат̇а бана маад̇аабид̇аро д̣̇аасабхаавам̣ убаг̇ад̇аа, на буд̇д̇о, д̇ам̣ баб̣б̣ааж̇зд̇ум̣ ваддад̇и. ‘‘бхигкуссаа’’д̇ибад̣̇ам̣ ‘‘н̃аад̇агаа ваа убадтаагаа ваа’’д̇ибад̣̇зсу саамисамб̣анд̇хо, ‘‘д̣̇знд̇ий’’д̇и бад̣̇з самбад̣̇аанам̣. ассаад̇и бхигкусса. иманд̇и д̣̇аасам̣. абхирамиссад̇ийд̇и бхигкубхаавз абхирамиссад̇и. виб̣бхамиссад̇ийд̇и винивад̇д̇зд̇ваа г̇ихибхаавам̣ бхамиссад̇и. ид̇и вад̇ваа д̣̇знд̇ийд̇и самб̣анд̇хо. ниссаамигад̣̇аасод̇и бариг̇г̇аахагасаамигавирахид̇о д̣̇аасо . ниссаамигасса д̣̇аасасса рааж̇аа саамий, д̇асмаа ран̃н̃аа абариг̇г̇ахид̇з ад̇д̇анаава ад̇д̇аанам̣ бхуж̇иссам̣ гаад̇ум̣ ваддад̇и. бариг̇г̇ахид̇з рааж̇аанам̣ гаараабзд̇ум̣ ваддад̇и. аж̇аананд̇од̇и ад̇д̇ано д̣̇аасабхаавамаж̇аананд̇о.
Dāsabyanti dāsassa bhāvo dāsabyaṃ, taṃ. Tena vuttaṃ ‘‘dāsabhāva’’nti. ‘‘Sayamevā’’ti iminā sāmaṃsaddo sayamatthe nipātoti dasseti. Bhujissitthiyoti rañño bhujissitthiyo. Vaṇṇadāsīhīti nagarasobhinīhi. Tā hi vaṇṇasampannadāsibhāvato vaṇṇadāsīti vuccanti. Tāsanti bhujissitthīnaṃ. Paṇṇanti dāsipaṇṇaṃ. Bhaṭiputtakagaṇādīnanti ādisaddena mallaputtagaṇādayo saṅgaṇhāti. Iminā bahusāmikadāsaṃ dasseti. Tehīti bhaṭiputtakagaṇādīhi. Adinnā na pabbājetabbāti bahūsu sāmikesu ekenapi adinnā na pabbājetabbā. Tepīti ārāmikadāsepi. Imasmiṃ ārāmikadāsapabbājane aṭṭhakathāvādaṃ dassento āha ‘‘mahāpaccariya’’ntiādi. ‘‘Takka’’nti padaṃ ‘‘āsittaka’’iti pade kammaṃ. ‘‘Sīse’’ti padaṃ ‘‘āsittaka’’iti pade ādhāro. Kesuci janapadesu desacārittavasena sīse takkassa āsiñcanaṃ dāsānaṃ bhujissakaraṇanti adhippāyo. ‘‘Ārāmikaṃ demā’’ti vacanaṃ dāsānaṃ bhujissavacananti vuttaṃ hoti. Yena kenaci vohārenāti ‘‘ārāmikaṃ demā’’ti vā ‘‘ārāmikadāsaṃ demā’’ti vā ‘‘kappiyakārakaṃ demā’’ti vā yena kenaci vohārena. Dvīsu aṭṭhakathāvādesu kurundivādassa pacchā vuttattā soyeva pamāṇanti daṭṭhabbaṃ. Duggatamanussāti dukkhaṃ gatamanussā. Eteti duggatamanusse. Taṃ pabbājetuṃ na vaṭṭatīti mātāpitūnaṃ dāsabhāvaṃ upagatakāle jātaṃ puttaṃ sandhāya vuttaṃ. Atha pana mātāpitaro dāsabhāvaṃ upagatā, na putto, taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati. ‘‘Bhikkhussā’’tipadaṃ ‘‘ñātakā vā upaṭṭhākā vā’’tipadesu sāmisambandho, ‘‘dentī’’ti pade sampadānaṃ. Assāti bhikkhussa. Imanti dāsaṃ. Abhiramissatīti bhikkhubhāve abhiramissati. Vibbhamissatīti vinivattetvā gihibhāvaṃ bhamissati. Iti vatvā dentīti sambandho. Nissāmikadāsoti pariggāhakasāmikavirahito dāso . Nissāmikassa dāsassa rājā sāmī, tasmā raññā apariggahite attanāva attānaṃ bhujissaṃ kātuṃ vaṭṭati. Pariggahite rājānaṃ kārāpetuṃ vaṭṭati. Ajānantoti attano dāsabhāvamajānanto.
анураад̇хабураад̇и анураад̇ханаг̇арад̇о нигкамид̇ваад̇и самб̣анд̇хо. сод̇и буд̇д̇о. ид̇хаад̇и рохан̣з. маад̇арам̣ бужчид̇ваад̇и самб̣анд̇хо. ааг̇аммаад̇и ааг̇анд̇ваа. ад̇ижчат̇аад̇и ад̇иггамид̇ваа ижчат̇а, ид̇ха гин̃жи д̣̇зяяад̇хаммам̣ над̇т̇и, ид̣̇ам̣ ад̇иггамид̇ваа ан̃н̃ад̇т̇а таад̇умижчат̇аад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. д̇зд̇и гхарасаамигаа. жад̇уухи бажжаязхи бадиж̇аг̇г̇анд̇аа васаабзсунд̇и яож̇анаа.
Anurādhapurāti anurādhanagarato nikkhamitvāti sambandho. Soti putto. Idhāti rohaṇe. Mātaraṃ pucchitvāti sambandho. Āgammāti āgantvā. Aticchathāti atikkamitvā icchatha, idha kiñci deyyadhammaṃ natthi, idaṃ atikkamitvā aññattha ṭhātumicchathāti vuttaṃ hoti. Teti gharasāmikā. Catūhi paccayehi paṭijaggantā vasāpesunti yojanā.
Related texts:
д̇ибидага (муула) • Tipiṭaka (Mūla) / винаяабидага • Vinayapiṭaka / махааваг̇г̇абаал̣и • Mahāvaggapāḷi / 34. д̣̇аасавад̇т̇у • 34. Dāsavatthu
адтагат̇аа • Aṭṭhakathā / винаяабидага (адтагат̇аа) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / махааваг̇г̇а-адтагат̇аа • Mahāvagga-aṭṭhakathā / д̣̇аасавад̇т̇угат̇аа • Dāsavatthukathā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / саарад̇т̇ад̣̇ийбаний-дийгаа • Sāratthadīpanī-ṭīkā / рааж̇абхадаад̣̇ивад̇т̇угат̇ааван̣н̣анаа • Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / важ̇ираб̣уд̣̇д̇хи-дийгаа • Vajirabuddhi-ṭīkā / ин̣ааяигад̣̇аасавад̇т̇угат̇ааван̣н̣анаа • Iṇāyikadāsavatthukathāvaṇṇanā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / вимад̇ивинод̣̇аний-дийгаа • Vimativinodanī-ṭīkā / д̣̇аасавад̇т̇угат̇ааван̣н̣анаа • Dāsavatthukathāvaṇṇanā