Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
๑๒. สตฺตสติกกฺขนฺธโก
12. Sattasatikakkhandhako
ทสวตฺถุกถาวณฺณนา
Dasavatthukathāvaṇṇanā
๔๔๖. สตฺตสติกกฺขนฺธเก ภิกฺขเคฺคนาติ ภิกฺขุคณนายฯ มหีติ หิมํฯ
446. Sattasatikakkhandhake bhikkhaggenāti bhikkhugaṇanāya. Mahīti himaṃ.
๔๔๗. อวิชฺชานิวุตาติ อวิชฺชานีวรเณน นิวุตา ปฎิจฺฉนฺนาฯ อวิทฺทสูติ อญฺญาณิโนฯ อุปกฺกิเลสา วุตฺตาติ เตสํ สมณพฺราหฺมณานํ เอเต สุราปานาทโย อุปกฺกิเลสาติ วุตฺตาฯ เนตฺติยา ตณฺหาย สหิตา สเนตฺติกาฯ
447.Avijjānivutāti avijjānīvaraṇena nivutā paṭicchannā. Aviddasūti aññāṇino. Upakkilesā vuttāti tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ete surāpānādayo upakkilesāti vuttā. Nettiyā taṇhāya sahitā sanettikā.
๔๕๐-๑. อโหคโงฺคติ ตสฺส ปพฺพตสฺส นามํฯ ปฎิกเจฺจว คเจฺฉยฺยนฺติ ยตฺถ นํ อธิกรณํ วูปสมิตุํ ภิกฺขู สนฺนิปติสฺสนฺติ, ตตฺถาหํ ปฐมเมว คเจฺฉยฺยํฯ สมฺภาเวสุนฺติ สมฺปาปุณิํสุฯ
450-1.Ahogaṅgoti tassa pabbatassa nāmaṃ. Paṭikacceva gaccheyyanti yattha naṃ adhikaraṇaṃ vūpasamituṃ bhikkhū sannipatissanti, tatthāhaṃ paṭhamameva gaccheyyaṃ. Sambhāvesunti sampāpuṇiṃsu.
๔๕๒. อโลณิกนฺติ โลณรหิตํ ภตฺตํ, พฺยญฺชนํ วาฯ อาสุตาติ สพฺพสมฺภารสชฺชิตา, ‘‘อสุตฺตา’’ติ วา ปาโฐฯ
452.Aloṇikanti loṇarahitaṃ bhattaṃ, byañjanaṃ vā. Āsutāti sabbasambhārasajjitā, ‘‘asuttā’’ti vā pāṭho.
๔๕๓. อุชฺชวิํสูติ นาวาย ปฎิโสตํ คจฺฉิํสุฯ ปาจีนกาติ ปุรตฺถิมทิสาย ชาตตฺตา วชฺชิปุตฺตเก สนฺธาย วุตฺตํฯ ปาเวยฺยกาติ ปาเวยฺยเทสวาสิโนฯ
453.Ujjaviṃsūti nāvāya paṭisotaṃ gacchiṃsu. Pācīnakāti puratthimadisāya jātattā vajjiputtake sandhāya vuttaṃ. Pāveyyakāti pāveyyadesavāsino.
๔๕๔. นนุ ตฺวํ, อาวุโส, วุโฑฺฒติ นนุ ตฺวํ เถโร นิสฺสยมุโตฺต, กสฺมา ตํ เถโร ปณาเมสีติ เภทวจนํ วทนฺติฯ ครุนิสฺสยํ คณฺหามาติ นิสฺสยมุตฺตาปิ มยํ เอกํ สมฺภาวนียครุํ นิสฺสยภูตํ คเหตฺวาว วสิสฺสามาติ อธิปฺปาโยฯ
454.Nanu tvaṃ, āvuso, vuḍḍhoti nanu tvaṃ thero nissayamutto, kasmā taṃ thero paṇāmesīti bhedavacanaṃ vadanti. Garunissayaṃ gaṇhāmāti nissayamuttāpi mayaṃ ekaṃ sambhāvanīyagaruṃ nissayabhūtaṃ gahetvāva vasissāmāti adhippāyo.
๔๕๕. มูลาทายกาติ ปฐมํ ทสวตฺถูนํ ทายกา, อาวาสิกาติ อโตฺถฯ ปถพฺยา สงฺฆเตฺถโรติ โลเก สพฺพภิกฺขูนํ ตทา อุปสมฺปทาย วุโฑฺฒฯ สุญฺญตาวิหาเรนาติ สุญฺญตามุเขน อธิคตผลสมาปตฺติํ สนฺธาย วทติฯ
455.Mūlādāyakāti paṭhamaṃ dasavatthūnaṃ dāyakā, āvāsikāti attho. Pathabyā saṅghattheroti loke sabbabhikkhūnaṃ tadā upasampadāya vuḍḍho. Suññatāvihārenāti suññatāmukhena adhigataphalasamāpattiṃ sandhāya vadati.
๔๕๗. สุตฺตวิภเงฺคติ ปทภาชนีเยฯ อิทญฺจ ‘‘โย ปน ภิกฺขุ สนฺนิธิการกํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา’’ติ (ปาจิ. ๒๕๓) สุเตฺต ยาวกาลิกเสฺสว ปรามฎฺฐตฺตา สิงฺคีโลณสฺส ยาวชีวิกสฺส สนฺนิธิกตสฺส อามิเสน สทฺธิํ ปริโภเค ปาจิตฺติยํ วิภงฺคนเยเนว สิชฺฌตีติ วุตฺตํ, ตํ ปน ปาจิตฺติยํ วิภเงฺค อาคตภาวํ สาเธตุํ ‘‘กถํ สุตฺตวิภเงฺค’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ หิ โลณเมตฺถ สนฺนิธิกตํ, น ขาทนียํ โภชนียนฺติ โลณมิสฺสโภชเน วชฺชิปุตฺตกา อนวชฺชสญฺญิโน อเหสุํฯ ตถาสญฺญีนมฺปิ เนสํ อาปตฺติทสฺสนตฺถํ ‘‘สนฺนิธิกาเร อสนฺนิธิการสญฺญี’’ติ อิทํ สุตฺตวิภงฺคํ อุทฺธฎนฺติ เวทิตพฺพํฯ
457.Suttavibhaṅgeti padabhājanīye. Idañca ‘‘yo pana bhikkhu sannidhikārakaṃ khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā’’ti (pāci. 253) sutte yāvakālikasseva parāmaṭṭhattā siṅgīloṇassa yāvajīvikassa sannidhikatassa āmisena saddhiṃ paribhoge pācittiyaṃ vibhaṅganayeneva sijjhatīti vuttaṃ, taṃ pana pācittiyaṃ vibhaṅge āgatabhāvaṃ sādhetuṃ ‘‘kathaṃ suttavibhaṅge’’tiādi vuttaṃ. Tattha hi loṇamettha sannidhikataṃ, na khādanīyaṃ bhojanīyanti loṇamissabhojane vajjiputtakā anavajjasaññino ahesuṃ. Tathāsaññīnampi nesaṃ āpattidassanatthaṃ ‘‘sannidhikāre asannidhikārasaññī’’ti idaṃ suttavibhaṅgaṃ uddhaṭanti veditabbaṃ.
เตน สทฺธินฺติ ปุเรปฎิคฺคหิตโลเณน สทฺธิํฯ ทุกฺกเฎเนตฺถ ภวิตพฺพนฺติ ‘‘ยาวกาลิเกน, ภิกฺขเว, ยาวชีวิกํ ปฎิคฺคหิต’’นฺติ อวตฺวา ‘‘ตทหุปฎิคฺคหิต’’นฺติ วจนสามตฺถิยโต ปุเรปฎิคฺคหิตํ ยาวชีวิกํ ยาวกาลิเกน สทฺธิํ สมฺภินฺนรสํ กาเลปิ น กปฺปตีติ สิชฺฌติ, ตตฺถ ทุกฺกเฎน ภวิตพฺพนฺติ อธิปฺปาโยฯ ทุกฺกเฎนปิ น ภวิตพฺพนฺติ ยทิ หิ สนฺนิธิการปจฺจยา ทุกฺกฎํ มญฺญถ, ยาวชีวิกสฺส โลณสฺส สนฺนิธิโทสาภาวา ทุกฺกเฎน น ภวิตพฺพํ, อถ อามิเสน สมฺภินฺนรสสฺส ตสฺส อามิสคติกตฺตา ทุกฺกฎํ มา มญฺญถฯ ตทา จ หิ ปาจิตฺติเยเนว ภวิตพฺพํ อามิสตฺตุปคมนโตติ อธิปฺปาโยฯ น หิ เอตฺถ ยาวชีวิกนฺติอาทินาปิ ทุกฺกฎาภาวํ สมเตฺถติฯ
Tena saddhinti purepaṭiggahitaloṇena saddhiṃ. Dukkaṭenettha bhavitabbanti ‘‘yāvakālikena, bhikkhave, yāvajīvikaṃ paṭiggahita’’nti avatvā ‘‘tadahupaṭiggahita’’nti vacanasāmatthiyato purepaṭiggahitaṃ yāvajīvikaṃ yāvakālikena saddhiṃ sambhinnarasaṃ kālepi na kappatīti sijjhati, tattha dukkaṭena bhavitabbanti adhippāyo. Dukkaṭenapi na bhavitabbanti yadi hi sannidhikārapaccayā dukkaṭaṃ maññatha, yāvajīvikassa loṇassa sannidhidosābhāvā dukkaṭena na bhavitabbaṃ, atha āmisena sambhinnarasassa tassa āmisagatikattā dukkaṭaṃ mā maññatha. Tadā ca hi pācittiyeneva bhavitabbaṃ āmisattupagamanatoti adhippāyo. Na hi ettha yāvajīvikantiādināpi dukkaṭābhāvaṃ samattheti.
ปาฬิยํ ราชคเห สุตฺตวิภเงฺคติอาทีสุ สพฺพตฺถ สุเตฺต จ วิภเงฺค จาติ อโตฺถ คเหตโพฺพฯ ตสฺส ตสฺส วิกาลโภชนาทิโน สุเตฺตปิ ปฎิกฺขิตฺตตฺตา วินยสฺส อติสรณํ อติกฺกโม วินยาติสาโรฯ ‘‘นิสีทนํ นาม สทสํ วุจฺจตีติ อาคต’’นฺติ อิทํ วิภเงฺค จ อาคตทสฺสนตฺถํ วุตฺตํฯ ตํ ปมาณํ กโรนฺตสฺสาติ สุคตวิทตฺถิยา วิทตฺถิตฺตยปฺปมาณํ กโรนฺตสฺส, ทสาย ปน วิทตฺถิทฺวยปฺปมาณํ กตํฯ อทสกมฺปิ นิสีทนํ วฎฺฎติ เอวาติ อธิปฺปาโยฯ เสสมิธ เหฎฺฐา สพฺพตฺถ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ
Pāḷiyaṃ rājagahe suttavibhaṅgetiādīsu sabbattha sutte ca vibhaṅge cāti attho gahetabbo. Tassa tassa vikālabhojanādino suttepi paṭikkhittattā vinayassa atisaraṇaṃ atikkamo vinayātisāro. ‘‘Nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccatīti āgata’’nti idaṃ vibhaṅge ca āgatadassanatthaṃ vuttaṃ. Taṃ pamāṇaṃ karontassāti sugatavidatthiyā vidatthittayappamāṇaṃ karontassa, dasāya pana vidatthidvayappamāṇaṃ kataṃ. Adasakampi nisīdanaṃ vaṭṭati evāti adhippāyo. Sesamidha heṭṭhā sabbattha suviññeyyameva.
ทสวตฺถุกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dasavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
สตฺตสติกกฺขนฺธกวณฺณนานโย นิฎฺฐิโตฯ
Sattasatikakkhandhakavaṇṇanānayo niṭṭhito.
อิติ สมนฺตปาสาทิกาย วินยฎฺฐกถาย วิมติวิโนทนิยํ
Iti samantapāsādikāya vinayaṭṭhakathāya vimativinodaniyaṃ
จูฬวคฺควณฺณนานโย นิฎฺฐิโตฯ
Cūḷavaggavaṇṇanānayo niṭṭhito.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi
๑. ปฐมภาณวาโร • 1. Paṭhamabhāṇavāro
๒. ทุติยภาณวาโร • 2. Dutiyabhāṇavāro
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ทสวตฺถุกถา • Dasavatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ทสวตฺถุกถาวณฺณนา • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ทสวตฺถุกถาวณฺณนา • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ทสวตฺถุกถา • Dasavatthukathā