| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
12. සත්‌තසතිකක්‌ඛන්‌ධකො
12. Sattasatikakkhandhako
දසවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා
Dasavatthukathāvaṇṇanā
446. සත්‌තසතිකක්‌ඛන්‌ධකෙ භික්‌ඛග්‌ගෙනාති භික්‌ඛුගණනාය. මහීති හිමං.
446. Sattasatikakkhandhake bhikkhaggenāti bhikkhugaṇanāya. Mahīti himaṃ.
447. අවිජ්‌ජානිවුතාති අවිජ්‌ජානීවරණෙන නිවුතා පටිච්‌ඡන්‌නා. අවිද්‌දසූති අඤ්‌ඤාණිනො. උපක්‌කිලෙසා වුත්‌තාති තෙසං සමණබ්‍රාහ්‌මණානං එතෙ සුරාපානාදයො උපක්‌කිලෙසාති වුත්‌තා. නෙත්‌තියා තණ්‌හාය සහිතා සනෙත්‌තිකා.
447.Avijjānivutāti avijjānīvaraṇena nivutā paṭicchannā. Aviddasūti aññāṇino. Upakkilesā vuttāti tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ete surāpānādayo upakkilesāti vuttā. Nettiyā taṇhāya sahitā sanettikā.
450-1. අහොගඞ්‌ගොති තස්‌ස පබ්‌බතස්‌ස නාමං. පටිකච්‌චෙව ගච්‌ඡෙය්‍යන්‌ති යත්‌ථ නං අධිකරණං වූපසමිතුං භික්‌ඛූ සන්‌නිපතිස්‌සන්‌ති, තත්‌ථාහං පඨමමෙව ගච්‌ඡෙය්‍යං. සම්‌භාවෙසුන්‌ති සම්‌පාපුණිංසු.
450-1.Ahogaṅgoti tassa pabbatassa nāmaṃ. Paṭikacceva gaccheyyanti yattha naṃ adhikaraṇaṃ vūpasamituṃ bhikkhū sannipatissanti, tatthāhaṃ paṭhamameva gaccheyyaṃ. Sambhāvesunti sampāpuṇiṃsu.
452. අලොණිකන්‌ති ලොණරහිතං භත්‌තං, බ්‍යඤ්‌ජනං වා. ආසුතාති සබ්‌බසම්‌භාරසජ්‌ජිතා, ‘‘අසුත්‌තා’’ති වා පාඨො.
452.Aloṇikanti loṇarahitaṃ bhattaṃ, byañjanaṃ vā. Āsutāti sabbasambhārasajjitā, ‘‘asuttā’’ti vā pāṭho.
453. උජ්‌ජවිංසූති නාවාය පටිසොතං ගච්‌ඡිංසු. පාචීනකාති පුරත්‌ථිමදිසාය ජාතත්‌තා වජ්‌ජිපුත්‌තකෙ සන්‌ධාය වුත්‌තං. පාවෙය්‍යකාති පාවෙය්‍යදෙසවාසිනො.
453.Ujjaviṃsūti nāvāya paṭisotaṃ gacchiṃsu. Pācīnakāti puratthimadisāya jātattā vajjiputtake sandhāya vuttaṃ. Pāveyyakāti pāveyyadesavāsino.
454. නනු ත්‌වං, ආවුසො, වුඩ්‌ඪොති නනු ත්‌වං ථෙරො නිස්‌සයමුත්‌තො, කස්‌මා තං ථෙරො පණාමෙසීති භෙදවචනං වදන්‌ති. ගරුනිස්‌සයං ගණ්‌හාමාති නිස්‌සයමුත්‌තාපි මයං එකං සම්‌භාවනීයගරුං නිස්‌සයභූතං ගහෙත්‌වාව වසිස්‌සාමාති අධිප්‌පායො.
454.Nanu tvaṃ, āvuso, vuḍḍhoti nanu tvaṃ thero nissayamutto, kasmā taṃ thero paṇāmesīti bhedavacanaṃ vadanti. Garunissayaṃ gaṇhāmāti nissayamuttāpi mayaṃ ekaṃ sambhāvanīyagaruṃ nissayabhūtaṃ gahetvāva vasissāmāti adhippāyo.
455. මූලාදායකාති පඨමං දසවත්‌ථූනං දායකා, ආවාසිකාති අත්‌ථො. පථබ්‍යා සඞ්‌ඝත්‌ථෙරොති ලොකෙ සබ්‌බභික්‌ඛූනං තදා උපසම්‌පදාය වුඩ්‌ඪො. සුඤ්‌ඤතාවිහාරෙනාති සුඤ්‌ඤතාමුඛෙන අධිගතඵලසමාපත්‌තිං සන්‌ධාය වදති.
455.Mūlādāyakāti paṭhamaṃ dasavatthūnaṃ dāyakā, āvāsikāti attho. Pathabyā saṅghattheroti loke sabbabhikkhūnaṃ tadā upasampadāya vuḍḍho. Suññatāvihārenāti suññatāmukhena adhigataphalasamāpattiṃ sandhāya vadati.
457. සුත්‌තවිභඞ්‌ගෙති පදභාජනීයෙ. ඉදඤ්‌ච ‘‘යො පන භික්‌ඛු සන්‌නිධිකාරකං ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා’’ති (පාචි. 253) සුත්‌තෙ යාවකාලිකස්‌සෙව පරාමට්‌ඨත්‌තා සිඞ්‌ගීලොණස්‌ස යාවජීවිකස්‌ස සන්‌නිධිකතස්‌ස ආමිසෙන සද්‌ධිං පරිභොගෙ පාචිත්‌තියං විභඞ්‌ගනයෙනෙව සිජ්‌ඣතීති වුත්‌තං, තං පන පාචිත්‌තියං විභඞ්‌ගෙ ආගතභාවං සාධෙතුං ‘‘කථං සුත්‌තවිභඞ්‌ගෙ’’තිආදි වුත්‌තං. තත්‌ථ හි ලොණමෙත්‌ථ සන්‌නිධිකතං, න ඛාදනීයං භොජනීයන්‌ති ලොණමිස්‌සභොජනෙ වජ්‌ජිපුත්‌තකා අනවජ්‌ජසඤ්‌ඤිනො අහෙසුං. තථාසඤ්‌ඤීනම්‌පි නෙසං ආපත්‌තිදස්‌සනත්‌ථං ‘‘සන්‌නිධිකාරෙ අසන්‌නිධිකාරසඤ්‌ඤී’’ති ඉදං සුත්‌තවිභඞ්‌ගං උද්‌ධටන්‌ති වෙදිතබ්‌බං.
457.Suttavibhaṅgeti padabhājanīye. Idañca ‘‘yo pana bhikkhu sannidhikārakaṃ khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā’’ti (pāci. 253) sutte yāvakālikasseva parāmaṭṭhattā siṅgīloṇassa yāvajīvikassa sannidhikatassa āmisena saddhiṃ paribhoge pācittiyaṃ vibhaṅganayeneva sijjhatīti vuttaṃ, taṃ pana pācittiyaṃ vibhaṅge āgatabhāvaṃ sādhetuṃ ‘‘kathaṃ suttavibhaṅge’’tiādi vuttaṃ. Tattha hi loṇamettha sannidhikataṃ, na khādanīyaṃ bhojanīyanti loṇamissabhojane vajjiputtakā anavajjasaññino ahesuṃ. Tathāsaññīnampi nesaṃ āpattidassanatthaṃ ‘‘sannidhikāre asannidhikārasaññī’’ti idaṃ suttavibhaṅgaṃ uddhaṭanti veditabbaṃ.
තෙන සද්‌ධින්‌ති පුරෙපටිග්‌ගහිතලොණෙන සද්‌ධිං. දුක්‌කටෙනෙත්‌ථ භවිතබ්‌බන්‌ති ‘‘යාවකාලිකෙන, භික්‌ඛවෙ, යාවජීවිකං පටිග්‌ගහිත’’න්‌ති අවත්‌වා ‘‘තදහුපටිග්‌ගහිත’’න්‌ති වචනසාමත්‌ථියතො පුරෙපටිග්‌ගහිතං යාවජීවිකං යාවකාලිකෙන සද්‌ධිං සම්‌භින්‌නරසං කාලෙපි න කප්‌පතීති සිජ්‌ඣති, තත්‌ථ දුක්‌කටෙන භවිතබ්‌බන්‌ති අධිප්‌පායො. දුක්‌කටෙනපි න භවිතබ්‌බන්‌ති යදි හි සන්‌නිධිකාරපච්‌චයා දුක්‌කටං මඤ්‌ඤථ, යාවජීවිකස්‌ස ලොණස්‌ස සන්‌නිධිදොසාභාවා දුක්‌කටෙන න භවිතබ්‌බං, අථ ආමිසෙන සම්‌භින්‌නරසස්‌ස තස්‌ස ආමිසගතිකත්‌තා දුක්‌කටං මා මඤ්‌ඤථ. තදා ච හි පාචිත්‌තියෙනෙව භවිතබ්‌බං ආමිසත්‌තුපගමනතොති අධිප්‌පායො. න හි එත්‌ථ යාවජීවිකන්‌තිආදිනාපි දුක්‌කටාභාවං සමත්‌ථෙති.
Tena saddhinti purepaṭiggahitaloṇena saddhiṃ. Dukkaṭenettha bhavitabbanti ‘‘yāvakālikena, bhikkhave, yāvajīvikaṃ paṭiggahita’’nti avatvā ‘‘tadahupaṭiggahita’’nti vacanasāmatthiyato purepaṭiggahitaṃ yāvajīvikaṃ yāvakālikena saddhiṃ sambhinnarasaṃ kālepi na kappatīti sijjhati, tattha dukkaṭena bhavitabbanti adhippāyo. Dukkaṭenapi na bhavitabbanti yadi hi sannidhikārapaccayā dukkaṭaṃ maññatha, yāvajīvikassa loṇassa sannidhidosābhāvā dukkaṭena na bhavitabbaṃ, atha āmisena sambhinnarasassa tassa āmisagatikattā dukkaṭaṃ mā maññatha. Tadā ca hi pācittiyeneva bhavitabbaṃ āmisattupagamanatoti adhippāyo. Na hi ettha yāvajīvikantiādināpi dukkaṭābhāvaṃ samattheti.
පාළියං රාජගහෙ සුත්‌තවිභඞ්‌ගෙතිආදීසු සබ්‌බත්‌ථ සුත්‌තෙ ච විභඞ්‌ගෙ චාති අත්‌ථො ගහෙතබ්‌බො. තස්‌ස තස්‌ස විකාලභොජනාදිනො සුත්‌තෙපි පටික්‌ඛිත්‌තත්‌තා විනයස්‌ස අතිසරණං අතික්‌කමො විනයාතිසාරො. ‘‘නිසීදනං නාම සදසං වුච්‌චතීති ආගත’’න්‌ති ඉදං විභඞ්‌ගෙ ච ආගතදස්‌සනත්‌ථං වුත්‌තං. තං පමාණං කරොන්‌තස්‌සාති සුගතවිදත්‌ථියා විදත්‌ථිත්‌තයප්‌පමාණං කරොන්‌තස්‌ස, දසාය පන විදත්‌ථිද්‌වයප්‌පමාණං කතං. අදසකම්‌පි නිසීදනං වට්‌ටති එවාති අධිප්‌පායො. සෙසමිධ හෙට්‌ඨා සබ්‌බත්‌ථ සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙව.
Pāḷiyaṃ rājagahe suttavibhaṅgetiādīsu sabbattha sutte ca vibhaṅge cāti attho gahetabbo. Tassa tassa vikālabhojanādino suttepi paṭikkhittattā vinayassa atisaraṇaṃ atikkamo vinayātisāro. ‘‘Nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccatīti āgata’’nti idaṃ vibhaṅge ca āgatadassanatthaṃ vuttaṃ. Taṃ pamāṇaṃ karontassāti sugatavidatthiyā vidatthittayappamāṇaṃ karontassa, dasāya pana vidatthidvayappamāṇaṃ kataṃ. Adasakampi nisīdanaṃ vaṭṭati evāti adhippāyo. Sesamidha heṭṭhā sabbattha suviññeyyameva.
දසවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Dasavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
සත්‌තසතිකක්‌ඛන්‌ධකවණ්‌ණනානයො නිට්‌ඨිතො.
Sattasatikakkhandhakavaṇṇanānayo niṭṭhito.
ඉති සමන්‌තපාසාදිකාය විනයට්‌ඨකථාය විමතිවිනොදනියං
Iti samantapāsādikāya vinayaṭṭhakathāya vimativinodaniyaṃ
චූළවග්‌ගවණ්‌ණනානයො නිට්‌ඨිතො.
Cūḷavaggavaṇṇanānayo niṭṭhito.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi
1. පඨමභාණවාරො • 1. Paṭhamabhāṇavāro
2. දුතියභාණවාරො • 2. Dutiyabhāṇavāro
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / දසවත්‌ථුකථා • Dasavatthukathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / දසවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / දසවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / දසවත්‌ථුකථා • Dasavatthukathā
