| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
40. த³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴ஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா
40. Dassanavisuddhiñāṇaniddesavaṇṇanā
91. த³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴ஞாணனித்³தே³ஸே ஸப்³பே³ த⁴ம்மா ஏகஸங்க³ஹிதாதி ஸப்³பே³ ஸங்க²தாஸங்க²தா த⁴ம்மா ஏகேன ஸங்க³ஹிதா பரிச்சி²ன்னா. தத²ட்டே²னாதி பூ⁴தட்டே²ன, அத்தனோ அத்தனோ ஸபா⁴வவஸேன விஜ்ஜமானத்தே²னாதி அத்தோ². அனத்தட்டே²னாதி காரகவேத³கஸங்கா²தேன அத்தனா ரஹிதட்டே²ன. ஸச்சட்டே²னாதி அவிஸங்வாத³கட்டே²ன, அத்தனோ ஸபா⁴வஞ்ஞத²த்தாபா⁴வேனாதி அத்தோ². படிவேத⁴ட்டே²னாதி ஸபா⁴வதோ ஞாணேன படிவிஜ்ஜி²தப்³ப³ட்டே²ன. இத⁴ லோகுத்தரஞாணேன அஸம்மோஹதோ ஆரம்மணதோ ச படிவேதோ⁴ வேதி³தப்³போ³. அபி⁴ஜானநட்டே²னாதி லோகிகேன ஞாணேன ஆரம்மணதோ, லோகுத்தரேன ஞாணேன அஸம்மோஹதோ ஆரம்மணதோ ச தேஸங் தேஸங் த⁴ம்மானங் ஸபா⁴வதோ அபி⁴ஜானிதப்³ப³ட்டே²ன. ‘‘ஸப்³ப³ங், பி⁴க்க²வே, அபி⁴ஞ்ஞெய்ய’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 4.46) ஹி வுத்தங். பரிஜானநட்டே²னாதி வுத்தனயேனேவ லோகியலோகுத்தரேஹி ஞாணேஹி ஸபா⁴வதோ அபி⁴ஞ்ஞாதானங் த⁴ம்மானங் அனிச்சாதி³தோ நிய்யானாதி³தோ ச பரிச்சி²ந்தி³த்வா ஜானிதப்³ப³ட்டே²ன. ‘‘ஸப்³ப³ங், பி⁴க்க²வே, பரிஞ்ஞெய்ய’’ந்தி ஹி வுத்தங். த⁴ம்மட்டே²னாதி ஸபா⁴வதா⁴ரணாதி³னா த⁴ம்மட்டே²ன. தா⁴துட்டே²னாதி நிஜ்ஜீவதாதி³னா தா⁴துட்டே²ன. ஞாதட்டே²னாதி லோகியலோகுத்தரேஹி ஞாணேஹி ஞாதுங் ஸக்குணெய்யட்டே²ன. யதா² த³ட்டு²ங் ஸக்குணெய்யாதி³னா அத்தே²ன ‘‘தி³ட்ட²ங் ஸுதங் முதங் விஞ்ஞாதங் ரூப’’ந்தி வுத்தங், ஏவமிதா⁴பி ஞாதுங் ஸக்குணெய்யட்டோ² ஞாதட்டோ²தி வேதி³தப்³போ³. ஸச்சி²கிரியட்டே²னாதி ஆரம்மணதோ பச்சக்க²காதப்³ப³ட்டே²ன. பு²ஸனட்டே²னாதி பச்சக்க²கதஸ்ஸ ஆரம்மணதோ புனப்புனங் பு²ஸிதப்³ப³ட்டே²ன. அபி⁴ஸமயட்டே²னாதி லோகிகேன ஞாணேன அபி⁴ஸமாக³ந்தப்³ப³ட்டே²ன. கிஞ்சாபி ஹி ‘‘தத²ட்டே² பஞ்ஞா ஸச்சவிவட்டே ஞாணங், அபி⁴ஞ்ஞாபஞ்ஞா ஞாதட்டே² ஞாணங், ஸச்சி²கிரியாபஞ்ஞா ப²ஸ்ஸனட்டே² ஞாண’’ந்தி ஏகேகமேவ ஞாணங் வுத்தங். அட்ட²கதா²யஞ்ச –
91. Dassanavisuddhiñāṇaniddese sabbe dhammā ekasaṅgahitāti sabbe saṅkhatāsaṅkhatā dhammā ekena saṅgahitā paricchinnā. Tathaṭṭhenāti bhūtaṭṭhena, attano attano sabhāvavasena vijjamānatthenāti attho. Anattaṭṭhenāti kārakavedakasaṅkhātena attanā rahitaṭṭhena. Saccaṭṭhenāti avisaṃvādakaṭṭhena, attano sabhāvaññathattābhāvenāti attho. Paṭivedhaṭṭhenāti sabhāvato ñāṇena paṭivijjhitabbaṭṭhena. Idha lokuttarañāṇena asammohato ārammaṇato ca paṭivedho veditabbo. Abhijānanaṭṭhenāti lokikena ñāṇena ārammaṇato, lokuttarena ñāṇena asammohato ārammaṇato ca tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ sabhāvato abhijānitabbaṭṭhena. ‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, abhiññeyya’’nti (saṃ. ni. 4.46) hi vuttaṃ. Parijānanaṭṭhenāti vuttanayeneva lokiyalokuttarehi ñāṇehi sabhāvato abhiññātānaṃ dhammānaṃ aniccādito niyyānādito ca paricchinditvā jānitabbaṭṭhena. ‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, pariññeyya’’nti hi vuttaṃ. Dhammaṭṭhenāti sabhāvadhāraṇādinā dhammaṭṭhena. Dhātuṭṭhenāti nijjīvatādinā dhātuṭṭhena. Ñātaṭṭhenāti lokiyalokuttarehi ñāṇehi ñātuṃ sakkuṇeyyaṭṭhena. Yathā daṭṭhuṃ sakkuṇeyyādinā atthena ‘‘diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ rūpa’’nti vuttaṃ, evamidhāpi ñātuṃ sakkuṇeyyaṭṭho ñātaṭṭhoti veditabbo. Sacchikiriyaṭṭhenāti ārammaṇato paccakkhakātabbaṭṭhena. Phusanaṭṭhenāti paccakkhakatassa ārammaṇato punappunaṃ phusitabbaṭṭhena. Abhisamayaṭṭhenāti lokikena ñāṇena abhisamāgantabbaṭṭhena. Kiñcāpi hi ‘‘tathaṭṭhe paññā saccavivaṭṭe ñāṇaṃ, abhiññāpaññā ñātaṭṭhe ñāṇaṃ, sacchikiriyāpaññā phassanaṭṭhe ñāṇa’’nti ekekameva ñāṇaṃ vuttaṃ. Aṭṭhakathāyañca –
‘‘ஸமவாயே க²ணே காலே, ஸமூஹே ஹேதுதி³ட்டி²ஸு;
‘‘Samavāye khaṇe kāle, samūhe hetudiṭṭhisu;
படிலாபே⁴ பஹானே ச, படிவேதே⁴ ச தி³ஸ்ஸதீ’’தி . –
Paṭilābhe pahāne ca, paṭivedhe ca dissatī’’ti . –
கா³தா²வண்ணனாயங் அபி⁴ஸமயஸத்³த³ஸ்ஸ படிவேத⁴த்தோ² வுத்தோ, இத⁴ பன யதா²வுத்தேன அத்தே²ன தேஸங் நானத்தங் வேதி³தப்³ப³ங். அட்ட²கதா²யமேவ ஹி ஸோ லோகியஞாணவஸேன த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ வுத்தோதி.
Gāthāvaṇṇanāyaṃ abhisamayasaddassa paṭivedhattho vutto, idha pana yathāvuttena atthena tesaṃ nānattaṃ veditabbaṃ. Aṭṭhakathāyameva hi so lokiyañāṇavasena dhammābhisamayo vuttoti.
காமச்ச²ந்தோ³ நானத்தந்தி விக்கே²பஸப்³பா⁴வதோ நானாரம்மணத்தா ச நானாஸபா⁴வோதி அத்தோ². ஏவங் ஸப்³ப³கிலேஸா வேதி³தப்³பா³. நெக்க²ம்மங் ஏகத்தந்தி சித்தேகக்³க³தாஸப்³பா⁴வதோ நானாரம்மணவிக்கே²பாபா⁴வதோ ச ஏகஸபா⁴வந்தி அத்தோ². ஏவங் ஸப்³ப³குஸலா வேதி³தப்³பா³. இத⁴ பெய்யாலேன ஸங்கி²த்தானங் ப்³யாபாதா³தீ³னங் அகுஸலானங் யதா²வுத்தேன அத்தே²ன நானத்தங் வேதி³தப்³ப³ங். விதக்கவிசாராதீ³னங் பன ஹெட்டி²மானங் ஹெட்டி²மானங் உபரிமதோ உபரிமதோ ஓளாரிகட்டே²ன நானத்தங் வேதி³தப்³ப³ங். யஸ்மா ஏகஸங்க³ஹிதனானத்தேகத்தானங் படிவேதோ⁴ மக்³க³க்க²ணே ஸச்சபடிவேதே⁴ன ஸிஜ்ஜ²தி, தஸ்மா ‘‘படிவேதோ⁴’’தி பத³ங் உத்³த⁴ரித்வா ஸச்சாபி⁴ஸமயங் த³ஸ்ஸேஸி.
Kāmacchando nānattanti vikkhepasabbhāvato nānārammaṇattā ca nānāsabhāvoti attho. Evaṃ sabbakilesā veditabbā. Nekkhammaṃ ekattanti cittekaggatāsabbhāvato nānārammaṇavikkhepābhāvato ca ekasabhāvanti attho. Evaṃ sabbakusalā veditabbā. Idha peyyālena saṃkhittānaṃ byāpādādīnaṃ akusalānaṃ yathāvuttena atthena nānattaṃ veditabbaṃ. Vitakkavicārādīnaṃ pana heṭṭhimānaṃ heṭṭhimānaṃ uparimato uparimato oḷārikaṭṭhena nānattaṃ veditabbaṃ. Yasmā ekasaṅgahitanānattekattānaṃ paṭivedho maggakkhaṇe saccapaṭivedhena sijjhati, tasmā ‘‘paṭivedho’’ti padaṃ uddharitvā saccābhisamayaṃ dassesi.
பரிஞ்ஞா படிவேத⁴ங் படிவிஜ்ஜ²தீதி பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயேன அபி⁴ஸமேதி. ஏஸ நயோ ஸேஸேஸு. ஸச்சாபி⁴ஸமயகாலஸ்மிஞ்ஹி மக்³க³ஞாணஸ்ஸ ஏகக்க²ணே பரிஞ்ஞா, பஹானங், ஸச்சி²கிரியா, பா⁴வனாதி சத்தாரி கிச்சானி ஹொந்தி. யதா² நாவா அபுப்³ப³ங் அசரிமங் ஏகக்க²ணே சத்தாரி கிச்சானி கரோதி, ஓரிமங் தீரங் பஜஹதி, ஸோதங் சி²ந்த³தி, ப⁴ண்ட³ங் வஹதி, பாரிமங் தீரங் அப்பேதி, ஏவமேவ மக்³க³ஞாணங் அபுப்³ப³ங் அசரிமங் ஏகக்க²ணே சத்தாரி ஸச்சானி அபி⁴ஸமேதி, து³க்க²ங் பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயேன அபி⁴ஸமேதி, ஸமுத³யங் பஹானாபி⁴ஸமயேன அபி⁴ஸமேதி, மக்³க³ங் பா⁴வனாபி⁴ஸமயேன அபி⁴ஸமேதி, நிரோத⁴ங் ஸச்சி²கிரியாபி⁴ஸமயேன அபி⁴ஸமேதி. கிங் வுத்தங் ஹோதி? நிரோத⁴ங் ஆரம்மணங் கத்வா கிச்சவஸேன சத்தாரிபி ஸச்சானி பாபுணாதி பஸ்ஸதி படிவிஜ்ஜ²தீதி. யதா² ஓரிமங் தீரங் பஜஹதி, ஏவங் மக்³க³ஞாணங் து³க்க²ங் பரிஜானாதி. யதா² ஸோதங் சி²ந்த³தி, ஏவங் ஸமுத³யங் பஜஹதி. யதா² ப⁴ண்ட³ங் வஹதி, ஏவங் ஸஹஜாதாதி³பச்சயதாய மக்³க³ங் பா⁴வேதி. யதா² பாரிமங் தீரங் அப்பேதி, ஏவங் பாரிமதீரபூ⁴தங் நிரோத⁴ங் ஸச்சி²கரோதீதி ஏவங் உபமாஸங்ஸந்த³னங் வேதி³தப்³ப³ங்.
Pariññā paṭivedhaṃ paṭivijjhatīti pariññābhisamayena abhisameti. Esa nayo sesesu. Saccābhisamayakālasmiñhi maggañāṇassa ekakkhaṇe pariññā, pahānaṃ, sacchikiriyā, bhāvanāti cattāri kiccāni honti. Yathā nāvā apubbaṃ acarimaṃ ekakkhaṇe cattāri kiccāni karoti, orimaṃ tīraṃ pajahati, sotaṃ chindati, bhaṇḍaṃ vahati, pārimaṃ tīraṃ appeti, evameva maggañāṇaṃ apubbaṃ acarimaṃ ekakkhaṇe cattāri saccāni abhisameti, dukkhaṃ pariññābhisamayena abhisameti, samudayaṃ pahānābhisamayena abhisameti, maggaṃ bhāvanābhisamayena abhisameti, nirodhaṃ sacchikiriyābhisamayena abhisameti. Kiṃ vuttaṃ hoti? Nirodhaṃ ārammaṇaṃ katvā kiccavasena cattāripi saccāni pāpuṇāti passati paṭivijjhatīti. Yathā orimaṃ tīraṃ pajahati, evaṃ maggañāṇaṃ dukkhaṃ parijānāti. Yathā sotaṃ chindati, evaṃ samudayaṃ pajahati. Yathā bhaṇḍaṃ vahati, evaṃ sahajātādipaccayatāya maggaṃ bhāveti. Yathā pārimaṃ tīraṃ appeti, evaṃ pārimatīrabhūtaṃ nirodhaṃ sacchikarotīti evaṃ upamāsaṃsandanaṃ veditabbaṃ.
த³ஸ்ஸனங் விஸுஜ்ஜ²தீதி தங்தங்மக்³க³வஜ்ஜ²கிலேஸதமப்பஹானேன ஞாணத³ஸ்ஸனங் விஸுத்³தி⁴பா⁴வங் பாபுணாதி. த³ஸ்ஸனங் விஸுத்³த⁴ந்தி தஸ்ஸ தஸ்ஸ ப²லஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே தஸ்ஸ தஸ்ஸ மக்³க³ஞாணஸ்ஸ கிச்சஸித்³தி⁴ப்பத்திதோ ஞாணத³ஸ்ஸனங் விஸுத்³தி⁴பா⁴வங் பத்தங் ஹோதி. ஸப்³ப³த⁴ம்மானங் ஏகஸங்க³ஹிதாய நானத்தேகத்தபடிவேத⁴பஞ்ஞாய மக்³க³ப²லஞாணேஹி ஸித்³தி⁴தோ அந்தே மக்³க³ப²லஞாணானி வுத்தானி.
Dassanaṃvisujjhatīti taṃtaṃmaggavajjhakilesatamappahānena ñāṇadassanaṃ visuddhibhāvaṃ pāpuṇāti. Dassanaṃ visuddhanti tassa tassa phalassa uppādakkhaṇe tassa tassa maggañāṇassa kiccasiddhippattito ñāṇadassanaṃ visuddhibhāvaṃ pattaṃ hoti. Sabbadhammānaṃ ekasaṅgahitāya nānattekattapaṭivedhapaññāya maggaphalañāṇehi siddhito ante maggaphalañāṇāni vuttāni.
த³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴ஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Dassanavisuddhiñāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Next: 41-42. க²ந்திஞாணபரியோகா³ஹணஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா • 41-42. Khantiñāṇapariyogāhaṇañāṇaniddesavaṇṇanā
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 40. த³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴ஞாணனித்³தே³ஸோ • 40. Dassanavisuddhiñāṇaniddeso
