| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੫-੧੦. ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
5-10. Daṭṭhabbasuttādivaṇṇanā
੧੫-੨੦. ਪਞ੍ਚਮੇ ਸવਿਸਯਸ੍ਮਿਂਯੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਸਯੇ ਏવ। ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਕਥੇਤੁਨ੍ਤਿ ਲੋਕਿਯਧਮ੍ਮੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਚ ਤੇਨ ਤੇਨ ਪવਤ੍ਤਿવਿਸੇਸੇਨ ਕਥੇਤੁਂ। ਚਤੂਸੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਯਙ੍ਗੇਸੂਤਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਸਂਸੇવੋ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤੀਤਿ ਇਮੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਕਾਰਣੇਸੁ। ਕਾਮਞ੍ਚ ਤੇਸੁ ਸਤਿਆਦਯੋਪਿ ਧਮ੍ਮਾ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾવ ਤੇਹਿ વਿਨਾ ਤੇਸਂ ਅਸਮ੍ਭવਤੋ , ਤਥਾਪਿ ਚੇਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧਾ વਿਸੇਸਤੋ ਕਿਚ੍ਚਕਾਰੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਦ੍ਧੋ ਏવ ਹਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੇ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤਿ, ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਤਿ, ਯੋਨਿਸੋ ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਚ ਅਨੁਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸੇਸਬਲੇਸੁਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ।
15-20. Pañcame savisayasmiṃyevāti attano attano visaye eva. Lokiyalokuttaradhamme kathetunti lokiyadhamme lokuttaradhamme ca tena tena pavattivisesena kathetuṃ. Catūsu sotāpattiyaṅgesūti sappurisasaṃsevo saddhammassavanaṃ yonisomanasikāro dhammānudhammappaṭipattīti imesu catūsu sotāpattimaggakāraṇesu. Kāmañca tesu satiādayopi dhammā icchitabbāva tehi vinā tesaṃ asambhavato , tathāpi cettha saddhā visesato kiccakārīti veditabbā. Saddho eva hi sappurise payirupāsati, saddhammaṃ suṇāti, yoniso ca aniccādito manasi karoti, ariyamaggassa ca anudhammaṃ paṭipajjati, tasmā vuttaṃ ‘‘ettha saddhābalaṃ daṭṭhabba’’nti. Iminā nayena sesabalesupi attho daṭṭhabbo.
ਚਤੂਸੁ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨੇਸੂਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਭਾવਨਾਯ। ਚਤੂਸੁ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਸੂਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਅਙ੍ਗੇਸੁ ਸਦ੍ਧਾ વਿਯ, ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਭਾવਨਾਯ વੀਰਿਯਂ વਿਯ ਚ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਭਾવਨਾਯ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੨.੩੭੩; ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੧੦੬) વਚਨਤੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਕਿਚ੍ਚਤੋ ਸਤਿ ਅਧਿਕਾ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ, ਏવਂ ਸਮਾਧਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿ, ‘‘ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਭਾવਨਾ ਪਞ੍ਞਾਭਾવਨਾ’’ਤਿ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਅਧਿਕਾ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਪਾਕਟੋਯਮਤ੍ਥੋ। ਅਧਿਗਮਕ੍ਖਣੇ ਪਨ ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਨਂ વਿਯ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਬਲਾਨਂ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਸਮਤਾવ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ। ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧਾਬਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਏਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਂ।
Catūsu sammappadhānesūti catubbidhasammappadhānabhāvanāya. Catūsu satipaṭṭhānesūtiādīsupi eseva nayo. Ettha ca sotāpattiaṅgesu saddhā viya, sammappadhānabhāvanāya vīriyaṃ viya ca satipaṭṭhānabhāvanāya yasmā ‘‘vineyya loke abhijjhādomanassa’’nti (dī. ni. 2.373; ma. ni. 1.106) vacanato pubbabhāge kiccato sati adhikā icchitabbā, evaṃ samādhikammikassa samādhi, ‘‘ariyasaccabhāvanā paññābhāvanā’’ti katvā tattha paññā pubbabhāge adhikā icchitabbāti pākaṭoyamattho. Adhigamakkhaṇe pana samādhipaññānaṃ viya sabbesampi balānaṃ saddhādīnaṃ samatāva icchitabbā. Tathā hi ‘‘ettha saddhābala’’ntiādinā tattha tattha etthaggahaṇaṃ kataṃ.
ਇਦਾਨਿ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਅਤਿਰੇਕਕਿਚ੍ਚਤਂ ਉਪਮਾਯ વਿਭਾવੇਤੁਂ ‘‘ਯਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਉਪਮਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨਂ – ਰਾਜਪਞ੍ਚਮਸਹਾਯਾ વਿਯ વਿਮੁਤ੍ਤਿਪਰਿਪਾਚਕਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ। ਨੇਸਂ ਕੀਲ਼ਨਤ੍ਥਂ ਏਕਜ੍ਝਂ વੀਥਿਓਤਰਣਂ વਿਯ ਬਲਾਨਂ ਏਕਜ੍ਝਂ વਿਪਸ੍ਸਨਾવੀਥਿਓਤਰਣਂ, ਸਹਾਯੇਸੁ ਪਠਮਾਦੀਨਂ ਯਥਾਸਕਂ ਗੇਹੇવ વਿਚਾਰਣਾ વਿਯ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਅਙ੍ਗਾਦੀਨਿ ਪਤ੍વਾ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਤਾ। ਸਹਾਯੇਸੁ ਇਤਰੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੋ વਿਯ ਸੇਸਬਲਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਤਦਨ੍વਯਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਸ੍ਸ ਬਲਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਾਨੁਗਤਾ। ਨ ਹਿ ਤਦਾ ਤੇਸਂ ਸਸਮ੍ਭਾਰਪਥવੀਆਦੀਸੁ ਆਪਾਦੀਨਂ વਿਯ ਕਿਚ੍ਚਂ ਪਾਕਟਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂਯੇવ ਪਨ ਕਿਚ੍ਚਂ વਿਭੂਤਂ ਹੁਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਪੁਰੇਤਰਂ ਤਥਾਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਸ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਤ੍ਤਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ વਿਪਸ੍ਸਨਾਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਭਾવਨਾ વਿਸੇਸਤੋ ਪਞ੍ਞੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਰਾਜਾਨਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਕਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਛਟ੍ਠਾਦੀਨਿ ਸੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਨਿ।
Idāni saddhādīnaṃ tattha tattha atirekakiccataṃ upamāya vibhāvetuṃ ‘‘yathā hī’’tiādi vuttaṃ. Tatridaṃ upamā saṃsandanaṃ – rājapañcamasahāyā viya vimuttiparipācakāni pañca balāni. Nesaṃ kīḷanatthaṃ ekajjhaṃ vīthiotaraṇaṃ viya balānaṃ ekajjhaṃ vipassanāvīthiotaraṇaṃ, sahāyesu paṭhamādīnaṃ yathāsakaṃ geheva vicāraṇā viya saddhādīnaṃ sotāpattiaṅgādīni patvā pubbaṅgamatā. Sahāyesu itaresaṃ tattha tattha tuṇhībhāvo viya sesabalānaṃ tattha tattha tadanvayatā, tassa pubbaṅgamassa balassa kiccānugatā. Na hi tadā tesaṃ sasambhārapathavīādīsu āpādīnaṃ viya kiccaṃ pākaṭaṃ hoti, saddhādīnaṃyeva pana kiccaṃ vibhūtaṃ hutvā tiṭṭhati puretaraṃ tathāpaccayehi cittasantānassa abhisaṅkhatattā. Ettha ca vipassanākammikassa bhāvanā visesato paññuttarāti dassanatthaṃ rājānaṃ nidassanaṃ katvā paññindriyaṃ vuttaṃ. Chaṭṭhādīni suviññeyyāni.
ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Daṭṭhabbasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
ਬਲવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Balavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya
੫. ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Daṭṭhabbasuttaṃ
੬. ਪੁਨਕੂਟਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Punakūṭasuttaṃ
੭. ਪਠਮਹਿਤਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Paṭhamahitasuttaṃ
੮. ਦੁਤਿਯਹਿਤਸੁਤ੍ਤਂ • 8. Dutiyahitasuttaṃ
੯. ਤਤਿਯਹਿਤਸੁਤ੍ਤਂ • 9. Tatiyahitasuttaṃ
੧੦. ਚਤੁਤ੍ਥਹਿਤਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Catutthahitasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
੫. ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Daṭṭhabbasuttavaṇṇanā
੭. ਪਠਮਹਿਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Paṭhamahitasuttavaṇṇanā
੮-੧੦. ਦੁਤਿਯਹਿਤਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 8-10. Dutiyahitasuttādivaṇṇanā
