| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
(๒) เทสนาคามินิยาทิวณฺณนา
(2) Desanāgāminiyādivaṇṇanā
๔๗๕. เอเกตฺถาติ เอตฺถสโทฺท สาสนวิสโยฯ
475.Eketthāti etthasaddo sāsanavisayo.
เอกสิกฺขาปทมฺปิ นตฺถีติ ปิสโทฺท พหุสิกฺขาปทานิ ปน ปเควาติ จ อาปตฺติ ปน ปเควาติ จ อาปตฺตีปิ นตฺถีติ จ อตฺถํ ทเสฺสติฯ
Ekasikkhāpadampi natthīti pisaddo bahusikkhāpadāni pana pagevāti ca āpatti pana pagevāti ca āpattīpi natthīti ca atthaṃ dasseti.
‘‘สกเลปิ วินเย’’ติ อิมินา เทฺวตฺถาติ ปาเฐ เอตฺถสทฺทสฺส วิสยํ ทเสฺสติฯ อุภินฺนนฺติ ภิกฺขุภิกฺขุนีนํฯ อญฺญถา ปน กิตฺตกา ปฐมาปตฺติกาติ อาห ‘‘อิตรถา ปนา’’ติอาทิฯ ตตฺถ อิตรถาติ ปญฺญตฺติโต อเญฺญน ปกาเรนฯ กมฺมญฺจาติ กมฺมญตฺติ จฯ กมฺมปาทิกา จาติ กมฺมปาทญตฺติ จฯ นวสุ ฐาเนสูติ โอสารณาทีสุ นวสุ ฐาเนสุฯ ทฺวีสูติ ญตฺติทุติย, ญตฺติจตุตฺถกเมฺมสุฯ
‘‘Sakalepi vinaye’’ti iminā dvetthāti pāṭhe etthasaddassa visayaṃ dasseti. Ubhinnanti bhikkhubhikkhunīnaṃ. Aññathā pana kittakā paṭhamāpattikāti āha ‘‘itarathā panā’’tiādi. Tattha itarathāti paññattito aññena pakārena. Kammañcāti kammañatti ca. Kammapādikā cāti kammapādañatti ca. Navasu ṭhānesūti osāraṇādīsu navasu ṭhānesu. Dvīsūti ñattidutiya, ñatticatutthakammesu.
วชฺชปฎิจฺฉาทิกาย ปาราชิกํ, อุกฺขิตฺตานุวตฺติกาย ปาราชิกํ, อฎฺฐวตฺถุกาย ปาราชิกนฺติ อิติ อิเม ตโยติ โยชนาฯ การณภูเตนาติ เหตุภูเตน, ‘‘กรณภูเตนา’’ติปิ ปาโฐ, สาธกตมสตฺติภูเตนาติ อโตฺถฯ
Vajjapaṭicchādikāya pārājikaṃ, ukkhittānuvattikāya pārājikaṃ, aṭṭhavatthukāya pārājikanti iti ime tayoti yojanā. Kāraṇabhūtenāti hetubhūtena, ‘‘karaṇabhūtenā’’tipi pāṭho, sādhakatamasattibhūtenāti attho.
เตสนฺติ อทฺธานหีนาทีนํฯ เอตฺถาติ ‘‘ตโย ปุคฺคลา น อุปสมฺปาเทตพฺพา’’ติ ปาเฐ, เอเตสุ องฺคหีนาทีสุ วาฯ โยติ ปุคฺคโลฯ อปริปูโร น ยาจตีติ สมฺพโนฺธฯ มาตุฆาตกาทโย กรณทุกฺกฎกา จาติ โยชนาฯ ตตฺถาติ เตสุ ญตฺติกปฺปนาทีสุฯ ญตฺติกปฺปนาติ ญตฺติวิธิฯ วิปฺปกตปจฺจตฺตนฺติ วิปฺปกตํ ปจฺจตฺตํฯ อตีตกรณนฺติ อตีตสฺส กรณํฯ วิตฺถาเรโนฺต อาห ‘‘วตฺถุสมฺปนฺนํ หี’’ติอาทิฯ ตโย กมฺมาน สงฺคหาติ เอตฺถ ฉนฺทเภทรกฺขนตฺถาย นกาเร นิคฺคหิตโลโปฯ นาสิตกาติ นาเสตพฺพา ปุคฺคลา, นาสิตพฺพาติ นาสิตา, นาสิตา เอว นาสิตกาฯ ติณฺณํ ชนานนฺติ ติณฺณํ อุปสมฺปทาเปกฺขชนานํ เอกูปชฺฌาเยน นานาจริเยน หุตฺวาติ โยชนาฯ เอกานุสฺสาวนาติ เอกโต อนุสฺสาวนาฯ
Tesanti addhānahīnādīnaṃ. Etthāti ‘‘tayo puggalā na upasampādetabbā’’ti pāṭhe, etesu aṅgahīnādīsu vā. Yoti puggalo. Aparipūro na yācatīti sambandho. Mātughātakādayo karaṇadukkaṭakā cāti yojanā. Tatthāti tesu ñattikappanādīsu. Ñattikappanāti ñattividhi. Vippakatapaccattanti vippakataṃ paccattaṃ. Atītakaraṇanti atītassa karaṇaṃ. Vitthārento āha ‘‘vatthusampannaṃ hī’’tiādi. Tayo kammāna saṅgahāti ettha chandabhedarakkhanatthāya nakāre niggahitalopo. Nāsitakāti nāsetabbā puggalā, nāsitabbāti nāsitā, nāsitā eva nāsitakā. Tiṇṇaṃ janānanti tiṇṇaṃ upasampadāpekkhajanānaṃ ekūpajjhāyena nānācariyena hutvāti yojanā. Ekānussāvanāti ekato anussāvanā.
ปาโท นาม กหาปณสฺส จตุตฺถภาโคฯ มาสโก นาม ปาทสฺส ปญฺจมภาโคฯ ปาราชิกนฺติ วนปฺปติํ ฉินฺทนฺตสฺส ทุติยปาราชิกํ (ปารา. ๑๑๐)ฯ อโนทิสฺสาติ ‘‘มนุโสฺส มรตู’’ติอาทินา น อุทฺทิสิตฺวาฯ เตนาติ วิเสนฯ
Pādo nāma kahāpaṇassa catutthabhāgo. Māsako nāma pādassa pañcamabhāgo. Pārājikanti vanappatiṃ chindantassa dutiyapārājikaṃ (pārā. 110). Anodissāti ‘‘manusso maratū’’tiādinā na uddisitvā. Tenāti visena.
ภิกฺขุโนวาทกวคฺคสฺมินฺติ สามญฺญาธาโรฯ ทสสุ สิกฺขาปเทสูติ วิเสสาธาโรฯ ปฐมสิกฺขาปทมฺหิเยวาติ ทสสุ สิกฺขาปเทสุ ปฐมสิกฺขาปทมฺหิเยวฯ อุปสมฺปนฺนาย ภิกฺขุนิยาติ สมฺพโนฺธฯ ‘‘อาปตฺติ โหตี’’ติ อิมินา ‘‘จีวเรนา’’ติ ปทสฺส สมฺพนฺธฎฺฐานํ ทเสฺสติฯ
Bhikkhunovādakavaggasminti sāmaññādhāro. Dasasu sikkhāpadesūti visesādhāro. Paṭhamasikkhāpadamhiyevāti dasasu sikkhāpadesu paṭhamasikkhāpadamhiyeva. Upasampannāya bhikkhuniyāti sambandho. ‘‘Āpatti hotī’’ti iminā ‘‘cīvarenā’’ti padassa sambandhaṭṭhānaṃ dasseti.
‘‘จตโสฺส เอวา’’ติ อิมินา ตตฺติกาติ เอตฺถ ตสทฺทสฺส วิสยํ ทเสฺสติฯ ตา จตโสฺส ปริมาณา ยาสํ อาปตฺตีนนฺติ ตตฺติกาฯ นิปนฺนสฺสาปิ ตตฺติกาติ เอตฺถาปิ เอเสว นโยฯ สาติ ภิกฺขุนีฯ
‘‘Catasso evā’’ti iminā tattikāti ettha tasaddassa visayaṃ dasseti. Tā catasso parimāṇā yāsaṃ āpattīnanti tattikā. Nipannassāpi tattikāti etthāpi eseva nayo. Sāti bhikkhunī.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi / ๒. เทสนาคามินิยาทิอาปตฺติ • 2. Desanāgāminiyādiāpatti
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / (๒) เทสนาคามินิยาทิวณฺณนา • (2) Desanāgāminiyādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / เทสนาคามินิยาทิวณฺณนา • Desanāgāminiyādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / กายิกาทิอาปตฺติวณฺณนา • Kāyikādiāpattivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / กายิกาทิอาปตฺติวณฺณนา • Kāyikādiāpattivaṇṇanā
