Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మిలిన్దపఞ్హపాళి • Milindapañhapāḷi

    ౩. దేవదత్తపబ్బజ్జపఞ్హో

    3. Devadattapabbajjapañho

    . ‘‘భన్తే నాగసేన, దేవదత్తో కేన పబ్బాజితో’’తి? ‘‘ఛ యిమే, మహారాజ, ఖత్తియకుమారా భద్దియో చ అనురుద్ధో చ ఆనన్దో చ భగు చ కిమిలో 1 చ దేవదత్తో చ ఉపాలికప్పకో సత్తమో అభిసమ్బుద్ధే సత్థరి సక్యకులానన్దజననే భగవన్తం అనుపబ్బజన్తా నిక్ఖమింసు, తే భగవా పబ్బాజేసీ’’తి. ‘‘నను, భన్తే, దేవదత్తేన పబ్బజిత్వా సఙ్ఘో భిన్నో’’తి? ‘‘ఆమ, మహారాజ, దేవదత్తేన పబ్బజిత్వా సఙ్ఘో భిన్నో, న గిహీ సఙ్ఘం భిన్దతి, న భిక్ఖునీ, న సిక్ఖమానా, న సామణేరో, న సామణేరీ సఙ్ఘం భిన్దతి, భిక్ఖు పకతత్తో సమానసంవాసకో సమానసీమాయం ఠితో సఙ్ఘం భిన్దతీతి. సఙ్ఘభేదకో, భన్తే, పుగ్గలో కిం కమ్మం ఫుసతీ’’తి? ‘‘కప్పట్ఠితికం, మహారాజ, కమ్మం ఫుసతీ’’తి.

    3. ‘‘Bhante nāgasena, devadatto kena pabbājito’’ti? ‘‘Cha yime, mahārāja, khattiyakumārā bhaddiyo ca anuruddho ca ānando ca bhagu ca kimilo 2 ca devadatto ca upālikappako sattamo abhisambuddhe satthari sakyakulānandajanane bhagavantaṃ anupabbajantā nikkhamiṃsu, te bhagavā pabbājesī’’ti. ‘‘Nanu, bhante, devadattena pabbajitvā saṅgho bhinno’’ti? ‘‘Āma, mahārāja, devadattena pabbajitvā saṅgho bhinno, na gihī saṅghaṃ bhindati, na bhikkhunī, na sikkhamānā, na sāmaṇero, na sāmaṇerī saṅghaṃ bhindati, bhikkhu pakatatto samānasaṃvāsako samānasīmāyaṃ ṭhito saṅghaṃ bhindatīti. Saṅghabhedako, bhante, puggalo kiṃ kammaṃ phusatī’’ti? ‘‘Kappaṭṭhitikaṃ, mahārāja, kammaṃ phusatī’’ti.

    ‘‘కిం పన, భన్తే నాగసేన, బుద్ధో జానాతి ‘దేవదత్తో పబ్బజిత్వా సఙ్ఘం భిన్దిస్సతి, సఙ్ఘం భిన్దిత్వా కప్పం నిరయే పచ్చిస్సతీ’’’తి? ‘‘ఆమ, మహారాజ, తథాగతో జానాతి ‘దేవదత్తో పబ్బజిత్వా సఙ్ఘం భిన్దిస్సతి, సఙ్ఘం భిన్దిత్వా కప్పం నిరయే పచ్చిస్సతీ’’’తి. ‘‘యది, భన్తే నాగసేన, బుద్ధో జానాతి ‘దేవదత్తో పబ్బజిత్వా సఙ్ఘం భిన్దిస్సతి, సఙ్ఘం భిన్దిత్వా కప్పం నిరయే పచ్చిస్సతీ’తి, తేన హి, భన్తే నాగసేన, బుద్ధో కారుణికో అనుకమ్పకో హితేసీ సబ్బసత్తానం అహితం అపనేత్వా హితముపదహతీతి యం వచనం, తం మిచ్ఛా. యది తం అజానిత్వా పబ్బాజేసి, తేన హి బుద్ధో అసబ్బఞ్ఞూతి, అయమ్పి ఉభతో కోటికో పఞ్హో తవానుప్పత్తో, విజటేహి ఏతం మహాజటం, భిన్ద పరాపవాదం, అనాగతే అద్ధానే తయా సదిసా బుద్ధిమన్తో భిక్ఖూ దుల్లభా భవిస్సన్తి, ఏత్థ తవ బలం పకాసేహీ’’తి.

    ‘‘Kiṃ pana, bhante nāgasena, buddho jānāti ‘devadatto pabbajitvā saṅghaṃ bhindissati, saṅghaṃ bhinditvā kappaṃ niraye paccissatī’’’ti? ‘‘Āma, mahārāja, tathāgato jānāti ‘devadatto pabbajitvā saṅghaṃ bhindissati, saṅghaṃ bhinditvā kappaṃ niraye paccissatī’’’ti. ‘‘Yadi, bhante nāgasena, buddho jānāti ‘devadatto pabbajitvā saṅghaṃ bhindissati, saṅghaṃ bhinditvā kappaṃ niraye paccissatī’ti, tena hi, bhante nāgasena, buddho kāruṇiko anukampako hitesī sabbasattānaṃ ahitaṃ apanetvā hitamupadahatīti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi taṃ ajānitvā pabbājesi, tena hi buddho asabbaññūti, ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, vijaṭehi etaṃ mahājaṭaṃ, bhinda parāpavādaṃ, anāgate addhāne tayā sadisā buddhimanto bhikkhū dullabhā bhavissanti, ettha tava balaṃ pakāsehī’’ti.

    ‘‘కారుణికో, మహారాజ, భగవా సబ్బఞ్ఞూ చ, కారుఞ్ఞేన, మహారాజ, భగవా సబ్బఞ్ఞుతఞాణేన దేవదత్తస్స గతిం ఓలోకేన్తో అద్దస దేవదత్తం ఆపాయికం కమ్మం 3 ఆయూహిత్వా అనేకాని కప్పకోటిసతసహస్సాని నిరయేన నిరయం వినిపాతేన వినిపాతం గచ్ఛన్తం, తం భగవా సబ్బఞ్ఞుతఞాణేన జానిత్వా ఇమస్స అపరియన్తకతం కమ్మం మమ సాసనే పబ్బజితస్స పరియన్తకతం భవిస్సతి, పురిమం ఉపాదాయ పరియన్తకతం దుక్ఖం భవిస్సతి, అపబ్బజితోపి అయం మోఘపురిసో కప్పట్ఠియమేవ కమ్మం ఆయూహిస్సతీతి కారుఞ్ఞేన దేవదత్తం పబ్బాజేసీ’’తి.

    ‘‘Kāruṇiko, mahārāja, bhagavā sabbaññū ca, kāruññena, mahārāja, bhagavā sabbaññutañāṇena devadattassa gatiṃ olokento addasa devadattaṃ āpāyikaṃ kammaṃ 4 āyūhitvā anekāni kappakoṭisatasahassāni nirayena nirayaṃ vinipātena vinipātaṃ gacchantaṃ, taṃ bhagavā sabbaññutañāṇena jānitvā imassa apariyantakataṃ kammaṃ mama sāsane pabbajitassa pariyantakataṃ bhavissati, purimaṃ upādāya pariyantakataṃ dukkhaṃ bhavissati, apabbajitopi ayaṃ moghapuriso kappaṭṭhiyameva kammaṃ āyūhissatīti kāruññena devadattaṃ pabbājesī’’ti.

    ‘‘తేన హి, భన్తే నాగసేన, బుద్ధో వధిత్వా తేలేన మక్ఖేతి, పపాతే పాతేత్వా హత్థం దేతి, మారేత్వా జీవితం పరియేసతి, యం సో పఠమం దుక్ఖం దత్వా పచ్ఛా సుఖం ఉపదహతీ’’తి? ‘‘వధేతిపి, మహారాజ, తథాగతో సత్తానం హితవసేన, పాతేతిపి సత్తానం హితవసేన, మారేతిపి సత్తానం హితవసేన, వధిత్వాపి, మహారాజ, తథాగతో సత్తానం హితమేవ ఉపదహతి, పాతేత్వాపి సత్తానం హితమేవ ఉపదహతి, మారేత్వాపి సత్తానం హితమేవ ఉపదహతి. యథా, మహారాజ, మాతాపితరో నామ వధిత్వాపి పాతయిత్వాపి పుత్తానం హితమేవ ఉపదహన్తి, ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, తథాగతో వధేతిపి సత్తానం హితవసేన, పాతేతిపి సత్తానం హితవసేన, మారేతిపి సత్తానం హితవసేన, వధిత్వాపి, మహారాజ, తథాగతో సత్తానం హితమేవ ఉపదహతి, పాతేత్వాపి సత్తానం హితమేవ ఉపదహతి, మారేత్వాపి సత్తానం హితమేవ ఉపదహతి, యేన యేన యోగేన సత్తానం గుణవుడ్ఢి హోతి, తేన తేన యోగేన సబ్బసత్తానం హితమేవ ఉపదహతి. సచే, మహారాజ, దేవదత్తో న పబ్బాజేయ్య, గిహిభూతో సమానో నిరయసంవత్తనికం బహుం పాపకమ్మం కత్వా అనేకాని కప్పకోటిసతసహస్సాని నిరయేన నిరయం వినిపాతేన వినిపాతం గచ్ఛన్తో బహుం దుక్ఖం వేదయిస్సతి, తం భగవా జానమానో కారుఞ్ఞేన దేవదత్తం పబ్బాజేసి, ‘మమ సాసనే పబ్బజితస్స దుక్ఖం పరియన్తకతం భవిస్సతీ’తి కారుఞ్ఞేన గరుకం దుక్ఖం లహుకం అకాసి.

    ‘‘Tena hi, bhante nāgasena, buddho vadhitvā telena makkheti, papāte pātetvā hatthaṃ deti, māretvā jīvitaṃ pariyesati, yaṃ so paṭhamaṃ dukkhaṃ datvā pacchā sukhaṃ upadahatī’’ti? ‘‘Vadhetipi, mahārāja, tathāgato sattānaṃ hitavasena, pātetipi sattānaṃ hitavasena, māretipi sattānaṃ hitavasena, vadhitvāpi, mahārāja, tathāgato sattānaṃ hitameva upadahati, pātetvāpi sattānaṃ hitameva upadahati, māretvāpi sattānaṃ hitameva upadahati. Yathā, mahārāja, mātāpitaro nāma vadhitvāpi pātayitvāpi puttānaṃ hitameva upadahanti, evameva kho, mahārāja, tathāgato vadhetipi sattānaṃ hitavasena, pātetipi sattānaṃ hitavasena, māretipi sattānaṃ hitavasena, vadhitvāpi, mahārāja, tathāgato sattānaṃ hitameva upadahati, pātetvāpi sattānaṃ hitameva upadahati, māretvāpi sattānaṃ hitameva upadahati, yena yena yogena sattānaṃ guṇavuḍḍhi hoti, tena tena yogena sabbasattānaṃ hitameva upadahati. Sace, mahārāja, devadatto na pabbājeyya, gihibhūto samāno nirayasaṃvattanikaṃ bahuṃ pāpakammaṃ katvā anekāni kappakoṭisatasahassāni nirayena nirayaṃ vinipātena vinipātaṃ gacchanto bahuṃ dukkhaṃ vedayissati, taṃ bhagavā jānamāno kāruññena devadattaṃ pabbājesi, ‘mama sāsane pabbajitassa dukkhaṃ pariyantakataṃ bhavissatī’ti kāruññena garukaṃ dukkhaṃ lahukaṃ akāsi.

    ‘‘యథా వా, మహారాజ, ధనయససిరిఞాతిబలేన బలవా పురిసో అత్తనో ఞాతిం వా మిత్తం వా రఞ్ఞా గరుకం దణ్డం ధారేన్తం అత్తనో బహువిస్సత్థభావేన సమత్థతాయ గరుకం దణ్డం లహుకం అకాసి, ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భగవా బహూని కప్పకోటిసతసహస్సాని దుక్ఖం వేదయమానం దేవదత్తం పబ్బాజేత్వా సీలసమాధిపఞ్ఞావిముత్తిబలసమత్థభావేన గరుకం దుక్ఖం లహుకం అకాసి.

    ‘‘Yathā vā, mahārāja, dhanayasasiriñātibalena balavā puriso attano ñātiṃ vā mittaṃ vā raññā garukaṃ daṇḍaṃ dhārentaṃ attano bahuvissatthabhāvena samatthatāya garukaṃ daṇḍaṃ lahukaṃ akāsi, evameva kho, mahārāja, bhagavā bahūni kappakoṭisatasahassāni dukkhaṃ vedayamānaṃ devadattaṃ pabbājetvā sīlasamādhipaññāvimuttibalasamatthabhāvena garukaṃ dukkhaṃ lahukaṃ akāsi.

    ‘‘యథా వా పన, మహారాజ, కుసలో భిసక్కో సల్లకత్తో గరుకం రోగం బలవోసధబలేన లహుకం కరోతి, ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, బహూని కప్పకోటిసతసహస్సాని దుక్ఖం వేదయమానం దేవదత్తం భగవా రోగఞ్ఞుతాయ పబ్బాజేత్వా కారుఞ్ఞబలో పత్థద్ధధమ్మోసధబలేన గరుకం దుక్ఖం లహుకం అకాసి. అపి ను ఖో సో, మహారాజ, భగవా బహువేదనీయం దేవదత్తం అప్పవేదనీయం కరోన్తో కిఞ్చి అపుఞ్ఞం ఆపజ్జేయ్యా’’తి? ‘‘న కిఞ్చి, భన్తే, అపుఞ్ఞం ఆపజ్జేయ్య అన్తమసో గద్దూహనమత్తమ్పీ’’తి. ‘‘ఇమమ్పి ఖో, మహారాజ, కారణం అత్థతో సమ్పటిచ్ఛ, యేన కారణేన భగవా దేవదత్తం పబ్బాజేసి.

    ‘‘Yathā vā pana, mahārāja, kusalo bhisakko sallakatto garukaṃ rogaṃ balavosadhabalena lahukaṃ karoti, evameva kho, mahārāja, bahūni kappakoṭisatasahassāni dukkhaṃ vedayamānaṃ devadattaṃ bhagavā rogaññutāya pabbājetvā kāruññabalo patthaddhadhammosadhabalena garukaṃ dukkhaṃ lahukaṃ akāsi. Api nu kho so, mahārāja, bhagavā bahuvedanīyaṃ devadattaṃ appavedanīyaṃ karonto kiñci apuññaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Na kiñci, bhante, apuññaṃ āpajjeyya antamaso gaddūhanamattampī’’ti. ‘‘Imampi kho, mahārāja, kāraṇaṃ atthato sampaṭiccha, yena kāraṇena bhagavā devadattaṃ pabbājesi.

    ‘‘అపరమ్పి , మహారాజ, ఉత్తరిం కారణం సుణోహి, యేన కారణేన భగవా దేవదత్తం పబ్బాజేసి. యథా, మహారాజ, చోరం ఆగుచారిం గహేత్వా రఞ్ఞో దస్సేయ్యుం, ‘అయం ఖో, దేవ, చోరో ఆగుచారీ, ఇమస్స యం ఇచ్ఛసి, తం దణ్డం పణేహీ’తి. తమేనం రాజా ఏవం వదేయ్య ‘తేన హి , భణే, ఇమం చోరం బహినగరం నీహరిత్వా ఆఘాతనే సీసం ఛిన్దథా’’తి, ‘ఏవం దేవా’తి ఖో తే రఞ్ఞో పటిస్సుత్వా తం బహినగరం నీహరిత్వా ఆఘాతనం నయేయ్యుం. తమేనం పస్సేయ్య కోచిదేవ పురిసో రఞ్ఞో సన్తికా లద్ధవరో లద్ధయసధనభోగో ఆదేయ్యవచనో బలవిచ్ఛితకారీ, సో తస్స కారుఞ్ఞం కత్వా తే పురిసే ఏవం వదేయ్య ‘అలం, భో, కిం తుమ్హాకం ఇమస్స సీసచ్ఛేదనేన, తేన హి భో ఇమస్స హత్థం వా పాదం వా ఛిన్దిత్వా జీవితం రక్ఖథ, అహమేతస్స కారణా రఞ్ఞో సన్తికే పటివచనం కరిస్సామీ’తి. తే తస్స బలవతో వచనేన తస్స చోరస్స హత్థం వా పాదం వా ఛిన్దిత్వా జీవితం రక్ఖేయ్యుం. అపి ను ఖో సో, మహారాజ, పురిసో ఏవం కారీ తస్స చోరస్స కిచ్చకారీ అస్సా’’తి? ‘‘జీవితదాయకో సో, భన్తే, పురిసో తస్స చోరస్స, జీవితే దిన్నే కిం తస్స అకతం నామ అత్థీ’’తి? ‘‘యా పన హత్థపాదచ్ఛేదనే వేదనా, సో తాయ వేదనాయ కిఞ్చి అపుఞ్ఞం ఆపజ్జేయ్యా’’తి? ‘‘అత్తనో కతేన సో, భన్తే, చోరో దుక్ఖవేదనం వేదయతి, జీవితదాయకో పన పురిసో న కిఞ్చి అపుఞ్ఞం ఆపజ్జేయ్యా’’తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భగవా కారుఞ్ఞేన దేవదత్తం పబ్బాజేసి ‘మమ సాసనే పబ్బజితస్స దుక్ఖం పరియన్తకతం భవిస్సతీ’తి. పరియన్తకతఞ్చ, మహారాజ, దేవదత్తస్స దుక్ఖం, దేవదత్తో, మహారాజ, మరణకాలే –

    ‘‘Aparampi , mahārāja, uttariṃ kāraṇaṃ suṇohi, yena kāraṇena bhagavā devadattaṃ pabbājesi. Yathā, mahārāja, coraṃ āgucāriṃ gahetvā rañño dasseyyuṃ, ‘ayaṃ kho, deva, coro āgucārī, imassa yaṃ icchasi, taṃ daṇḍaṃ paṇehī’ti. Tamenaṃ rājā evaṃ vadeyya ‘tena hi , bhaṇe, imaṃ coraṃ bahinagaraṃ nīharitvā āghātane sīsaṃ chindathā’’ti, ‘evaṃ devā’ti kho te rañño paṭissutvā taṃ bahinagaraṃ nīharitvā āghātanaṃ nayeyyuṃ. Tamenaṃ passeyya kocideva puriso rañño santikā laddhavaro laddhayasadhanabhogo ādeyyavacano balavicchitakārī, so tassa kāruññaṃ katvā te purise evaṃ vadeyya ‘alaṃ, bho, kiṃ tumhākaṃ imassa sīsacchedanena, tena hi bho imassa hatthaṃ vā pādaṃ vā chinditvā jīvitaṃ rakkhatha, ahametassa kāraṇā rañño santike paṭivacanaṃ karissāmī’ti. Te tassa balavato vacanena tassa corassa hatthaṃ vā pādaṃ vā chinditvā jīvitaṃ rakkheyyuṃ. Api nu kho so, mahārāja, puriso evaṃ kārī tassa corassa kiccakārī assā’’ti? ‘‘Jīvitadāyako so, bhante, puriso tassa corassa, jīvite dinne kiṃ tassa akataṃ nāma atthī’’ti? ‘‘Yā pana hatthapādacchedane vedanā, so tāya vedanāya kiñci apuññaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Attano katena so, bhante, coro dukkhavedanaṃ vedayati, jīvitadāyako pana puriso na kiñci apuññaṃ āpajjeyyā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, bhagavā kāruññena devadattaṃ pabbājesi ‘mama sāsane pabbajitassa dukkhaṃ pariyantakataṃ bhavissatī’ti. Pariyantakatañca, mahārāja, devadattassa dukkhaṃ, devadatto, mahārāja, maraṇakāle –

    ‘‘‘ఇమేహి అట్ఠీహి తమగ్గపుగ్గలం, దేవాతిదేవం నరదమ్మసారథిం;

    ‘‘‘Imehi aṭṭhīhi tamaggapuggalaṃ, devātidevaṃ naradammasārathiṃ;

    సమన్తచక్ఖుం సతపుఞ్ఞలక్ఖణం, పాణేహి బుద్ధం సరణం ఉపేమీ’తి.

    Samantacakkhuṃ satapuññalakkhaṇaṃ, pāṇehi buddhaṃ saraṇaṃ upemī’ti.

    ‘‘పాణుపేతం సరణమగమాసి. దేవదత్తో, మహారాజ, ఛ కోట్ఠాసే కతే కప్పే అతిక్కన్తే పఠమకోట్ఠాసే సఙ్ఘం భిన్ది, పఞ్చ కోట్ఠాసే నిరయే పచ్చిత్వా తతో ముచ్చిత్వా అట్ఠిస్సరో నామ పచ్చేకబుద్ధో భవిస్సతి. అపి ను ఖో సో, మహారాజ, భగవా ఏవం కారీ దేవదత్తస్స కిచ్చకారీ అస్సా’’తి? ‘‘సబ్బదదో, భన్తే నాగసేన, తథాగతో దేవదత్తస్స, యం తథాగతో దేవదత్తం పచ్చేకబోధిం పాపేస్సతి, కిం తథాగతేన దేవదత్తస్స అకతం నామ అత్థీ’’తి? ‘‘యం పన, మహారాజ, దేవదత్తో సఙ్ఘం భిన్దిత్వా నిరయే దుక్ఖవేదనం వేదయతి, అపి ను ఖో భగవా తతోనిదానం కిఞ్చి అపుఞ్ఞం ఆపజ్జేయ్యా’’తి? ‘‘న హి, భన్తే, అత్తనా కతేన, భన్తే, దేవదత్తో కప్పం నిరయే పచ్చతి, దుక్ఖపరియన్తకారకో సత్థా న కిఞ్చి అపుఞ్ఞం ఆపజ్జతీ’’తి. ‘‘ఇమమ్పి ఖో, త్వం మహారాజ, కారణం అత్థతో సమ్పటిచ్ఛ, యేన కారణేన భగవా దేవదత్తం పబ్బాజేసి.

    ‘‘Pāṇupetaṃ saraṇamagamāsi. Devadatto, mahārāja, cha koṭṭhāse kate kappe atikkante paṭhamakoṭṭhāse saṅghaṃ bhindi, pañca koṭṭhāse niraye paccitvā tato muccitvā aṭṭhissaro nāma paccekabuddho bhavissati. Api nu kho so, mahārāja, bhagavā evaṃ kārī devadattassa kiccakārī assā’’ti? ‘‘Sabbadado, bhante nāgasena, tathāgato devadattassa, yaṃ tathāgato devadattaṃ paccekabodhiṃ pāpessati, kiṃ tathāgatena devadattassa akataṃ nāma atthī’’ti? ‘‘Yaṃ pana, mahārāja, devadatto saṅghaṃ bhinditvā niraye dukkhavedanaṃ vedayati, api nu kho bhagavā tatonidānaṃ kiñci apuññaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Na hi, bhante, attanā katena, bhante, devadatto kappaṃ niraye paccati, dukkhapariyantakārako satthā na kiñci apuññaṃ āpajjatī’’ti. ‘‘Imampi kho, tvaṃ mahārāja, kāraṇaṃ atthato sampaṭiccha, yena kāraṇena bhagavā devadattaṃ pabbājesi.

    ‘‘అపరమ్పి, మహారాజ, ఉత్తరిం కారణం సుణోహి, యేన కారణేన భగవా దేవదత్తం పబ్బాజేసి . యథా, మహారాజ, కుసలో భిసక్కో సల్లకత్తో వాతపిత్తసేమ్హసన్నిపాతఉతుపరిణామవిసమపరిహారఓపక్కమికోపక్కన్తం పూతికుణపదుగ్గన్ధాభిసఞ్ఛన్నం అన్తోసల్లం సుసిరగతం పుబ్బరుహిరసమ్పుణ్ణం వణం వూపసమేన్తో వణముఖం కక్ఖళతిఖిణఖారకటుకేన భేసజ్జేన అనులిమ్పతి పరిపచ్చనాయ, పరిపచ్చిత్వా ముదుభావముపగతం సత్థేన వికన్తయిత్వా డహతి సలాకాయ, దడ్ఢే ఖారలవణం దేతి, భేసజ్జేన అనులిమ్పతి వణరుహనాయ బ్యాధితస్స సోత్థిభావమనుప్పత్తియా, అపి ను ఖో సో, మహారాజ, భిసక్కో సల్లకత్తో అహితచిత్తో భేసజ్జేన అనులిమ్పతి, సత్థేన వికన్తేతి, డహతి సలాకాయ, ఖారలవణం దేతీ’’తి? ‘‘న హి, భన్తే, హితచిత్తో సోత్థికామో తాని కిరియాని కరోతీ’’తి. ‘‘యా పనస్స భేసజ్జకిరియాకరణేన ఉప్పన్నా దుక్ఖవేదనా, తతోనిదానం సో భిసక్కో సల్లకత్తో కిఞ్చి అపుఞ్ఞం ఆపజ్జేయ్యా’’తి? ‘‘హితచిత్తో, భన్తే, సోత్థికామో భిసక్కో సల్లకత్తో తాని కిరియాని కరోతి, కిం సో తతోనిదానం అపుఞ్ఞం ఆపజ్జేయ్య, సగ్గగామీ సో, భన్తే, భిసక్కో సల్లకత్తో’’తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, కారుఞ్ఞేన భగవా దేవదత్తం పబ్బాజేసి దుక్ఖపరిముత్తియా.

    ‘‘Aparampi, mahārāja, uttariṃ kāraṇaṃ suṇohi, yena kāraṇena bhagavā devadattaṃ pabbājesi . Yathā, mahārāja, kusalo bhisakko sallakatto vātapittasemhasannipātautupariṇāmavisamaparihāraopakkamikopakkantaṃ pūtikuṇapaduggandhābhisañchannaṃ antosallaṃ susiragataṃ pubbaruhirasampuṇṇaṃ vaṇaṃ vūpasamento vaṇamukhaṃ kakkhaḷatikhiṇakhārakaṭukena bhesajjena anulimpati paripaccanāya, paripaccitvā mudubhāvamupagataṃ satthena vikantayitvā ḍahati salākāya, daḍḍhe khāralavaṇaṃ deti, bhesajjena anulimpati vaṇaruhanāya byādhitassa sotthibhāvamanuppattiyā, api nu kho so, mahārāja, bhisakko sallakatto ahitacitto bhesajjena anulimpati, satthena vikanteti, ḍahati salākāya, khāralavaṇaṃ detī’’ti? ‘‘Na hi, bhante, hitacitto sotthikāmo tāni kiriyāni karotī’’ti. ‘‘Yā panassa bhesajjakiriyākaraṇena uppannā dukkhavedanā, tatonidānaṃ so bhisakko sallakatto kiñci apuññaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Hitacitto, bhante, sotthikāmo bhisakko sallakatto tāni kiriyāni karoti, kiṃ so tatonidānaṃ apuññaṃ āpajjeyya, saggagāmī so, bhante, bhisakko sallakatto’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, kāruññena bhagavā devadattaṃ pabbājesi dukkhaparimuttiyā.

    ‘‘అపరమ్పి, మహారాజ, ఉత్తరిం కారణం సుణోహి, యేన కారణేన భగవా దేవదత్తం పబ్బాజేసి. యథా, మహారాజ, పురిసో కణ్టకేన విద్ధో అస్స, అథఞ్ఞతరో పురిసో తస్స హితకామో సోత్థికామో తిణ్హేన కణ్టకేనవా సత్థముఖేన వా సమన్తతో ఛిన్దిత్వా పగ్ఘరన్తేన లోహితేన తం కణ్టకం నీహరేయ్య, అపి ను ఖో సో, మహారాజ, పురిసో అహితకామో తం కణ్టకం నీహరతీ’’తి? ‘‘న హి, భన్తే, హితకామో సో, భన్తే, పురిసో సోత్థికామో తం కణ్టకం నీహరతి. సచే సో, భన్తే, తం కణ్టకం న నీహరేయ్య, మరణం వా సో తేన పాపుణేయ్య మరణమత్తం వా దుక్ఖ’’న్తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, తథాగతో కారుఞ్ఞేన దేవదత్తం పబ్బాజేసి దుక్ఖపరిముత్తియా. సచే మహారాజ, భగవా దేవదత్తం న పబ్బాజేయ్య, కప్పకోటిసతసహస్సమ్పి దేవదత్తో భవపరమ్పరాయ నిరయే పచ్చేయ్యా’’తి.

    ‘‘Aparampi, mahārāja, uttariṃ kāraṇaṃ suṇohi, yena kāraṇena bhagavā devadattaṃ pabbājesi. Yathā, mahārāja, puriso kaṇṭakena viddho assa, athaññataro puriso tassa hitakāmo sotthikāmo tiṇhena kaṇṭakenavā satthamukhena vā samantato chinditvā paggharantena lohitena taṃ kaṇṭakaṃ nīhareyya, api nu kho so, mahārāja, puriso ahitakāmo taṃ kaṇṭakaṃ nīharatī’’ti? ‘‘Na hi, bhante, hitakāmo so, bhante, puriso sotthikāmo taṃ kaṇṭakaṃ nīharati. Sace so, bhante, taṃ kaṇṭakaṃ na nīhareyya, maraṇaṃ vā so tena pāpuṇeyya maraṇamattaṃ vā dukkha’’nti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, tathāgato kāruññena devadattaṃ pabbājesi dukkhaparimuttiyā. Sace mahārāja, bhagavā devadattaṃ na pabbājeyya, kappakoṭisatasahassampi devadatto bhavaparamparāya niraye pacceyyā’’ti.

    ‘‘అనుసోతగామిం, భన్తే నాగసేన, దేవదత్తం తథాగతో పటిసోతం పాపేసి, విపన్థపటిపన్నం దేవదత్తం పన్థే పటిపాదేసి, పపాతే పతితస్స దేవదత్తస్స పతిట్ఠం అదాసి, విసమగతం దేవదత్తం తథాగతో సమం ఆరోపేసి, ఇమే చ, భన్తే నాగసేన, హేతూ ఇమాని చ కారణాని న సక్కా అఞ్ఞేన సన్దస్సేతుం అఞ్ఞత్ర తవాదిసేన బుద్ధిమతా’’తి.

    ‘‘Anusotagāmiṃ, bhante nāgasena, devadattaṃ tathāgato paṭisotaṃ pāpesi, vipanthapaṭipannaṃ devadattaṃ panthe paṭipādesi, papāte patitassa devadattassa patiṭṭhaṃ adāsi, visamagataṃ devadattaṃ tathāgato samaṃ āropesi, ime ca, bhante nāgasena, hetū imāni ca kāraṇāni na sakkā aññena sandassetuṃ aññatra tavādisena buddhimatā’’ti.

    దేవదత్తపబ్బజ్జపఞ్హో తతియో.

    Devadattapabbajjapañho tatiyo.







    Footnotes:
    1. కిమ్బిలో (సీ॰ పీ॰) మ॰ ని॰ ౨.౧౬౬ పస్సితబ్బం
    2. kimbilo (sī. pī.) ma. ni. 2.166 passitabbaṃ
    3. అపరాపరియకమ్మం (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    4. aparāpariyakammaṃ (sī. syā. pī.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact