Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi

    ദേവദത്തവത്ഥു

    Devadattavatthu

    ൩൩൩. അഥ ഖോ ഭഗവാ അനുപിയായം യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന കോസമ്ബീ തേന ചാരികം പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന ചാരികം ചരമാനോ യേന കോസമ്ബീ തദവസരി. തത്ര സുദം ഭഗവാ കോസമ്ബിയം വിഹരതി ഘോസിതാരാമേ. അഥ ഖോ ദേവദത്തസ്സ രഹോഗതസ്സ പടിസല്ലീനസ്സ ഏവം ചേതസോ പരിവിതക്കോ ഉദപാദി – ‘‘കം നു ഖോ അഹം പസാദേയ്യം, യസ്മിം മേ പസന്നേ ബഹുലാഭസക്കാരോ ഉപ്പജ്ജേയ്യാ’’തി? അഥ ഖോ ദേവദത്തസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘അയം ഖോ അജാതസത്തു കുമാരോ തരുണോ ചേവ ആയതിം ഭദ്ദോ ച. യംനൂനാഹം അജാതസത്തും കുമാരം പസാദേയ്യം. തസ്മിം മേ പസന്നേ ബഹുലാഭസക്കാരോ ഉപ്പജ്ജിസ്സതീ’’തി.

    333. Atha kho bhagavā anupiyāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena kosambī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena kosambī tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Atha kho devadattassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘kaṃ nu kho ahaṃ pasādeyyaṃ, yasmiṃ me pasanne bahulābhasakkāro uppajjeyyā’’ti? Atha kho devadattassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho ajātasattu kumāro taruṇo ceva āyatiṃ bhaddo ca. Yaṃnūnāhaṃ ajātasattuṃ kumāraṃ pasādeyyaṃ. Tasmiṃ me pasanne bahulābhasakkāro uppajjissatī’’ti.

    അഥ ഖോ ദേവദത്തോ സേനാസനം സംസാമേത്വാ പത്തചീവരമാദായ യേന രാജഗഹം തേന പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന യേന രാജഗഹം തദവസരി. അഥ ഖോ ദേവദത്തോ സകവണ്ണം പടിസംഹരിത്വാ കുമാരകവണ്ണം അഭിനിമ്മിനിത്വാ അഹിമേഖലികായ അജാതസത്തുസ്സ കുമാരസ്സ ഉച്ഛങ്ഗേ 1 പാതുരഹോസി. അഥ ഖോ അജാതസത്തു കുമാരോ ഭീതോ അഹോസി, ഉബ്ബിഗ്ഗോ ഉസ്സങ്കീ ഉത്രസ്തോ. അഥ ഖോ ദേവദത്തോ അജാതസത്തും കുമാരം ഏതദവോച – ‘‘ഭായസി മം ത്വം കുമാരാ’’തി? ‘‘ആമ, ഭായാമി. കോസി ത്വ’’ന്തി? ‘‘അഹം ദേവദത്തോ’’തി. ‘‘സചേ ഖോ ത്വം, ഭന്തേ, അയ്യോ ദേവദത്തോ, ഇങ്ഘ സകേനേവ വണ്ണേന പാതുഭവസ്സൂ’’തി. അഥ ഖോ ദേവദത്തോ കുമാരകവണ്ണം പടിസംഹരിത്വാ സങ്ഘാടിപത്തചീവരധരോ അജാതസത്തുസ്സ കുമാരസ്സ പുരതോ അട്ഠാസി. അഥ ഖോ അജാതസത്തു കുമാരോ ദേവദത്തസ്സ ഇമിനാ ഇദ്ധിപാടിഹാരിയേന അഭിപ്പസന്നോ പഞ്ചഹി രഥസതേഹി സായം പാതം ഉപട്ഠാനം ഗച്ഛതി, പഞ്ച ച ഥാലിപാകസതാനി ഭത്താഭിഹാരോ അഭിഹരീയതി. അഥ ഖോ ദേവദത്തസ്സ ലാഭസക്കാരസിലോകേന അഭിഭൂതസ്സ പരിയാദിന്നചിത്തസ്സ ഏവരൂപം ഇച്ഛാഗതം ഉപ്പജ്ജി – ‘‘അഹം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സാമീ’’തി . സഹ ചിത്തുപ്പാദാവ ദേവദത്തോ തസ്സാ ഇദ്ധിയാ പരിഹായി.

    Atha kho devadatto senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya yena rājagahaṃ tena pakkāmi. Anupubbena yena rājagahaṃ tadavasari. Atha kho devadatto sakavaṇṇaṃ paṭisaṃharitvā kumārakavaṇṇaṃ abhinimminitvā ahimekhalikāya ajātasattussa kumārassa ucchaṅge 2 pāturahosi. Atha kho ajātasattu kumāro bhīto ahosi, ubbiggo ussaṅkī utrasto. Atha kho devadatto ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘bhāyasi maṃ tvaṃ kumārā’’ti? ‘‘Āma, bhāyāmi. Kosi tva’’nti? ‘‘Ahaṃ devadatto’’ti. ‘‘Sace kho tvaṃ, bhante, ayyo devadatto, iṅgha sakeneva vaṇṇena pātubhavassū’’ti. Atha kho devadatto kumārakavaṇṇaṃ paṭisaṃharitvā saṅghāṭipattacīvaradharo ajātasattussa kumārassa purato aṭṭhāsi. Atha kho ajātasattu kumāro devadattassa iminā iddhipāṭihāriyena abhippasanno pañcahi rathasatehi sāyaṃ pātaṃ upaṭṭhānaṃ gacchati, pañca ca thālipākasatāni bhattābhihāro abhiharīyati. Atha kho devadattassa lābhasakkārasilokena abhibhūtassa pariyādinnacittassa evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ‘‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’’ti . Saha cittuppādāva devadatto tassā iddhiyā parihāyi.

    3 തേന ഖോ പന സമയേന കകുധോ നാമ കോളിയപുത്തോ, ആയസ്മതോ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനസ്സ ഉപട്ഠാകോ, അധുനാ കാലങ്കതോ അഞ്ഞതരം മനോമയം കായം ഉപപന്നോ. തസ്സ ഏവരൂപോ അത്തഭാവപ്പടിലാഭോ ഹോതി – സേയ്യഥാപി നാമ ദ്വേ വാ തീണി വാ മാഗധകാനി 4 ഗാമക്ഖേത്താനി. സോ തേന അത്തഭാവപ്പടിലാഭേന നേവ അത്താനം ന പരം ബ്യാബാധേതി. അഥ ഖോ കകുധോ ദേവപുത്തോ യേനായസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മന്തം മഹാമോഗ്ഗല്ലാനം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠാസി. ഏകമന്തം ഠിതോ ഖോ കകുധോ ദേവപുത്തോ ആയസ്മന്തം മഹാമോഗ്ഗല്ലാനം ഏതദവോച – ‘‘ദേവദത്തസ്സ, ഭന്തേ, ലാഭസക്കാരസിലോകേന അഭിഭൂതസ്സ പരിയാദിന്നചിത്തസ്സ 5 ഏവരൂപം ഇച്ഛാഗതം ഉപ്പജ്ജി – ‘അഹം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സാമീ’തി. സഹ ചിത്തുപ്പാദാവ ഭന്തേ, ദേവദത്തോ തസ്സാ ഇദ്ധിയാ പരിഹീനോ’’തി. ഇദമവോച കകുധോ ദേവപുത്തോ. ഇദം വത്വാ ആയസ്മന്തം മഹാമോഗ്ഗല്ലാനം അഭിവാദേത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ തത്ഥേവ അന്തരധായി.

    6 Tena kho pana samayena kakudho nāma koḷiyaputto, āyasmato mahāmoggallānassa upaṭṭhāko, adhunā kālaṅkato aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapanno. Tassa evarūpo attabhāvappaṭilābho hoti – seyyathāpi nāma dve vā tīṇi vā māgadhakāni 7 gāmakkhettāni. So tena attabhāvappaṭilābhena neva attānaṃ na paraṃ byābādheti. Atha kho kakudho devaputto yenāyasmā mahāmoggallāno tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho kakudho devaputto āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘devadattassa, bhante, lābhasakkārasilokena abhibhūtassa pariyādinnacittassa 8 evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’ti. Saha cittuppādāva bhante, devadatto tassā iddhiyā parihīno’’ti. Idamavoca kakudho devaputto. Idaṃ vatvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tattheva antaradhāyi.

    അഥ ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി , ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി . ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘കകുധോ നാമ, ഭന്തേ, കോളിയപുത്തോ മമ ഉപട്ഠാകോ അധുനാ കാലങ്കതോ അഞ്ഞതരം മനോമയം കായം ഉപപന്നോ. തസ്സ ഏവരൂപോ അത്തഭാവപ്പടിലാഭോ – സേയ്യഥാപി നാമ ദ്വേ വാ തീണി വാ മാഗധകാനി ഗാമക്ഖേത്താനി. സോ തേന അത്തഭാവപ്പടിലാഭേന നേവ അത്താനം ന പരം ബ്യാബാധേതി. അഥ ഖോ, ഭന്തേ, കകുധോ ദേവപുത്തോ യേനാഹം തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ മം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠാസി. ഏകമന്തം ഠിതോ ഖോ, ഭന്തേ, കകുധോ ദേവപുത്തോ മം ഏതദവോച – ‘ദേവദത്തസ്സ, ഭന്തേ, ലാഭസക്കാരസിലോകേന അഭിഭൂതസ്സ പരിയാദിന്നചിത്തസ്സ ഏവരൂപം ഇച്ഛാഗതം ഉപ്പജ്ജി – അഹം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സാമീതി. സഹ ചിത്തുപ്പാദാവ ഭന്തേ, ദേവദത്തോ തസ്സാ ഇദ്ധിയാ പരിഹീനോ’തി. ഇദമവോച, ഭന്തേ, കകുധോ ദേവപുത്തോ. ഇദം വത്വാ മം അഭിവാദേത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ തത്ഥേവ അന്തരധായീ’’തി.

    Atha kho āyasmā mahāmoggallāno yena bhagavā tenupasaṅkami , upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi . Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kakudho nāma, bhante, koḷiyaputto mama upaṭṭhāko adhunā kālaṅkato aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapanno. Tassa evarūpo attabhāvappaṭilābho – seyyathāpi nāma dve vā tīṇi vā māgadhakāni gāmakkhettāni. So tena attabhāvappaṭilābhena neva attānaṃ na paraṃ byābādheti. Atha kho, bhante, kakudho devaputto yenāhaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho, bhante, kakudho devaputto maṃ etadavoca – ‘devadattassa, bhante, lābhasakkārasilokena abhibhūtassa pariyādinnacittassa evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmīti. Saha cittuppādāva bhante, devadatto tassā iddhiyā parihīno’ti. Idamavoca, bhante, kakudho devaputto. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tattheva antaradhāyī’’ti.

    ‘‘കിം പന തേ, മോഗ്ഗല്ലാന, കകുധോ ദേവപുത്തോ ചേതസാ ചേതോ പരിച്ച വിദിതോ? യം കിഞ്ചി കകുധോ ദേവപുത്തോ ഭാസതി സബ്ബം തം തഥേവ ഹോതി, നോ അഞ്ഞഥാ’’തി? ‘‘ചേതസാ ചേതോ പരിച്ച വിദിതോ ച മേ, ഭന്തേ, കകുധോ ദേവപുത്തോ. യം കിഞ്ചി കകുധോ ദേവപുത്തോ ഭാസതി സബ്ബം തം തഥേവ ഹോതി, നോ അഞ്ഞഥാ’’തി. ‘‘രക്ഖസ്സേതം, മോഗ്ഗല്ലാന, വാചം. രക്ഖസ്സേതം, മോഗ്ഗല്ലാന, വാചം. ഇദാനി സോ മോഘപുരിസോ അത്തനാവ അത്താനം പാതുകരിസ്സതി.

    ‘‘Kiṃ pana te, moggallāna, kakudho devaputto cetasā ceto paricca vidito? Yaṃ kiñci kakudho devaputto bhāsati sabbaṃ taṃ tatheva hoti, no aññathā’’ti? ‘‘Cetasā ceto paricca vidito ca me, bhante, kakudho devaputto. Yaṃ kiñci kakudho devaputto bhāsati sabbaṃ taṃ tatheva hoti, no aññathā’’ti. ‘‘Rakkhassetaṃ, moggallāna, vācaṃ. Rakkhassetaṃ, moggallāna, vācaṃ. Idāni so moghapuriso attanāva attānaṃ pātukarissati.







    Footnotes:
    1. ഉച്ചങ്കേ (സ്യാ॰)
    2. uccaṅke (syā.)
    3. അ॰ നി॰ ൫.൧൦൦
    4. മാഗധികാനി (സ്യാ॰)
    5. പരിയാദിണ്ണചിത്തസ്സ (ക॰)
    6. a. ni. 5.100
    7. māgadhikāni (syā.)
    8. pariyādiṇṇacittassa (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ഛസക്യപബ്ബജ്ജാകഥാ • Chasakyapabbajjākathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ഛസക്യപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ഛസക്യപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഛസക്യപബ്ബജ്ജാകഥാദിവണ്ണനാ • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ഛസക്യപബ്ബജ്ജാകഥാ • Chasakyapabbajjākathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact