Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੬. ਦੇવਦੂਤਸੁਤ੍ਤਂ
6. Devadūtasuttaṃ
੩੬. ‘‘ਤੀਣਿਮਾਨਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਦੂਤਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਤੀਣਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਕਾਯੇਨ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਤਿ, વਾਚਾਯ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਤਿ, ਮਨਸਾ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਤਿ। ਸੋ ਕਾਯੇਨ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਿਤ੍વਾ, વਾਚਾਯ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਿਤ੍વਾ, ਮਨਸਾ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਿਤ੍વਾ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਨਾਨਾਬਾਹਾਸੁ ਗਹੇਤ੍વਾ ਯਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ – ‘ਅਯਂ, ਦੇવ, ਪੁਰਿਸੋ ਅਮਤ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਅਪੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਅਸਾਮਞ੍ਞੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞੋ, ਨ ਕੁਲੇ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਾਯੀ। ਇਮਸ੍ਸ ਦੇવੋ ਦਣ੍ਡਂ ਪਣੇਤੂ’’’ਤਿ।
36. ‘‘Tīṇimāni , bhikkhave, devadūtāni. Katamāni tīṇi? Idha, bhikkhave, ekacco kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālā nānābāhāsu gahetvā yamassa rañño dassenti – ‘ayaṃ, deva, puriso amatteyyo apetteyyo asāmañño abrahmañño, na kule jeṭṭhāpacāyī. Imassa devo daṇḍaṃ paṇetū’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਪਠਮਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜਤਿ ਸਮਨੁਗਾਹਤਿ ਸਮਨੁਭਾਸਤਿ – ‘ਅਮ੍ਭੋ, ਪੁਰਿਸ, ਨ ਤ੍વਂ ਅਦ੍ਦਸ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਪਠਮਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਪਾਤੁਭੂਤ’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨਾਦ੍ਦਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā paṭhamaṃ devadūtaṃ samanuyuñjati samanugāhati samanubhāsati – ‘ambho, purisa, na tvaṃ addasa manussesu paṭhamaṃ devadūtaṃ pātubhūta’nti? So evamāha – ‘nāddasaṃ, bhante’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਨ ਤ੍વਂ ਅਦ੍ਦਸ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ ਆਸੀਤਿਕਂ વਾ ਨਾવੁਤਿਕਂ વਾ વਸ੍ਸਸਤਿਕਂ વਾ 1 ਜਾਤਿਯਾ ਜਿਣ੍ਣਂ ਗੋਪਾਨਸਿવਙ੍ਕਂ ਭੋਗ੍ਗਂ ਦਣ੍ਡਪਰਾਯਣਂ 2 ਪવੇਧਮਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਆਤੁਰਂ ਗਤਯੋਬ੍ਬਨਂ ਖਣ੍ਡਦਨ੍ਤਂ ਪਲਿਤਕੇਸਂ વਿਲੂਨਂ ਖਲ੍ਲਿਤਸਿਰਂ 3 વਲਿਤਂ ਤਿਲਕਾਹਤਗਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਦ੍ਦਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho purisa, na tvaṃ addasa manussesu itthiṃ vā purisaṃ vā āsītikaṃ vā nāvutikaṃ vā vassasatikaṃ vā 4 jātiyā jiṇṇaṃ gopānasivaṅkaṃ bhoggaṃ daṇḍaparāyaṇaṃ 5 pavedhamānaṃ gacchantaṃ āturaṃ gatayobbanaṃ khaṇḍadantaṃ palitakesaṃ vilūnaṃ khallitasiraṃ 6 valitaṃ tilakāhatagatta’nti? So evamāha – ‘addasaṃ, bhante’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ, ਪੁਰਿਸ, ਤਸ੍ਸ ਤੇ વਿਞ੍ਞੁਸ੍ਸ ਸਤੋ ਮਹਲ੍ਲਕਸ੍ਸ ਨ ਏਤਦਹੋਸਿ – ਅਹਮ੍ਪਿ ਖੋਮ੍ਹਿ ਜਰਾਧਮ੍ਮੋ ਜਰਂ ਅਨਤੀਤੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਮਿ, ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ ਮਨਸਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨਾਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ। ਪਮਾਦਸ੍ਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ , bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho, purisa, tassa te viññussa sato mahallakassa na etadahosi – ahampi khomhi jarādhammo jaraṃ anatīto, handāhaṃ kalyāṇaṃ karomi, kāyena vācāya manasā’ti? So evamāha – ‘nāsakkhissaṃ, bhante. Pamādassaṃ, bhante’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ, ਪੁਰਿਸ, ਪਮਾਦਤਾਯ 7 ਨ ਕਲ੍ਯਾਣਮਕਾਸਿ ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ ਮਨਸਾ। ਤਗ੍ਘ ਤ੍વਂ 8, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਤਂ 9 ਪਮਤ੍ਤਂ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਤੇ ਏਤਂ 10 ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ 11 ਨੇવ ਮਾਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਪਿਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਭਾਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਭਗਿਨਿਯਾ ਕਤਂ, ਨ ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚੇਹਿ ਕਤਂ, ਨ ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤੇਹਿ ਕਤਂ, ਨ ਦੇવਤਾਹਿ ਕਤਂ , ਨ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਕਤਂ; ਅਥ ਖੋ ਤਯਾવੇਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਤ੍વਞ੍ਞੇવੇਤਸ੍ਸ વਿਪਾਕਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਸੀ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho, purisa, pamādatāya 12 na kalyāṇamakāsi kāyena vācāya manasā. Taggha tvaṃ 13, ambho purisa, tathā karissanti yathā taṃ 14 pamattaṃ. Taṃ kho pana te etaṃ 15 pāpakammaṃ 16 neva mātarā kataṃ, na pitarā kataṃ, na bhātarā kataṃ, na bhaginiyā kataṃ, na mittāmaccehi kataṃ, na ñātisālohitehi kataṃ, na devatāhi kataṃ , na samaṇabrāhmaṇehi kataṃ; atha kho tayāvetaṃ pāpakammaṃ kataṃ, tvaññevetassa vipākaṃ paṭisaṃvedissasī’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਪਠਮਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸਮਨੁਗਾਹਿਤ੍વਾ ਸਮਨੁਭਾਸਿਤ੍વਾ, ਦੁਤਿਯਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜਤਿ ਸਮਨੁਗਾਹਤਿ ਸਮਨੁਭਾਸਤਿ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਨ ਤ੍વਂ ਅਦ੍ਦਸ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਦੁਤਿਯਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਪਾਤੁਭੂਤ’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨਾਦ੍ਦਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਨ ਤ੍વਂ ਅਦ੍ਦਸ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ ਆਬਾਧਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਿਤਂ ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨਂ, ਸਕੇ ਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸੇ ਪਲਿਪਨ੍ਨਂ ਸੇਮਾਨਂ, ਅਞ੍ਞੇਹਿ વੁਟ੍ਠਾਪਿਯਮਾਨਂ, ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਸਂવੇਸਿਯਮਾਨ’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਦ੍ਦਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā paṭhamaṃ devadūtaṃ samanuyuñjitvā samanugāhitvā samanubhāsitvā, dutiyaṃ devadūtaṃ samanuyuñjati samanugāhati samanubhāsati – ‘ambho purisa, na tvaṃ addasa manussesu dutiyaṃ devadūtaṃ pātubhūta’nti? So evamāha – ‘nāddasaṃ, bhante’ti. ‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho purisa, na tvaṃ addasa manussesu itthiṃ vā purisaṃ vā ābādhikaṃ dukkhitaṃ bāḷhagilānaṃ, sake muttakarīse palipannaṃ semānaṃ, aññehi vuṭṭhāpiyamānaṃ, aññehi saṃvesiyamāna’nti? So evamāha – ‘addasaṃ, bhante’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਤਸ੍ਸ ਤੇ વਿਞ੍ਞੁਸ੍ਸ ਸਤੋ ਮਹਲ੍ਲਕਸ੍ਸ ਨ ਏਤਦਹੋਸਿ – ਅਹਮ੍ਪਿ ਖੋਮ੍ਹਿ ਬ੍ਯਾਧਿਧਮ੍ਮੋ ਬ੍ਯਾਧਿਂ ਅਨਤੀਤੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਮਿ ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ ਮਨਸਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨਾਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ। ਪਮਾਦਸ੍ਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho purisa, tassa te viññussa sato mahallakassa na etadahosi – ahampi khomhi byādhidhammo byādhiṃ anatīto, handāhaṃ kalyāṇaṃ karomi kāyena vācāya manasā’ti? So evamāha – ‘nāsakkhissaṃ, bhante. Pamādassaṃ, bhante’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ , ਪਮਾਦਤਾਯ ਨ ਕਲ੍ਯਾਣਮਕਾਸਿ ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ ਮਨਸਾ। ਤਗ੍ਘ ਤ੍વਂ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਪਮਤ੍ਤਂ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਤੇ ਏਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਨੇવ ਮਾਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਪਿਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਭਾਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਭਗਿਨਿਯਾ ਕਤਂ, ਨ ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚੇਹਿ ਕਤਂ, ਨ ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤੇਹਿ ਕਤਂ, ਨ ਦੇવਤਾਹਿ ਕਤਂ, ਨ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਕਤਂ; ਅਥ ਖੋ ਤਯਾવੇਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ। ਤ੍વਞ੍ਞੇવੇਤਸ੍ਸ વਿਪਾਕਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਸੀ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho purisa , pamādatāya na kalyāṇamakāsi kāyena vācāya manasā. Taggha tvaṃ, ambho purisa, tathā karissanti yathā taṃ pamattaṃ. Taṃ kho pana te etaṃ pāpakammaṃ neva mātarā kataṃ, na pitarā kataṃ, na bhātarā kataṃ, na bhaginiyā kataṃ, na mittāmaccehi kataṃ, na ñātisālohitehi kataṃ, na devatāhi kataṃ, na samaṇabrāhmaṇehi kataṃ; atha kho tayāvetaṃ pāpakammaṃ kataṃ. Tvaññevetassa vipākaṃ paṭisaṃvedissasī’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸਮਨੁਗਾਹਿਤ੍વਾ ਸਮਨੁਭਾਸਿਤ੍વਾ, ਤਤਿਯਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜਤਿ ਸਮਨੁਗਾਹਤਿ ਸਮਨੁਭਾਸਤਿ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਨ ਤ੍વਂ ਅਦ੍ਦਸ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਤਤਿਯਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਪਾਤੁਭੂਤ’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨਾਦ੍ਦਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā dutiyaṃ devadūtaṃ samanuyuñjitvā samanugāhitvā samanubhāsitvā, tatiyaṃ devadūtaṃ samanuyuñjati samanugāhati samanubhāsati – ‘ambho purisa, na tvaṃ addasa manussesu tatiyaṃ devadūtaṃ pātubhūta’nti? So evamāha – ‘nāddasaṃ, bhante’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਨ ਤ੍વਂ ਅਦ੍ਦਸ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ ਏਕਾਹਮਤਂ વਾ ਦ੍વੀਹਮਤਂ વਾ ਤੀਹਮਤਂ વਾ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਂ વਿਨੀਲਕਂ વਿਪੁਬ੍ਬਕਜਾਤ’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਦ੍ਦਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho purisa, na tvaṃ addasa manussesu itthiṃ vā purisaṃ vā ekāhamataṃ vā dvīhamataṃ vā tīhamataṃ vā uddhumātakaṃ vinīlakaṃ vipubbakajāta’nti? So evamāha – ‘addasaṃ, bhante’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਤਸ੍ਸ ਤੇ વਿਞ੍ਞੁਸ੍ਸ ਸਤੋ ਮਹਲ੍ਲਕਸ੍ਸ ਨ ਏਤਦਹੋਸਿ – ਅਹਮ੍ਪਿ ਖੋਮ੍ਹਿ ਮਰਣਧਮ੍ਮੋ ਮਰਣਂ ਅਨਤੀਤੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਮਿ ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ ਮਨਸਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨਾਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ। ਪਮਾਦਸ੍ਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho purisa, tassa te viññussa sato mahallakassa na etadahosi – ahampi khomhi maraṇadhammo maraṇaṃ anatīto, handāhaṃ kalyāṇaṃ karomi kāyena vācāya manasā’ti? So evamāha – ‘nāsakkhissaṃ, bhante. Pamādassaṃ, bhante’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਪਮਾਦਤਾਯ ਨ ਕਲ੍ਯਾਣਮਕਾਸਿ ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ ਮਨਸਾ। ਤਗ੍ਘ ਤ੍વਂ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਪਮਤ੍ਤਂ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਤੇ ਏਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਨੇવ ਮਾਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਪਿਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਭਾਤਰਾ ਕਤਂ, ਨ ਭਗਿਨਿਯਾ ਕਤਂ, ਨ ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚੇਹਿ ਕਤਂ, ਨ ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤੇਹਿ ਕਤਂ, ਨ ਦੇવਤਾਹਿ ਕਤਂ, ਨ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਕਤਂ; ਅਥ ਖੋ ਤਯਾવੇਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ। ਤ੍વਞ੍ਞੇવੇਤਸ੍ਸ વਿਪਾਕਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਸੀ’’’ਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā evamāha – ‘ambho purisa, pamādatāya na kalyāṇamakāsi kāyena vācāya manasā. Taggha tvaṃ, ambho purisa, tathā karissanti yathā taṃ pamattaṃ. Taṃ kho pana te etaṃ pāpakammaṃ neva mātarā kataṃ, na pitarā kataṃ, na bhātarā kataṃ, na bhaginiyā kataṃ, na mittāmaccehi kataṃ, na ñātisālohitehi kataṃ, na devatāhi kataṃ, na samaṇabrāhmaṇehi kataṃ; atha kho tayāvetaṃ pāpakammaṃ kataṃ. Tvaññevetassa vipākaṃ paṭisaṃvedissasī’’’ti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮੋ ਰਾਜਾ ਤਤਿਯਂ ਦੇવਦੂਤਂ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸਮਨੁਗਾਹਿਤ੍વਾ ਸਮਨੁਭਾਸਿਤ੍વਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੋਤਿ। ਤਮੇਨਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਪਞ੍ਚવਿਧਬਨ੍ਧਨਂ ਨਾਮ ਕਾਰਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਤਂ ਅਯੋਖਿਲਂ ਹਤ੍ਥੇ ਗਮੇਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਤਂ ਅਯੋਖਿਲਂ ਦੁਤਿਯਸ੍ਮਿਂ ਹਤ੍ਥੇ ਗਮੇਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਤਂ ਅਯੋਖਿਲਂ ਪਾਦੇ ਗਮੇਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਤਂ ਅਯੋਖਿਲਂ ਦੁਤਿਯਸ੍ਮਿਂ ਪਾਦੇ ਗਮੇਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਤਂ ਅਯੋਖਿਲਂ ਮਜ੍ਝੇ ਉਰਸ੍ਮਿਂ ਗਮੇਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਾ ਤਿਬ੍ਬਾ 17 ਖਰਾ ਕਟੁਕਾ વੇਦਨਾ વੇਦਿਯਤਿ, ਨ ਚ ਤਾવ ਕਾਲਙ੍ਕਰੋਤਿ ਯਾવ ਨ ਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਨ੍ਤੀਹੋਤਿ।
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, yamo rājā tatiyaṃ devadūtaṃ samanuyuñjitvā samanugāhitvā samanubhāsitvā tuṇhī hoti. Tamenaṃ , bhikkhave, nirayapālā pañcavidhabandhanaṃ nāma kāraṇaṃ karonti. Tattaṃ ayokhilaṃ hatthe gamenti. Tattaṃ ayokhilaṃ dutiyasmiṃ hatthe gamenti. Tattaṃ ayokhilaṃ pāde gamenti. Tattaṃ ayokhilaṃ dutiyasmiṃ pāde gamenti. Tattaṃ ayokhilaṃ majjhe urasmiṃ gamenti. So tattha dukkhā tibbā 18 kharā kaṭukā vedanā vediyati, na ca tāva kālaṅkaroti yāva na taṃ pāpakammaṃ byantīhoti.
‘‘ਤਮੇਨਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਸਂવੇਸੇਤ੍વਾ 19 ਕੁਧਾਰੀਹਿ ਤਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਾ ਤਿਬ੍ਬਾ ਖਰਾ ਕਟੁਕਾ વੇਦਨਾ વੇਦਿਯਤਿ, ਨ ਚ ਤਾવ ਕਾਲਙ੍ਕਰੋਤਿ ਯਾવ ਨ ਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਨ੍ਤੀਹੋਤਿ।
‘‘Tamenaṃ , bhikkhave, nirayapālā saṃvesetvā 20 kudhārīhi tacchanti. So tattha dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vediyati, na ca tāva kālaṅkaroti yāva na taṃ pāpakammaṃ byantīhoti.
‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਉਦ੍ਧਂਪਾਦਂ ਅਧੋਸਿਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ વਾਸੀਹਿ ਤਚ੍ਛਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਰਥੇ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਆਦਿਤ੍ਤਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਯ ਸਜੋਤਿਭੂਤਾਯ 21 ਸਾਰੇਨ੍ਤਿਪਿ ਪਚ੍ਚਾਸਾਰੇਨ੍ਤਿਪਿ…ਪੇ॰… ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਾਰਪਬ੍ਬਤਂ ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਂ ਸਜੋਤਿਭੂਤਂ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤਿਪਿ ਓਰੋਪੇਨ੍ਤਿਪਿ…ਪੇ॰… ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਉਦ੍ਧਂਪਾਦਂ ਅਧੋਸਿਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਤਾਯ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਆਦਿਤ੍ਤਾਯ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਯ ਸਜੋਤਿਭੂਤਾਯ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਫੇਣੁਦ੍ਦੇਹਕਂ ਪਚ੍ਚਮਾਨੋ ਸਕਿਮ੍ਪਿ ਉਦ੍ਧਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸਕਿਮ੍ਪਿ ਅਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸਕਿਮ੍ਪਿ ਤਿਰਿਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਾ ਤਿਬ੍ਬਾ ਖਰਾ ਕਟੁਕਾ વੇਦਨਾ વੇਦਿਯਤਿ, ਨ ਚ ਤਾવ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤਿ ਯਾવ ਨ ਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਨ੍ਤੀਹੋਤਿ। ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਮਹਾਨਿਰਯੇ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਹਾਨਿਰਯੋ –
‘‘Tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālā uddhaṃpādaṃ adhosiraṃ gahetvā vāsīhi tacchanti…pe… tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālā rathe yojetvā ādittāya bhūmiyā sampajjalitāya sajotibhūtāya 22 sārentipi paccāsārentipi…pe… tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālā mahantaṃ aṅgārapabbataṃ ādittaṃ sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ āropentipi oropentipi…pe… tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālā uddhaṃpādaṃ adhosiraṃ gahetvā tattāya lohakumbhiyā pakkhipanti, ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya. So tattha pheṇuddehakaṃ paccamāno sakimpi uddhaṃ gacchati, sakimpi adho gacchati, sakimpi tiriyaṃ gacchati. So tattha dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vediyati, na ca tāva kālaṃ karoti yāva na taṃ pāpakammaṃ byantīhoti. Tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālā mahāniraye pakkhipanti. So kho pana, bhikkhave, mahānirayo –
‘‘ਚਤੁਕ੍ਕਣ੍ਣੋ ਚਤੁਦ੍વਾਰੋ, વਿਭਤ੍ਤੋ ਭਾਗਸੋ ਮਿਤੋ।
‘‘Catukkaṇṇo catudvāro, vibhatto bhāgaso mito;
ਅਯੋਪਾਕਾਰਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਅਯਸਾ ਪਟਿਕੁਜ੍ਜਿਤੋ॥
Ayopākārapariyanto, ayasā paṭikujjito.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਅਯੋਮਯਾ ਭੂਮਿ, ਜਲਿਤਾ ਤੇਜਸਾ ਯੁਤਾ।
‘‘Tassa ayomayā bhūmi, jalitā tejasā yutā;
ਸਮਨ੍ਤਾ ਯੋਜਨਸਤਂ, ਫਰਿਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਸਬ੍ਬਦਾ’’ਤਿ 23॥
Samantā yojanasataṃ, pharitvā tiṭṭhati sabbadā’’ti 24.
‘‘ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯੇ ਕਿਰ, ਭੋ, ਲੋਕੇ ਪਾਪਕਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਤੇ ਏવਰੂਪਾ વਿવਿਧਾ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾ ਕਰੀਯਨ੍ਤਿ। ਅਹੋ વਤਾਹਂ ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਲਭੇਯ੍ਯਂ, ਤਥਾਗਤੋ ਚ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤਞ੍ਚਾਹਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸੇਯ੍ਯਂ। ਸੋ ਚ ਮੇ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਚਾਹਂ ਭਗવਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਆਜਾਨੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਖੋ ਪਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਮਣਸ੍ਸ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ વਾ ਸੁਤ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਦੇવ ਮੇ ਸਾਮਂ ਞਾਤਂ ਸਾਮਂ ਦਿਟ੍ਠਂ ਸਾਮਂ વਿਦਿਤਂ ਤਦੇવਾਹਂ વਦਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, yamassa rañño etadahosi – ‘ye kira, bho, loke pāpakāni kammāni karonti te evarūpā vividhā kammakāraṇā karīyanti. Aho vatāhaṃ manussattaṃ labheyyaṃ, tathāgato ca loke uppajjeyya arahaṃ sammāsambuddho, tañcāhaṃ bhagavantaṃ payirupāseyyaṃ. So ca me bhagavā dhammaṃ deseyya, tassa cāhaṃ bhagavato dhammaṃ ājāneyya’nti. Taṃ kho panāhaṃ, bhikkhave, na aññassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā sutvā evaṃ vadāmi, api ca kho, bhikkhave, yadeva me sāmaṃ ñātaṃ sāmaṃ diṭṭhaṃ sāmaṃ viditaṃ tadevāhaṃ vadāmī’’ti.
‘‘ਚੋਦਿਤਾ ਦੇવਦੂਤੇਹਿ, ਯੇ ਪਮਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਮਾਣવਾ।
‘‘Coditā devadūtehi, ye pamajjanti māṇavā;
ਤੇ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸੋਚਨ੍ਤਿ, ਹੀਨਕਾਯੂਪਗਾ ਨਰਾ॥
Te dīgharattaṃ socanti, hīnakāyūpagā narā.
‘‘ਯੇ ਚ ਖੋ ਦੇવਦੂਤੇਹਿ, ਸਨ੍ਤੋ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾ ਇਧ।
‘‘Ye ca kho devadūtehi, santo sappurisā idha;
ਚੋਦਿਤਾ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇ ਕੁਦਾਚਨਂ॥
Coditā nappamajjanti, ariyadhamme kudācanaṃ.
‘‘ਉਪਾਦਾਨੇ ਭਯਂ ਦਿਸ੍વਾ, ਜਾਤਿਮਰਣਸਮ੍ਭવੇ।
‘‘Upādāne bhayaṃ disvā, jātimaraṇasambhave;
ਅਨੁਪਾਦਾ વਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਜਾਤਿਮਰਣਸਙ੍ਖਯੇ॥
Anupādā vimuccanti, jātimaraṇasaṅkhaye.
ਸਬ੍ਬવੇਰਭਯਾਤੀਤਾ, ਸਬ੍ਬਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪਚ੍ਚਗੁ’’ਨ੍ਤਿ॥ ਛਟ੍ਠਂ।
Sabbaverabhayātītā, sabbadukkhaṃ upaccagu’’nti. chaṭṭhaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਦੇવਦੂਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Devadūtasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੬. ਦੇવਦੂਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Devadūtasuttavaṇṇanā