| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
६. देवदूतसुत्तवण्णना
6. Devadūtasuttavaṇṇanā
३६. छट्ठे देवदूतानीति देवदूता। अयं पनेत्थ वचनत्थो – देवोति मच्चु, तस्स दूताति देवदूता। जिण्णब्याधिमता हि संवेगजननट्ठेन ‘‘इदानि ते मच्चुसमीपं गन्तब्ब’’न्ति चोदेन्ति विय, तस्मा देवदूताति वुच्चन्ति। देवा विय दूतातिपि देवदूता। यथा हि अलङ्कतपटियत्ताय देवताय आकासे ठत्वा ‘‘त्वं असुकदिवसे मरिस्ससी’’ति वुत्ते तस्सा वचनं सद्धातब्बं होति; एवमेवं जिण्णब्याधिमतापि दिस्समाना ‘‘त्वम्पि एवंधम्मो’’ति चोदेन्ति विय, तेसञ्च तं वचनं अनञ्ञथाभाविताय देवताय ब्याकरणसदिसमेव होतीति देवा विय दूताति देवदूता। विसुद्धिदेवानं दूतातिपि देवदूता। सब्बबोधिसत्ता हि जिण्णब्याधिमतपब्बजिते दिस्वाव संवेगं आपज्जित्वा निक्खम्म पब्बजिंसु। एवं विसुद्धिदेवानं दूतातिपि देवदूता। इध पन लिङ्गविपल्लासेन ‘‘देवदूतानी’’ति वुत्तं।
36. Chaṭṭhe devadūtānīti devadūtā. Ayaṃ panettha vacanattho – devoti maccu, tassa dūtāti devadūtā. Jiṇṇabyādhimatā hi saṃvegajananaṭṭhena ‘‘idāni te maccusamīpaṃ gantabba’’nti codenti viya, tasmā devadūtāti vuccanti. Devā viya dūtātipi devadūtā. Yathā hi alaṅkatapaṭiyattāya devatāya ākāse ṭhatvā ‘‘tvaṃ asukadivase marissasī’’ti vutte tassā vacanaṃ saddhātabbaṃ hoti; evamevaṃ jiṇṇabyādhimatāpi dissamānā ‘‘tvampi evaṃdhammo’’ti codenti viya, tesañca taṃ vacanaṃ anaññathābhāvitāya devatāya byākaraṇasadisameva hotīti devā viya dūtāti devadūtā. Visuddhidevānaṃ dūtātipi devadūtā. Sabbabodhisattā hi jiṇṇabyādhimatapabbajite disvāva saṃvegaṃ āpajjitvā nikkhamma pabbajiṃsu. Evaṃ visuddhidevānaṃ dūtātipi devadūtā. Idha pana liṅgavipallāsena ‘‘devadūtānī’’ti vuttaṃ.
कायेन दुच्चरितन्तिआदि कस्मा आरद्धं? देवदूतानुयुञ्जनट्ठानुपक्कमकम्मदस्सनत्थं। इमिना हि कम्मेन अयं सत्तो निरये निब्बत्तति, अथ नं तत्थ यमो राजा देवदूते समनुयुञ्जति। तत्थ कायेन दुच्चरितं चरतीति कायद्वारेन तिविधं दुच्चरितं चरति। वाचायाति वचीद्वारेन चतुब्बिधं दुच्चरितं चरति। मनसाति मनोद्वारेन तिविधं दुच्चरितं चरति।
Kāyenaduccaritantiādi kasmā āraddhaṃ? Devadūtānuyuñjanaṭṭhānupakkamakammadassanatthaṃ. Iminā hi kammena ayaṃ satto niraye nibbattati, atha naṃ tattha yamo rājā devadūte samanuyuñjati. Tattha kāyena duccaritaṃ caratīti kāyadvārena tividhaṃ duccaritaṃ carati. Vācāyāti vacīdvārena catubbidhaṃ duccaritaṃ carati. Manasāti manodvārena tividhaṃ duccaritaṃ carati.
तमेनं, भिक्खवे, निरयपालाति एत्थ एकच्चे थेरा ‘‘निरयपाला नाम नत्थि, यन्तरूपं विय कम्ममेव कारणं कारेती’’ति वदन्ति। तं ‘‘अत्थि निरये निरयपालाति, आमन्ता। अत्थि च कारणिका’’तिआदिना नयेन अभिधम्मे (कथा॰ ८६६) पटिसेधितमेव। यथा हि मनुस्सलोके कम्मकारणकारका अत्थि, एवमेव निरये निरयपाला अत्थीति। यमस्स रञ्ञोति यमराजा नाम वेमानिकपेतराजा। एकस्मिं काले दिब्बविमाने दिब्बकप्परुक्खदिब्बउय्यानदिब्बनाटकादिसब्बसम्पत्तिं अनुभवति, एकस्मिं काले कम्मविपाकं, धम्मिको राजा, न चेस एकोव होति, चतूसु पन द्वारेसु चत्तारो जना होन्ति। अमत्तेय्योति मातु हितो मत्तेय्यो, मातरि सम्मा पटिपन्नोति अत्थो। न मत्तेय्योति अमत्तेय्यो, मातरि मिच्छा पटिपन्नोति अत्थो। सेसपदेसुपि एसेव नयो। अब्रह्मञ्ञोति एत्थ च खीणासवा ब्राह्मणा नाम, तेसु मिच्छा पटिपन्नो अब्रह्मञ्ञो नाम।
Tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālāti ettha ekacce therā ‘‘nirayapālā nāma natthi, yantarūpaṃ viya kammameva kāraṇaṃ kāretī’’ti vadanti. Taṃ ‘‘atthi niraye nirayapālāti, āmantā. Atthi ca kāraṇikā’’tiādinā nayena abhidhamme (kathā. 866) paṭisedhitameva. Yathā hi manussaloke kammakāraṇakārakā atthi, evameva niraye nirayapālā atthīti. Yamassaraññoti yamarājā nāma vemānikapetarājā. Ekasmiṃ kāle dibbavimāne dibbakapparukkhadibbauyyānadibbanāṭakādisabbasampattiṃ anubhavati, ekasmiṃ kāle kammavipākaṃ, dhammiko rājā, na cesa ekova hoti, catūsu pana dvāresu cattāro janā honti. Amatteyyoti mātu hito matteyyo, mātari sammā paṭipannoti attho. Na matteyyoti amatteyyo, mātari micchā paṭipannoti attho. Sesapadesupi eseva nayo. Abrahmaññoti ettha ca khīṇāsavā brāhmaṇā nāma, tesu micchā paṭipanno abrahmañño nāma.
समनुयुञ्जतीति अनुयोगवत्तं आरोपेन्तो पुच्छति, लद्धिं पतिट्ठापेन्तो पन समनुग्गाहति नाम, कारणं पुच्छन्तो समनुभासति नाम। नाद्दसन्ति अत्तनो सन्तिके पहितस्स कस्सचि देवदूतस्स अभावं सन्धाय एवं वदति।
Samanuyuñjatīti anuyogavattaṃ āropento pucchati, laddhiṃ patiṭṭhāpento pana samanuggāhati nāma, kāraṇaṃ pucchanto samanubhāsati nāma. Nāddasanti attano santike pahitassa kassaci devadūtassa abhāvaṃ sandhāya evaṃ vadati.
अथ नं यमो ‘‘नायं भासितस्स अत्थं सल्लक्खेती’’ति ञत्वा अत्थं सल्लक्खापेतुकामो अम्भोतिआदिमाह। तत्थ जिण्णन्ति जराजिण्णं। गोपानसिवङ्कन्ति गोपानसी विय वङ्कं। भोग्गन्ति भग्गं। इमिनापिस्स वङ्कभावमेव दीपेति। दण्डपरायणन्ति दण्डपटिसरणं दण्डदुतियं। पवेधमानन्ति कम्पमानं। आतुरन्ति जरातुरं। खण्डदन्तन्ति जरानुभावेन खण्डितदन्तं। पलितकेसन्ति पण्डरकेसं। विलूनन्ति लुञ्चित्वा गहितकेसं विय खल्लाटं। खलितसिरन्ति महाखल्लाटसीसं। वलितन्ति सञ्जातवलिं। तिलकाहतगत्तन्ति सेततिलककाळतिलकेहि विकिण्णसरीरं। जराधम्मोति जरासभावो, अपरिमुत्तो जराय, जरा नाम मय्हं अब्भन्तरेयेव पवत्ततीति। परतो ब्याधिधम्मो मरणधम्मोति पदद्वयेपि एसेव नयो।
Atha naṃ yamo ‘‘nāyaṃ bhāsitassa atthaṃ sallakkhetī’’ti ñatvā atthaṃ sallakkhāpetukāmo ambhotiādimāha. Tattha jiṇṇanti jarājiṇṇaṃ. Gopānasivaṅkanti gopānasī viya vaṅkaṃ. Bhogganti bhaggaṃ. Imināpissa vaṅkabhāvameva dīpeti. Daṇḍaparāyaṇanti daṇḍapaṭisaraṇaṃ daṇḍadutiyaṃ. Pavedhamānanti kampamānaṃ. Āturanti jarāturaṃ. Khaṇḍadantanti jarānubhāvena khaṇḍitadantaṃ. Palitakesanti paṇḍarakesaṃ. Vilūnanti luñcitvā gahitakesaṃ viya khallāṭaṃ. Khalitasiranti mahākhallāṭasīsaṃ. Valitanti sañjātavaliṃ. Tilakāhatagattanti setatilakakāḷatilakehi vikiṇṇasarīraṃ. Jarādhammoti jarāsabhāvo, aparimutto jarāya, jarā nāma mayhaṃ abbhantareyeva pavattatīti. Parato byādhidhammo maraṇadhammoti padadvayepi eseva nayo.
पठमं देवदूतं समनुयुञ्जित्वाति एत्थ जराजिण्णसत्तो अत्थतो एवं वदति नाम – ‘‘पस्सथ, भो, अहम्पि तुम्हे विय तरुणो अहोसिं ऊरुबली बाहुबली जवसम्पन्नो, तस्स मे ता बलजवसम्पत्तियो अन्तरहिता, विज्जमानापि मे हत्थपादा हत्थपादकिच्चं न करोन्ति, जरायम्हि अपरिमुत्तताय एदिसो जातो। न खो पनाहमेव, तुम्हेपि जराय अपरिमुत्ताव। यथेव हि मय्हं, एवं तुम्हाकम्पि जरा आगमिस्सति। इति तस्सा पुरे आगमनाव कल्याणं करोथा’’ति । तेनेवेस देवदूतो नाम जातो। आबाधिकन्ति बाधिकं। दुक्खितन्ति दुक्खप्पत्तं। बाळ्हगिलानन्ति अधिमत्तगिलानं।
Paṭhamaṃ devadūtaṃ samanuyuñjitvāti ettha jarājiṇṇasatto atthato evaṃ vadati nāma – ‘‘passatha, bho, ahampi tumhe viya taruṇo ahosiṃ ūrubalī bāhubalī javasampanno, tassa me tā balajavasampattiyo antarahitā, vijjamānāpi me hatthapādā hatthapādakiccaṃ na karonti, jarāyamhi aparimuttatāya ediso jāto. Na kho panāhameva, tumhepi jarāya aparimuttāva. Yatheva hi mayhaṃ, evaṃ tumhākampi jarā āgamissati. Iti tassā pure āgamanāva kalyāṇaṃ karothā’’ti . Tenevesa devadūto nāma jāto. Ābādhikanti bādhikaṃ. Dukkhitanti dukkhappattaṃ. Bāḷhagilānanti adhimattagilānaṃ.
दुतियं देवदूतन्ति एत्थपि गिलानसत्तो अत्थतो एवं वदति नाम – ‘‘पस्सथ, भो, अहम्पि तुम्हे विय निरोगो अहोसिं, सोम्हि एतरहि ब्याधिना अभिहतो, सके मुत्तकरीसे पलिपन्नो, उट्ठातुम्पि न सक्कोमि। विज्जमानापि मे हत्थपादा हत्थपादकिच्चं न करोन्ति, ब्याधितोम्हि अपरिमुत्तताय एदिसो जातो। न खो पनाहमेव, तुम्हेपि ब्याधितो अपरिमुत्ताव। यथेव हि मय्हं, एवं तुम्हाकम्पि ब्याधि आगमिस्सति। इति तस्स पुरे आगमनाव कल्याणं करोथा’’ति। तेनेवेस देवदूतो नाम जातो।
Dutiyaṃ devadūtanti etthapi gilānasatto atthato evaṃ vadati nāma – ‘‘passatha, bho, ahampi tumhe viya nirogo ahosiṃ, somhi etarahi byādhinā abhihato, sake muttakarīse palipanno, uṭṭhātumpi na sakkomi. Vijjamānāpi me hatthapādā hatthapādakiccaṃ na karonti, byādhitomhi aparimuttatāya ediso jāto. Na kho panāhameva, tumhepi byādhito aparimuttāva. Yatheva hi mayhaṃ, evaṃ tumhākampi byādhi āgamissati. Iti tassa pure āgamanāva kalyāṇaṃ karothā’’ti. Tenevesa devadūto nāma jāto.
एकाहमतन्तिआदीसु एकाहं मतस्स अस्साति एकाहमतो, तं एकाहमतं। परतो पदद्वयेपि एसेव नयो। भस्ता विय वायुना उद्धं जीवितपरियादाना यथाक्कमं समुग्गतेन सूनभावेन उद्धुमातत्ता उद्धुमातकं। विनीलो वुच्चति विपरिभिन्नवण्णो, विनीलोव विनीलको, तं विनीलकं। पटिकूलत्ता वा कुच्छितं विनीलन्ति विनीलकं। विपुब्बकन्ति विस्सन्दमानपुब्बकं, परिभिन्नट्ठाने हि पग्घरितेन पुब्बेन पलिमक्खितन्ति अत्थो।
Ekāhamatantiādīsu ekāhaṃ matassa assāti ekāhamato, taṃ ekāhamataṃ. Parato padadvayepi eseva nayo. Bhastā viya vāyunā uddhaṃ jīvitapariyādānā yathākkamaṃ samuggatena sūnabhāvena uddhumātattā uddhumātakaṃ. Vinīlo vuccati viparibhinnavaṇṇo, vinīlova vinīlako, taṃ vinīlakaṃ. Paṭikūlattā vā kucchitaṃ vinīlanti vinīlakaṃ. Vipubbakanti vissandamānapubbakaṃ, paribhinnaṭṭhāne hi paggharitena pubbena palimakkhitanti attho.
ततियं देवदूतन्ति एत्थ मतकसत्तो अत्थतो एवं वदति नाम – ‘‘पस्सथ, भो, मं आमकसुसाने छड्डितं उद्धुमातकादिभावप्पत्तं, मरणतोम्हि अपरिमुत्तताय एदिसो जातो। न खो पनाहमेव, तुम्हेपि मरणतो अपरिमुत्ता। यथेव हि मय्हं, एवं तुम्हाकम्पि मरणं आगमिस्सति। इति तस्स पुरे आगमनाव कल्याणं करोथा’’ति। तेनेवस्स देवदूतो नाम जातो।
Tatiyaṃdevadūtanti ettha matakasatto atthato evaṃ vadati nāma – ‘‘passatha, bho, maṃ āmakasusāne chaḍḍitaṃ uddhumātakādibhāvappattaṃ, maraṇatomhi aparimuttatāya ediso jāto. Na kho panāhameva, tumhepi maraṇato aparimuttā. Yatheva hi mayhaṃ, evaṃ tumhākampi maraṇaṃ āgamissati. Iti tassa pure āgamanāva kalyāṇaṃ karothā’’ti. Tenevassa devadūto nāma jāto.
इमं पन देवदूतानुयोगं को लभति, को न लभति? येन ताव बहुं पापं कतं, सो गन्त्वा निरये निब्बत्ततियेव। येन पन परित्तं पापं कतं, सो लभति। यथा हि सभण्डं चोरं गहेत्वा कत्तब्बमेव करोन्ति न विनिच्छिनन्ति। अनुविज्जित्वा गहितं पन विनिच्छयट्ठानं नयन्ति, सो विनिच्छयं लभति। एवंसम्पदमेतं। परित्तपापकम्मा हि अत्तनो धम्मतायपि सरन्ति, सारीयमानापि सरन्ति।
Imaṃ pana devadūtānuyogaṃ ko labhati, ko na labhati? Yena tāva bahuṃ pāpaṃ kataṃ, so gantvā niraye nibbattatiyeva. Yena pana parittaṃ pāpaṃ kataṃ, so labhati. Yathā hi sabhaṇḍaṃ coraṃ gahetvā kattabbameva karonti na vinicchinanti. Anuvijjitvā gahitaṃ pana vinicchayaṭṭhānaṃ nayanti, so vinicchayaṃ labhati. Evaṃsampadametaṃ. Parittapāpakammā hi attano dhammatāyapi saranti, sārīyamānāpi saranti.
तत्थ दीघजयन्तदमिळो नाम अत्तनो धम्मताय सरि। सो किर दमिळो सुमनगिरिमहाविहारे आकासचेतियं रत्तपटेन पूजेसि, अथ निरये उस्सदसामन्ते निब्बत्तो अग्गिजालसद्दं सुत्वाव अत्तना पूजितपटं अनुस्सरि, सो गन्त्वा सग्गे निब्बत्तो। अपरोपि पुत्तस्स दहरभिक्खुनो खलिसाटकं देन्तो पादमूले ठपेसि, मरणकालम्हि पटपटाति सद्दे निमित्तं गण्हि , सोपि उस्सदसामन्ते निब्बत्तो जालसद्देन तं साटकं अनुस्सरित्वा सग्गे निब्बत्तो। एवं ताव अत्तनो धम्मताय कुसलं कम्मं सरित्वा सग्गे निब्बत्ततीति।
Tattha dīghajayantadamiḷo nāma attano dhammatāya sari. So kira damiḷo sumanagirimahāvihāre ākāsacetiyaṃ rattapaṭena pūjesi, atha niraye ussadasāmante nibbatto aggijālasaddaṃ sutvāva attanā pūjitapaṭaṃ anussari, so gantvā sagge nibbatto. Aparopi puttassa daharabhikkhuno khalisāṭakaṃ dento pādamūle ṭhapesi, maraṇakālamhi paṭapaṭāti sadde nimittaṃ gaṇhi , sopi ussadasāmante nibbatto jālasaddena taṃ sāṭakaṃ anussaritvā sagge nibbatto. Evaṃ tāva attano dhammatāya kusalaṃ kammaṃ saritvā sagge nibbattatīti.
अत्तनो धम्मताय असरन्ते पन तयो देवदूते पुच्छति। तत्थ कोचि पठमेन देवदूतेन सरति, कोचि दुतियततियेहि, कोचि तीहिपि नस्सरति। तं यमो राजा दिस्वा सयं सारेति। एको किर अमच्चो सुमनपुप्फकुम्भेन महाचेतियं पूजेत्वा यमस्स पत्तिं अदासि, तं अकुसलकम्मेन निरये निब्बत्तं यमस्स सन्तिकं नयिंसु। तस्मिं तीहिपि देवदूतेहि कुसलं असरन्ते यमो सयं ओलोकेन्तो दिस्वा – ‘‘ननु त्वं महाचेतियं सुमनपुप्फकुम्भेन पूजेत्वा मय्हं पत्तिं अदासी’’ति सारेसि, सो तस्मिं काले सरित्वा देवलोकं गतो । यमो पन सयं ओलोकेत्वापि अपस्सन्तो – ‘‘महादुक्खं नाम अनुभविस्सति अयं सत्तो’’ति तुण्ही अहोसि।
Attano dhammatāya asarante pana tayo devadūte pucchati. Tattha koci paṭhamena devadūtena sarati, koci dutiyatatiyehi, koci tīhipi nassarati. Taṃ yamo rājā disvā sayaṃ sāreti. Eko kira amacco sumanapupphakumbhena mahācetiyaṃ pūjetvā yamassa pattiṃ adāsi, taṃ akusalakammena niraye nibbattaṃ yamassa santikaṃ nayiṃsu. Tasmiṃ tīhipi devadūtehi kusalaṃ asarante yamo sayaṃ olokento disvā – ‘‘nanu tvaṃ mahācetiyaṃ sumanapupphakumbhena pūjetvā mayhaṃ pattiṃ adāsī’’ti sāresi, so tasmiṃ kāle saritvā devalokaṃ gato . Yamo pana sayaṃ oloketvāpi apassanto – ‘‘mahādukkhaṃ nāma anubhavissati ayaṃ satto’’ti tuṇhī ahosi.
तत्तं अयोखिलन्ति तिगावुतं अत्तभावं सम्पज्जलिताय लोहपथविया उत्तानकं निपज्जापेत्वा दक्खिणहत्थे तालप्पमाणं अयसूलं पवेसेन्ति, तथा वामहत्थादीसु। यथा च तं उत्तानकं निपज्जापेत्वा, एवं उरेनपि वामपस्सेनपि दक्खिणपस्सेनपि निपज्जापेत्वा ते तं कम्मकारणं करोन्तियेव। संवेसेत्वाति जलिताय लोहपथविया तिगावुतं अत्तभावं निपज्जापेत्वा। कुठारीहीति महतीहि गेहस्स एकपक्खच्छदनमत्ताहि कुठारीहि तच्छन्ति, लोहितं नदी हुत्वा सन्दति, लोहपथवितो जाला उट्ठहित्वा तच्छितट्ठानं गण्हाति, महादुक्खं उप्पज्जति। तच्छन्ता पन सुत्ताहतं करित्वा दारुं विय अट्ठंसम्पि छळंसम्पि करोन्ति। वासीहीति महासुप्पप्पमाणाहि वासीहि। रथे योजेत्वाति सद्धिं युगयोत्तपक्खरथचक्ककुब्बरपाजनेहि सब्बतो पज्जलिते रथे योजेत्वा। महन्तन्ति महाकूटागारप्पमाणं। आरोपेन्तीति सम्पज्जलितेहि अयमुग्गरेहि पोथेन्ता आरोपेन्ति। सकिम्पि उद्धन्ति सुपक्कुथिताय उक्खलिया पक्खित्ततण्डुला विय उद्धमधोतिरियञ्च गच्छति। महानिरयेति अवीचिमहानिरयम्हि।
Tattaṃ ayokhilanti tigāvutaṃ attabhāvaṃ sampajjalitāya lohapathaviyā uttānakaṃ nipajjāpetvā dakkhiṇahatthe tālappamāṇaṃ ayasūlaṃ pavesenti, tathā vāmahatthādīsu. Yathā ca taṃ uttānakaṃ nipajjāpetvā, evaṃ urenapi vāmapassenapi dakkhiṇapassenapi nipajjāpetvā te taṃ kammakāraṇaṃ karontiyeva. Saṃvesetvāti jalitāya lohapathaviyā tigāvutaṃ attabhāvaṃ nipajjāpetvā. Kuṭhārīhīti mahatīhi gehassa ekapakkhacchadanamattāhi kuṭhārīhi tacchanti, lohitaṃ nadī hutvā sandati, lohapathavito jālā uṭṭhahitvā tacchitaṭṭhānaṃ gaṇhāti, mahādukkhaṃ uppajjati. Tacchantā pana suttāhataṃ karitvā dāruṃ viya aṭṭhaṃsampi chaḷaṃsampi karonti. Vāsīhīti mahāsuppappamāṇāhi vāsīhi. Rathe yojetvāti saddhiṃ yugayottapakkharathacakkakubbarapājanehi sabbato pajjalite rathe yojetvā. Mahantanti mahākūṭāgārappamāṇaṃ. Āropentīti sampajjalitehi ayamuggarehi pothentā āropenti. Sakimpi uddhanti supakkuthitāya ukkhaliyā pakkhittataṇḍulā viya uddhamadhotiriyañca gacchati. Mahānirayeti avīcimahānirayamhi.
भागसो मितोति भागे ठपेत्वा विभत्तो। परियन्तोति परिक्खित्तो। अयसाति उपरि अयपट्टेन छादितो। समन्ता योजनसतं, फरित्वा तिट्ठतीति एवं फरित्वा तिट्ठति, यथा तं समन्ता योजनसते ठत्वा ओलोकेन्तस्स अक्खीनि यमकगोळका विय निक्खमन्ति।
Bhāgasomitoti bhāge ṭhapetvā vibhatto. Pariyantoti parikkhitto. Ayasāti upari ayapaṭṭena chādito. Samantā yojanasataṃ, pharitvā tiṭṭhatīti evaṃ pharitvā tiṭṭhati, yathā taṃ samantā yojanasate ṭhatvā olokentassa akkhīni yamakagoḷakā viya nikkhamanti.
हीनकायूपगाति हीनं कायं उपगता हुत्वा। उपादानेति तण्हादिट्ठिग्गहणे। जातिमरणसम्भवेति जातिया च मरणस्स च कारणभूते। अनुपादाति चतूहि उपादानेहि अनुपादियित्वा। जातिमरणसङ्खयेति जातिमरणसङ्खयसङ्खाते निब्बाने विमुच्चन्ति। दिट्ठधम्माभिनिब्बुताति दिट्ठधम्मे इमस्मिंयेव अत्तभावे सब्बकिलेसनिब्बानेन निब्बुता। सब्बदुक्खं उपच्चगुन्ति सकलवट्टदुक्खं अतिक्कन्ता।
Hīnakāyūpagāti hīnaṃ kāyaṃ upagatā hutvā. Upādāneti taṇhādiṭṭhiggahaṇe. Jātimaraṇasambhaveti jātiyā ca maraṇassa ca kāraṇabhūte. Anupādāti catūhi upādānehi anupādiyitvā. Jātimaraṇasaṅkhayeti jātimaraṇasaṅkhayasaṅkhāte nibbāne vimuccanti. Diṭṭhadhammābhinibbutāti diṭṭhadhamme imasmiṃyeva attabhāve sabbakilesanibbānena nibbutā. Sabbadukkhaṃ upaccagunti sakalavaṭṭadukkhaṃ atikkantā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ६. देवदूतसुत्तं • 6. Devadūtasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ६. देवदूतसुत्तवण्णना • 6. Devadūtasuttavaṇṇanā
