Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
3. දෙවහිතසුත්තං
3. Devahitasuttaṃ
199. සාවත්ථිනිදානං . තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා වාතෙහාබාධිකො හොති; ආයස්මා ච උපවාණො භගවතො උපට්ඨාකො හොති. අථ ඛො භගවා ආයස්මන්තං උපවාණං ආමන්තෙසි – ‘‘ඉඞ්ඝ මෙ ත්වං, උපවාණ, උණ්හොදකං ජානාහී’’ති. ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති ඛො ආයස්මා උපවාණො භගවතො පටිස්සුත්වා නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය යෙන දෙවහිතස්ස බ්රාහ්මණස්ස නිවෙසනං තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා තුණ්හීභූතො එකමන්තං අට්ඨාසි. අද්දසා ඛො දෙවහිතො බ්රාහ්මණො ආයස්මන්තං උපවාණං තුණ්හීභූතං එකමන්තං ඨිතං. දිස්වාන ආයස්මන්තං උපවාණං ගාථාය අජ්ඣභාසි –
199. Sāvatthinidānaṃ . Tena kho pana samayena bhagavā vātehābādhiko hoti; āyasmā ca upavāṇo bhagavato upaṭṭhāko hoti. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ upavāṇaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, upavāṇa, uṇhodakaṃ jānāhī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā upavāṇo bhagavato paṭissutvā nivāsetvā pattacīvaramādāya yena devahitassa brāhmaṇassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā tuṇhībhūto ekamantaṃ aṭṭhāsi. Addasā kho devahito brāhmaṇo āyasmantaṃ upavāṇaṃ tuṇhībhūtaṃ ekamantaṃ ṭhitaṃ. Disvāna āyasmantaṃ upavāṇaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘තුණ්හීභූතො භවං තිට්ඨං, මුණ්ඩො සඞ්ඝාටිපාරුතො;
‘‘Tuṇhībhūto bhavaṃ tiṭṭhaṃ, muṇḍo saṅghāṭipāruto;
කිං පත්ථයානො කිං එසං, කිං නු යාචිතුමාගතො’’ති.
Kiṃ patthayāno kiṃ esaṃ, kiṃ nu yācitumāgato’’ti.
‘‘අරහං සුගතො ලොකෙ, වාතෙහාබාධිකො මුනි;
‘‘Arahaṃ sugato loke, vātehābādhiko muni;
සචෙ උණ්හොදකං අත්ථි, මුනිනො දෙහි බ්රාහ්මණ.
Sace uṇhodakaṃ atthi, munino dehi brāhmaṇa.
‘‘පූජිතො පූජනෙය්යානං, සක්කරෙය්යාන සක්කතො;
‘‘Pūjito pūjaneyyānaṃ, sakkareyyāna sakkato;
අථ ඛො දෙවහිතො බ්රාහ්මණො උණ්හොදකස්ස කාජං පුරිසෙන ගාහාපෙත්වා ඵාණිතස්ස ච පුටං ආයස්මතො උපවාණස්ස පාදාසි. අථ ඛො ආයස්මා උපවාණො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං උණ්හොදකෙන න්හාපෙත්වා 3 උණ්හොදකෙන ඵාණිතං ආලොලෙත්වා භගවතො පාදාසි. අථ ඛො භගවතො ආබාධො පටිප්පස්සම්භි.
Atha kho devahito brāhmaṇo uṇhodakassa kājaṃ purisena gāhāpetvā phāṇitassa ca puṭaṃ āyasmato upavāṇassa pādāsi. Atha kho āyasmā upavāṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ uṇhodakena nhāpetvā 4 uṇhodakena phāṇitaṃ āloletvā bhagavato pādāsi. Atha kho bhagavato ābādho paṭippassambhi.
අථ ඛො දෙවහිතො බ්රාහ්මණො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවතා සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො දෙවහිතො බ්රාහ්මණො භගවන්තං ගාථාය අජ්ඣභාසි –
Atha kho devahito brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho devahito brāhmaṇo bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘කත්ථ දජ්ජා දෙය්යධම්මං, කත්ථ දින්නං මහප්ඵලං;
‘‘Kattha dajjā deyyadhammaṃ, kattha dinnaṃ mahapphalaṃ;
කථඤ්හි යජමානස්ස, කථං ඉජ්ඣති දක්ඛිණා’’ති.
Kathañhi yajamānassa, kathaṃ ijjhati dakkhiṇā’’ti.
‘‘පුබ්බෙනිවාසං යො වෙදී, සග්ගාපායඤ්ච පස්සති;
‘‘Pubbenivāsaṃ yo vedī, saggāpāyañca passati;
අථො ජාතික්ඛයං පත්තො, අභිඤ්ඤාවොසිතො මුනි.
Atho jātikkhayaṃ patto, abhiññāvosito muni.
‘‘එත්ථ දජ්ජා දෙය්යධම්මං, එත්ථ දින්නං මහප්ඵලං;
‘‘Ettha dajjā deyyadhammaṃ, ettha dinnaṃ mahapphalaṃ;
එවඤ්හි යජමානස්ස, එවං ඉජ්ඣති දක්ඛිණා’’ති.
Evañhi yajamānassa, evaṃ ijjhati dakkhiṇā’’ti.
එවං වුත්තෙ, දෙවහිතො බ්රාහ්මණො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘අභික්කන්තං භො ගොතම…පෙ.… උපාසකං මං භවං ගොතමො ධාරෙතු අජ්ජතග්ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්ති.
Evaṃ vutte, devahito brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 3. දෙවහිතසුත්තවණ්ණනා • 3. Devahitasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 3. දෙවහිතසුත්තවණ්ණනා • 3. Devahitasuttavaṇṇanā