| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੮. ਦੇવਾਸੁਰਸਙ੍ਗਾਮਸੁਤ੍ਤਂ
8. Devāsurasaṅgāmasuttaṃ
੩੯. ‘‘ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾਸੁਰਸਙ੍ਗਾਮੋ ਸਮੁਪਬ੍ਯੂਲ਼੍ਹੋ 1 ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਅਸੁਰਾ ਜਿਨਿਂਸੁ, ਦੇવਾ ਪਰਾਜਯਿਂਸੁ 2। ਪਰਾਜਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾ 3 ਅਪਯਿਂਸੁਯੇવ 4 ਉਤ੍ਤਰੇਨਾਭਿਮੁਖਾ, ਅਭਿਯਿਂਸੁ 5 ਅਸੁਰਾ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਅਭਿਯਨ੍ਤੇવ ਖੋ ਅਸੁਰਾ। ਯਂਨੂਨ ਮਯਂ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਅਸੁਰੇਹਿ ਸਙ੍ਗਾਮੇਯ੍ਯਾਮਾ’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾ ਅਸੁਰੇਹਿ ਸਙ੍ਗਾਮੇਸੁਂ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾવ ਜਿਨਿਂਸੁ, ਦੇવਾ ਪਰਾਜਯਿਂਸੁ। ਪਰਾਜਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾ ਅਪਯਿਂਸੁਯੇવ ਉਤ੍ਤਰੇਨਾਭਿਮੁਖਾ, ਅਭਿਯਿਂਸੁ ਅਸੁਰਾ’’।
39. ‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, devāsurasaṅgāmo samupabyūḷho 6 ahosi. Tasmiṃ kho pana, bhikkhave, saṅgāme asurā jiniṃsu, devā parājayiṃsu 7. Parājitā ca, bhikkhave, devā 8 apayiṃsuyeva 9 uttarenābhimukhā, abhiyiṃsu 10 asurā. Atha kho, bhikkhave, devānaṃ etadahosi – ‘abhiyanteva kho asurā. Yaṃnūna mayaṃ dutiyampi asurehi saṅgāmeyyāmā’ti. Dutiyampi kho, bhikkhave, devā asurehi saṅgāmesuṃ. Dutiyampi kho, bhikkhave, asurāva jiniṃsu, devā parājayiṃsu. Parājitā ca, bhikkhave, devā apayiṃsuyeva uttarenābhimukhā, abhiyiṃsu asurā’’.
ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਅਭਿਯਨ੍ਤੇવ ਖੋ ਅਸੁਰਾ। ਯਂਨੂਨ ਮਯਂ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਅਸੁਰੇਹਿ ਸਙ੍ਗਾਮੇਯ੍ਯਾਮਾ’ਤਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾ ਅਸੁਰੇਹਿ ਸਙ੍ਗਾਮੇਸੁਂ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾવ ਜਿਨਿਂਸੁ, ਦੇવਾ ਪਰਾਜਯਿਂਸੁ। ਪਰਾਜਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾ ਭੀਤਾ ਦੇવਪੁਰਂਯੇવ ਪવਿਸਿਂਸੁ। ਦੇવਪੁਰਗਤਾਨਞ੍ਚ ਪਨ 11, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨਗਤੇਨ ਖੋ ਦਾਨਿ ਮਯਂ ਏਤਰਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਾਮ ਅਕਰਣੀਯਾ ਅਸੁਰੇਹੀ’ਤਿ। ਅਸੁਰਾਨਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨਗਤੇਨ ਖੋ ਦਾਨਿ ਦੇવਾ ਏਤਰਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ ਅਕਰਣੀਯਾ ਅਮ੍ਹੇਹੀ’ਤਿ।
Atha kho, bhikkhave, devānaṃ etadahosi – ‘abhiyanteva kho asurā. Yaṃnūna mayaṃ tatiyampi asurehi saṅgāmeyyāmā’ti. Tatiyampi kho, bhikkhave, devā asurehi saṅgāmesuṃ. Tatiyampi kho , bhikkhave, asurāva jiniṃsu, devā parājayiṃsu. Parājitā ca, bhikkhave, devā bhītā devapuraṃyeva pavisiṃsu. Devapuragatānañca pana 12, bhikkhave, devānaṃ etadahosi – ‘bhīruttānagatena kho dāni mayaṃ etarahi attanā viharāma akaraṇīyā asurehī’ti. Asurānampi, bhikkhave, etadahosi – ‘bhīruttānagatena kho dāni devā etarahi attanā viharanti akaraṇīyā amhehī’ti.
‘‘ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾਸੁਰਸਙ੍ਗਾਮੋ ਸਮੁਪਬ੍ਯੂਲ਼੍ਹੋ ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਦੇવਾ ਜਿਨਿਂਸੁ, ਅਸੁਰਾ ਪਰਾਜਯਿਂਸੁ। ਪਰਾਜਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾ ਅਪਯਿਂਸੁਯੇવ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨਾਭਿਮੁਖਾ, ਅਭਿਯਿਂਸੁ ਦੇવਾ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਅਭਿਯਨ੍ਤੇવ ਖੋ ਦੇવਾ। ਯਂਨੂਨ ਮਯਂ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਦੇવੇਹਿ ਸਙ੍ਗਾਮੇਯ੍ਯਾਮਾ’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾ ਦੇવੇਹਿ ਸਙ੍ਗਾਮੇਸੁਂ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾ ਜਿਨਿਂਸੁ, ਅਸੁਰਾ ਪਰਾਜਯਿਂਸੁ। ਪਰਾਜਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾ ਅਪਯਿਂਸੁਯੇવ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨਾਭਿਮੁਖਾ, ਅਭਿਯਿਂਸੁ ਦੇવਾ’’।
‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, devāsurasaṅgāmo samupabyūḷho ahosi. Tasmiṃ kho pana, bhikkhave, saṅgāme devā jiniṃsu, asurā parājayiṃsu. Parājitā ca, bhikkhave, asurā apayiṃsuyeva dakkhiṇenābhimukhā, abhiyiṃsu devā. Atha kho, bhikkhave, asurānaṃ etadahosi – ‘abhiyanteva kho devā. Yaṃnūna mayaṃ dutiyampi devehi saṅgāmeyyāmā’ti. Dutiyampi kho, bhikkhave, asurā devehi saṅgāmesuṃ. Dutiyampi kho, bhikkhave, devā jiniṃsu, asurā parājayiṃsu. Parājitā ca, bhikkhave, asurā apayiṃsuyeva dakkhiṇenābhimukhā, abhiyiṃsu devā’’.
ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਅਭਿਯਨ੍ਤੇવ ਖੋ ਦੇવਾ। ਯਂਨੂਨ ਮਯਂ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਦੇવੇਹਿ ਸਙ੍ਗਾਮੇਯ੍ਯਾਮਾ’ਤਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾ ਦੇવੇਹਿ ਸਙ੍ਗਾਮੇਸੁਂ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਾ ਜਿਨਿਂਸੁ, ਅਸੁਰਾ ਪਰਾਜਯਿਂਸੁ। ਪਰਾਜਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾ ਭੀਤਾ ਅਸੁਰਪੁਰਂਯੇવ ਪવਿਸਿਂਸੁ। ਅਸੁਰਪੁਰਗਤਾਨਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨਗਤੇਨ ਖੋ ਦਾਨਿ ਮਯਂ ਏਤਰਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਾਮ ਅਕਰਣੀਯਾ ਦੇવੇਹੀ’ਤਿ। ਦੇવਾਨਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨਗਤੇਨ ਖੋ ਦਾਨਿ ਅਸੁਰਾ ਏਤਰਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ ਅਕਰਣੀਯਾ ਅਮ੍ਹੇਹੀ’ਤਿ।
Atha kho, bhikkhave, asurānaṃ etadahosi – ‘abhiyanteva kho devā. Yaṃnūna mayaṃ tatiyampi devehi saṅgāmeyyāmā’ti. Tatiyampi kho, bhikkhave, asurā devehi saṅgāmesuṃ. Tatiyampi kho, bhikkhave, devā jiniṃsu, asurā parājayiṃsu. Parājitā ca, bhikkhave, asurā bhītā asurapuraṃyeva pavisiṃsu. Asurapuragatānañca pana, bhikkhave, asurānaṃ etadahosi – ‘bhīruttānagatena kho dāni mayaṃ etarahi attanā viharāma akaraṇīyā devehī’ti. Devānampi, bhikkhave, etadahosi – ‘bhīruttānagatena kho dāni asurā etarahi attanā viharanti akaraṇīyā amhehī’ti.
‘‘ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨਗਤੇਨ ਖੋ ਦਾਨਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਾਮਿ ਅਕਰਣੀਯੋ ਮਾਰਸ੍ਸਾ’ਤਿ । ਮਾਰਸ੍ਸਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਿਮਤੋ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨਗਤੇਨ ਖੋ ਦਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਤਰਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਤਿ ਅਕਰਣੀਯੋ ਮਯ੍ਹ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, tasmiṃ, bhikkhave, samaye bhikkhussa evaṃ hoti – ‘bhīruttānagatena kho dānāhaṃ etarahi attanā viharāmi akaraṇīyo mārassā’ti . Mārassāpi, bhikkhave, pāpimato evaṃ hoti – ‘bhīruttānagatena kho dāni bhikkhu etarahi attanā viharati akaraṇīyo mayha’’’nti.
‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨਗਤੇਨ ਖੋ ਦਾਨਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਾਮਿ ਅਕਰਣੀਯੋ ਮਾਰਸ੍ਸਾ’ਤਿ। ਮਾਰਸ੍ਸਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਿਮਤੋ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨਗਤੇਨ ਖੋ ਦਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਤਰਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਤਿ, ਅਕਰਣੀਯੋ ਮਯ੍ਹ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, tasmiṃ, bhikkhave, samaye bhikkhussa evaṃ hoti – ‘bhīruttānagatena kho dānāhaṃ etarahi attanā viharāmi akaraṇīyo mārassā’ti. Mārassāpi, bhikkhave, pāpimato evaṃ hoti – ‘bhīruttānagatena kho dāni bhikkhu etarahi attanā viharati, akaraṇīyo mayha’’’nti.
‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤਮਕਾਸਿ ਮਾਰਂ, ਅਪਦਂ વਧਿਤ੍વਾ ਮਾਰਚਕ੍ਖੁਂ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਗਤੋ ਪਾਪਿਮਤੋ ਤਿਣ੍ਣੋ ਲੋਕੇ વਿਸਤ੍ਤਿਕ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘bhikkhu antamakāsi māraṃ, apadaṃ vadhitvā māracakkhuṃ adassanaṃ gato pāpimato tiṇṇo loke visattika’’’nti.
‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ… ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ… ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ… ਸਬ੍ਬਸੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਸ੍ਸ ਦਿਸ੍વਾ ਆਸવਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤਮਕਾਸਿ ਮਾਰਂ, ਅਪਦਂ વਧਿਤ੍વਾ ਮਾਰਚਕ੍ਖੁਂ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਗਤੋ ਪਾਪਿਮਤੋ ਤਿਣ੍ਣੋ ਲੋਕੇ વਿਸਤ੍ਤਿਕ’’’ਨ੍ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati… sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati… sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati… sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati, paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘bhikkhu antamakāsi māraṃ, apadaṃ vadhitvā māracakkhuṃ adassanaṃ gato pāpimato tiṇṇo loke visattika’’’nti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੮. ਦੇવਾਸੁਰਸਙ੍ਗਾਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Devāsurasaṅgāmasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੮-੯. ਦੇવਾਸੁਰਸਙ੍ਗਾਮਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 8-9. Devāsurasaṅgāmasuttādivaṇṇanā
