Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனஸுத்தவண்ணனா
Dhammacakkappavattanasuttavaṇṇanā
13. த்³வேமே, பி⁴க்க²வே, அந்தாதி த்³வே இமே, பி⁴க்க²வே, கொட்டா²ஸா, த்³வே பா⁴கா³தி அத்தோ². பா⁴க³வசனோ ஹெத்த² அந்த-ஸத்³தோ³ ‘‘புப்³ப³ந்தே ஞாணங் அபரந்தே ஞாண’’ந்திஆதீ³ஸு (த⁴॰ ஸ॰ 1063) விய. இமஸ்ஸ பன பத³ஸ்ஸ உச்சாரணஸமகாலங் பவத்தனிக்³கோ⁴ஸோ பு³த்³தா⁴னுபா⁴வேன ஹெட்டா² அவீசிங் உபரி ப⁴வக்³க³ங் பத்வா த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் ப²ரித்வா அட்டா²ஸி. தஸ்மிங்யேவ ஸமயே பரிபக்ககுஸலமூலா ஸச்சாபி⁴ஸம்போ³தா⁴ய கதாதி⁴காரா அட்டா²ரஸகோடிஸங்கா² ப்³ரஹ்மானோ ஸமாக³ச்சி²ங்ஸு. பச்சி²மதி³ஸாய ஸூரியோ அத்த²மேதி, பாசீனதி³ஸாய ஆஸாள்ஹனக்க²த்தேன யுத்தோ புண்ணசந்தோ³ உக்³க³ச்ச²தி. தஸ்மிங் ஸமயே ப⁴க³வா த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனஸுத்தங் ஆரப⁴ந்தோ ‘‘த்³வேமே, பி⁴க்க²வே, அந்தா’’திஆதி³மாஹ.
13.Dveme, bhikkhave, antāti dve ime, bhikkhave, koṭṭhāsā, dve bhāgāti attho. Bhāgavacano hettha anta-saddo ‘‘pubbante ñāṇaṃ aparante ñāṇa’’ntiādīsu (dha. sa. 1063) viya. Imassa pana padassa uccāraṇasamakālaṃ pavattanigghoso buddhānubhāvena heṭṭhā avīciṃ upari bhavaggaṃ patvā dasasahassilokadhātuṃ pharitvā aṭṭhāsi. Tasmiṃyeva samaye paripakkakusalamūlā saccābhisambodhāya katādhikārā aṭṭhārasakoṭisaṅkhā brahmāno samāgacchiṃsu. Pacchimadisāya sūriyo atthameti, pācīnadisāya āsāḷhanakkhattena yutto puṇṇacando uggacchati. Tasmiṃ samaye bhagavā dhammacakkappavattanasuttaṃ ārabhanto ‘‘dveme, bhikkhave, antā’’tiādimāha.
தத்த² பப்³ப³ஜிதேனாதி கி³ஹிப³ந்த⁴னங் செ²த்வா பப்³ப³ஜ்ஜுபக³தேன. ந ஸேவிதப்³பா³தி ந வளஞ்ஜேதப்³பா³ நானுயுஞ்ஜிதப்³பா³. யோ சாயங் காமேஸு காமஸுக²ல்லிகானுயோகோ³தி யோ ச அயங் வத்து²காமேஸு கிலேஸகாமஸுக²ஸ்ஸ அனுயோகோ³, கிலேஸகாமஸங்யுத்தஸ்ஸ ஸுக²ஸ்ஸ அனுக³தோதி அத்தோ². ஹீனோதி லாமகோ. க³ம்மோதி கா³மவாஸீனங் ஸந்தகோ தேஹி ஸேவிதப்³ப³தாய. போது²ஜ்ஜனிகோதி புது²ஜ்ஜனேன அந்த⁴பா³லஜனேன ஆசிண்ணோ. அனரியோதி ந அரியோ ந விஸுத்³தோ⁴ ந உத்தமோ, ந வா அரியானங் ஸந்தகோ. அனத்த²ஸங்ஹிதோதி ந அத்த²ஸங்ஹிதோ, ஹிதஸுகா²வஹகாரணங் அனிஸ்ஸிதோதி அத்தோ². அத்தகிலமதா²னுயோகோ³தி அத்தனோ கிலமத²ஸ்ஸ அனுயோகோ³, து³க்க²கரணங் து³க்கு²ப்பாத³னந்தி அத்தோ². து³க்கோ²தி கண்டகாபஸ்ஸயஸெய்யாதீ³ஹி அத்தபா³த⁴னேஹி து³க்கா²வஹோ. மஜ்ஜி²மா படிபதா³தி அரியமக்³க³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். மக்³கோ³ ஹி காமஸுக²ல்லிகானுயோகோ³ ஏகோ அந்தோ, அத்தகிலமதா²னுயோகோ³ ஏகோ அந்தோ, ஏதே த்³வே அந்தே ந உபேதி ந உபக³ச்ச²தி, விமுத்தோ ஏதேஹி அந்தேஹி, தஸ்மா ‘‘மஜ்ஜி²மா படிபதா³’’தி வுச்சதி. ஏதேஸங் மஜ்ஜே² ப⁴வத்தா மஜ்ஜி²மா, வட்டது³க்க²னிஸ்ஸரணத்தி²கேஹி படிபஜ்ஜிதப்³ப³தோ ச படிபதா³தி, ததா² லோபோ⁴ ஏகோ அந்தோ, தோ³ஸோ ஏகோ அந்தோ. ஸஸ்ஸதங் ஏகங் அந்தங், உச்சே²தோ³ ஏகோ அந்தோதி புரிமனயேனேவ வித்தா²ரேதப்³ப³ங்.
Tattha pabbajitenāti gihibandhanaṃ chetvā pabbajjupagatena. Na sevitabbāti na vaḷañjetabbā nānuyuñjitabbā. Yo cāyaṃ kāmesu kāmasukhallikānuyogoti yo ca ayaṃ vatthukāmesu kilesakāmasukhassa anuyogo, kilesakāmasaṃyuttassa sukhassa anugatoti attho. Hīnoti lāmako. Gammoti gāmavāsīnaṃ santako tehi sevitabbatāya. Pothujjanikoti puthujjanena andhabālajanena āciṇṇo. Anariyoti na ariyo na visuddho na uttamo, na vā ariyānaṃ santako. Anatthasaṃhitoti na atthasaṃhito, hitasukhāvahakāraṇaṃ anissitoti attho. Attakilamathānuyogoti attano kilamathassa anuyogo, dukkhakaraṇaṃ dukkhuppādananti attho. Dukkhoti kaṇṭakāpassayaseyyādīhi attabādhanehi dukkhāvaho. Majjhimā paṭipadāti ariyamaggaṃ sandhāya vuttaṃ. Maggo hi kāmasukhallikānuyogo eko anto, attakilamathānuyogo eko anto, ete dve ante na upeti na upagacchati, vimutto etehi antehi, tasmā ‘‘majjhimā paṭipadā’’ti vuccati. Etesaṃ majjhe bhavattā majjhimā, vaṭṭadukkhanissaraṇatthikehi paṭipajjitabbato ca paṭipadāti, tathā lobho eko anto, doso eko anto. Sassataṃ ekaṃ antaṃ, ucchedo eko antoti purimanayeneva vitthāretabbaṃ.
சக்கு²கரணீதிஆதீ³ஹி தமேவ படிபத³ங் தோ²மேதி. பஞ்ஞாசக்கு²ங் கரோதீதி சக்கு²கரணீ. ஸா ஹி சதுன்னங் ஸச்சானங் த³ஸ்ஸனாய ஸங்வத்ததி பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயாதி³பே⁴த³ஸ்ஸ த³ஸ்ஸனஸ்ஸ பவத்தனட்டே²னாதி ‘‘சக்கு²கரணீ’’தி வுச்சதி. தயித³ங் ஸதிபி படிபதா³ய அனஞ்ஞத்தே அவயவவஸேன ஸிஜ்ஜ²மானோ அத்தோ² ஸமுதா³யேன கதோ நாம ஹோதீதி உபசாரவஸேன வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். து³தியபத³ங் தஸ்ஸேவ வேவசனங். உபஸமாயாதி கிலேஸுபஸமத்தா²ய. அபி⁴ஞ்ஞாயாதி சதுன்னங் ஸச்சானங் அபி⁴ஜானநத்தா²ய. ஸம்போ³தா⁴யாதி தேஸங்யேவ ஸம்பு³ஜ்ஜ²னத்தா²ய. நிப்³பா³னாயாதி நிப்³பா³னஸச்சி²கிரியாய. அத² வா நிப்³பா³னாயாதி அனுபாதி³ஸேஸனிப்³பா³னாய. ‘‘உபஸமாயா’’தி ஹி இமினா ஸஉபாதி³ஸேஸனிப்³பா³னங் க³ஹிதங்.
Cakkhukaraṇītiādīhi tameva paṭipadaṃ thometi. Paññācakkhuṃ karotīti cakkhukaraṇī. Sā hi catunnaṃ saccānaṃ dassanāya saṃvattati pariññābhisamayādibhedassa dassanassa pavattanaṭṭhenāti ‘‘cakkhukaraṇī’’ti vuccati. Tayidaṃ satipi paṭipadāya anaññatte avayavavasena sijjhamāno attho samudāyena kato nāma hotīti upacāravasena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Dutiyapadaṃ tasseva vevacanaṃ. Upasamāyāti kilesupasamatthāya. Abhiññāyāti catunnaṃ saccānaṃ abhijānanatthāya. Sambodhāyāti tesaṃyeva sambujjhanatthāya. Nibbānāyāti nibbānasacchikiriyāya. Atha vā nibbānāyāti anupādisesanibbānāya. ‘‘Upasamāyā’’ti hi iminā saupādisesanibbānaṃ gahitaṃ.
இதா³னி தங் மஜ்ஜி²மப்படிபத³ங் ஸரூபதோ த³ஸ்ஸேதுகாமோ ‘‘கதமா ச ஸா’’தி புச்சி²த்வா ‘‘அயமேவா’’திஆதி³னா நயேன விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. தத்த² அயமேவாதி அவதா⁴ரணவசனங் அஞ்ஞஸ்ஸ நிப்³பா³னகா³மிமக்³க³ஸ்ஸ அத்தி²பா⁴வபடிஸேத⁴னத்த²ங். ஸத்தாபடிக்கே²போ ஹி இத⁴ படிஸேத⁴னங் அலப்³ப⁴மானத்தா அஞ்ஞஸ்ஸ மக்³க³ஸ்ஸ. அரியோதி கிலேஸானங் ஆரகத்தா அரியோ நிருத்தினயேன. அரிபஹானாய ஸங்வத்ததீதிபி அரியோ அரயோ பாபத⁴ம்மா யந்தி அபக³ச்ச²ந்தி ஏதேனாதி கத்வா. அரியேன ப⁴க³வதா தே³ஸிதத்தா அரியஸ்ஸ அயந்திபி அரியோ, அரியபா⁴வப்படிலாபா⁴ய ஸங்வத்ததீதிபி அரியோ. எத்த² பன அரியகரோ அரியோதிபி உத்தரபத³லோபேன அரிய-ஸத்³த³ஸித்³தி⁴ வேதி³தப்³பா³. அட்ட²ஹி அங்கே³ஹி உபேதத்தா அட்ட²ங்கி³கோ. மக்³க³ங்க³ஸமுதா³யே ஹி மக்³க³வோஹாரோ, ஸமுதா³யோ ச ஸமுதா³யீஹி ஸமன்னாக³தோ நாம ஹோதி. அயங் பனெத்த² வசனத்தோ² – அத்தனோ அவயவபூ⁴தானி அட்ட²ங்கா³னி ஏதஸ்ஸ ஸந்தீதி அட்ட²ங்கி³கோதி. பரமத்த²தோ பன அங்கா³னியேவ மக்³கோ³ பஞ்சங்கி³கதூரியாதீ³னி விய, ந ச அங்க³வினிமுத்தோ ச²ளங்கோ³ வேதோ³ விய. கிலேஸே மாரெந்தோ க³ச்ச²தீதி மக்³கோ³ நிருத்தினயேன, நிப்³பா³னங் மக்³க³தி க³வேஸதீதி வா மக்³கோ³. அரியமக்³கோ³ ஹி நிப்³பா³னங் ஆரம்மணங் கரொந்தோ க³வேஸந்தோ விய ஹோதி. நிப்³பா³னத்தி²கேஹி மக்³கீ³யதீதி வா மக்³கோ³ விவட்டூபனிஸ்ஸயபுஞ்ஞகரணதோ பட்டா²ய தத³த்த²படிபத்திதோ. க³ம்மதி வா தேஹி படிபஜ்ஜீயதீதி மக்³கோ³. எத்த² பன ஆதி³அந்தவிபரியாயேன ஸத்³த³ஸித்³தி⁴ வேதி³தப்³பா³.
Idāni taṃ majjhimappaṭipadaṃ sarūpato dassetukāmo ‘‘katamā ca sā’’ti pucchitvā ‘‘ayamevā’’tiādinā nayena vissajjesi. Tattha ayamevāti avadhāraṇavacanaṃ aññassa nibbānagāmimaggassa atthibhāvapaṭisedhanatthaṃ. Sattāpaṭikkhepo hi idha paṭisedhanaṃ alabbhamānattā aññassa maggassa. Ariyoti kilesānaṃ ārakattā ariyo niruttinayena. Aripahānāya saṃvattatītipi ariyo arayo pāpadhammā yanti apagacchanti etenāti katvā. Ariyena bhagavatā desitattā ariyassa ayantipi ariyo, ariyabhāvappaṭilābhāya saṃvattatītipi ariyo. Ettha pana ariyakaro ariyotipi uttarapadalopena ariya-saddasiddhi veditabbā. Aṭṭhahi aṅgehi upetattā aṭṭhaṅgiko. Maggaṅgasamudāye hi maggavohāro, samudāyo ca samudāyīhi samannāgato nāma hoti. Ayaṃ panettha vacanattho – attano avayavabhūtāni aṭṭhaṅgāni etassa santīti aṭṭhaṅgikoti. Paramatthato pana aṅgāniyeva maggo pañcaṅgikatūriyādīni viya, na ca aṅgavinimutto chaḷaṅgo vedo viya. Kilese mārento gacchatīti maggo niruttinayena, nibbānaṃ maggati gavesatīti vā maggo. Ariyamaggo hi nibbānaṃ ārammaṇaṃ karonto gavesanto viya hoti. Nibbānatthikehi maggīyatīti vā maggo vivaṭṭūpanissayapuññakaraṇato paṭṭhāya tadatthapaṭipattito. Gammati vā tehi paṭipajjīyatīti maggo. Ettha pana ādiantavipariyāyena saddasiddhi veditabbā.
ஸெய்யதி²த³ந்தி நிபாதோ, தஸ்ஸ கதமோ ஸோ இதி சேதி அத்தோ², கதமானி வா தானி அட்ட²ங்கா³னீதி. ஸப்³ப³லிங்க³விப⁴த்திவசனஸாதா⁴ரணோ ஹி அயங் நிபாதோ. ஏகமேகம்பி அங்க³ங் மக்³கோ³யேவ. யதா²ஹ ‘‘ஸம்மாதி³ட்டி² மக்³கோ³ சேவ ஹேது சா’’தி (த⁴॰ ஸ॰ 1039). போராணாபி ப⁴ணந்தி ‘‘த³ஸ்ஸனமக்³கோ³ ஸம்மாதி³ட்டி², அபி⁴னிரோபனமக்³கோ³ ஸம்மாஸங்கப்போ…பே॰… அவிக்கே²பமக்³கோ³ ஸம்மாஸமாதீ⁴’’தி. நனு ச அங்கா³னி ஸமுதி³தானி மக்³கோ³ அந்தமஸோ ஸத்தங்க³விகலஸ்ஸ அரியமக்³க³ஸ்ஸ அபா⁴வதோதி? ஸச்சமேதங் ஸச்சஸம்படிவேதே⁴, மக்³க³ப்பச்சயதாய பன யதா²ஸகங் கிச்சகரணேன பச்சேகம்பி தானி மக்³கோ³யேவ, அஞ்ஞதா² ஸமுதி³தானம்பி தேஸங் மக்³க³கிச்சங் ந ஸம்ப⁴வெய்யாதி. ஸம்மாதி³ட்டி²ஆதீ³ஸு ஸம்மா பஸ்ஸதீதி ஸம்மாதி³ட்டி², ஸம்மா ஸங்கப்பேதி ஸம்பயுத்தத⁴ம்மே நிப்³பா³னஸங்கா²தே ஆரம்மணே அபி⁴னிரோபேதீதி ஸம்மாஸங்கப்போ, ஸம்மா வத³தி ஏதாயாதி ஸம்மாவாசா, ஸம்மா கரோதி ஏதேனாதி ஸம்மாகம்மங், ததே³வ ஸம்மாகம்மந்தோ, ஸம்மா ஆஜீவதி ஏதேனாதி ஸம்மாஆஜீவோ, ஸம்மா வாயமதி உஸ்ஸஹதீதி ஸம்மாவாயாமோ, ஸம்மா ஸரதி அனுஸ்ஸரதீதி ஸம்மாஸதி, ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி சித்தங் ஏதேனாதி ஸம்மாஸமாதீ⁴தி ஏவங் நிப்³ப³சனங் வேதி³தப்³ப³ங். இதா³னி அயங் கோ² ஸா பி⁴க்க²வேதி தமேவ படிபத³ங் நிக³மெந்தோ ஆஹ. தஸ்ஸத்தோ² – ய்வாயங் சத்தாரோபி லோகுத்தரமக்³கே³ ஏகதோ கத்வா கதி²தோ அட்ட²ங்கி³கோ மக்³கோ³, அயங் கோ² ஸா பி⁴க்க²வே…பே॰… நிப்³பா³னாய ஸங்வத்ததீதி.
Seyyathidanti nipāto, tassa katamo so iti ceti attho, katamāni vā tāni aṭṭhaṅgānīti. Sabbaliṅgavibhattivacanasādhāraṇo hi ayaṃ nipāto. Ekamekampi aṅgaṃ maggoyeva. Yathāha ‘‘sammādiṭṭhi maggo ceva hetu cā’’ti (dha. sa. 1039). Porāṇāpi bhaṇanti ‘‘dassanamaggo sammādiṭṭhi, abhiniropanamaggo sammāsaṅkappo…pe… avikkhepamaggo sammāsamādhī’’ti. Nanu ca aṅgāni samuditāni maggo antamaso sattaṅgavikalassa ariyamaggassa abhāvatoti? Saccametaṃ saccasampaṭivedhe, maggappaccayatāya pana yathāsakaṃ kiccakaraṇena paccekampi tāni maggoyeva, aññathā samuditānampi tesaṃ maggakiccaṃ na sambhaveyyāti. Sammādiṭṭhiādīsu sammā passatīti sammādiṭṭhi, sammā saṅkappeti sampayuttadhamme nibbānasaṅkhāte ārammaṇe abhiniropetīti sammāsaṅkappo, sammā vadati etāyāti sammāvācā, sammā karoti etenāti sammākammaṃ, tadeva sammākammanto, sammā ājīvati etenāti sammāājīvo, sammā vāyamati ussahatīti sammāvāyāmo, sammā sarati anussaratīti sammāsati, sammā samādhiyati cittaṃ etenāti sammāsamādhīti evaṃ nibbacanaṃ veditabbaṃ. Idāni ayaṃ kho sā bhikkhaveti tameva paṭipadaṃ nigamento āha. Tassattho – yvāyaṃ cattāropi lokuttaramagge ekato katvā kathito aṭṭhaṅgiko maggo, ayaṃ kho sā bhikkhave…pe… nibbānāya saṃvattatīti.
14. ஏவங் மஜ்ஜி²மபடிபத³ங் ஸரூபதோ த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி சத்தாரி அரியஸச்சானி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘இத³ங் கோ² பன, பி⁴க்க²வே’’திஆதி³மாஹ. தத்த² (விஸுத்³தி⁴॰ 2.530) து³க்க²ந்தி எத்த² து³-இதி அயங் ஸத்³தோ³ குச்சி²தே தி³ஸ்ஸதி. குச்சி²தஞ்ஹி புத்தங் ‘‘து³புத்தோ’’தி வத³ந்தி, க²ங்-ஸத்³தோ³ பன துச்சே². துச்ச²ஞ்ஹி ஆகாஸங் ‘‘க²’’ந்தி வுச்சதி. இத³ஞ்ச பட²மஸச்சங் குச்சி²தங் அனேகஉபத்³த³வாதி⁴ட்டா²னதோ, துச்ச²ங் பா³லஜனபரிகப்பிதது⁴வஸுப⁴ஸுக²த்தபா⁴வவிரஹிததோ, தஸ்மா குச்சி²தத்தா துச்ச²த்தா ச ‘‘து³க்க²’’ந்தி வுச்சதி. யஸ்மா பனேதங் பு³த்³தா⁴த³யோ அரியா படிவிஜ்ஜ²ந்தி, தஸ்மா ‘‘அரியஸச்ச’’ந்தி வுச்சதி. அரியபடிவிஜ்ஜி²தப்³ப³ஞ்ஹி ஸச்சங் புரிமபதே³ உத்தரபத³லோபேன ‘‘அரியஸச்ச’’ந்தி வுத்தங். அரியஸ்ஸ ததா²க³தஸ்ஸ ஸச்சந்திபி அரியஸச்சங். ததா²க³தேன ஹி ஸயங் அதி⁴க³தத்தா பவேதி³தத்தா ததோ ஏவ ச அஞ்ஞேஹி அதி⁴க³மனீயத்தா தங் தஸ்ஸ ஹோதீதி. அத² வா ஏதஸ்ஸ அபி⁴ஸம்பு³த்³த⁴த்தா அரியபா⁴வஸித்³தி⁴தோ அரியஸாத⁴கங் ஸச்சந்திபி அரியஸச்சங் புப்³பே³ விய உத்தரபத³லோபேன . அவிதத²பா⁴வேன வா அரணீயத்தா அதி⁴க³ந்தப்³ப³த்தா அரியங் ஸச்சந்திபி அரியஸச்சங். ஸச்சத்த²ங் பன சதுன்னம்பி ஸச்சானங் பரதோ ஏகஜ்ஜ²ங் த³ஸ்ஸயிஸ்ஸாம.
14. Evaṃ majjhimapaṭipadaṃ sarūpato dassetvā idāni cattāri ariyasaccāni dassetuṃ ‘‘idaṃ kho pana, bhikkhave’’tiādimāha. Tattha (visuddhi. 2.530) dukkhanti ettha du-iti ayaṃ saddo kucchite dissati. Kucchitañhi puttaṃ ‘‘duputto’’ti vadanti, khaṃ-saddo pana tucche. Tucchañhi ākāsaṃ ‘‘kha’’nti vuccati. Idañca paṭhamasaccaṃ kucchitaṃ anekaupaddavādhiṭṭhānato, tucchaṃ bālajanaparikappitadhuvasubhasukhattabhāvavirahitato, tasmā kucchitattā tucchattā ca ‘‘dukkha’’nti vuccati. Yasmā panetaṃ buddhādayo ariyā paṭivijjhanti, tasmā ‘‘ariyasacca’’nti vuccati. Ariyapaṭivijjhitabbañhi saccaṃ purimapade uttarapadalopena ‘‘ariyasacca’’nti vuttaṃ. Ariyassa tathāgatassa saccantipi ariyasaccaṃ. Tathāgatena hi sayaṃ adhigatattā paveditattā tato eva ca aññehi adhigamanīyattā taṃ tassa hotīti. Atha vā etassa abhisambuddhattā ariyabhāvasiddhito ariyasādhakaṃ saccantipi ariyasaccaṃ pubbe viya uttarapadalopena . Avitathabhāvena vā araṇīyattā adhigantabbattā ariyaṃ saccantipi ariyasaccaṃ. Saccatthaṃ pana catunnampi saccānaṃ parato ekajjhaṃ dassayissāma.
இதா³னி தங் து³க்க²ங் அரியஸச்சங் ஸரூபதோ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஜாதிபி து³க்கா²’’திஆதி³மாஹ. தத்ராயங் ஜாதி-ஸத்³தோ³ அனேகத்தோ². ததா² ஹேஸ ‘‘ஏகம்பி ஜாதிங் த்³வேபி ஜாதியோ’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.31; ம॰ நி॰ 1.148) எத்த² ப⁴வே ஆக³தோ. ‘‘அத்தி², விஸாகே², நிக³ண்டா² நாம ஸமணஜாதீ’’தி (அ॰ நி॰ 3.71) எத்த² நிகாயே. ‘‘ஜாதி த்³வீஹி க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா’’தி (தா⁴து॰ 71) எத்த² ஸங்க²தலக்க²ணே. ‘‘யங் மாதுகுச்சி²ஸ்மிங் பட²மங் சித்தங் உப்பன்னங் பட²மங் விஞ்ஞாணங் பாதுபூ⁴தங், தது³பாதா³ய ஸாவஸ்ஸ ஜாதீ’’தி (மஹாவ॰ 124) எத்த² படிஸந்தி⁴யங். ‘‘ஸம்பதிஜாதோ, ஆனந்த³, போ³தி⁴ஸத்தோ’’தி (தீ³॰ நி॰ 2.31; ம॰ நி॰ 3.207) எத்த² பஸூதியங். ‘‘அக்கி²த்தோ அனுபகுட்டோ² ஜாதிவாதே³னா’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.303) எத்த² குலே. ஸ்வாயமித⁴ க³ப்³ப⁴ஸெய்யகானங் படிஸந்தி⁴தோ பட்டா²ய யாவ மாதுகுச்சி²ம்ஹா நிக்க²மனங், தாவ பவத்தேஸு க²ந்தே⁴ஸு, இதரேஸங் படிஸந்தி⁴க்க²ணெஸ்வேவாதி த³ட்ட²ப்³போ³. அயம்பி ச பரியாயகதா²வ, நிப்பரியாயதோ பன தத்த² தத்த² நிப்³ப³த்தமானானங் ஸத்தானங் யே க²ந்தா⁴ பாதுப⁴வந்தி, தேஸங் பட²மபாதுபா⁴வோ ஜாதி நாம.
Idāni taṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ sarūpato dassetuṃ ‘‘jātipi dukkhā’’tiādimāha. Tatrāyaṃ jāti-saddo anekattho. Tathā hesa ‘‘ekampi jātiṃ dvepi jātiyo’’ti (dī. ni. 1.31; ma. ni. 1.148) ettha bhave āgato. ‘‘Atthi, visākhe, nigaṇṭhā nāma samaṇajātī’’ti (a. ni. 3.71) ettha nikāye. ‘‘Jāti dvīhi khandhehi saṅgahitā’’ti (dhātu. 71) ettha saṅkhatalakkhaṇe. ‘‘Yaṃ mātukucchismiṃ paṭhamaṃ cittaṃ uppannaṃ paṭhamaṃ viññāṇaṃ pātubhūtaṃ, tadupādāya sāvassa jātī’’ti (mahāva. 124) ettha paṭisandhiyaṃ. ‘‘Sampatijāto, ānanda, bodhisatto’’ti (dī. ni. 2.31; ma. ni. 3.207) ettha pasūtiyaṃ. ‘‘Akkhitto anupakuṭṭho jātivādenā’’ti (dī. ni. 1.303) ettha kule. Svāyamidha gabbhaseyyakānaṃ paṭisandhito paṭṭhāya yāva mātukucchimhā nikkhamanaṃ, tāva pavattesu khandhesu, itaresaṃ paṭisandhikkhaṇesvevāti daṭṭhabbo. Ayampi ca pariyāyakathāva, nippariyāyato pana tattha tattha nibbattamānānaṃ sattānaṃ ye khandhā pātubhavanti, tesaṃ paṭhamapātubhāvo jāti nāma.
கஸ்மா பனேஸா து³க்கா²தி சே? அனேகேஸங் து³க்கா²னங் வத்து²பா⁴வதோ. அனேகானி ஹி து³க்கா²னி. ஸெய்யதி²த³ங் – து³க்க²து³க்க²ங் விபரிணாமது³க்க²ங் ஸங்கா²ரது³க்க²ங் படிச்ச²ன்னது³க்க²ங் அப்படிச்ச²ன்னது³க்க²ங் பரியாயது³க்க²ங் நிப்பரியாயது³க்க²ந்தி. தத்த² காயிகசேதஸிகா து³க்கா² வேத³னா ஸபா⁴வதோ ச நாமதோ ச து³க்க²த்தா து³க்க²து³க்க²ந்தி வுச்சதி. ஸுகா² வேத³னா விபரிணாமது³க்கு²ப்பத்திஹேதுதோ விபரிணாமது³க்க²ங். உபெக்கா² வேத³னா சேவ ஸேஸா ச தேபூ⁴மகா ஸங்கா²ரா உத³யப்³ப³யபீளிதத்தா ஸங்கா²ரது³க்க²ங். கண்ணஸூலத³ந்தஸூலராக³ஜபரிளாஹதோ³ஸஜபரிளாஹாதி³காயிகசேதஸிகா ஆபா³தா⁴ புச்சி²த்வா ஜானிதப்³ப³தோ உபக்கமஸ்ஸ ச அபாகடபா⁴வதோ படிச்ச²ன்னது³க்க²ங். த்³வத்திங்ஸகம்மகாரணாதி³ஸமுட்டா²னோ ஆபா³தோ⁴ அபுச்சி²த்வாவ ஜானிதப்³ப³தோ உபக்கமஸ்ஸ ச பாகடபா⁴வதோ அப்படிச்ச²ன்னது³க்க²ங். ட²பெத்வா து³க்க²து³க்க²ங் ஸேஸது³க்க²ங் ஸச்சவிப⁴ங்கே³ ஆக³தங் ஜாதிஆதி³ ஸப்³ப³ம்பி தஸ்ஸ தஸ்ஸ து³க்க²ஸ்ஸ வத்து²பா⁴வதோ பரியாயது³க்க²ங். து³க்க²து³க்க²ங் பன நிப்பரியாயது³க்க²ந்தி வுச்சதி. தத்ராயங் ஜாதி யங் தங் பா³லபண்டி³தஸுத்தாதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 3.246 ஆத³யோ) ப⁴க³வதாபி உபமாவஸேன பகாஸிதங் ஆபாயிகங் து³க்க²ங், யஞ்ச ஸுக³தியம்பி மனுஸ்ஸலோகே க³ப்³போ⁴க்கந்திமூலகாதி³பே⁴த³ங் து³க்க²ங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்ஸ வத்து²பா⁴வதோ து³க்கா². தேனாஹு போராணா –
Kasmā panesā dukkhāti ce? Anekesaṃ dukkhānaṃ vatthubhāvato. Anekāni hi dukkhāni. Seyyathidaṃ – dukkhadukkhaṃ vipariṇāmadukkhaṃ saṅkhāradukkhaṃ paṭicchannadukkhaṃ appaṭicchannadukkhaṃ pariyāyadukkhaṃ nippariyāyadukkhanti. Tattha kāyikacetasikā dukkhā vedanā sabhāvato ca nāmato ca dukkhattā dukkhadukkhanti vuccati. Sukhā vedanā vipariṇāmadukkhuppattihetuto vipariṇāmadukkhaṃ. Upekkhā vedanā ceva sesā ca tebhūmakā saṅkhārā udayabbayapīḷitattā saṅkhāradukkhaṃ. Kaṇṇasūladantasūlarāgajapariḷāhadosajapariḷāhādikāyikacetasikā ābādhā pucchitvā jānitabbato upakkamassa ca apākaṭabhāvato paṭicchannadukkhaṃ. Dvattiṃsakammakāraṇādisamuṭṭhāno ābādho apucchitvāva jānitabbato upakkamassa ca pākaṭabhāvato appaṭicchannadukkhaṃ. Ṭhapetvā dukkhadukkhaṃ sesadukkhaṃ saccavibhaṅge āgataṃ jātiādi sabbampi tassa tassa dukkhassa vatthubhāvato pariyāyadukkhaṃ. Dukkhadukkhaṃ pana nippariyāyadukkhanti vuccati. Tatrāyaṃ jāti yaṃ taṃ bālapaṇḍitasuttādīsu (ma. ni. 3.246 ādayo) bhagavatāpi upamāvasena pakāsitaṃ āpāyikaṃ dukkhaṃ, yañca sugatiyampi manussaloke gabbhokkantimūlakādibhedaṃ dukkhaṃ uppajjati, tassa vatthubhāvato dukkhā. Tenāhu porāṇā –
‘‘ஜாயேத² நோ சே நரகேஸு ஸத்தோ;
‘‘Jāyetha no ce narakesu satto;
தத்த²க்³கி³தா³ஹாதி³கமப்பஸய்ஹங்;
Tatthaggidāhādikamappasayhaṃ;
லபே⁴த² து³க்க²ங் ந குஹிங் பதிட்ட²ங்;
Labhetha dukkhaṃ na kuhiṃ patiṭṭhaṃ;
இச்சாஹ து³க்கா²தி முனீத⁴ ஜாதிங்.
Iccāha dukkhāti munīdha jātiṃ.
‘‘து³க்க²ங் திரச்சே²ஸு கஸாபதோத³-
‘‘Dukkhaṃ tiracchesu kasāpatoda-
த³ண்டா³பி⁴கா⁴தாதி³ப⁴வங் அனேகங்;
Daṇḍābhighātādibhavaṃ anekaṃ;
யங் தங் கத²ங் தத்த² ப⁴வெய்ய ஜாதிங்;
Yaṃ taṃ kathaṃ tattha bhaveyya jātiṃ;
வினா தஹிங் ஜாதி ததோபி து³க்கா².
Vinā tahiṃ jāti tatopi dukkhā.
‘‘பேதேஸு து³க்க²ங் பன கு²ப்பிபாஸா-
‘‘Petesu dukkhaṃ pana khuppipāsā-
வாதாதபாதி³ப்பப⁴வங் விசித்தங்;
Vātātapādippabhavaṃ vicittaṃ;
யஸ்மா அஜாதஸ்ஸ ந தத்த² அத்தி²;
Yasmā ajātassa na tattha atthi;
தஸ்மாபி து³க்க²ங் முனி ஜாதிமாஹ.
Tasmāpi dukkhaṃ muni jātimāha.
‘‘திப்³ப³ந்த⁴காரே ச அஸய்ஹ ஸீதே;
‘‘Tibbandhakāre ca asayha sīte;
லோகந்தரே யங் அஸுரேஸு து³க்க²ங்;
Lokantare yaṃ asuresu dukkhaṃ;
ந தங் ப⁴வே தத்த² ந சஸ்ஸ ஜாதி;
Na taṃ bhave tattha na cassa jāti;
யதோ அயங் ஜாதி ததோபி து³க்கா².
Yato ayaṃ jāti tatopi dukkhā.
‘‘யஞ்சாபி கூ³த²னரகே விய மாது க³ப்³பே⁴;
‘‘Yañcāpi gūthanarake viya mātu gabbhe;
ஸத்தோ வஸங் சிரமதோ ப³ஹி நிக்க²மஞ்ச;
Satto vasaṃ ciramato bahi nikkhamañca;
பப்போதி து³க்க²மதிகோ⁴ரமித³ம்பி நத்தி²;
Pappoti dukkhamatighoramidampi natthi;
ஜாதிங் வினா இதிபி ஜாதி அயஞ்ஹி து³க்கா².
Jātiṃ vinā itipi jāti ayañhi dukkhā.
‘‘கிங் பா⁴ஸிதேன ப³ஹுனா நனு யங் குஹிஞ்சி;
‘‘Kiṃ bhāsitena bahunā nanu yaṃ kuhiñci;
அத்தீ²த⁴ கிஞ்சித³பி து³க்க²மித³ங் கதா³சி;
Atthīdha kiñcidapi dukkhamidaṃ kadāci;
நேவத்தி² ஜாதிவிரஹேன யதோ மஹேஸி;
Nevatthi jātivirahena yato mahesi;
து³க்கா²தி ஸப்³ப³பட²மங் இமமாஹ ஜாதி’’ந்தி. (விஸுத்³தி⁴॰ 2.541; விப⁴॰ அட்ட²॰ 191; மஹானி॰ அட்ட²॰ 5; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 1.1.32-33);
Dukkhāti sabbapaṭhamaṃ imamāha jāti’’nti. (visuddhi. 2.541; vibha. aṭṭha. 191; mahāni. aṭṭha. 5; paṭi. ma. aṭṭha. 1.1.32-33);
ஜராபி து³க்கா²தி எத்த² பன து³விதா⁴ ஜரா ஸங்க²தலக்க²ணஞ்ச க²ண்டி³ச்சாதி³ஸம்மதோ ஸந்ததியங் ஏகப⁴வபரியாபன்னக்க²ந்த⁴புராணபா⁴வோ ச, ஸா இத⁴ அதி⁴ப்பேதா. ஸா பனேஸா ஜரா ஸங்கா²ரது³க்க²பா⁴வதோ சேவ து³க்க²வத்து²தோ ச து³க்கா². யஞ்ஹி அங்க³பச்சங்க³ஸிதி²லபா⁴வஇந்த்³ரியவிகாரவிரூபதாயொப்³ப³னவினாஸவீரியாவிஸாத³ஸதிமதிவிப்பவாஸபரபரிப⁴வாதி³அனேகபச்சயங் காயிகசேதஸிகங் து³க்க²முப்பஜ்ஜதி, ஜரா தஸ்ஸ வத்து². தேனாஹு போராணா –
Jarāpidukkhāti ettha pana duvidhā jarā saṅkhatalakkhaṇañca khaṇḍiccādisammato santatiyaṃ ekabhavapariyāpannakkhandhapurāṇabhāvo ca, sā idha adhippetā. Sā panesā jarā saṅkhāradukkhabhāvato ceva dukkhavatthuto ca dukkhā. Yañhi aṅgapaccaṅgasithilabhāvaindriyavikāravirūpatāyobbanavināsavīriyāvisādasatimativippavāsaparaparibhavādianekapaccayaṃ kāyikacetasikaṃ dukkhamuppajjati, jarā tassa vatthu. Tenāhu porāṇā –
‘‘அங்கா³னங் ஸிதி²லீபா⁴வா, இந்த்³ரியானங் விகாரதோ;
‘‘Aṅgānaṃ sithilībhāvā, indriyānaṃ vikārato;
யொப்³ப³னஸ்ஸ வினாஸேன, ப³லஸ்ஸ உபகா⁴ததோ.
Yobbanassa vināsena, balassa upaghātato.
‘‘விப்பவாஸா ஸதாதீ³னங், புத்ததா³ரேஹி அத்தனோ;
‘‘Vippavāsā satādīnaṃ, puttadārehi attano;
அப்பஸாத³னீயதோ சேவ, பி⁴ய்யோ பா³லத்தபத்தியா.
Appasādanīyato ceva, bhiyyo bālattapattiyā.
‘‘பப்போதி து³க்க²ங் யங் மச்சோ, காயிகங் மானஸங் ததா²;
‘‘Pappoti dukkhaṃ yaṃ macco, kāyikaṃ mānasaṃ tathā;
ஸப்³ப³மேதங் ஜராஹேது, யஸ்மா தஸ்மா ஜரா து³கா²’’தி. (விஸுத்³தி⁴॰ 2.542; விப⁴॰ அட்ட²॰ 192; மஹானி॰ அட்ட²॰ 5; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 1.1.32-33);
Sabbametaṃ jarāhetu, yasmā tasmā jarā dukhā’’ti. (visuddhi. 2.542; vibha. aṭṭha. 192; mahāni. aṭṭha. 5; paṭi. ma. aṭṭha. 1.1.32-33);
ப்³யாதி⁴பி து³க்கோ²தி இத³ங் பத³ங் விப⁴ங்கே³ து³க்க²ஸச்சனித்³தே³ஸபாளியங் ந ஆக³தங், தேனேவ விஸுத்³தி⁴மக்³கே³பி து³க்க²ஸச்சனித்³தே³ஸே தங் ந உத்³த⁴டங், த⁴ம்மசக்கபவத்தனஸுத்தந்தபாளியங்யேவ பன உபலப்³ப⁴தி, தஸ்மா தத்தே²விமஸ்ஸ வசனே அஞ்ஞத்த² ச அவசனே காரணங் வீமங்ஸிதப்³ப³ங்.
Byādhipi dukkhoti idaṃ padaṃ vibhaṅge dukkhasaccaniddesapāḷiyaṃ na āgataṃ, teneva visuddhimaggepi dukkhasaccaniddese taṃ na uddhaṭaṃ, dhammacakkapavattanasuttantapāḷiyaṃyeva pana upalabbhati, tasmā tatthevimassa vacane aññattha ca avacane kāraṇaṃ vīmaṃsitabbaṃ.
மரணம்பி து³க்க²ந்தி எத்தா²பி து³வித⁴ங் மரணங் ஸங்க²தலக்க²ணஞ்ச. யங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் ‘‘ஜராமரணங் த்³வீஹி க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹித’’ந்தி (தா⁴து॰ 71). ஏகப⁴வபரியாபன்னஜீவிதிந்த்³ரியப்பப³ந்த⁴விச்சே²தோ³ ச. யங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் ‘‘நிச்சங் மரணதோ ப⁴ய’’ந்தி (ஸு॰ நி॰ 581; ஜா॰ 1.11.88), தங் இத⁴ அதி⁴ப்பேதங். ஜாதிபச்சயமரணங் உபக்கமமரணங் ஸரஸமரணங் ஆயுக்க²யமரணங் புஞ்ஞக்க²யமரணந்திபி தஸ்ஸேவ நாமங். தயித³ங் து³க்க²ஸ்ஸ வத்து²பா⁴வதோ து³க்க²ந்தி வேதி³தப்³ப³ங். தேனாஹு போராணா –
Maraṇampi dukkhanti etthāpi duvidhaṃ maraṇaṃ saṅkhatalakkhaṇañca. Yaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘jarāmaraṇaṃ dvīhi khandhehi saṅgahita’’nti (dhātu. 71). Ekabhavapariyāpannajīvitindriyappabandhavicchedo ca. Yaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘niccaṃ maraṇato bhaya’’nti (su. ni. 581; jā. 1.11.88), taṃ idha adhippetaṃ. Jātipaccayamaraṇaṃ upakkamamaraṇaṃ sarasamaraṇaṃ āyukkhayamaraṇaṃ puññakkhayamaraṇantipi tasseva nāmaṃ. Tayidaṃ dukkhassa vatthubhāvato dukkhanti veditabbaṃ. Tenāhu porāṇā –
‘‘பாபஸ்ஸ பாபகம்மாதி³-நிமித்தமனுபஸ்ஸதோ;
‘‘Pāpassa pāpakammādi-nimittamanupassato;
ப⁴த்³த³ஸ்ஸாபஸஹந்தஸ்ஸ, வியோக³ங் பியவத்து²கங்;
Bhaddassāpasahantassa, viyogaṃ piyavatthukaṃ;
மீயமானஸ்ஸ யங் து³க்க²ங், மானஸங் அவிஸேஸதோ.
Mīyamānassa yaṃ dukkhaṃ, mānasaṃ avisesato.
‘‘ஸப்³பே³ஸஞ்சாபி யங் ஸந்தி⁴-ப³ந்த⁴னச்சே²த³னாதி³கங்;
‘‘Sabbesañcāpi yaṃ sandhi-bandhanacchedanādikaṃ;
விதுஜ்ஜமானமம்மானங், ஹோதி து³க்க²ங் ஸரீரஜங்.
Vitujjamānamammānaṃ, hoti dukkhaṃ sarīrajaṃ.
‘‘அஸய்ஹமப்படிகாரங், து³க்க²ஸ்ஸேதஸ்ஸித³ங் யதோ;
‘‘Asayhamappaṭikāraṃ, dukkhassetassidaṃ yato;
மரணங் வத்து² தேனேதங், து³க்க²மிச்சேவ பா⁴ஸித’’ந்தி. (விஸுத்³தி⁴॰ 2.543; விப⁴॰ அட்ட²॰ 193; மஹானி॰ அட்ட²॰ 5; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 1.1.32-33);
Maraṇaṃ vatthu tenetaṃ, dukkhamicceva bhāsita’’nti. (visuddhi. 2.543; vibha. aṭṭha. 193; mahāni. aṭṭha. 5; paṭi. ma. aṭṭha. 1.1.32-33);
இமஸ்மிஞ்ச டா²னே ‘‘ஸோகபரிதே³வது³க்க²தோ³மனஸ்ஸுபாயாஸாபி து³க்கா²’’தி விப⁴ங்கே³ து³க்க²ஸச்சனித்³தே³ஸே ஆக³தங், இத⁴ பன தங் நத்தி², தத்தா²பி காரணங் பரியேஸிதப்³ப³ங்.
Imasmiñca ṭhāne ‘‘sokaparidevadukkhadomanassupāyāsāpi dukkhā’’ti vibhaṅge dukkhasaccaniddese āgataṃ, idha pana taṃ natthi, tatthāpi kāraṇaṃ pariyesitabbaṃ.
அப்பியேஹி ஸம்பயோகோ³ து³க்கோ²தி எத்த² அப்பியஸம்பயோகோ³ நாம அமனாபேஹி ஸத்தஸங்கா²ரேஹி ஸமோதா⁴னங். ஸோபி து³க்க²வத்து²தோ து³க்கோ². தேனாஹு போராணா –
Appiyehi sampayogo dukkhoti ettha appiyasampayogo nāma amanāpehi sattasaṅkhārehi samodhānaṃ. Sopi dukkhavatthuto dukkho. Tenāhu porāṇā –
‘‘தி³ஸ்வாவ அப்பியே து³க்க²ங், பட²மங் ஹோதி சேதஸி;
‘‘Disvāva appiye dukkhaṃ, paṭhamaṃ hoti cetasi;
தது³பக்கமஸம்பூ⁴த-மத² காயே யதோ இத⁴.
Tadupakkamasambhūta-matha kāye yato idha.
‘‘ததோ து³க்க²த்³வயஸ்ஸாபி, வத்து²தோ ஸோ மஹேஸினா;
‘‘Tato dukkhadvayassāpi, vatthuto so mahesinā;
து³க்கோ² வுத்தோதி விஞ்ஞெய்யோ, அப்பியேஹி ஸமாக³மோ’’தி.
Dukkho vuttoti viññeyyo, appiyehi samāgamo’’ti.
பியேஹி விப்பயோகோ³ து³க்கோ²தி எத்த² பன பியவிப்பயோகோ³ நாம மனாபேஹி ஸத்தஸங்கா²ரேஹி வினாபா⁴வோ. ஸோபி ஸோகது³க்க²ஸ்ஸ வத்து²தோ து³க்கோ². தேனாஹு போராணா –
Piyehi vippayogo dukkhoti ettha pana piyavippayogo nāma manāpehi sattasaṅkhārehi vinābhāvo. Sopi sokadukkhassa vatthuto dukkho. Tenāhu porāṇā –
‘‘ஞாதித⁴னாதி³வியோகா³;
‘‘Ñātidhanādiviyogā;
ஸோகஸரஸமப்பிதா விதுஜ்ஜந்தி;
Sokasarasamappitā vitujjanti;
பா³லா யதோ ததோயங்;
Bālā yato tatoyaṃ;
து³க்கோ²தி மதோ பியவிப்பயோகோ³’’தி.
Dukkhoti mato piyavippayogo’’ti.
யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தீதி எத்த² ‘‘அஹோ வத மயங் ந ஜாதித⁴ம்மா அஸ்ஸாமா’’திஆதீ³ஸு அலப்³ப⁴னெய்யவத்தூ²ஸு இச்சா²வ ‘‘யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தி, தம்பி து³க்க²’’ந்தி வுத்தா, ஸாபி து³க்க²வத்து²தோ து³க்கா². தேனாஹு போராணா –
Yampicchaṃ na labhatīti ettha ‘‘aho vata mayaṃ na jātidhammā assāmā’’tiādīsu alabbhaneyyavatthūsu icchāva ‘‘yampicchaṃ na labhati, tampi dukkha’’nti vuttā, sāpi dukkhavatthuto dukkhā. Tenāhu porāṇā –
‘‘தங் தங் பத்த²யமானானங், தஸ்ஸ தஸ்ஸ அலாப⁴தோ;
‘‘Taṃ taṃ patthayamānānaṃ, tassa tassa alābhato;
யங் விகா⁴தமயங் து³க்க²ங், ஸத்தானங் இத⁴ ஜாயதி.
Yaṃ vighātamayaṃ dukkhaṃ, sattānaṃ idha jāyati.
‘‘அலப்³ப⁴னெய்யவத்தூ²னங், பத்த²னா தஸ்ஸ காரணங்;
‘‘Alabbhaneyyavatthūnaṃ, patthanā tassa kāraṇaṃ;
யஸ்மா தஸ்மா ஜினோ து³க்க²ங், இச்சி²தாலாப⁴மப்³ரவீ’’தி.
Yasmā tasmā jino dukkhaṃ, icchitālābhamabravī’’ti.
ஸங்கி²த்தேன பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴ து³க்கா²தி எத்த² பன யஸ்மா இந்த⁴னமிவ பாவகோ, லக்க²மிவ பஹரணானி, கோ³ரூபங் விய ட³ங்ஸமகஸாத³யோ, கெ²த்தமிவ லாயகா, கா³மங் விய கா³மகா⁴தகா, உபாதா³னக்க²ந்த⁴பஞ்சகமேவ ஜாதிஆத³யோ நானப்பகாரேஹி விபா³தெ⁴ந்தா திணலதாதீ³னி விய பூ⁴மியங், புப்ப²ப²லபல்லவானி விய ருக்கே²ஸு உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸுயேவ நிப்³ப³த்தந்தி, உபாதா³னக்க²ந்தா⁴னஞ்ச ஆதி³து³க்க²ங் ஜாதி, மஜ்ஜே²து³க்க²ங் ஜரா, பரியோஸானது³க்க²ங் மரணங், மனோரத²விகா⁴தப்பத்தானஞ்ச இச்சா²விகா⁴தது³க்க²ங் இச்சி²தாலாபோ⁴தி ஏவங் நானப்பகாரதோ உபபரிக்கி²யமானா உபாதா³னக்க²ந்தா⁴வ து³க்கா²தி யதே³தங் ஏகமேகங் த³ஸ்ஸெத்வா வுச்சமானங் அனேகேஹிபி கப்பேஹி ந ஸக்கா அனவஸேஸதோ வத்துங், தஸ்மா தங் ஸப்³ப³ம்பி து³க்க²ங் ஏகஜலபி³ந்து³ம்ஹி ஸகலஸமுத்³த³ஜலரஸங் விய யேஸு கேஸுசி பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு ஸங்கி²பித்வா த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸங்கி²த்தேன பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴ து³க்கா²’’தி ப⁴க³வா அவோச. தேனாஹு போராணா –
Saṃkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhāti ettha pana yasmā indhanamiva pāvako, lakkhamiva paharaṇāni, gorūpaṃ viya ḍaṃsamakasādayo, khettamiva lāyakā, gāmaṃ viya gāmaghātakā, upādānakkhandhapañcakameva jātiādayo nānappakārehi vibādhentā tiṇalatādīni viya bhūmiyaṃ, pupphaphalapallavāni viya rukkhesu upādānakkhandhesuyeva nibbattanti, upādānakkhandhānañca ādidukkhaṃ jāti, majjhedukkhaṃ jarā, pariyosānadukkhaṃ maraṇaṃ, manorathavighātappattānañca icchāvighātadukkhaṃ icchitālābhoti evaṃ nānappakārato upaparikkhiyamānā upādānakkhandhāva dukkhāti yadetaṃ ekamekaṃ dassetvā vuccamānaṃ anekehipi kappehi na sakkā anavasesato vattuṃ, tasmā taṃ sabbampi dukkhaṃ ekajalabindumhi sakalasamuddajalarasaṃ viya yesu kesuci pañcupādānakkhandhesu saṅkhipitvā dassetuṃ ‘‘saṃkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā’’ti bhagavā avoca. Tenāhu porāṇā –
‘‘ஜாதிப்பபு⁴திகங் து³க்க²ங், யங் வுத்தமித⁴ தாதி³னா;
‘‘Jātippabhutikaṃ dukkhaṃ, yaṃ vuttamidha tādinā;
அவுத்தங் யஞ்ச தங் ஸப்³ப³ங், வினா ஏதே ந விஜ்ஜதி.
Avuttaṃ yañca taṃ sabbaṃ, vinā ete na vijjati.
‘‘யஸ்மா தஸ்மா உபாதா³ன-க்க²ந்தா⁴ ஸங்கே²பதோ இமே;
‘‘Yasmā tasmā upādāna-kkhandhā saṅkhepato ime;
து³க்கா²தி வுத்தா து³க்க²ந்த-தே³ஸகேன மஹேஸினா’’தி.
Dukkhāti vuttā dukkhanta-desakena mahesinā’’ti.
ஏவங் ஸரூபதோ து³க்க²ஸச்சங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ஸமுத³யஸச்சங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘இத³ங் கோ² பன, பி⁴க்க²வே, து³க்க²ஸமுத³ய’’ந்திஆதி³மாஹ. தத்த² ஸங்-இதி அயங் ஸத்³தோ³ ‘‘ஸமாக³மோ ஸமேத’’ந்திஆதீ³ஸு ஸங்யோக³ங் தீ³பேதி, உ-இதி அயங் ‘‘உப்பன்னங் உதி³த’’ந்திஆதீ³ஸு உப்பத்திங். அய-ஸத்³தோ³ பன காரணங் தீ³பேதி. இத³ஞ்சாபி து³தியஸச்சங் அவஸேஸபச்சயஸமாயோகே³ ஸதி து³க்க²ஸ்ஸுப்பத்திகாரணந்தி து³க்க²ஸ்ஸ ஸங்யோகே³ உப்பத்திகாரணத்தா ‘‘து³க்க²ஸமுத³ய’’ந்தி வுச்சதி. யாயங் தண்ஹாதி யா அயங் தண்ஹா. போனொப்³ப⁴விகாதி புனப்³ப⁴வகரணங் புனப்³ப⁴வோ உத்தரபத³லோபேன, புனப்³ப⁴வோ ஸீலமேதிஸ்ஸாதி போனொப்³ப⁴விகா. நந்தீ³ராகே³ன ஸஹக³தாதி நந்தீ³ராக³ஸஹக³தா. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி ‘‘நந்த³னதோ ரஜ்ஜனதோ ச நந்தீ³ராக³பா⁴வங் ஸப்³பா³ஸு அவத்தா²ஸு அப்பச்சக்கா²ய வுத்தியா நந்தீ³ராக³ஸஹக³தா’’தி. தத்ரதத்ராபி⁴னந்தி³னீதி யத்ர யத்ர அத்தபா⁴வோ நிப்³ப³த்ததி, தத்ரதத்ராபி⁴னந்தி³னீ.
Evaṃ sarūpato dukkhasaccaṃ dassetvā idāni samudayasaccaṃ dassetuṃ ‘‘idaṃ kho pana, bhikkhave, dukkhasamudaya’’ntiādimāha. Tattha saṃ-iti ayaṃ saddo ‘‘samāgamo sameta’’ntiādīsu saṃyogaṃ dīpeti, u-iti ayaṃ ‘‘uppannaṃ udita’’ntiādīsu uppattiṃ. Aya-saddo pana kāraṇaṃ dīpeti. Idañcāpi dutiyasaccaṃ avasesapaccayasamāyoge sati dukkhassuppattikāraṇanti dukkhassa saṃyoge uppattikāraṇattā ‘‘dukkhasamudaya’’nti vuccati. Yāyaṃ taṇhāti yā ayaṃ taṇhā. Ponobbhavikāti punabbhavakaraṇaṃ punabbhavo uttarapadalopena, punabbhavo sīlametissāti ponobbhavikā. Nandīrāgena sahagatāti nandīrāgasahagatā. Idaṃ vuttaṃ hoti ‘‘nandanato rajjanato ca nandīrāgabhāvaṃ sabbāsu avatthāsu appaccakkhāya vuttiyā nandīrāgasahagatā’’ti. Tatratatrābhinandinīti yatra yatra attabhāvo nibbattati, tatratatrābhinandinī.
ஸெய்யதி²த³ந்தி நிபாதோ, தஸ்ஸ ஸா கதமாதி சேதி அயமத்தோ². ரூபதண்ஹாதி³பே⁴தே³ன ச²ப்³பி³தா⁴யேவ தண்ஹா பவத்திஆகாரபே⁴த³தோ காமதண்ஹாதி³வஸேன திவிதா⁴ வுத்தா. ரூபதண்ஹாயேவ ஹி யதா³ சக்கு²ஸ்ஸ ஆபாத²மாக³தங் ரூபாரம்மணங் காமஸ்ஸாத³வஸேன அஸ்ஸாத³யமானா பவத்ததி, ததா³ காமதண்ஹா நாம ஹோதி. யதா³ ததே³வாரம்மணங் து⁴வங் ஸஸ்ஸதந்தி பவத்தாய ஸஸ்ஸததி³ட்டி²யா ஸத்³தி⁴ங் பவத்ததி, ததா³ ப⁴வதண்ஹா நாம ஹோதி. ஸஸ்ஸததி³ட்டி²ஸஹக³தோ ஹி ராகோ³ ‘‘ப⁴வதண்ஹா’’தி வுச்சதி. யதா³ பன ததே³வாரம்மணங் உச்சி²ஜ்ஜதி வினஸ்ஸதீதி பவத்தாய உச்சே²த³தி³ட்டி²யா ஸத்³தி⁴ங் பவத்ததி, ததா³ விப⁴வதண்ஹா நாம ஹோதி. உச்சே²த³தி³ட்டி²ஸஹக³தோ ஹி ராகோ³ ‘‘விப⁴வதண்ஹா’’தி வுச்சதி. ஏஸ நயோ ஸத்³த³தண்ஹாதீ³ஸுபி.
Seyyathidanti nipāto, tassa sā katamāti ceti ayamattho. Rūpataṇhādibhedena chabbidhāyeva taṇhā pavattiākārabhedato kāmataṇhādivasena tividhā vuttā. Rūpataṇhāyeva hi yadā cakkhussa āpāthamāgataṃ rūpārammaṇaṃ kāmassādavasena assādayamānā pavattati, tadā kāmataṇhā nāma hoti. Yadā tadevārammaṇaṃ dhuvaṃ sassatanti pavattāya sassatadiṭṭhiyā saddhiṃ pavattati, tadā bhavataṇhā nāma hoti. Sassatadiṭṭhisahagato hi rāgo ‘‘bhavataṇhā’’ti vuccati. Yadā pana tadevārammaṇaṃ ucchijjati vinassatīti pavattāya ucchedadiṭṭhiyā saddhiṃ pavattati, tadā vibhavataṇhā nāma hoti. Ucchedadiṭṭhisahagato hi rāgo ‘‘vibhavataṇhā’’ti vuccati. Esa nayo saddataṇhādīsupi.
கஸ்மா பனெத்த² தண்ஹாவ ஸமுத³யஸச்சங் வுத்தாதி? விஸேஸஹேதுபா⁴வதோ. அவிஜ்ஜா ஹி ப⁴வேஸு ஆதீ³னவங் படிச்சா²தெ³ந்தீ தி³ட்டி²ஆதி³உபாதா³னஞ்ச தத்த² தத்த² அபி⁴னிவிஸமானங் தண்ஹங் அபி⁴வட்³டே⁴தி, தோ³ஸாத³யோபி கம்மஸ்ஸ காரணங் ஹொந்தி, தண்ஹா பன தங்தங்ப⁴வயோனிக³திவிஞ்ஞாணட்டி²திஸத்தாஆவாஸஸத்தனிகாயகுலபோ⁴கி³ஸ்ஸரியாதி³விசித்ததங் அபி⁴பத்தெ²ந்தீ கம்மவிசித்ததாய உபனிஸ்ஸயதங் கம்மஸ்ஸ ச ஸஹாயபா⁴வங் உபக³ச்ச²ந்தீ ப⁴வாதி³விசித்ததங் நியமேதி, தஸ்மா து³க்க²ஸ்ஸ விஸேஸஹேதுபா⁴வதோ அஞ்ஞேஸுபி அவிஜ்ஜாஉபாதா³னகம்மாதீ³ஸு ஸுத்தே அபி⁴த⁴ம்மே ச அவஸேஸகிலேஸாகுஸலமூலாதீ³ஸு வுத்தேஸு து³க்க²ஹேதூஸு விஜ்ஜமானேஸு தண்ஹாவ ‘‘ஸமுத³யஸச்ச’’ந்தி வுத்தாதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Kasmā panettha taṇhāva samudayasaccaṃ vuttāti? Visesahetubhāvato. Avijjā hi bhavesu ādīnavaṃ paṭicchādentī diṭṭhiādiupādānañca tattha tattha abhinivisamānaṃ taṇhaṃ abhivaḍḍheti, dosādayopi kammassa kāraṇaṃ honti, taṇhā pana taṃtaṃbhavayonigativiññāṇaṭṭhitisattāāvāsasattanikāyakulabhogissariyādivicittataṃ abhipatthentī kammavicittatāya upanissayataṃ kammassa ca sahāyabhāvaṃ upagacchantī bhavādivicittataṃ niyameti, tasmā dukkhassa visesahetubhāvato aññesupi avijjāupādānakammādīsu sutte abhidhamme ca avasesakilesākusalamūlādīsu vuttesu dukkhahetūsu vijjamānesu taṇhāva ‘‘samudayasacca’’nti vuttāti veditabbaṃ.
இதா³னி து³க்க²னிரோத⁴ங் அரியஸச்சங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘இத³ங் கோ² பன, பி⁴க்க²வே, து³க்க²னிரோத⁴’’ந்திஆதி³மாஹ. தத்த² யஸ்மா நி-ஸத்³தோ³ அபா⁴வங், ரோத⁴-ஸத்³தோ³ ச சாரகங் தீ³பேதி, தஸ்மா அபா⁴வோ எத்த² ஸங்ஸாரசாரகஸங்கா²தஸ்ஸ து³க்க²ரோத⁴ஸ்ஸ ஸப்³ப³க³திஸுஞ்ஞத்தா, ஸமதி⁴க³தே வா தஸ்மிங் ஸங்ஸாரசாரகஸங்கா²தஸ்ஸ து³க்க²ரோத⁴ஸ்ஸ அபா⁴வோ ஹோதி தப்படிபக்க²த்தாதிபி ‘‘து³க்க²னிரோத⁴’’ந்தி வுச்சதி. து³க்க²ஸ்ஸ வா அனுப்பாத³னிரோத⁴பச்சயத்தா து³க்க²னிரோத⁴ங். து³க்க²னிரோத⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தேன செத்த² ‘‘யோ தஸ்ஸாயேவ தண்ஹாயா’’திஆதி³னா நயேன ஸமுத³யனிரோதோ⁴ வுத்தோ, ஸோ கஸ்மா வுத்தோதி சே? ஸமுத³யனிரோதே⁴ன து³க்க²னிரோதோ⁴. ப்³யாதி⁴னிமித்தவூபஸமேன ப்³யாதி⁴வூபஸமோ விய ஹி ஹேதுனிரோதே⁴ன ப²லனிரோதோ⁴, தஸ்மா ஸமுத³யனிரோதே⁴னேவ து³க்க²ங் நிருஜ்ஜ²தி, ந அஞ்ஞதா². தேனாஹ –
Idāni dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ dassetuṃ ‘‘idaṃ kho pana, bhikkhave, dukkhanirodha’’ntiādimāha. Tattha yasmā ni-saddo abhāvaṃ, rodha-saddo ca cārakaṃ dīpeti, tasmā abhāvo ettha saṃsāracārakasaṅkhātassa dukkharodhassa sabbagatisuññattā, samadhigate vā tasmiṃ saṃsāracārakasaṅkhātassa dukkharodhassa abhāvo hoti tappaṭipakkhattātipi ‘‘dukkhanirodha’’nti vuccati. Dukkhassa vā anuppādanirodhapaccayattā dukkhanirodhaṃ. Dukkhanirodhaṃ dassentena cettha ‘‘yo tassāyeva taṇhāyā’’tiādinā nayena samudayanirodho vutto, so kasmā vuttoti ce? Samudayanirodhena dukkhanirodho. Byādhinimittavūpasamena byādhivūpasamo viya hi hetunirodhena phalanirodho, tasmā samudayanirodheneva dukkhaṃ nirujjhati, na aññathā. Tenāha –
‘‘யதா²பி மூலே அனுபத்³த³வே த³ள்ஹே;
‘‘Yathāpi mūle anupaddave daḷhe;
சி²ன்னோபி ருக்கோ² புனரேவ ரூஹதி;
Chinnopi rukkho punareva rūhati;
ஏவம்பி தண்ஹானுஸயே அனூஹதே;
Evampi taṇhānusaye anūhate;
நிப்³ப³த்ததீ து³க்க²மித³ங் புனப்புன’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 338);
Nibbattatī dukkhamidaṃ punappuna’’nti. (dha. pa. 338);
இதி யஸ்மா ஸமுத³யனிரோதே⁴னேவ து³க்க²ங் நிருஜ்ஜ²தி, தஸ்மா ப⁴க³வா து³க்க²னிரோத⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஸமுத³யனிரோதே⁴ன தே³ஸேஸி. ஸீஹஸமானவுத்தினோ ஹி ததா²க³தா. தே து³க்க²ங் நிரோதெ⁴ந்தா து³க்க²னிரோத⁴ஞ்ச தே³ஸெந்தா ஹேதும்ஹி படிபஜ்ஜந்தி, ந ப²லே. யதா² ஹி ஸீஹோ யேனத்தனி ஸரோ கி²த்தோ, தத்தே²வ அத்தனோ ப³லங் த³ஸ்ஸேதி, ந ஸரே, ததா² பு³த்³தா⁴னங் காரணே படிபத்தி, ந ப²லே. தித்தி²யா பன ஸுவானவுத்தினோ. தே து³க்க²ங் நிரோதெ⁴ந்தா து³க்க²னிரோத⁴ஞ்ச தே³ஸெந்தா அத்தகிலமதா²னுயோக³தே³ஸனாதீ³ஹி ப²லே படிபஜ்ஜந்தி, ந ஹேதும்ஹி. யதா² ஹி ஸுனகா² கேனசி லெட்³டு³ப்பஹாரே தி³ன்னே பு⁴ஸ்ஸந்தா லெட்³டு³ங் கா²த³ந்தி, ந பஹாரதா³யகே உட்ட²ஹந்தி, ஏவங் அஞ்ஞதித்தி²யா து³க்க²ங் நிரோதே⁴துகாமா காயகே²த³மனுயுஜ்ஜந்தி, ந கிலேஸனிரோத⁴னங், ஏவங் தாவ து³க்க²னிரோத⁴ஸ்ஸ ஸமுத³யனிரோத⁴வஸேன தே³ஸனாய பயோஜனங் வேதி³தப்³ப³ங்.
Iti yasmā samudayanirodheneva dukkhaṃ nirujjhati, tasmā bhagavā dukkhanirodhaṃ dassento samudayanirodhena desesi. Sīhasamānavuttino hi tathāgatā. Te dukkhaṃ nirodhentā dukkhanirodhañca desentā hetumhi paṭipajjanti, na phale. Yathā hi sīho yenattani saro khitto, tattheva attano balaṃ dasseti, na sare, tathā buddhānaṃ kāraṇe paṭipatti, na phale. Titthiyā pana suvānavuttino. Te dukkhaṃ nirodhentā dukkhanirodhañca desentā attakilamathānuyogadesanādīhi phale paṭipajjanti, na hetumhi. Yathā hi sunakhā kenaci leḍḍuppahāre dinne bhussantā leḍḍuṃ khādanti, na pahāradāyake uṭṭhahanti, evaṃ aññatitthiyā dukkhaṃ nirodhetukāmā kāyakhedamanuyujjanti, na kilesanirodhanaṃ, evaṃ tāva dukkhanirodhassa samudayanirodhavasena desanāya payojanaṃ veditabbaṃ.
அயங் பனெத்த² அத்தோ². தஸ்ஸாயேவ தண்ஹாயாதி தஸ்ஸா ‘‘போனொப்³ப⁴விகா’’தி வத்வா காமதண்ஹாதி³வஸேன விப⁴த்ததண்ஹாய. விராகோ³ வுச்சதி மக்³கோ³. ‘‘விராகா³ விமுச்சதீ’’தி (ம॰ நி॰ 1.245; ஸங்॰ நி॰ 3.12, 59) ஹி வுத்தங். விராகே³ன நிரோதோ⁴ விராக³னிரோதோ⁴, அனுஸயஸமுக்³கா⁴ததோ அஸேஸோ விராக³னிரோதோ⁴ அஸேஸவிராக³னிரோதோ⁴. அத² வா விராகோ³தி பஹானங் வுச்சதி, தஸ்மா அனுஸயஸமுக்³கா⁴ததோ அஸேஸோ விராகோ³ அஸேஸோ நிரோதோ⁴தி ஏவம்பெத்த² யோஜனா த³ட்ட²ப்³பா³, அத்த²தோ பன ஸப்³பா³னேவ ஏதானி நிப்³பா³னஸ்ஸ வேவசனானி. பரமத்த²தோ ஹி து³க்க²னிரோதோ⁴ அரியஸச்சந்தி நிப்³பா³னங் வுச்சதி. யஸ்மா பன தங் ஆக³ம்ம தண்ஹா விரஜ்ஜதி சேவ நிருஜ்ஜ²தி ச, தஸ்மா ‘‘விராகோ³’’தி ச ‘‘நிரோதோ⁴’’தி ச வுச்சதி. யஸ்மா ச ததே³வ ஆக³ம்ம தஸ்ஸா சாகா³த³யோ ஹொந்தி, காமகு³ணாலயாதீ³ஸு செத்த² ஏகோபி ஆலயோ நத்தி², தஸ்மா சாகோ³ படினிஸ்ஸக்³கோ³ முத்தி அனாலயோதி வுச்சதி.
Ayaṃ panettha attho. Tassāyeva taṇhāyāti tassā ‘‘ponobbhavikā’’ti vatvā kāmataṇhādivasena vibhattataṇhāya. Virāgo vuccati maggo. ‘‘Virāgā vimuccatī’’ti (ma. ni. 1.245; saṃ. ni. 3.12, 59) hi vuttaṃ. Virāgena nirodho virāganirodho, anusayasamugghātato aseso virāganirodho asesavirāganirodho. Atha vā virāgoti pahānaṃ vuccati, tasmā anusayasamugghātato aseso virāgo aseso nirodhoti evampettha yojanā daṭṭhabbā, atthato pana sabbāneva etāni nibbānassa vevacanāni. Paramatthato hi dukkhanirodho ariyasaccanti nibbānaṃ vuccati. Yasmā pana taṃ āgamma taṇhā virajjati ceva nirujjhati ca, tasmā ‘‘virāgo’’ti ca ‘‘nirodho’’ti ca vuccati. Yasmā ca tadeva āgamma tassā cāgādayo honti, kāmaguṇālayādīsu cettha ekopi ālayo natthi, tasmā cāgo paṭinissaggo mutti anālayoti vuccati.
இதா³னி து³க்க²னிரோத⁴கா³மினிபடிபதா³அரியஸச்சங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘இத³ங் கோ² பன, பி⁴க்க²வே, து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ’’திஆதி³மாஹ. யஸ்மா பனேதங் அரியஸச்சங் து³க்க²னிரோத⁴ங் க³ச்ச²தி ஆரம்மணவஸஏன தத³பி⁴முக²பூ⁴தத்தா, படிபதா³ ச ஹோதி து³க்க²னிரோத⁴ப்பத்தியா, தஸ்மா ‘‘து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³’’தி வுச்சதி. ஸேஸமெத்த² வுத்தனயமேவ. கோ பன நேஸங் து³க்கா²தீ³னங் ஸச்சட்டோ²தி? யோ பஞ்ஞாசக்கு²னா உபபரிக்கி²யமானானங் மாயாவ விபரீதோ, மரீசிவ விஸங்வாத³கோ, தித்தி²யானங் அத்தா விய அனுபலப்³ப⁴ஸபா⁴வோ ச ந ஹோதி, அத² கோ² பா³த⁴னப்பப⁴வஸந்தினிய்யானப்பகாரேன தச்சா²விபரீதபூ⁴தபா⁴வேன அரியஞாணஸ்ஸ கோ³சரோ ஹோதியேவ, ஏஸ அக்³கி³லக்க²ணங் விய லோகபகதி விய ச தச்சா²விபரீதபூ⁴தபா⁴வோ ஸச்சட்டோ²தி வேதி³தப்³போ³. எத்த² ச அக்³கி³லக்க²ணங் நாம உண்ஹத்தங். தஞ்ஹி கத்த²சி கட்டா²தி³உபாதா³னபே⁴தே³ விஸங்வாத³கங் விபரீதங் அபூ⁴தங் வா கதா³சிபி ந ஹோதி, ‘‘ஜாதித⁴ம்மா ஜராத⁴ம்மா, அதோ² மரணத⁴ம்மினோ’’தி (அ॰ நி॰ 5.57) ஏவங் வுத்தஜாதிஆதி³கா லோகபகதீதி வேதி³தப்³பா³. ‘‘ஏகச்சானங் திரச்சா²னானங் திரியங் தீ³க⁴தா, மனுஸ்ஸாதீ³னங் உத்³த⁴ங் தீ³க⁴தா, வுத்³தி⁴னிட்ட²ப்பத்தானங் புன அவட்³ட⁴னந்தி ஏவமாதி³கா ச லோகபகதீ’’தி வத³ந்தி.
Idāni dukkhanirodhagāminipaṭipadāariyasaccaṃ dassetuṃ ‘‘idaṃ kho pana, bhikkhave, dukkhanirodhagāminī’’tiādimāha. Yasmā panetaṃ ariyasaccaṃ dukkhanirodhaṃ gacchati ārammaṇavasaena tadabhimukhabhūtattā, paṭipadā ca hoti dukkhanirodhappattiyā, tasmā ‘‘dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti vuccati. Sesamettha vuttanayameva. Ko pana nesaṃ dukkhādīnaṃ saccaṭṭhoti? Yo paññācakkhunā upaparikkhiyamānānaṃ māyāva viparīto, marīciva visaṃvādako, titthiyānaṃ attā viya anupalabbhasabhāvo ca na hoti, atha kho bādhanappabhavasantiniyyānappakārena tacchāviparītabhūtabhāvena ariyañāṇassa gocaro hotiyeva, esa aggilakkhaṇaṃ viya lokapakati viya ca tacchāviparītabhūtabhāvo saccaṭṭhoti veditabbo. Ettha ca aggilakkhaṇaṃ nāma uṇhattaṃ. Tañhi katthaci kaṭṭhādiupādānabhede visaṃvādakaṃ viparītaṃ abhūtaṃ vā kadācipi na hoti, ‘‘jātidhammā jarādhammā, atho maraṇadhammino’’ti (a. ni. 5.57) evaṃ vuttajātiādikā lokapakatīti veditabbā. ‘‘Ekaccānaṃ tiracchānānaṃ tiriyaṃ dīghatā, manussādīnaṃ uddhaṃ dīghatā, vuddhiniṭṭhappattānaṃ puna avaḍḍhananti evamādikā ca lokapakatī’’ti vadanti.
அபிச –
Apica –
நாபா³த⁴கங் யதோ து³க்க²ங், து³க்கா² அஞ்ஞங் ந பா³த⁴கங்;
Nābādhakaṃ yato dukkhaṃ, dukkhā aññaṃ na bādhakaṃ;
பா³த⁴கத்தனியாமேன, ததோ ஸச்சமித³ங் மதங்.
Bādhakattaniyāmena, tato saccamidaṃ mataṃ.
தங் வினா நாஞ்ஞதோ து³க்க²ங், ந ஹோதி ந ச தங் ததோ;
Taṃ vinā nāññato dukkhaṃ, na hoti na ca taṃ tato;
து³க்க²ஹேதுனியாமேன, இதி ஸச்சங் விஸத்திகா.
Dukkhahetuniyāmena, iti saccaṃ visattikā.
நாஞ்ஞா நிப்³பா³னதோ ஸந்தி, ஸந்தங் ந ச ந தங் யதோ;
Nāññā nibbānato santi, santaṃ na ca na taṃ yato;
ஸந்தபா⁴வனியாமேன, ததோ ஸச்சமித³ங் மதங்.
Santabhāvaniyāmena, tato saccamidaṃ mataṃ.
மக்³கா³ அஞ்ஞங் ந நிய்யானங், அனிய்யானோ ந சாபி ஸோ;
Maggā aññaṃ na niyyānaṃ, aniyyāno na cāpi so;
தச்ச²னிய்யானபா⁴வத்தா, இதி ஸோ ஸச்சஸம்மதோ.
Tacchaniyyānabhāvattā, iti so saccasammato.
இதி தச்சா²விபல்லாஸ-பூ⁴தபா⁴வங் சதூஸுபி;
Iti tacchāvipallāsa-bhūtabhāvaṃ catūsupi;
து³க்கா²தீ³ஸ்வவிஸேஸேன, ஸச்சட்ட²ங் ஆஹு பண்டி³தாதி. (விப⁴॰ அட்ட²॰ 189);
Dukkhādīsvavisesena, saccaṭṭhaṃ āhu paṇḍitāti. (vibha. aṭṭha. 189);
15. புப்³பே³ அனநுஸ்ஸுதேஸூதி இதோ புப்³பே³ ‘‘இத³ங் து³க்க²’’ந்திஆதி³னா ந அனுஸ்ஸுதேஸு அஸ்ஸுதபுப்³பே³ஸு சதுஸச்சத⁴ம்மேஸு. சக்கு²ந்திஆதீ³னி ஞாணவேவசனானேவ. ஞாணமேவ ஹெத்த² பச்சக்க²தோ த³ஸ்ஸனட்டே²ன சக்கு² வியாதி சக்கு², ஞாணட்டே²ன ஞாணங், பகாரதோ ஜானநட்டே²ன பஞ்ஞா, படிவிஜ்ஜ²னட்டே²ன விஜ்ஜா, ஸச்சப்படிச்சா²த³கஸ்ஸ மோஹந்த⁴காரஸ்ஸ வித⁴மனதோ ஓபா⁴ஸனட்டே²ன ஆலோகோதி வுத்தங். தங் பனேதங் சதூஸு ஸச்சேஸு லோகியலோகுத்தரமிஸ்ஸகங் நித்³தி³ட்ட²ந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
15.Pubbe ananussutesūti ito pubbe ‘‘idaṃ dukkha’’ntiādinā na anussutesu assutapubbesu catusaccadhammesu. Cakkhuntiādīni ñāṇavevacanāneva. Ñāṇameva hettha paccakkhato dassanaṭṭhena cakkhu viyāti cakkhu, ñāṇaṭṭhena ñāṇaṃ, pakārato jānanaṭṭhena paññā, paṭivijjhanaṭṭhena vijjā, saccappaṭicchādakassa mohandhakārassa vidhamanato obhāsanaṭṭhena ālokoti vuttaṃ. Taṃ panetaṃ catūsu saccesu lokiyalokuttaramissakaṃ niddiṭṭhanti veditabbaṃ.
16. யாவகீவஞ்சாதி யத்தகங் காலங். திபரிவட்டந்தி ஸச்சஞாணகிச்சஞாணகதஞாணஸங்கா²தானங் திண்ணங் பரிவட்டானங் வஸேன திபரிவட்டங். ஸச்சஞாணாதி³வஸேன ஹி தயோ பரிவட்டா ஏதஸ்ஸாதி திபரிவட்டந்தி வுச்சதி ஞாணத³ஸ்ஸனங். எத்த² ச ‘‘இத³ங் து³க்க²ங் அரியஸச்சங், இத³ங் து³க்க²ஸமுத³ய’’ந்தி ஏவங் சதூஸு ஸச்சேஸு யதா²பூ⁴தஞாணங் ஸச்சஞாணங் நாம. தேஸுயேவ ‘‘பரிஞ்ஞெய்யங் பஹாதப்³ப³ங் ஸச்சி²காதப்³ப³ங் பா⁴வேதப்³ப³’’ந்தி ஏவங் கத்தப்³ப³கிச்சஜானநஞாணங் கிச்சஞாணங் நாம. ‘‘பரிஞ்ஞாதங் பஹீனங் ஸச்சி²கதங் பா⁴வித’’ந்தி ஏவங் தஸ்ஸ கதபா⁴வஜானநஞாணங் கதஞாணங் நாம. த்³வாத³ஸாகாரந்தி தேஸங்யேவ ஏகேகஸ்மிங் ஸச்சே திண்ணங் திண்ணங் ஆகாரானங் வஸேன த்³வாத³ஸாகாரங். ஞாணத³ஸ்ஸனந்தி ஏதேஸங் திபரிவட்டானங் த்³வாத³ஸன்னங் ஆகாரானங் வஸேன உப்பன்னஞாணஸங்கா²தங் த³ஸ்ஸனங்.
16.Yāvakīvañcāti yattakaṃ kālaṃ. Tiparivaṭṭanti saccañāṇakiccañāṇakatañāṇasaṅkhātānaṃ tiṇṇaṃ parivaṭṭānaṃ vasena tiparivaṭṭaṃ. Saccañāṇādivasena hi tayo parivaṭṭā etassāti tiparivaṭṭanti vuccati ñāṇadassanaṃ. Ettha ca ‘‘idaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhasamudaya’’nti evaṃ catūsu saccesu yathābhūtañāṇaṃ saccañāṇaṃ nāma. Tesuyeva ‘‘pariññeyyaṃ pahātabbaṃ sacchikātabbaṃ bhāvetabba’’nti evaṃ kattabbakiccajānanañāṇaṃ kiccañāṇaṃ nāma. ‘‘Pariññātaṃ pahīnaṃ sacchikataṃ bhāvita’’nti evaṃ tassa katabhāvajānanañāṇaṃ katañāṇaṃ nāma. Dvādasākāranti tesaṃyeva ekekasmiṃ sacce tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ ākārānaṃ vasena dvādasākāraṃ. Ñāṇadassananti etesaṃ tiparivaṭṭānaṃ dvādasannaṃ ākārānaṃ vasena uppannañāṇasaṅkhātaṃ dassanaṃ.
அனுத்தரங் ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ந்தி உத்தரவிரஹிதங் ஸப்³ப³ஸெட்ட²ங் ஸம்மா ஸாமஞ்ச போ³தி⁴ங். அத² வா பஸத்த²ங் ஸுந்த³ரஞ்ச போ³தி⁴ங். போ³தீ⁴தி ச ப⁴க³வதோ அரஹத்தமக்³கோ³ இதா⁴தி⁴ப்பேதோ. ஸாவகானங் அரஹத்தமக்³கோ³ அனுத்தரா போ³தி⁴ ஹோதி, ந ஹோதீதி? ந ஹோதி. கஸ்மா? அஸப்³ப³கு³ணதா³யகத்தா. தேஸஞ்ஹி கஸ்ஸசி அரஹத்தமக்³கோ³ அரஹத்தப²லமேவ தே³தி, கஸ்ஸசி திஸ்ஸோ விஜ்ஜா, கஸ்ஸசி ச² அபி⁴ஞ்ஞா, கஸ்ஸசி சதஸ்ஸோ படிஸம்பி⁴தா³, கஸ்ஸசி ஸாவகபாரமீஞாணங். பச்சேகபு³த்³தா⁴னம்பி பச்சேகபோ³தி⁴ஞாணமேவ தே³தி, பு³த்³தா⁴னங் பன ஸப்³ப³கு³ணஸம்பத்திங் தே³தி அபி⁴ஸேகோ விய ரஞ்ஞோ ஸப்³ப³லோகிஸ்ஸரியபா⁴வங். தஸ்மா அஞ்ஞஸ்ஸ கஸ்ஸசிபி அனுத்தரா போ³தி⁴ ந ஹோதீதி. அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴தி பச்சஞ்ஞாஸிந்தி அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴ அஹங் பத்தோ படிவிஜ்ஜி²த்வா டி²தோதி ஏவங் படிஜானிங். ஞாணஞ்ச பன மே த³ஸ்ஸனங் உத³பாதீ³தி அதி⁴க³தகு³ணானங் யாதா²வதோ த³ஸ்ஸனஸமத்த²ங் பச்சவெக்க²ணஞாணஞ்ச பன மே உத³பாதி³. அகுப்பா மே விமுத்தீதி அயங் மய்ஹங் அரஹத்தப²லவிமுத்தி அகுப்பா படிபக்கே²ஹி ந கோபேதப்³பா³தி ஏவங் ஞாணங் உத³பாதி³. தத்த² த்³வீஹாகாரேஹி அகுப்பதா வேதி³தப்³பா³ மக்³க³ஸங்கா²தகாரணதோ ச ஆரம்மணதோ ச. ஸா ஹி சதூஹி மக்³கே³ஹி ஸமுச்சி²ன்னகிலேஸானங் புன அனிவத்தனதாய காரணதோபி அகுப்பா, அகுப்பத⁴ம்மங் நிப்³பா³னங் ஆரம்மணங் கத்வா பவத்ததாய ஆரம்மணதோபி அகுப்பா அனாகுப்பாரம்மணானங் லோகியஸமாபத்தீனங் தத³பா⁴வதோ. அந்திமாதி பச்சி²மா. நத்தி² தா³னி புனப்³ப⁴வோதி இதா³னி புன அஞ்ஞோ ப⁴வோ நாம நத்தீ²தி.
Anuttaraṃ sammāsambodhinti uttaravirahitaṃ sabbaseṭṭhaṃ sammā sāmañca bodhiṃ. Atha vā pasatthaṃ sundarañca bodhiṃ. Bodhīti ca bhagavato arahattamaggo idhādhippeto. Sāvakānaṃ arahattamaggo anuttarā bodhi hoti, na hotīti? Na hoti. Kasmā? Asabbaguṇadāyakattā. Tesañhi kassaci arahattamaggo arahattaphalameva deti, kassaci tisso vijjā, kassaci cha abhiññā, kassaci catasso paṭisambhidā, kassaci sāvakapāramīñāṇaṃ. Paccekabuddhānampi paccekabodhiñāṇameva deti, buddhānaṃ pana sabbaguṇasampattiṃ deti abhiseko viya rañño sabbalokissariyabhāvaṃ. Tasmā aññassa kassacipi anuttarā bodhi na hotīti. Abhisambuddhoti paccaññāsinti abhisambuddho ahaṃ patto paṭivijjhitvā ṭhitoti evaṃ paṭijāniṃ. Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādīti adhigataguṇānaṃ yāthāvato dassanasamatthaṃ paccavekkhaṇañāṇañca pana me udapādi. Akuppā me vimuttīti ayaṃ mayhaṃ arahattaphalavimutti akuppā paṭipakkhehi na kopetabbāti evaṃ ñāṇaṃ udapādi. Tattha dvīhākārehi akuppatā veditabbā maggasaṅkhātakāraṇato ca ārammaṇato ca. Sā hi catūhi maggehi samucchinnakilesānaṃ puna anivattanatāya kāraṇatopi akuppā, akuppadhammaṃ nibbānaṃ ārammaṇaṃ katvā pavattatāya ārammaṇatopi akuppā anākuppārammaṇānaṃ lokiyasamāpattīnaṃ tadabhāvato. Antimāti pacchimā. Natthi dāni punabbhavoti idāni puna añño bhavo nāma natthīti.
இமஸ்மிஞ்ச பன வெய்யாகரணஸ்மிந்தி இமஸ்மிங் நிக்³கா³த²கே ஸுத்தே. நிக்³கா³த²கஞ்ஹி ஸுத்தங் புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனஸஹிதங் ‘‘வெய்யாகரண’’ந்தி வுச்சதி. ப⁴ஞ்ஞமானேதி ப⁴ணியமானே, தே³ஸியமானேதி அத்தோ². விரஜந்தி அபாயக³மனீயராக³ரஜாதீ³னங் விக³மேன விரஜங். வீதமலந்தி அனவஸேஸதி³ட்டி²விசிகிச்சா²மலாபக³மேன வீதமலங் . பட²மமக்³க³வஜ்ஜ²கிலேஸரஜாபா⁴வேன வா விரஜங், பஞ்சவித⁴து³ஸ்ஸீல்யமலாபக³மேன வீதமலங். த⁴ம்மசக்கு²ந்தி ப்³ரஹ்மாயுஸுத்தே (ம॰ நி॰ 2.383 ஆத³யோ) ஹெட்டி²மா தயோ மக்³கா³ வுத்தா, சூளராஹுலோவாதே³ (ம॰ நி॰ 3.416 ஆத³யோ) ஆஸவக்க²யோ, இத⁴ பன ஸோதாபத்திமக்³கோ³ அதி⁴ப்பேதோ. சதுஸச்சஸங்கா²தேஸு த⁴ம்மேஸு தேஸங் த³ஸ்ஸனட்டே²ன சக்கூ²தி த⁴ம்மசக்கு², ஹெட்டி²மேஸு வா தீஸு மக்³க³த⁴ம்மேஸு ஏகங் ஸோதாபத்திமக்³க³ஸங்கா²தங் சக்கூ²தி த⁴ம்மசக்கு², ஸமத²விபஸ்ஸனாத⁴ம்மனிப்³ப³த்ததாய ஸீலாதி³திவித⁴த⁴ம்மக்க²ந்த⁴பூ⁴ததாய வா த⁴ம்மமயங் சக்கூ²திபி த⁴ம்மசக்கு², தஸ்ஸ உப்பத்திஆகாரத³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘யங் கிஞ்சி ஸமுத³யத⁴ம்மங், ஸப்³ப³ங் தங் நிரோத⁴த⁴ம்ம’’ந்தி ஆஹ. நனு ச மக்³க³ஞாணங் அஸங்க²தத⁴ம்மாரம்மணங், ந ஸங்க²தத⁴ம்மாரம்மணந்தி? ஸச்சமேதங், யஸ்மா தங் நிரோத⁴ங் ஆரம்மணங் கத்வா கிச்சவஸேன ஸப்³ப³ஸங்க²தங் அஸம்மோஹப்படிவேத⁴வஸேன படிவிஜ்ஜ²ந்தங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்மா ததா² வுத்தங்.
Imasmiñca pana veyyākaraṇasminti imasmiṃ niggāthake sutte. Niggāthakañhi suttaṃ pucchāvissajjanasahitaṃ ‘‘veyyākaraṇa’’nti vuccati. Bhaññamāneti bhaṇiyamāne, desiyamāneti attho. Virajanti apāyagamanīyarāgarajādīnaṃ vigamena virajaṃ. Vītamalanti anavasesadiṭṭhivicikicchāmalāpagamena vītamalaṃ . Paṭhamamaggavajjhakilesarajābhāvena vā virajaṃ, pañcavidhadussīlyamalāpagamena vītamalaṃ. Dhammacakkhunti brahmāyusutte (ma. ni. 2.383 ādayo) heṭṭhimā tayo maggā vuttā, cūḷarāhulovāde (ma. ni. 3.416 ādayo) āsavakkhayo, idha pana sotāpattimaggo adhippeto. Catusaccasaṅkhātesu dhammesu tesaṃ dassanaṭṭhena cakkhūti dhammacakkhu, heṭṭhimesu vā tīsu maggadhammesu ekaṃ sotāpattimaggasaṅkhātaṃ cakkhūti dhammacakkhu, samathavipassanādhammanibbattatāya sīlāditividhadhammakkhandhabhūtatāya vā dhammamayaṃ cakkhūtipi dhammacakkhu, tassa uppattiākāradassanatthaṃ ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti āha. Nanu ca maggañāṇaṃ asaṅkhatadhammārammaṇaṃ, na saṅkhatadhammārammaṇanti? Saccametaṃ, yasmā taṃ nirodhaṃ ārammaṇaṃ katvā kiccavasena sabbasaṅkhataṃ asammohappaṭivedhavasena paṭivijjhantaṃ uppajjati, tasmā tathā vuttaṃ.
17. த⁴ம்மசக்கேதி படிவேத⁴ஞாணஞ்சேவ தே³ஸனாஞாணஞ்ச பவத்தனட்டே²ன சக்கந்தி த⁴ம்மசக்கங். போ³தி⁴பல்லங்கே நிஸின்னஸ்ஸ ஹி சதூஸு ஸச்சேஸு உப்பன்னங் த்³வாத³ஸாகாரங் படிவேத⁴ஞாணம்பி, இஸிபதனே நிஸின்னஸ்ஸ த்³வாத³ஸாகாராய ஸச்சதே³ஸனாய பவத்தகங் தே³ஸனாஞாணம்பி த⁴ம்மசக்கங் நாம. உப⁴யம்பி ஹேதங் த³ஸப³லஸ்ஸ உரே பவத்தஞாணமேவ. தது³ப⁴யங் இமாய தே³ஸனாய பகாஸெந்தேன ப⁴க³வதா த⁴ம்மசக்கங் பவத்திதங் நாம. தங் பனேதங் த⁴ம்மசக்கங் யாவ அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரோ அட்டா²ரஸஹி ப்³ரஹ்மகோடீஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²தி, தாவ ப⁴க³வா பவத்தேதி நாம பவத்தனகிச்சஸ்ஸ அனிட்டி²தத்தா. பதிட்டி²தே பவத்திதங் நாம கஸ்ஸபஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனந்தரதா⁴னதோ பட்டா²ய யாவ பு³த்³து⁴ப்பாதோ³, எத்தகங் காலங் அப்பவத்தபுப்³ப³ஸ்ஸ பவத்திதத்தா. தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘பவத்திதே ச பன ப⁴க³வதா த⁴ம்மசக்கே பு⁴ம்மா தே³வா ஸத்³த³மனுஸ்ஸாவேஸு’’ந்திஆதி³ வுத்தங். தத்த² பு⁴ம்மாதி பூ⁴மட்ட²கதே³வதா. ஸத்³த³மனுஸ்ஸாவேஸுந்தி ஏகப்பஹாரேனேவ ஸாது⁴காரங் த³த்வா ‘‘ஏதங் ப⁴க³வதா’’திஆதீ³னி வத³ந்தா அனுஸ்ஸாவயிங்ஸு. ஓபா⁴ஸோதி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணானுபா⁴வேன பவத்தோ சித்தபச்சயஉதுஸமுட்டா²னோ ஓபா⁴ஸோ. ஸோ ஹி ததா³ தே³வானங் தே³வானுபா⁴வங் அதிக்கமித்வா விரோசித்த². அஞ்ஞாஸி வத போ⁴ கொண்ட³ஞ்ஞோதி இமஸ்ஸபி உதா³னஸ்ஸ உதா³ஹரணகோ⁴ஸோ த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் ப²ரித்வா அட்டா²ஸி. ப⁴க³வதோ ஹி த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனஸ்ஸ ஆரம்பே⁴ விய பரிஸமாபனேபி அதிவிய உளாரதமங் பீதிஸோமனஸ்ஸங் உத³பாதி³.
17.Dhammacakketi paṭivedhañāṇañceva desanāñāṇañca pavattanaṭṭhena cakkanti dhammacakkaṃ. Bodhipallaṅke nisinnassa hi catūsu saccesu uppannaṃ dvādasākāraṃ paṭivedhañāṇampi, isipatane nisinnassa dvādasākārāya saccadesanāya pavattakaṃ desanāñāṇampi dhammacakkaṃ nāma. Ubhayampi hetaṃ dasabalassa ure pavattañāṇameva. Tadubhayaṃ imāya desanāya pakāsentena bhagavatā dhammacakkaṃ pavattitaṃ nāma. Taṃ panetaṃ dhammacakkaṃ yāva aññāsikoṇḍaññatthero aṭṭhārasahi brahmakoṭīhi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhāti, tāva bhagavā pavatteti nāma pavattanakiccassa aniṭṭhitattā. Patiṭṭhite pavattitaṃ nāma kassapasammāsambuddhassa sāsanantaradhānato paṭṭhāya yāva buddhuppādo, ettakaṃ kālaṃ appavattapubbassa pavattitattā. Taṃ sandhāya ‘‘pavattite ca pana bhagavatā dhammacakke bhummā devā saddamanussāvesu’’ntiādi vuttaṃ. Tattha bhummāti bhūmaṭṭhakadevatā. Saddamanussāvesunti ekappahāreneva sādhukāraṃ datvā ‘‘etaṃ bhagavatā’’tiādīni vadantā anussāvayiṃsu. Obhāsoti sabbaññutaññāṇānubhāvena pavatto cittapaccayautusamuṭṭhāno obhāso. So hi tadā devānaṃ devānubhāvaṃ atikkamitvā virocittha. Aññāsi vata bho koṇḍaññoti imassapi udānassa udāharaṇaghoso dasasahassilokadhātuṃ pharitvā aṭṭhāsi. Bhagavato hi dhammacakkappavattanassa ārambhe viya parisamāpanepi ativiya uḷāratamaṃ pītisomanassaṃ udapādi.
18. தி³ட்டோ² அரியஸச்சத⁴ம்மோ ஏதேனாதி தி³ட்ட²த⁴ம்மோ. ஏஸ நயோ ஸேஸபதே³ஸுபி. எத்த² ச த³ஸ்ஸனங் நாம ஞாணத³ஸ்ஸனதோ அஞ்ஞம்பி அத்தீ²தி தங்னிவத்தனத்த²ங் ‘‘பத்தத⁴ம்மோ’’தி வுத்தங். பத்தி ச ஞாணஸம்பத்திதோ அஞ்ஞாபி விஜ்ஜதீதி ததோ விஸேஸனத்த²ங் ‘‘விதி³தத⁴ம்மோ’’தி வுத்தங். ஸா பனேஸா விதி³தத⁴ம்மதா ஏகதே³ஸதோபி ஹோதீதி நிப்பதே³ஸதோ விதி³தபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பரியோகா³ள்ஹத⁴ம்மோ’’தி வுத்தங். தேனஸ்ஸ ஸச்சாபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங்யேவ தீ³பேதி. மக்³க³ஞாணஞ்ஹி ஏகாபி⁴ஸமயவஸேன பரிஞ்ஞாதி³கிச்சங் ஸாதெ⁴ந்தங் நிப்பதே³ஸேன சதுஸச்சத⁴ம்மங் ஸமந்ததோ ஓகா³ள்ஹங் நாம ஹோதி. ஸப்படிப⁴யகந்தாரஸதி³ஸா ஸோளஸவத்து²கா அட்ட²வத்து²கா ச திண்ணா விசிகிச்சா² அனேனாதி திண்ணவிசிகிச்சோ². பவத்திஆதீ³ஸு ‘‘ஏவங் நுகோ² ந நுகோ²’’தி ஏவங் பவத்திகா விக³தா ஸமுச்சி²ன்னா கத²ங்கதா² அஸ்ஸாதி விக³தகத²ங்கதோ². வேஸாரஜ்ஜப்பத்தோதி ஸாரஜ்ஜகரானங் பாபத⁴ம்மானங் பஹீனத்தா தப்படிபக்கே²ஸு ச ஸீலாதீ³ஸு கு³ணேஸு ஸுப்பதிட்டி²தத்தா விஸாரத³பா⁴வங் வெய்யத்தியங் பத்தோ அதி⁴க³தோ. ஸ்வாயங் வேஸாரஜ்ஜப்பத்திஸுப்பதிட்டி²தபா⁴வோ கத்தா²தி ஆஹ ‘‘ஸத்து²ஸாஸனே’’தி. அத்தனா பச்சக்க²தோ அதி⁴க³தத்தா ந பரங் பச்சேதி, பரஸ்ஸ ஸத்³தா⁴ய எத்த² நப்பவத்ததி, ந தஸ்ஸ பரோ பச்சேதப்³போ³ அத்தீ²தி அபரப்பச்சயோ.
18. Diṭṭho ariyasaccadhammo etenāti diṭṭhadhammo. Esa nayo sesapadesupi. Ettha ca dassanaṃ nāma ñāṇadassanato aññampi atthīti taṃnivattanatthaṃ ‘‘pattadhammo’’ti vuttaṃ. Patti ca ñāṇasampattito aññāpi vijjatīti tato visesanatthaṃ ‘‘viditadhammo’’ti vuttaṃ. Sā panesā viditadhammatā ekadesatopi hotīti nippadesato viditabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘pariyogāḷhadhammo’’ti vuttaṃ. Tenassa saccābhisambodhiṃyeva dīpeti. Maggañāṇañhi ekābhisamayavasena pariññādikiccaṃ sādhentaṃ nippadesena catusaccadhammaṃ samantato ogāḷhaṃ nāma hoti. Sappaṭibhayakantārasadisā soḷasavatthukā aṭṭhavatthukā ca tiṇṇā vicikicchā anenāti tiṇṇavicikiccho. Pavattiādīsu ‘‘evaṃ nukho na nukho’’ti evaṃ pavattikā vigatā samucchinnā kathaṃkathā assāti vigatakathaṃkatho. Vesārajjappattoti sārajjakarānaṃ pāpadhammānaṃ pahīnattā tappaṭipakkhesu ca sīlādīsu guṇesu suppatiṭṭhitattā visāradabhāvaṃ veyyattiyaṃ patto adhigato. Svāyaṃ vesārajjappattisuppatiṭṭhitabhāvo katthāti āha ‘‘satthusāsane’’ti. Attanā paccakkhato adhigatattā na paraṃ pacceti, parassa saddhāya ettha nappavattati, na tassa paro paccetabbo atthīti aparappaccayo.
லபெ⁴ய்யாஹந்தி லபெ⁴ய்யங் அஹங், ஆயாசனவசனமேதங். ஏஹீதி ஆயாசிதானங் பப்³ப³ஜ்ஜூபஸம்பதா³னங் அனுமதபா⁴வப்பகாஸனவசனங், தஸ்மா ஏஹி ஸம்படிச்சா²ஹி யதா²யாசிதங் பப்³ப³ஜ்ஜூபஸம்பத³விஸேஸந்தி அத்தோ². இதி-ஸத்³தோ³ தஸ்ஸ ஏஹிபி⁴க்கூ²பஸம்பதா³படிலாப⁴னிமித்தவசனபரியோஸானத³ஸ்ஸனோ. தத³வஸானோ ஹி தஸ்ஸ பி⁴க்கு²பா⁴வோ. தேனேவாஹ ‘‘ஏஹி பி⁴க்கூ²தி ப⁴க³வதோ வசனேன அபி⁴னிப்ப²ன்னா ஸாவ தஸ்ஸ ஆயஸ்மதோ ஏஹிபி⁴க்கூ²பஸம்பதா³ அஹோஸீ’’தி. சர ப்³ரஹ்மசரியந்தி உபரிமக்³க³த்தயஸங்கா²தங் ப்³ரஹ்மசரியங் ஸமதி⁴க³ச்ச². கிமத்த²ங்? ஸம்மா து³க்க²ஸ்ஸ அந்தகிரியாய. இதா⁴பி ‘‘அவோசா’’தி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ‘‘நவ கோடிஸஹஸ்ஸானீ’’திஆதி³னா (விஸுத்³தி⁴॰ 1.20; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 1.1.37) வுத்தப்பபே⁴தா³னங் அனேகஸஹஸ்ஸானங் ஸங்வரவினயானங் ஸமாதி³யித்வா வத்தனேன உபரிபூ⁴தா அக்³க³பூ⁴தா ஸம்பதா³தி உபஸம்பதா³.
Labheyyāhanti labheyyaṃ ahaṃ, āyācanavacanametaṃ. Ehīti āyācitānaṃ pabbajjūpasampadānaṃ anumatabhāvappakāsanavacanaṃ, tasmā ehi sampaṭicchāhi yathāyācitaṃ pabbajjūpasampadavisesanti attho. Iti-saddo tassa ehibhikkhūpasampadāpaṭilābhanimittavacanapariyosānadassano. Tadavasāno hi tassa bhikkhubhāvo. Tenevāha ‘‘ehi bhikkhūti bhagavato vacanena abhinipphannā sāva tassa āyasmato ehibhikkhūpasampadā ahosī’’ti. Cara brahmacariyanti uparimaggattayasaṅkhātaṃ brahmacariyaṃ samadhigaccha. Kimatthaṃ? Sammā dukkhassa antakiriyāya. Idhāpi ‘‘avocā’’ti sambandhitabbaṃ. ‘‘Nava koṭisahassānī’’tiādinā (visuddhi. 1.20; paṭi. ma. aṭṭha. 1.1.37) vuttappabhedānaṃ anekasahassānaṃ saṃvaravinayānaṃ samādiyitvā vattanena uparibhūtā aggabhūtā sampadāti upasampadā.
19. நீஹாரப⁴த்தோதி நீஹடப⁴த்தோ, கா³மதோ பி⁴க்க²ங் நீஹரித்வா பி⁴க்கூ²ஹி தி³ன்னப⁴த்தோதி அத்தோ² . ப⁴க³வா ஹி த³ஹரகுமாரகே விய தே பி⁴க்கூ² பரிஹரந்தோ பாடிபத³தி³வஸதோ பட்டா²ய பிண்ட³பாதத்தா²யபி கா³மங் அபவிஸித்வா அந்தோவிஹாரேயேவ வஸி.
19.Nīhārabhattoti nīhaṭabhatto, gāmato bhikkhaṃ nīharitvā bhikkhūhi dinnabhattoti attho . Bhagavā hi daharakumārake viya te bhikkhū pariharanto pāṭipadadivasato paṭṭhāya piṇḍapātatthāyapi gāmaṃ apavisitvā antovihāreyeva vasi.
த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Dhammacakkappavattanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 6. பஞ்சவக்³கி³யகதா² • 6. Pañcavaggiyakathā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / பஞ்சவக்³கி³யகதா² • Pañcavaggiyakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / பஞ்சவக்³கி³யகதா²வண்ணனா • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / பஞ்சவக்³கி³யகதா²வண்ணனா • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / 6. பஞ்சவக்³கி³யகதா² • 6. Pañcavaggiyakathā