| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
9. த⁴ம்மசேதியஸுத்தவண்ணனா
9. Dhammacetiyasuttavaṇṇanā
364. மேத³வண்ணா உளுபவண்ணா ச தத்த² தத்த² பாஸாணா உஸ்ஸன்னா அஹேஸுந்தி மேதா³ளுபந்தி கா³மஸ்ஸ ஸமஞ்ஞா ஜாதா. உளுபவண்ணாதி சந்த³ஸமானவண்ணதாய மேத³பாஸாணா வுத்தாதி கேசி. அட்ட²கதா²யங் பன ‘‘மேத³வண்ணா பாஸாணா கிரெத்த² உஸ்ஸன்னா அஹேஸு’’ந்தி இத³ங் வுத்தங். அஸ்ஸாதி ஸேனாபதிஸ்ஸ. கதா²ஸமுட்டா²பனத்த²ந்தி மல்லிகாய ஸோகவினோத³னத⁴ம்மகதா²ஸமுட்டா²பனத்த²ங்.
364. Medavaṇṇā uḷupavaṇṇā ca tattha tattha pāsāṇā ussannā ahesunti medāḷupanti gāmassa samaññā jātā. Uḷupavaṇṇāti candasamānavaṇṇatāya medapāsāṇā vuttāti keci. Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘medavaṇṇā pāsāṇā kirettha ussannā ahesu’’nti idaṃ vuttaṃ. Assāti senāpatissa. Kathāsamuṭṭhāpanatthanti mallikāya sokavinodanadhammakathāsamuṭṭhāpanatthaṃ.
ரஞ்ஞாதி பஸேனதீ³கோஸலரஞ்ஞா. மஹச்சாதி மஹதியா. பத³விபல்லாஸேன சேதங் வுத்தங். பஸாத³மரஹந்தீதி பாஸாதி³கானி. தேனாஹ ‘‘ஸஹ ரஞ்ஜனகானீ’’தி. யானி பன பாஸாதி³கானி, தானி பஸ்ஸிதுங் யுத்தானி. பாஸாதி³கானீதி வா ஸத்³த³ஹனஸஹிதானி. தேனாஹ ‘‘பஸாத³ஜனகானீ’’தி. ‘‘அப்பாபா³த⁴’’ந்தி ஆதீ³ஸு விய அப்பஸத்³தோ³ அபா⁴வத்தோ²தி ஆஹ ‘‘நிஸ்ஸத்³தா³னீ’’தி. அனியமத்த²வாசீ ய-ஸத்³தோ³ அனியமாகாரவாசகோபி ஹோதீதி ‘‘யத்தா²’’தி பத³ஸ்ஸ ‘‘யாதி³ஸேஸூ’’திஆதி³மாஹ. ததா² ஹி அங்கு³லிமாலஸுத்தே (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.347 ஆத³யோ) ‘‘யஸ்ஸ கோ²’’தி பத³ஸ்ஸ ‘‘யாதி³ஸஸ்ஸ கோ²’’தி அத்தோ² வுத்தோ.
Raññāti pasenadīkosalaraññā. Mahaccāti mahatiyā. Padavipallāsena cetaṃ vuttaṃ. Pasādamarahantīti pāsādikāni. Tenāha ‘‘saha rañjanakānī’’ti. Yāni pana pāsādikāni, tāni passituṃ yuttāni. Pāsādikānīti vā saddahanasahitāni. Tenāha ‘‘pasādajanakānī’’ti. ‘‘Appābādha’’nti ādīsu viya appasaddo abhāvatthoti āha ‘‘nissaddānī’’ti. Aniyamatthavācī ya-saddo aniyamākāravācakopi hotīti ‘‘yatthā’’ti padassa ‘‘yādisesū’’tiādimāha. Tathā hi aṅgulimālasutte (ma. ni. aṭṭha. 2.347 ādayo) ‘‘yassa kho’’ti padassa ‘‘yādisassa kho’’ti attho vutto.
366. படிச்ச²த³ந்தி படிச்சா²த³கங். ராஜககுத⁴ப⁴ண்டா³னீதி ராஜப⁴ண்ட³பூ⁴தானி. ரஹாயதீதி ரஹோ கரோதி, மங் அஜ்ஜே²ஸதீதி அத்தோ².
366.Paṭicchadanti paṭicchādakaṃ. Rājakakudhabhaṇḍānīti rājabhaṇḍabhūtāni. Rahāyatīti raho karoti, maṃ ajjhesatīti attho.
367. யதா²ஸபா⁴வதோ ஞெய்யங் தா⁴ரேதி அவதா⁴ரேதீதி த⁴ம்மோ, ஞாணந்தி ஆஹ ‘‘பச்சக்க²ஞாணஸங்கா²தஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸா’’தி. அனுனயோதி அனுக³ச்ச²னகோ. தி³ட்டே²ன ஹி அதி³ட்ட²ஸ்ஸ அனுமானங். தேனாஹ ‘‘அனுமானங் அனுபு³த்³தீ⁴’’தி. ஆபாணகோடிகந்தி யாவ பாணகோடி, தாவ ஜீவிதபரியோஸானங். ஏதந்தி த⁴ம்மன்வயஸங்கா²தங் அனுமானங். ஏவந்தி ‘‘இத⁴ பனாஹ’’ந்தி வுத்தப்பகாரேன.
367. Yathāsabhāvato ñeyyaṃ dhāreti avadhāretīti dhammo, ñāṇanti āha ‘‘paccakkhañāṇasaṅkhātassa dhammassā’’ti. Anunayoti anugacchanako. Diṭṭhena hi adiṭṭhassa anumānaṃ. Tenāha ‘‘anumānaṃ anubuddhī’’ti. Āpāṇakoṭikanti yāva pāṇakoṭi, tāva jīvitapariyosānaṃ. Etanti dhammanvayasaṅkhātaṃ anumānaṃ. Evanti ‘‘idha panāha’’nti vuttappakārena.
369. சக்கு²ங் அப³ந்த⁴ந்தே வியாதி அபாஸாதி³கதாய பஸ்ஸந்தானங் சக்கு²ங் அத்தனி அப³ந்த⁴ந்தே விய. குலஸந்தானானுப³ந்தோ⁴ ரோகோ³ குலரோகோ³. உளாரந்தி ஸானுபா⁴வங். யோ ஹி ஆனுபா⁴வஸம்பன்னோ, தங் ‘‘மஹேஸக்க²’’ந்தி வத³ந்தி. அரஹத்தங் க³ண்ஹந்தோதி உக்கட்ட²னித்³தே³ஸோயங், ஹெட்டி²மப²லானி க³ண்ஹந்தோபி.
369.Cakkhuṃ abandhante viyāti apāsādikatāya passantānaṃ cakkhuṃ attani abandhante viya. Kulasantānānubandho rogo kularogo. Uḷāranti sānubhāvaṃ. Yo hi ānubhāvasampanno, taṃ ‘‘mahesakkha’’nti vadanti. Arahattaṃ gaṇhantoti ukkaṭṭhaniddesoyaṃ, heṭṭhimaphalāni gaṇhantopi.
373. ஜீவிகா ஜீவிதவுத்தி.
373. Jīvikā jīvitavutti.
374. த⁴ம்மங் சேதேதி ஸங்வேதே³தி ஏதேஹீதி த⁴ம்மசேதியானி, த⁴ம்மஸ்ஸ பூஜாவசனானி. நனு சேதானி பு³த்³த⁴ஸங்க⁴கு³ணதீ³பனானிபி ஸந்தி? கத²ங் ‘‘த⁴ம்மசேதியானீதி த⁴ம்மஸ்ஸ சித்தீகாரவசனானீ’’தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘தீஸு ஹீ’’திஆதி³. தத்த² யஸ்மா பு³த்³த⁴ரதனமூலகானி ஸேஸரதனானி தஸ்ஸ வஸேன லத்³த⁴ப்³ப³தோ. கோஸலரஞ்ஞா செத்த² பு³த்³த⁴கா³ரவேன த⁴ம்மஸங்க⁴கா³ரவங் பவேதி³தங், தஸ்மா ‘‘ப⁴க³வதி சித்தீகாரே கதே த⁴ம்மோபி கதோவ ஹோதீ’’தி வுத்தங். யஸ்மா ச ரதனத்தயபஸாத³புப்³பி³கா ஸாஸனே ஸம்மாபடிபத்தி, தஸ்மா வுத்தங் – ‘‘ஆதி³ப்³ரஹ்மசரியகானீதி மக்³க³ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ ஆதி³பூ⁴தானீ’’தி. ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
374. Dhammaṃ ceteti saṃvedeti etehīti dhammacetiyāni, dhammassa pūjāvacanāni. Nanu cetāni buddhasaṅghaguṇadīpanānipi santi? Kathaṃ ‘‘dhammacetiyānīti dhammassa cittīkāravacanānī’’ti vuttanti āha ‘‘tīsu hī’’tiādi. Tattha yasmā buddharatanamūlakāni sesaratanāni tassa vasena laddhabbato. Kosalaraññā cettha buddhagāravena dhammasaṅghagāravaṃ paveditaṃ, tasmā ‘‘bhagavati cittīkāre kate dhammopi katova hotī’’ti vuttaṃ. Yasmā ca ratanattayapasādapubbikā sāsane sammāpaṭipatti, tasmā vuttaṃ – ‘‘ādibrahmacariyakānīti maggabrahmacariyassa ādibhūtānī’’ti. Sesaṃ suviññeyyameva.
த⁴ம்மசேதியஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா ஸமத்தா.
Dhammacetiyasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 9. த⁴ம்மசேதியஸுத்தங் • 9. Dhammacetiyasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 9. த⁴ம்மசேதியஸுத்தவண்ணனா • 9. Dhammacetiyasuttavaṇṇanā
