Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya |
၃. ဓမ္မဒာယာဒသုတ္တံ
3. Dhammadāyādasuttaṃ
၂၉. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တတ္ရ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘိက္ခဝော’’တိ။ ‘‘ဘဒန္တေ’’တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
29. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ဓမ္မဒာယာဒာ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဘဝထ, မာ အာမိသဒာယာဒာ။ အတ္ထိ မေ တုမ္ဟေသု အနုကမ္ပာ – ‘ကိန္တိ မေ သာဝကာ ဓမ္မဒာယာဒာ ဘဝေယ္ယုံ, နော အာမိသဒာယာဒာ’တိ။ တုမ္ဟေ စ မေ, ဘိက္ခဝေ, အာမိသဒာယာဒာ ဘဝေယ္ယာထ နော ဓမ္မဒာယာဒာ, တုမ္ဟေပိ တေန အာဒိယာ 1 ဘဝေယ္ယာထ – ‘အာမိသဒာယာဒာ သတ္ထုသာဝကာ ဝိဟရန္တိ, နော ဓမ္မဒာယာဒာ’တိ; အဟမ္ပိ တေန အာဒိယော ဘဝေယ္ယံ – ‘အာမိသဒာယာဒာ သတ္ထုသာဝကာ ဝိဟရန္တိ, နော ဓမ္မဒာယာဒာ’တိ။ တုမ္ဟေ စ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မဒာယာဒာ ဘဝေယ္ယာထ, နော အာမိသဒာယာဒာ, တုမ္ဟေပိ တေန န အာဒိယာ ဘဝေယ္ယာထ – ‘ဓမ္မဒာယာဒာ သတ္ထုသာဝကာ ဝိဟရန္တိ, နော အာမိသဒာယာဒာ’တိ; အဟမ္ပိ တေန န အာဒိယော ဘဝေယ္ယံ – ‘ဓမ္မဒာယာဒာ သတ္ထုသာဝကာ ဝိဟရန္တိ, နော အာမိသဒာယာဒာ’တိ။ တသ္မာတိဟ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မဒာယာဒာ ဘဝထ, မာ အာမိသဒာယာဒာ။ အတ္ထိ မေ တုမ္ဟေသု အနုကမ္ပာ – ‘ကိန္တိ မေ သာဝကာ ဓမ္မဒာယာဒာ ဘဝေယ္ယုံ, နော အာမိသဒာယာဒာ’တိ။
‘‘Dhammadāyādā me, bhikkhave, bhavatha, mā āmisadāyādā. Atthi me tumhesu anukampā – ‘kinti me sāvakā dhammadāyādā bhaveyyuṃ, no āmisadāyādā’ti. Tumhe ca me, bhikkhave, āmisadāyādā bhaveyyātha no dhammadāyādā, tumhepi tena ādiyā 2 bhaveyyātha – ‘āmisadāyādā satthusāvakā viharanti, no dhammadāyādā’ti; ahampi tena ādiyo bhaveyyaṃ – ‘āmisadāyādā satthusāvakā viharanti, no dhammadāyādā’ti. Tumhe ca me, bhikkhave, dhammadāyādā bhaveyyātha, no āmisadāyādā, tumhepi tena na ādiyā bhaveyyātha – ‘dhammadāyādā satthusāvakā viharanti, no āmisadāyādā’ti; ahampi tena na ādiyo bhaveyyaṃ – ‘dhammadāyādā satthusāvakā viharanti, no āmisadāyādā’ti. Tasmātiha me, bhikkhave, dhammadāyādā bhavatha, mā āmisadāyādā. Atthi me tumhesu anukampā – ‘kinti me sāvakā dhammadāyādā bhaveyyuṃ, no āmisadāyādā’ti.
၃၀. ‘‘ဣဓာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဘုတ္တာဝီ အသ္သံ ပဝာရိတော ပရိပုဏ္ဏော ပရိယောသိတော သုဟိတော ယာဝဒတ္ထော; သိယာ စ မေ ပိဏ္ဍပာတော အတိရေကဓမ္မော ဆဍ္ဍနီယဓမ္မော 3။ အထ ဒ္ဝေ ဘိက္ခူ အာဂစ္ဆေယ္ယုံ ဇိဃစ္ဆာဒုဗ္ဗလ္ယ- 4 ပရေတာ ။ တ္ယာဟံ ဧဝံ ဝဒေယ္ယံ – ‘အဟံ ခောမ္ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘုတ္တာဝီ ပဝာရိတော ပရိပုဏ္ဏော ပရိယောသိတော သုဟိတော ယာဝဒတ္ထော; အတ္ထိ စ မေ အယံ ပိဏ္ဍပာတော အတိရေကဓမ္မော ဆဍ္ဍနီယဓမ္မော။ သစေ အာကင္ခထ, ဘုဉ္ဇထ, နော စေ တုမ္ဟေ ဘုဉ္ဇိသ္သထ 5, ဣဒာနာဟံ အပ္ပဟရိတေ ဝာ ဆဍ္ဍေသ္သာမိ, အပ္ပာဏကေ ဝာ ဥဒကေ ဩပိလာပေသ္သာမီ’တိ။ တတ္ရေကသ္သ ဘိက္ခုနော ဧဝမသ္သ – ‘ဘဂဝာ ခော ဘုတ္တာဝီ ပဝာရိတော ပရိပုဏ္ဏော ပရိယောသိတော သုဟိတော ယာဝဒတ္ထော; အတ္ထိ စာယံ ဘဂဝတော ပိဏ္ဍပာတော အတိရေကဓမ္မော ဆဍ္ဍနီယဓမ္မော။ သစေ မယံ န ဘုဉ္ဇိသ္သာမ, ဣဒာနိ ဘဂဝာ အပ္ပဟရိတေ ဝာ ဆဍ္ဍေသ္သတိ, အပ္ပာဏကေ ဝာ ဥဒကေ ဩပိလာပေသ္သတိ’ ။ ဝုတ္တံ ခော ပနေတံ ဘဂဝတာ – ‘ဓမ္မဒာယာဒာ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဘဝထ, မာ အာမိသဒာယာဒာ’တိ။ အာမိသညတရံ ခော ပနေတံ, ယဒိဒံ ပိဏ္ဍပာတော။ ယံနူနာဟံ ဣမံ ပိဏ္ဍပာတံ အဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဣမိနာဝ ဇိဃစ္ဆာဒုဗ္ဗလ္ယေန ဧဝံ ဣမံ ရတ္တိန္ဒိဝံ 6 ဝီတိနာမေယ္ယ’’န္တိ။ သော တံ ပိဏ္ဍပာတံ အဘုဉ္ဇိတ္ဝာ တေနေဝ ဇိဃစ္ဆာဒုဗ္ဗလ္ယေန ဧဝံ တံ ရတ္တိန္ဒိဝံ ဝီတိနာမေယ္ယ။ အထ ဒုတိယသ္သ ဘိက္ခုနော ဧဝမသ္သ – ‘ဘဂဝာ ခော ဘုတ္တာဝီ ပဝာရိတော ပရိပုဏ္ဏော ပရိယောသိတော သုဟိတော ယာဝဒတ္ထော; အတ္ထိ စာယံ ဘဂဝတော ပိဏ္ဍပာတော အတိရေကဓမ္မော ဆဍ္ဍနီယဓမ္မော။ သစေ မယံ န ဘုဉ္ဇိသ္သာမ, ဣဒာနိ ဘဂဝာ အပ္ပဟရိတေ ဝာ ဆဍ္ဍေသ္သတိ, အပ္ပာဏကေ ဝာ ဥဒကေ ဩပိလာပေသ္သတိ။ ယံနူနာဟံ ဣမံ ပိဏ္ဍပာတံ ဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဇိဃစ္ဆာဒုဗ္ဗလ္ယံ ပဋိဝိနောဒေတ္ဝာ 7 ဧဝံ ဣမံ ရတ္တိန္ဒိဝံ ဝီတိနာမေယ္ယ’န္တိ။ သော တံ ပိဏ္ဍပာတံ ဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဇိဃစ္ဆာဒုဗ္ဗလ္ယံ ပဋိဝိနောဒေတ္ဝာ ဧဝံ တံ ရတ္တိန္ဒိဝံ ဝီတိနာမေယ္ယ။ ကိဉ္စာပိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တံ ပိဏ္ဍပာတံ ဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဇိဃစ္ဆာဒုဗ္ဗလ္ယံ ပဋိဝိနောဒေတ္ဝာ ဧဝံ တံ ရတ္တိန္ဒိဝံ ဝီတိနာမေယ္ယ, အထ ခော အသုယေဝ မေ ပုရိမော ဘိက္ခု ပုဇ္ဇတရော စ ပာသံသတရော စ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? တဉ္ဟိ တသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ဒီဃရတ္တံ အပ္ပိစ္ဆတာယ သန္တုဋ္ဌိယာ သလ္လေခာယ သုဘရတာယ ဝီရိယာရမ္ဘာယ သံဝတ္တိသ္သတိ။ တသ္မာတိဟ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မဒာယာဒာ ဘဝထ, မာ အာမိသဒာယာဒာ။ အတ္ထိ မေ တုမ္ဟေသု အနုကမ္ပာ – ‘ကိန္တိ မေ သာဝကာ ဓမ္မဒာယာဒာ ဘဝေယ္ယုံ, နော အာမိသဒာယာဒာ’’’တိ။
30. ‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, bhuttāvī assaṃ pavārito paripuṇṇo pariyosito suhito yāvadattho; siyā ca me piṇḍapāto atirekadhammo chaḍḍanīyadhammo 8. Atha dve bhikkhū āgaccheyyuṃ jighacchādubbalya- 9 paretā . Tyāhaṃ evaṃ vadeyyaṃ – ‘ahaṃ khomhi, bhikkhave, bhuttāvī pavārito paripuṇṇo pariyosito suhito yāvadattho; atthi ca me ayaṃ piṇḍapāto atirekadhammo chaḍḍanīyadhammo. Sace ākaṅkhatha, bhuñjatha, no ce tumhe bhuñjissatha 10, idānāhaṃ appaharite vā chaḍḍessāmi, appāṇake vā udake opilāpessāmī’ti. Tatrekassa bhikkhuno evamassa – ‘bhagavā kho bhuttāvī pavārito paripuṇṇo pariyosito suhito yāvadattho; atthi cāyaṃ bhagavato piṇḍapāto atirekadhammo chaḍḍanīyadhammo. Sace mayaṃ na bhuñjissāma, idāni bhagavā appaharite vā chaḍḍessati, appāṇake vā udake opilāpessati’ . Vuttaṃ kho panetaṃ bhagavatā – ‘dhammadāyādā me, bhikkhave, bhavatha, mā āmisadāyādā’ti. Āmisaññataraṃ kho panetaṃ, yadidaṃ piṇḍapāto. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ piṇḍapātaṃ abhuñjitvā imināva jighacchādubbalyena evaṃ imaṃ rattindivaṃ 11 vītināmeyya’’nti. So taṃ piṇḍapātaṃ abhuñjitvā teneva jighacchādubbalyena evaṃ taṃ rattindivaṃ vītināmeyya. Atha dutiyassa bhikkhuno evamassa – ‘bhagavā kho bhuttāvī pavārito paripuṇṇo pariyosito suhito yāvadattho; atthi cāyaṃ bhagavato piṇḍapāto atirekadhammo chaḍḍanīyadhammo. Sace mayaṃ na bhuñjissāma, idāni bhagavā appaharite vā chaḍḍessati, appāṇake vā udake opilāpessati. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitvā jighacchādubbalyaṃ paṭivinodetvā 12 evaṃ imaṃ rattindivaṃ vītināmeyya’nti. So taṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitvā jighacchādubbalyaṃ paṭivinodetvā evaṃ taṃ rattindivaṃ vītināmeyya. Kiñcāpi so, bhikkhave, bhikkhu taṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitvā jighacchādubbalyaṃ paṭivinodetvā evaṃ taṃ rattindivaṃ vītināmeyya, atha kho asuyeva me purimo bhikkhu pujjataro ca pāsaṃsataro ca. Taṃ kissa hetu? Tañhi tassa, bhikkhave, bhikkhuno dīgharattaṃ appicchatāya santuṭṭhiyā sallekhāya subharatāya vīriyārambhāya saṃvattissati. Tasmātiha me, bhikkhave, dhammadāyādā bhavatha, mā āmisadāyādā. Atthi me tumhesu anukampā – ‘kinti me sāvakā dhammadāyādā bhaveyyuṃ, no āmisadāyādā’’’ti.
ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ ဣဒံ ဝတ္ဝာန 13 သုဂတော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဝိဟာရံ ပာဝိသိ။
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna 14 sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.
၃၁. တတ္ရ ခော အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော အစိရပက္ကန္တသ္သ ဘဂဝတော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အာဝုသော ဘိက္ခဝေ’’တိ။ ‘‘အာဝုသော’’တိ ခော တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ပစ္စသ္သောသုံ။ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဧတဒဝောစ –
31. Tatra kho āyasmā sāriputto acirapakkantassa bhagavato bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘ကိတ္တာဝတာ နု ခော, အာဝုသော, သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကံ နာနုသိက္ခန္တိ, ကိတ္တာဝတာ စ ပန သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကမနုသိက္ခန္တီ’’တိ? ‘‘ဒူရတောပိ ခော မယံ, အာဝုသော, အာဂစ္ဆာမ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ သန္တိကေ ဧတသ္သ ဘာသိတသ္သ အတ္ထမညာတုံ။ သာဓု ဝတာယသ္မန္တံယေဝ သာရိပုတ္တံ ပဋိဘာတု ဧတသ္သ ဘာသိတသ္သ အတ္ထော; အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ သုတ္ဝာ ဘိက္ခူ ဓာရေသ္သန္တီ’’တိ။ ‘‘တေန ဟာဝုသော, သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ, ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခော တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ပစ္စသ္သောသုံ။ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဧတဒဝောစ –
‘‘Kittāvatā nu kho, āvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhanti, kittāvatā ca pana satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhantī’’ti? ‘‘Dūratopi kho mayaṃ, āvuso, āgacchāma āyasmato sāriputtassa santike etassa bhāsitassa atthamaññātuṃ. Sādhu vatāyasmantaṃyeva sāriputtaṃ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho; āyasmato sāriputtassa sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tena hāvuso, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘ကိတ္တာဝတာ နု ခော, အာဝုသော, သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကံ နာနုသိက္ခန္တိ? ဣဓာဝုသော, သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကံ နာနုသိက္ခန္တိ, ယေသဉ္စ ဓမ္မာနံ သတ္ထာ ပဟာနမာဟ, တေ စ ဓမ္မေ နပ္ပဇဟန္တိ, ဗာဟုလိကာ 15 စ ဟောန္တိ, သာထလိကာ, ဩက္ကမနေ ပုဗ္ဗင္ဂမာ, ပဝိဝေကေ နိက္ခိတ္တဓုရာ။ တတ္ရာဝုသော, ထေရာ ဘိက္ခူ တီဟိ ဌာနေဟိ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ ‘သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကံ နာနုသိက္ခန္တီ’တိ – ဣမိနာ ပဌမေန ဌာနေန ထေရာ ဘိက္ခူ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ ‘ယေသဉ္စ ဓမ္မာနံ သတ္ထာ ပဟာနမာဟ တေ စ ဓမ္မေ နပ္ပဇဟန္တီ’တိ – ဣမိနာ ဒုတိယေန ဌာနေန ထေရာ ဘိက္ခူ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ ‘ဗာဟုလိကာ စ, သာထလိကာ, ဩက္ကမနေ ပုဗ္ဗင္ဂမာ, ပဝိဝေကေ နိက္ခိတ္တဓုရာ’တိ – ဣမိနာ တတိယေန ဌာနေန ထေရာ ဘိက္ခူ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ ထေရာ, အာဝုသော, ဘိက္ခူ ဣမေဟိ တီဟိ ဌာနေဟိ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ တတ္ရာဝုသော, မဇ္ဈိမာ ဘိက္ခူ။ပေ.။ နဝာ ဘိက္ခူ တီဟိ ဌာနေဟိ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ ‘သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကံ နာနုသိက္ခန္တီ’တိ – ဣမိနာ ပဌမေန ဌာနေန နဝာ ဘိက္ခူ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ ‘ယေသဉ္စ ဓမ္မာနံ သတ္ထာ ပဟာနမာဟ တေ စ ဓမ္မေ နပ္ပဇဟန္တီ’တိ – ဣမိနာ ဒုတိယေန ဌာနေန နဝာ ဘိက္ခူ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ ‘ဗာဟုလိကာ စ ဟောန္တိ, သာထလိကာ, ဩက္ကမနေ ပုဗ္ဗင္ဂမာ, ပဝိဝေကေ နိက္ခိတ္တဓုရာ’တိ – ဣမိနာ တတိယေန ဌာနေန နဝာ ဘိက္ခူ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ နဝာ, အာဝုသော, ဘိက္ခူ ဣမေဟိ တီဟိ ဌာနေဟိ ဂာရယ္ဟာ ဘဝန္တိ။ ဧတ္တာဝတာ ခော, အာဝုသော, သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကံ နာနုသိက္ခန္တိ။
‘‘Kittāvatā nu kho, āvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhanti? Idhāvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhanti, yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha, te ca dhamme nappajahanti, bāhulikā 16 ca honti, sāthalikā, okkamane pubbaṅgamā, paviveke nikkhittadhurā. Tatrāvuso, therā bhikkhū tīhi ṭhānehi gārayhā bhavanti. ‘Satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhantī’ti – iminā paṭhamena ṭhānena therā bhikkhū gārayhā bhavanti. ‘Yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme nappajahantī’ti – iminā dutiyena ṭhānena therā bhikkhū gārayhā bhavanti. ‘Bāhulikā ca, sāthalikā, okkamane pubbaṅgamā, paviveke nikkhittadhurā’ti – iminā tatiyena ṭhānena therā bhikkhū gārayhā bhavanti. Therā, āvuso, bhikkhū imehi tīhi ṭhānehi gārayhā bhavanti. Tatrāvuso, majjhimā bhikkhū…pe… navā bhikkhū tīhi ṭhānehi gārayhā bhavanti. ‘Satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhantī’ti – iminā paṭhamena ṭhānena navā bhikkhū gārayhā bhavanti. ‘Yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme nappajahantī’ti – iminā dutiyena ṭhānena navā bhikkhū gārayhā bhavanti. ‘Bāhulikā ca honti, sāthalikā, okkamane pubbaṅgamā, paviveke nikkhittadhurā’ti – iminā tatiyena ṭhānena navā bhikkhū gārayhā bhavanti. Navā, āvuso, bhikkhū imehi tīhi ṭhānehi gārayhā bhavanti. Ettāvatā kho, āvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekaṃ nānusikkhanti.
၃၂. ‘‘ကိတ္တာဝတာ စ, ပနာဝုသော, သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကမနုသိက္ခန္တိ ? ဣဓာဝုသော, သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကမနုသိက္ခန္တိ – ယေသဉ္စ ဓမ္မာနံ သတ္ထာ ပဟာနမာဟ တေ စ ဓမ္မေ ပဇဟန္တိ; န စ ဗာဟုလိကာ ဟောန္တိ, န သာထလိကာ ဩက္ကမနေ နိက္ခိတ္တဓုရာ ပဝိဝေကေ ပုဗ္ဗင္ဂမာ။ တတ္ရာဝုသော, ထေရာ ဘိက္ခူ တီဟိ ဌာနေဟိ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ ‘သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကမနုသိက္ခန္တီ’တိ – ဣမိနာ ပဌမေန ဌာနေန ထေရာ ဘိက္ခူ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ ‘ယေသဉ္စ ဓမ္မာနံ သတ္ထာ ပဟာနမာဟ တေ စ ဓမ္မေ ပဇဟန္တီ’တိ – ဣမိနာ ဒုတိယေန ဌာနေန ထေရာ ဘိက္ခူ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ ‘န စ ဗာဟုလိကာ, န သာထလိကာ ဩက္ကမနေ နိက္ခိတ္တဓုရာ ပဝိဝေကေ ပုဗ္ဗင္ဂမာ’တိ – ဣမိနာ တတိယေန ဌာနေန ထေရာ ဘိက္ခူ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ ထေရာ, အာဝုသော, ဘိက္ခူ ဣမေဟိ တီဟိ ဌာနေဟိ ပာသံသာ ဘဝန္တိ ။ တတ္ရာဝုသော, မဇ္ဈိမာ ဘိက္ခူ။ပေ.။ နဝာ ဘိက္ခူ တီဟိ ဌာနေဟိ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ ‘သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကမနုသိက္ခန္တီ’တိ – ဣမိနာ ပဌမေန ဌာနေန နဝာ ဘိက္ခူ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ ‘ယေသဉ္စ ဓမ္မာနံ သတ္ထာ ပဟာနမာဟ တေ စ ဓမ္မေ ပဇဟန္တီ’တိ – ဣမိနာ ဒုတိယေန ဌာနေန နဝာ ဘိက္ခူ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ ‘န စ ဗာဟုလိကာ, န သာထလိကာ ဩက္ကမနေ နိက္ခိတ္တဓုရာ ပဝိဝေကေ ပုဗ္ဗင္ဂမာ’တိ – ဣမိနာ တတိယေန ဌာနေန နဝာ ဘိက္ခူ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ နဝာ, အာဝုသော, ဘိက္ခူ ဣမေဟိ တီဟိ ဌာနေဟိ ပာသံသာ ဘဝန္တိ။ ဧတ္တာဝတာ ခော, အာဝုသော, သတ္ထု ပဝိဝိတ္တသ္သ ဝိဟရတော သာဝကာ ဝိဝေကမနုသိက္ခန္တိ။
32. ‘‘Kittāvatā ca, panāvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhanti ? Idhāvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhanti – yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme pajahanti; na ca bāhulikā honti, na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā. Tatrāvuso, therā bhikkhū tīhi ṭhānehi pāsaṃsā bhavanti. ‘Satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhantī’ti – iminā paṭhamena ṭhānena therā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. ‘Yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme pajahantī’ti – iminā dutiyena ṭhānena therā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. ‘Na ca bāhulikā, na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā’ti – iminā tatiyena ṭhānena therā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. Therā, āvuso, bhikkhū imehi tīhi ṭhānehi pāsaṃsā bhavanti . Tatrāvuso, majjhimā bhikkhū…pe… navā bhikkhū tīhi ṭhānehi pāsaṃsā bhavanti. ‘Satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhantī’ti – iminā paṭhamena ṭhānena navā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. ‘Yesañca dhammānaṃ satthā pahānamāha te ca dhamme pajahantī’ti – iminā dutiyena ṭhānena navā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. ‘Na ca bāhulikā, na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā’ti – iminā tatiyena ṭhānena navā bhikkhū pāsaṃsā bhavanti. Navā, āvuso, bhikkhū imehi tīhi ṭhānehi pāsaṃsā bhavanti. Ettāvatā kho, āvuso, satthu pavivittassa viharato sāvakā vivekamanusikkhanti.
၃၃. ‘‘တတ္ရာဝုသော, လောဘော စ ပာပကော ဒောသော စ ပာပကော။ လောဘသ္သ စ ပဟာနာယ ဒောသသ္သ စ ပဟာနာယ အတ္ထိ မဇ္ဈိမာ ပဋိပဒာ စက္ခုကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ။ ကတမာ စ သာ, အာဝုသော, မဇ္ဈိမာ ပဋိပဒာ စက္ခုကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ? အယမေဝ အရိယော အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော, သေယ္ယထိဒံ 17 – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင္ကပ္ပော သမ္မာဝာစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝော သမ္မာဝာယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခော သာ, အာဝုသော, မဇ္ဈိမာ ပဋိပဒာ စက္ခုကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ။
33. ‘‘Tatrāvuso, lobho ca pāpako doso ca pāpako. Lobhassa ca pahānāya dosassa ca pahānāya atthi majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati. Katamā ca sā, āvuso, majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ 18 – sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Ayaṃ kho sā, āvuso, majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati.
‘‘တတ္ရာဝုသော, ကောဓော စ ပာပကော ဥပနာဟော စ ပာပကော။ပေ.။ မက္ခော စ ပာပကော ပဠာသော စ ပာပကော, ဣသ္သာ စ ပာပိကာ မစ္ဆေရဉ္စ ပာပကံ, မာယာ စ ပာပိကာ သာဌေယ္ယဉ္စ ပာပကံ, ထမ္ဘော စ ပာပကော သာရမ္ဘော စ ပာပကော, မာနော စ ပာပကော အတိမာနော စ ပာပကော, မဒော စ ပာပကော ပမာဒော စ ပာပကော။ မဒသ္သ စ ပဟာနာယ ပမာဒသ္သ စ ပဟာနာယ အတ္ထိ မဇ္ဈိမာ ပဋိပဒာ စက္ခုကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ။ ကတမာ စ သာ, အာဝုသော, မဇ္ဈိမာ ပဋိပဒာ စက္ခုကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ? အယမေဝ အရိယော အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော, သေယ္ယထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင္ကပ္ပော သမ္မာဝာစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝော သမ္မာဝာယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခော သာ, အာဝုသော, မဇ္ဈိမာ ပဋိပဒာ စက္ခုကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတီ’’တိ။
‘‘Tatrāvuso, kodho ca pāpako upanāho ca pāpako…pe… makkho ca pāpako paḷāso ca pāpako, issā ca pāpikā maccherañca pāpakaṃ, māyā ca pāpikā sāṭheyyañca pāpakaṃ, thambho ca pāpako sārambho ca pāpako, māno ca pāpako atimāno ca pāpako, mado ca pāpako pamādo ca pāpako. Madassa ca pahānāya pamādassa ca pahānāya atthi majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati. Katamā ca sā, āvuso, majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Ayaṃ kho sā, āvuso, majjhimā paṭipadā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattatī’’ti.
ဣဒမဝောစာယသ္မာ သာရိပုတ္တော။ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။
Idamavocāyasmā sāriputto. Attamanā te bhikkhū āyasmato sāriputtassa bhāsitaṃ abhinandunti.
ဓမ္မဒာယာဒသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ တတိယံ။
Dhammadāyādasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၃. ဓမ္မဒာယာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Dhammadāyādasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၃. ဓမ္မဒာယာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Dhammadāyādasuttavaṇṇanā