Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi |
๑๘. อฎฺฐารสมวโคฺค
18. Aṭṭhārasamavaggo
(๑๗๘) ๒. ธมฺมเทสนากถา
(178) 2. Dhammadesanākathā
๘๐๔. น วตฺตพฺพํ – ‘‘พุเทฺธน ภควตา ธโมฺม เทสิโต’’ติ? อามนฺตาฯ เกน เทสิโตติ? อภินิมฺมิเตน เทสิโตติฯ อภินิมฺมิโต ชิโน สตฺถา สมฺมาสมฺพุโทฺธ สพฺพญฺญู สพฺพทสฺสาวี ธมฺมสฺสามี ธมฺมปฺปฎิสรโณติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
804. Na vattabbaṃ – ‘‘buddhena bhagavatā dhammo desito’’ti? Āmantā. Kena desitoti? Abhinimmitena desitoti. Abhinimmito jino satthā sammāsambuddho sabbaññū sabbadassāvī dhammassāmī dhammappaṭisaraṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
น วตฺตพฺพํ – ‘‘พุเทฺธน ภควตา ธโมฺม เทสิโต’’ติ? อามนฺตาฯ เกน เทสิโตติ? อายสฺมตา อานเนฺทน เทสิโตติฯ อายสฺมา อานโนฺท ชิโน สตฺถา สมฺมาสมฺพุโทฺธ สพฺพญฺญู สพฺพทสฺสาวี ธมฺมสฺสามี ธมฺมปฺปฎิสรโณติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Na vattabbaṃ – ‘‘buddhena bhagavatā dhammo desito’’ti? Āmantā. Kena desitoti? Āyasmatā ānandena desitoti. Āyasmā ānando jino satthā sammāsambuddho sabbaññū sabbadassāvī dhammassāmī dhammappaṭisaraṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๘๐๕. น วตฺตพฺพํ – ‘‘พุเทฺธน ภควตา ธโมฺม เทสิโต’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘สํขิเตฺตนปิ โข อหํ, สาริปุตฺต, ธมฺมํ เทเสยฺยํ; วิตฺถาเรนปิ โข อหํ, สาริปุตฺต, ธมฺมํ เทเสยฺยํ; สํขิตฺตวิตฺถาเรนปิ โข อหํ, สาริปุตฺต, ธมฺมํ เทเสยฺยํ; อญฺญาตาโร จ ทุลฺลภา’’ติ 1! อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ พุเทฺธน ภควตา ธโมฺม เทสิโตติฯ
805. Na vattabbaṃ – ‘‘buddhena bhagavatā dhammo desito’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘saṃkhittenapi kho ahaṃ, sāriputta, dhammaṃ deseyyaṃ; vitthārenapi kho ahaṃ, sāriputta, dhammaṃ deseyyaṃ; saṃkhittavitthārenapi kho ahaṃ, sāriputta, dhammaṃ deseyyaṃ; aññātāro ca dullabhā’’ti 2! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi buddhena bhagavatā dhammo desitoti.
๘๐๖. น วตฺตพฺพํ – ‘‘พุเทฺธน ภควตา ธโมฺม เทสิโต’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘‘อภิญฺญายาหํ, ภิกฺขเว, ธมฺมํ เทเสมิ, โน อนภิญฺญาย; สนิทานาหํ, ภิกฺขเว, ธมฺมํ เทเสมิ, โน อนิทานํ ; สปฺปาฎิหาริยาหํ, ภิกฺขเว, ธมฺมํ เทเสมิ, โน อปฺปาฎิหาริยํ; ตสฺส 3 มยฺหํ, ภิกฺขเว, อภิญฺญาย ธมฺมํ เทสยโต โน อนภิญฺญาย, สนิทานํ ธมฺมํ เทสยโต โน อนิทานํ, สปฺปาฎิหาริยํ ธมฺมํ เทสยโต โน อปฺปาฎิหาริยํ กรณีโย โอวาโท กรณียา อนุสาสนี; อลญฺจ ปน โว, ภิกฺขเว, ตุฎฺฐิยา อลํ อตฺตมนตาย อลํ โสมนสฺสาย – สมฺมาสมฺพุโทฺธ ภควา, สฺวากฺขาโต ธโมฺม, สุปฺปฎิปโนฺน สโงฺฆ’ติฯ อิมสฺมิญฺจ ปน เวยฺยากรณสฺมิํ ภญฺญมาเน ทสสหสฺสิโลกธาตุ อกมฺปิตฺถา’’ติ 4! อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ พุเทฺธน ภควตา ธโมฺม เทสิโตติฯ
806. Na vattabbaṃ – ‘‘buddhena bhagavatā dhammo desito’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘‘abhiññāyāhaṃ, bhikkhave, dhammaṃ desemi, no anabhiññāya; sanidānāhaṃ, bhikkhave, dhammaṃ desemi, no anidānaṃ ; sappāṭihāriyāhaṃ, bhikkhave, dhammaṃ desemi, no appāṭihāriyaṃ; tassa 5 mayhaṃ, bhikkhave, abhiññāya dhammaṃ desayato no anabhiññāya, sanidānaṃ dhammaṃ desayato no anidānaṃ, sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desayato no appāṭihāriyaṃ karaṇīyo ovādo karaṇīyā anusāsanī; alañca pana vo, bhikkhave, tuṭṭhiyā alaṃ attamanatāya alaṃ somanassāya – sammāsambuddho bhagavā, svākkhāto dhammo, suppaṭipanno saṅgho’ti. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne dasasahassilokadhātu akampitthā’’ti 6! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi buddhena bhagavatā dhammo desitoti.
ธมฺมเทสนากถา นิฎฺฐิตาฯ
Dhammadesanākathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๒. ธมฺมเทสนากถาวณฺณนา • 2. Dhammadesanākathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๒. ธมฺมเทสนากถาวณฺณนา • 2. Dhammadesanākathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๒. ธมฺมเทสนากถาวณฺณนา • 2. Dhammadesanākathāvaṇṇanā