Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi |
༧. དྷམྨདེསནཱསིཀྑཱཔདཾ
7. Dhammadesanāsikkhāpadaṃ
༦༠. སཏྟམེ མཧཱདྭཱརེཏི བཧི ཋིཏེ མཧཱདྭཱརེ། ཨཱགམྨ, པཝིསིཏྭཱ ཝཱ ཝསནཊྛཱནཏྟཱ ཨོཝརཀོ ཨཱཝསཐོ ནཱམཱཏི ཨཱཧ ‘‘ཨོཝརཀདྭཱརེ’’ཏི། སུནིགྒཏེནཱཏི སུཊྛུ བཧི ནིཀྑམིཏྭཱ གཏེན སདྡེན། ‘‘ཨཉྙཱཏུ’’ནྟི པདསྶ ‘‘ན ཉཱཏུ’’ནྟི ཨཏྠཾ པཊིཀྑིཔནྟོ ཨཱཧ ‘‘ཨཱཛཱནིཏུ’’ནྟི། ཨིམིནཱ ནཀཱརཝིཀཱརོ ཨཨིཏི ནིཔཱཏོ ན ཧོཏི, ཨཱཨིཏི ཨུཔསགྒོཏི པན དསྶེཏི། ‘‘ཝིཉྙུནཱ པུརིསེནཱ’’ཏི ཨེཏྟཀམེཝ ཨཝཏྭཱ ‘‘པུརིསཝིགྒཧེནཱ’’ཏི ཝདནྟོ མནུསྶཔུརིསཝིགྒཧཾ གཧེཏྭཱ ཋིཏེན ཡཀྑེན པེཏེན ཏིརཙྪཱནགཏེན སདྡྷིཾ ཋིཏཱཡ མཱཏུགཱམསྶ དེསེཏུཾ ན ཝཊྚཏཱིཏི དསྶེཏི། ན ཡཀྑེནཱཏི ཡཀྑེན སདྡྷིཾ ཋིཏཱཡ མཱཏུགཱམསྶ དེསེཏུཾ ན ཝཊྚཏཱིཏི ཡོཛནཱ། ཨེས ནཡོ ‘‘ན པེཏེན, ན ཏིརཙྪཱནགཏེནཱ’’ཏི ཨེཏྠཱཔི།
60. Sattame mahādvāreti bahi ṭhite mahādvāre. Āgamma, pavisitvā vā vasanaṭṭhānattā ovarako āvasatho nāmāti āha ‘‘ovarakadvāre’’ti. Suniggatenāti suṭṭhu bahi nikkhamitvā gatena saddena. ‘‘Aññātu’’nti padassa ‘‘na ñātu’’nti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘ājānitu’’nti. Iminā nakāravikāro aiti nipāto na hoti, āiti upasaggoti pana dasseti. ‘‘Viññunā purisenā’’ti ettakameva avatvā ‘‘purisaviggahenā’’ti vadanto manussapurisaviggahaṃ gahetvā ṭhitena yakkhena petena tiracchānagatena saddhiṃ ṭhitāya mātugāmassa desetuṃ na vaṭṭatīti dasseti. Na yakkhenāti yakkhena saddhiṃ ṭhitāya mātugāmassa desetuṃ na vaṭṭatīti yojanā. Esa nayo ‘‘na petena, na tiracchānagatenā’’ti etthāpi.
༦༦. ཚཔྤཉྩཝཱཙཱཧཱིཏི ཨེཏྠ ‘‘པཉྩཱ’’ཏི ཝཱཙཱསིལིཊྛཝསེན ཝུཏྟཾ ཀསྶཙི པཡོཛནསྶཱབྷཱཝཱ། ཏཏྠཱཏི ‘‘ཚཔྤཉྩཝཱཙཱཧཱི’’ཏི པདེ། ཨེཀོ གཱཐཱཔཱདོ ཨེཀཱ ཝཱཙཱཏི ཝདནྟོ ཙུཎྞིཡེ ཝིབྷཏྱནྟཾ ཨེཀཾ པདཾ ཨེཀཱ ཝཱཙཱ ནཱམཱཏི དསྶེཏི, ཨཏྠཛོཏཀཔདཾ ཝཱ ཝཱཀྱཔདཾ ཝཱ ན གཧེཏབྦཾ། ‘‘ཨེཀཾ པདཾ པཱལི༹ཏོ, པཉྩ ཨཊྛཀཐཱཏོ’’ཏི ཨིམིནཱ ‘‘དྭེ པདཱནི པཱལི༹ཏོ, ཙཏྟཱརི ཨཊྛཀཐཱཏོ’’ཏིཨཱདིནཡོཔི གཧེཏབྦོ། ཚཔདཱནཏིཀྐམོཡེཝ ཧི པམཱཎཾ། ཏསྨིནྟི ཨེཏྠ སཏི ཝིབྷཏྟིཝིཔལླཱསེ ལིངྒསྶཱཔི ཝིཔལླཱསོ ཧོཏི ‘‘ཏསྨི’’ནྟི པུལླིངྒེན ཝུཏྟཏྟཱ། སཏི ཙ ཝིབྷཏྟིཝིཔལླཱསེ ‘‘ཏསྶཱ’’ཏི ཨིཏྠིལིངྒབྷཱཝེན པཝཏྟཱ། ‘‘མཱཏུགཱམསྶཱ’’ཏི ནིཡཏཔུལླིངྒཱཔེཀྑནསྶ ཨསམྦྷཝཏོ ཨཏྠཝསེན ‘‘ཨེཀིསྶཱ’’ཏི ཨིཏྠིལིངྒབྷཱཝེན ཝུཏྟཾ། ཨིམིནཱ བྷེདལིངྒནིསྶིཏོ ཝིསེསནཝིསེསྱོཔི ཨཏྠཱིཏི དསྶེཏི། ཏུམྷཱཀནྟི ནིདྡྷཱརཎསམུདཱཡོ། ‘‘སུཎཱཐཱ’’ཏི ཨཝཏྭཱ ཨཱབྷོགོཔི ཝཊྚཏཱིཏི ཨཱཧ ‘‘པཋམ’’ནྟིཨཱདི། པཋམནྟི ཙ པཋམམེཝ། ཏེན ཝུཏྟཾ ‘‘ན པཙྪཱ’’ཏི། པུཊྛོ ཧུཏྭཱ བྷིཀྑུ ཀཐེཏཱིཏི ཡོཛནཱཏི། སཏྟམཾ།
66.Chappañcavācāhīti ettha ‘‘pañcā’’ti vācāsiliṭṭhavasena vuttaṃ kassaci payojanassābhāvā. Tatthāti ‘‘chappañcavācāhī’’ti pade. Eko gāthāpādo ekā vācāti vadanto cuṇṇiye vibhatyantaṃ ekaṃ padaṃ ekā vācā nāmāti dasseti, atthajotakapadaṃ vā vākyapadaṃ vā na gahetabbaṃ. ‘‘Ekaṃ padaṃ pāḷito, pañca aṭṭhakathāto’’ti iminā ‘‘dve padāni pāḷito, cattāri aṭṭhakathāto’’tiādinayopi gahetabbo. Chapadānatikkamoyeva hi pamāṇaṃ. Tasminti ettha sati vibhattivipallāse liṅgassāpi vipallāso hoti ‘‘tasmi’’nti pulliṅgena vuttattā. Sati ca vibhattivipallāse ‘‘tassā’’ti itthiliṅgabhāvena pavattā. ‘‘Mātugāmassā’’ti niyatapulliṅgāpekkhanassa asambhavato atthavasena ‘‘ekissā’’ti itthiliṅgabhāvena vuttaṃ. Iminā bhedaliṅganissito visesanavisesyopi atthīti dasseti. Tumhākanti niddhāraṇasamudāyo. ‘‘Suṇāthā’’ti avatvā ābhogopi vaṭṭatīti āha ‘‘paṭhama’’ntiādi. Paṭhamanti ca paṭhamameva. Tena vuttaṃ ‘‘na pacchā’’ti. Puṭṭho hutvā bhikkhu kathetīti yojanāti. Sattamaṃ.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝིབྷངྒ • Mahāvibhaṅga / ༡. མུསཱཝཱདཝགྒོ • 1. Musāvādavaggo
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝིབྷངྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ༧. དྷམྨདེསནཱསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ༧. དྷམྨདེསནཱསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ༧. དྷམྨདེསནཱསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ༧. དྷམྨདེསནཱསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā