Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ
7. Dhammadesanāsikkhāpadaṃ
੬੦. ਸਤ੍ਤਮੇ ਮਹਾਦ੍વਾਰੇਤਿ ਬਹਿ ਠਿਤੇ ਮਹਾਦ੍વਾਰੇ। ਆਗਮ੍ਮ, ਪવਿਸਿਤ੍વਾ વਾ વਸਨਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਓવਰਕੋ ਆવਸਥੋ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਓવਰਕਦ੍વਾਰੇ’’ਤਿ। ਸੁਨਿਗ੍ਗਤੇਨਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਗਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ। ‘‘ਅਞ੍ਞਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ‘‘ਨ ਞਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਆਜਾਨਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਨਕਾਰવਿਕਾਰੋ ਅਇਤਿ ਨਿਪਾਤੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਆਇਤਿ ਉਪਸਗ੍ਗੋਤਿ ਪਨ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘વਿਞ੍ਞੁਨਾ ਪੁਰਿਸੇਨਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇવ ਅવਤ੍વਾ ‘‘ਪੁਰਿਸવਿਗ੍ਗਹੇਨਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਪੁਰਿਸવਿਗ੍ਗਹਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਠਿਤੇਨ ਯਕ੍ਖੇਨ ਪੇਤੇਨ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਠਿਤਾਯ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਦੇਸੇਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਨ ਯਕ੍ਖੇਨਾਤਿ ਯਕ੍ਖੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਠਿਤਾਯ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਦੇਸੇਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਸ ਨਯੋ ‘‘ਨ ਪੇਤੇਨ, ਨ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੇਨਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ।
60. Sattame mahādvāreti bahi ṭhite mahādvāre. Āgamma, pavisitvā vā vasanaṭṭhānattā ovarako āvasatho nāmāti āha ‘‘ovarakadvāre’’ti. Suniggatenāti suṭṭhu bahi nikkhamitvā gatena saddena. ‘‘Aññātu’’nti padassa ‘‘na ñātu’’nti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘ājānitu’’nti. Iminā nakāravikāro aiti nipāto na hoti, āiti upasaggoti pana dasseti. ‘‘Viññunā purisenā’’ti ettakameva avatvā ‘‘purisaviggahenā’’ti vadanto manussapurisaviggahaṃ gahetvā ṭhitena yakkhena petena tiracchānagatena saddhiṃ ṭhitāya mātugāmassa desetuṃ na vaṭṭatīti dasseti. Na yakkhenāti yakkhena saddhiṃ ṭhitāya mātugāmassa desetuṃ na vaṭṭatīti yojanā. Esa nayo ‘‘na petena, na tiracchānagatenā’’ti etthāpi.
੬੬. ਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਾਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਞ੍ਚਾ’’ਤਿ વਾਚਾਸਿਲਿਟ੍ਠવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ਕਸ੍ਸਚਿ ਪਯੋਜਨਸ੍ਸਾਭਾવਾ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ‘‘ਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਾਹੀ’’ਤਿ ਪਦੇ। ਏਕੋ ਗਾਥਾਪਾਦੋ ਏਕਾ વਾਚਾਤਿ વਦਨ੍ਤੋ ਚੁਣ੍ਣਿਯੇ વਿਭਤ੍ਯਨ੍ਤਂ ਏਕਂ ਪਦਂ ਏਕਾ વਾਚਾ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਅਤ੍ਥਜੋਤਕਪਦਂ વਾ વਾਕ੍ਯਪਦਂ વਾ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ‘‘ਏਕਂ ਪਦਂ ਪਾਲ਼ਿਤੋ, ਪਞ੍ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਦ੍વੇ ਪਦਾਨਿ ਪਾਲ਼ਿਤੋ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਯੋਪਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ਛਪਦਾਨਤਿਕ੍ਕਮੋਯੇવ ਹਿ ਪਮਾਣਂ। ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਤਿ વਿਭਤ੍ਤਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੇ ਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸਾਪਿ વਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਹੋਤਿ ‘‘ਤਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਲ੍ਲਿਙ੍ਗੇਨ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਸਤਿ ਚ વਿਭਤ੍ਤਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੇ ‘‘ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਭਾવੇਨ ਪવਤ੍ਤਾ। ‘‘ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਨਿਯਤਪੁਲ੍ਲਿਙ੍ਗਾਪੇਕ੍ਖਨਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਭવਤੋ ਅਤ੍ਥવਸੇਨ ‘‘ਏਕਿਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਭਾવੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਇਮਿਨਾ ਭੇਦਲਿਙ੍ਗਨਿਸ੍ਸਿਤੋ વਿਸੇਸਨવਿਸੇਸ੍ਯੋਪਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤੁਮ੍ਹਾਕਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰਣਸਮੁਦਾਯੋ। ‘‘ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ ਅવਤ੍વਾ ਆਭੋਗੋਪਿ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਠਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਪਠਮਨ੍ਤਿ ਚ ਪਠਮਮੇવ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਪਚ੍ਛਾ’’ਤਿ। ਪੁਟ੍ਠੋ ਹੁਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਥੇਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
66.Chappañcavācāhīti ettha ‘‘pañcā’’ti vācāsiliṭṭhavasena vuttaṃ kassaci payojanassābhāvā. Tatthāti ‘‘chappañcavācāhī’’ti pade. Eko gāthāpādo ekā vācāti vadanto cuṇṇiye vibhatyantaṃ ekaṃ padaṃ ekā vācā nāmāti dasseti, atthajotakapadaṃ vā vākyapadaṃ vā na gahetabbaṃ. ‘‘Ekaṃ padaṃ pāḷito, pañca aṭṭhakathāto’’ti iminā ‘‘dve padāni pāḷito, cattāri aṭṭhakathāto’’tiādinayopi gahetabbo. Chapadānatikkamoyeva hi pamāṇaṃ. Tasminti ettha sati vibhattivipallāse liṅgassāpi vipallāso hoti ‘‘tasmi’’nti pulliṅgena vuttattā. Sati ca vibhattivipallāse ‘‘tassā’’ti itthiliṅgabhāvena pavattā. ‘‘Mātugāmassā’’ti niyatapulliṅgāpekkhanassa asambhavato atthavasena ‘‘ekissā’’ti itthiliṅgabhāvena vuttaṃ. Iminā bhedaliṅganissito visesanavisesyopi atthīti dasseti. Tumhākanti niddhāraṇasamudāyo. ‘‘Suṇāthā’’ti avatvā ābhogopi vaṭṭatīti āha ‘‘paṭhama’’ntiādi. Paṭhamanti ca paṭhamameva. Tena vuttaṃ ‘‘na pacchā’’ti. Puṭṭho hutvā bhikkhu kathetīti yojanāti. Sattamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧. ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗੋ • 1. Musāvādavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā