| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā |
๗. ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทวณฺณนา
7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
๖๖. ‘‘วิญฺญู ปฎิพลา’’ติ วจนโต อวิญฺญู อิตฺถิยาปิ เทเสนฺตสฺส อนาปตฺติฯ อิธ ยกฺขีอาทโย มนุสฺสิตฺถี วิย อโนฬาริกตฺตา ทุกฺกฎวตฺถุกา ชาตาฯ ติรจฺฉานคตมนุสฺสวิคฺคหิตฺถิยา ปฎิพลตาย วุตฺตตฺตา อิตราปิ ทุกฺกฎวตฺถุเยวาติ เอเกฯ ‘‘มาตุคามายา’’ติ ลิงฺควิปลฺลาเสน วุตฺตํฯ ‘‘อฎฺฐกถาทิปาฐํ ฐเปตฺวา ทมิฬาทินา ยถารุจิ กเถตุํ ลภติ กิรา’’ติ ลิขิตํ, ยถา ยกฺขีอาทโย ทุกฺกฎวตฺถุกา ชาตา, ตถา ปุริสวิคฺคหํ คเหตฺวา ฐิเตน ยกฺขาทินา สทฺธิํ ฐิตสฺส มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสโนฺต ทุกฺกฎํ อนาปชฺชิตฺวา กสฺมา ปาจิตฺติยมาปชฺชตีติ เจ? อีสกมฺปิ ทุติยปกฺขํ อภชนโตฯ มนุสฺสมาตุคาโมปิ น ทุติโย, ปเคว ยกฺขาทโยติฯ น ทุติยานิยเต ตสฺส ทุติยตฺตาติ เจ? น ตตฺถ ทุฎฺฐุลฺลวาจาเปกฺขา ทุติยตา, กินฺตุ นิสชฺชาเปกฺขา, อิธ จ น นิสชฺชมตฺตํ, กินฺตุ เทสนา อิธาธิเปฺปตาฯ สา จ นิปชฺชนโต โอฬาริกา, ตสฺมา อสมตฺถนิทสฺสนํฯ
66. ‘‘Viññū paṭibalā’’ti vacanato aviññū itthiyāpi desentassa anāpatti. Idha yakkhīādayo manussitthī viya anoḷārikattā dukkaṭavatthukā jātā. Tiracchānagatamanussaviggahitthiyā paṭibalatāya vuttattā itarāpi dukkaṭavatthuyevāti eke. ‘‘Mātugāmāyā’’ti liṅgavipallāsena vuttaṃ. ‘‘Aṭṭhakathādipāṭhaṃ ṭhapetvā damiḷādinā yathāruci kathetuṃ labhati kirā’’ti likhitaṃ, yathā yakkhīādayo dukkaṭavatthukā jātā, tathā purisaviggahaṃ gahetvā ṭhitena yakkhādinā saddhiṃ ṭhitassa mātugāmassa dhammaṃ desento dukkaṭaṃ anāpajjitvā kasmā pācittiyamāpajjatīti ce? Īsakampi dutiyapakkhaṃ abhajanato. Manussamātugāmopi na dutiyo, pageva yakkhādayoti. Na dutiyāniyate tassa dutiyattāti ce? Na tattha duṭṭhullavācāpekkhā dutiyatā, kintu nisajjāpekkhā, idha ca na nisajjamattaṃ, kintu desanā idhādhippetā. Sā ca nipajjanato oḷārikā, tasmā asamatthanidassanaṃ.
ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๑. มุสาวาทวโคฺค • 1. Musāvādavaggo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๗. ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทวณฺณนา • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๗. ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทวณฺณนา • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๗. ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทํ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadaṃ
