Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਅਭਿਨવ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ

    7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā

    ਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਾਹੀਤਿ ਛਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ વਾਚਾਹਿ। વਾਚਾਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕਥਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿ ਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਾਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤੇ, ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ। ਸਚੇ ਅਟ੍ਠਕਥਂ, ਧਮ੍ਮਪਦਂ, ਜਾਤਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਂ વਾ ਕਥੇਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਛਪ੍ਪਦਮਤ੍ਤਮੇવ ਕਥੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ ਏਕਂ ਪਦਂ ਪਾਲ਼ਿਤੋ, ਪਞ੍ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਤੋਤਿ ਏવਂ ਛ ਪਦਾਨਿ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾવ ਕਥੇਤਬ੍ਬੋ। ਪੁਰਿਸੇਨਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਪੁਰਿਸੇਨ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸવਿਗ੍ਗਹਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ।

    Chappañcavācāhīti chahi pañcahi vācāhi. Vācāparicchedo panettha kathaṃ veditabboti āha ‘‘uttari chappañcavācāhī’’tiādi. Sabbatthāti sutte, aṭṭhakathāyañca. Sace aṭṭhakathaṃ, dhammapadaṃ, jātakādivatthuṃ vā kathetukāmo hoti, chappadamattameva kathetuṃ vaṭṭati. Pāḷiyā saddhiṃ kathentena ekaṃ padaṃ pāḷito, pañca aṭṭhakathātoti evaṃ cha padāni anatikkamitvāva kathetabbo. Purisenāti manussapurisena. Tenāha ‘‘manussaviggahaṃ gahetvā panā’’tiādi.

    ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਮਾਤੁਗਾਮੇ ਮਾਤੁਗਾਮਸਞ੍ਞਿવੇਮਤਿਕਅਮਾਤੁਗਾਮਸਞ੍ਞੀਨਂ વਸੇਨ ਤੀਣਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ। ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ વਾ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸਾਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਦੇਸੇਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਪੁਨ ਆਗਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ, ਏવਂ ਪਨ ਏਕਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਮਾਤੁਗਾਮਸਤਸ੍ਸਾਪਿ ਦੇਸੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ । ‘‘વਿਞ੍ਞੁਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਯਾ’’ਤਿ વਚਨਤੋ ਅવਿਞ੍ਞਿਤ੍ਥਿਯਾਪਿ ਦੇਸਯਤੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਇਰਿਯਾਪਥਪਰਿવਤ੍ਤਾਭਾવੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਾ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ વਾ ਇਰਿਯਾਪਥਪਰਿવਤ੍ਤਾਭਾવੋ। ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕਸ੍ਸਾਭਾવੋਤਿ વਿਞ੍ਞੁਸ੍ਸ ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕਸ੍ਸਾਭਾવੋ, ਦੁਤਿਯਾਨਿਯਤੇ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਅਭਾવੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਰਿ ਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਾਹਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਕਿਰਿਯਾ, ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਹਣਂ ਅਕਿਰਿਯਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ।

    Tikapācittiyanti mātugāme mātugāmasaññivematikaamātugāmasaññīnaṃ vasena tīṇi pācittiyāni. Aññassa vā mātugāmassāti ekassa mātugāmassa desetvā nisinne puna āgatassa aññassa mātugāmassa, evaṃ pana ekāsane nisinnena mātugāmasatassāpi desetuṃ vaṭṭati . ‘‘Viññumanussitthiyā’’ti vacanato aviññitthiyāpi desayato anāpatti. Iriyāpathaparivattābhāvoti attano vā mātugāmassa vā iriyāpathaparivattābhāvo. Kappiyakārakassābhāvoti viññussa kappiyakārakassābhāvo, dutiyāniyate vuttalakkhaṇassa manussassa abhāvoti vuttaṃ hoti. Kiriyākiriyanti ettha uttari chappañcavācāhi dhammadesanā kiriyā, kappiyakārakassa aggahaṇaṃ akiriyāti daṭṭhabbaṃ.

    ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact