| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
੬੦-੬੪. ਸਤ੍ਤਮੇ ਘਰਂ ਨਯਤੀਤਿ ਘਰਣੀ, ਘਰਨਾਯਿਕਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਘਰਸਾਮਿਨੀ’’ਤਿ। ਸੁਣ੍ਹਾਤਿ ਸੁਣਿਸਾ। ਨ ਯਕ੍ਖੇਨਾਤਿਆਦੀਨਂ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਪੁਰਿਸવਿਗ੍ਗਹਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਠਿਤੇਨ ਯਕ੍ਖੇਨ વਾ ਪੇਤੇਨ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨੇਨ વਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਠਿਤਾਯਪਿ ਦੇਸੇਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਅਕ੍ਖਰਾਯ ਦੇਸੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ‘ਇਮਂ ਪਦਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏਕਮ੍ਪਿ ਅਕ੍ਖਰਂ વਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ।
60-64. Sattame gharaṃ nayatīti gharaṇī, gharanāyikā. Tenāha ‘‘gharasāminī’’ti. Suṇhāti suṇisā. Na yakkhenātiādīnaṃ ‘‘aññatrā’’ti iminā sambandho. Purisaviggahaṃ gahetvā ṭhitena yakkhena vā petena vā tiracchānena vā saddhiṃ ṭhitāyapi desetuṃ na vaṭṭati. Akkharāya desetīti ettha ‘‘chappañcavācato uttari ‘imaṃ padaṃ bhāsissāmī’ti ekampi akkharaṃ vatvā tiṭṭhati, āpattiyevā’’ti vadanti.
੬੬. ‘‘ਏਕੋ ਗਾਥਾਪਾਦੋਤਿ ਇਦਂ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਮੇવ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਨ વਿਭਤ੍ਤਿਅਨ੍ਤਪਦਮੇવ ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ‘‘ਅਟ੍ਠਕਥਂ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਜਾਤਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਂ વਾਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਪੋਰਾਣਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿਆਰੁਲ਼੍ਹਮੇવ ਅਟ੍ਠਕਥਾਦਿ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਅਟ੍ਠਕਥਾਦਿਪਾਠਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦਮਿਲ਼ਾਦਿਭਾਸਨ੍ਤਰੇਨ ਯਥਾਰੁਚਿ ਕਥੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਪਦਸੋਧਮ੍ਮੇ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਪੁਨ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾਤਿ ਇਰਿਯਾਪਥਪਰਿવਤ੍ਤਨਨਯੇਨ ਨਾਨਾਇਰਿਯਾਪਥੇਨਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਸਬ੍ਬਂ ਚੇਪਿ ਦੀਘਨਿਕਾਯਂ ਕਥੇਤੀਤਿ ਯਾવ ਨ ਨਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਾવ ਪੁਨਦਿવਸੇਪਿ ਕਥੇਤਿ।
66.‘‘Eko gāthāpādoti idaṃ gāthābandhameva sandhāya vuttaṃ, aññattha pana vibhattiantapadameva gahetabba’’nti vadanti. ‘‘Aṭṭhakathaṃ dhammapadaṃ jātakādivatthuṃ vāti imināpi porāṇaṃ saṅgītiāruḷhameva aṭṭhakathādi vutta’’nti vadanti. Aṭṭhakathādipāṭhaṃ ṭhapetvā damiḷādibhāsantarena yathāruci kathetuṃ vaṭṭati. Padasodhamme vuttappabhedoti iminā aññattha anāpattīti dīpeti. Uṭṭhahitvā puna nisīditvāti iriyāpathaparivattananayena nānāiriyāpathenapi anāpattīti dīpeti. Sabbaṃ cepi dīghanikāyaṃ kathetīti yāva na niṭṭhāti, tāva punadivasepi katheti.
ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞੂਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਹਣਂ ਅਕਿਰਿਯਾ। ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਠਿਤਸ੍ਸ ਚ વਿਞ੍ਞੂਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਚ ਉਪਚਾਰੋ ਅਨਿਯਤੇਸੁ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਛਨ੍ਨਂ વਾਚਾਨਂ ਉਪਰਿ ਦੇਸਨਾ, વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੋ ਮਾਤੁਗਾਮੋ, ਇਰਿਯਾਪਥਪਅવਤ੍ਤਨਾਭਾવੋ, વਿਞ੍ਞੂਪੁਰਿਸਾਭਾવੋ, ਅਪਞ੍ਹવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ।
Dutiyassa viññūpurisassa aggahaṇaṃ akiriyā. Mātugāmena saddhiṃ ṭhitassa ca viññūpurisassa ca upacāro aniyatesu vuttanayeneva gahetabbo. Sesaṃ uttānameva. Vuttalakkhaṇassa dhammassa channaṃ vācānaṃ upari desanā, vuttalakkhaṇo mātugāmo, iriyāpathapaavattanābhāvo, viññūpurisābhāvo, apañhavissajjanāti imāni panettha pañca aṅgāni.
ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧. ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗੋ • 1. Musāvādavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੭. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadaṃ
