Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
३. धम्मदिन्नसुत्तवण्णना
3. Dhammadinnasuttavaṇṇanā
१०४९. ततिये धम्मदिन्नोति सत्तसु जनेसु एको। बुद्धकालस्मिञ्हि धम्मदिन्नो उपासको, विसाखो उपासको, उग्गो गहपति, चित्तो गहपति, हत्थको आळवको, चूळअनाथपिण्डिको, महाअनाथपिण्डिकोति इमे सत्त जना पञ्चसतउपासकपरिवारा अहेसुं। एतेसु एस अञ्ञतरो।
1049. Tatiye dhammadinnoti sattasu janesu eko. Buddhakālasmiñhi dhammadinno upāsako, visākho upāsako, uggo gahapati, citto gahapati, hatthako āḷavako, cūḷaanāthapiṇḍiko, mahāanāthapiṇḍikoti ime satta janā pañcasataupāsakaparivārā ahesuṃ. Etesu esa aññataro.
गम्भीराति धम्मगम्भीरा सल्लसुत्तादयो। गम्भीरत्थाति अत्थगम्भीरा चेतनासुत्तन्तादयो। लोकुत्तराति लोकुत्तरत्थदीपका असङ्खतसंयुत्तादयो। सुञ्ञतप्पटिसंयुत्ताति सत्तसुञ्ञतादीपका खज्जनिकसुत्तन्तादयो। उपसम्पज्ज विहरिस्सामाति पटिलभित्वा विहरिस्साम। एवञ्हि वो, धम्मदिन्न, सिक्खितब्बन्ति एवं तुम्हेहि चन्दोपमपटिपदं रथविनीतपटिपदं मोनेय्यपटिपदं महाअरियवंसपटिपदं पूरेन्तेहि सिक्खितब्बं। इति सत्था इमेसं उपासकानं असय्हभारं आरोपेसि। कस्मा ? एते किर न अत्तनो भूमियं ठत्वा ओवादं याचिंसु, अविसेसेन पन सब्बभारं उक्खिपितुं समत्था विय ‘‘ओवदतु नो, भन्ते, भगवा’’ति याचिंसु। तेन तेसं सत्था असय्हभारं आरोपेन्तो एवमाह। न खो नेतन्ति न खो एतं। नकारो पनेत्थ ब्यञ्जनसन्धिमत्तमेवाति वेदितब्बो। तस्माति यस्मा इदानि अत्तनो भूमियं ठत्वा ओवादं याचथ, तस्मा।
Gambhīrāti dhammagambhīrā sallasuttādayo. Gambhīratthāti atthagambhīrā cetanāsuttantādayo. Lokuttarāti lokuttaratthadīpakā asaṅkhatasaṃyuttādayo. Suññatappaṭisaṃyuttāti sattasuññatādīpakā khajjanikasuttantādayo. Upasampajja viharissāmāti paṭilabhitvā viharissāma. Evañhi vo, dhammadinna, sikkhitabbanti evaṃ tumhehi candopamapaṭipadaṃ rathavinītapaṭipadaṃ moneyyapaṭipadaṃ mahāariyavaṃsapaṭipadaṃ pūrentehi sikkhitabbaṃ. Iti satthā imesaṃ upāsakānaṃ asayhabhāraṃ āropesi. Kasmā ? Ete kira na attano bhūmiyaṃ ṭhatvā ovādaṃ yāciṃsu, avisesena pana sabbabhāraṃ ukkhipituṃ samatthā viya ‘‘ovadatu no, bhante, bhagavā’’ti yāciṃsu. Tena tesaṃ satthā asayhabhāraṃ āropento evamāha. Na kho netanti na kho etaṃ. Nakāro panettha byañjanasandhimattamevāti veditabbo. Tasmāti yasmā idāni attano bhūmiyaṃ ṭhatvā ovādaṃ yācatha, tasmā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ३. धम्मदिन्नसुत्तं • 3. Dhammadinnasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ३. धम्मदिन्नसुत्तवण्णना • 3. Dhammadinnasuttavaṇṇanā