| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៣. ធម្មទិន្នសុត្តវណ្ណនា
3. Dhammadinnasuttavaṇṇanā
១០៤៩. សត្តសុ ជនេសូតិ សត្តសុ កិត្តិយមានេសុ ឧបាសកជនេសុ។ គម្ភីរាតិអាទីសុ ធម្មគម្ភីរាតិ បាឡិគតិយា គម្ភីរា, តថា ច សល្លសុត្តំ ហេដ្ឋា បកាសិតមេវ។ ‘‘ចេតនាហំ, ភិក្ខវេ, កម្មំ វទាមី’’តិអាទិនា (អ. និ. ៦.៦៣; កថា. ៥៣៩) អាគតំ ចេតនាសុត្តំ ។ តត្ថ ‘‘ចេតនាសហជាតំ នានាក្ខណិក’’ន្តិអាទិនា បដ្ឋានេ អាគតនយេន, សុត្តេសុ (អ. និ. ៣.១០១) ច ‘‘ទិដ្ឋធម្មវេទនីយ’’ន្តិអាទិនា អាគតនយេន គម្ភីរភាវោ វេទិតព្ពោ, និព្ពានស្ស ចេវ អរិយមគ្គស្ស ច បកាសនតោ អសង្ខតសំយុត្តស្ស លោកុត្តរត្ថទីបកតា។ ‘‘អតីតំបាហំ រូបេន ខជ្ជិំ, ឯតរហិ ខជ្ជាមី’’តិអាទិនា បញ្ចន្នំ ខន្ធានំ ខាទកភាវស្ស, បុគ្គលស្ស ខាទិតព្ពតាយ វិភាវនេន ខជ្ជនីយបរិយាយេ (សំ. និ. ៣.៧៩) វិសេសតោ និស្សត្តនិជ្ជីវតា ទីបិតាតិ វុត្តំ ‘‘សត្តសុញ្ញតាទីបកា ខជ្ជនិកសុត្តន្តាទយោ’’តិ។ ឧបសម្បជ្ជ វិហរិស្សាមាតិ យេ តេសុ សុត្តេសុ វុត្តបដិបទំ សម្មទេវ បរិបូរេន្តិ, តេ តេសុ ឧបសម្បជ្ជ វិហរន្តិ នាម ។ ឯត្ថាតិ ‘‘ន ខោ នេត’’ន្តិ ឯត្ថ ន-ការោ ‘‘អញ្ញមញ្ញ’’ន្តិ ឯត្ថ ម-ការោ វិយ ព្យញ្ជនសន្ធិមត្តមេវ, នាស្ស កោចិ អត្ថោ។
1049.Sattasu janesūti sattasu kittiyamānesu upāsakajanesu. Gambhīrātiādīsu dhammagambhīrāti pāḷigatiyā gambhīrā, tathā ca sallasuttaṃ heṭṭhā pakāsitameva. ‘‘Cetanāhaṃ, bhikkhave, kammaṃ vadāmī’’tiādinā (a. ni. 6.63; kathā. 539) āgataṃ cetanāsuttaṃ. Tattha ‘‘cetanāsahajātaṃ nānākkhaṇika’’ntiādinā paṭṭhāne āgatanayena, suttesu (a. ni. 3.101) ca ‘‘diṭṭhadhammavedanīya’’ntiādinā āgatanayena gambhīrabhāvo veditabbo, nibbānassa ceva ariyamaggassa ca pakāsanato asaṅkhatasaṃyuttassa lokuttaratthadīpakatā. ‘‘Atītaṃpāhaṃ rūpena khajjiṃ, etarahi khajjāmī’’tiādinā pañcannaṃ khandhānaṃ khādakabhāvassa, puggalassa khāditabbatāya vibhāvanena khajjanīyapariyāye (saṃ. ni. 3.79) visesato nissattanijjīvatā dīpitāti vuttaṃ ‘‘sattasuññatādīpakā khajjanikasuttantādayo’’ti. Upasampajja viharissāmāti ye tesu suttesu vuttapaṭipadaṃ sammadeva paripūrenti, te tesu upasampajja viharanti nāma . Etthāti ‘‘na kho neta’’nti ettha na-kāro ‘‘aññamañña’’nti ettha ma-kāro viya byañjanasandhimattameva, nāssa koci attho.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៣. ធម្មទិន្នសុត្តំ • 3. Dhammadinnasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៣. ធម្មទិន្នសុត្តវណ្ណនា • 3. Dhammadinnasuttavaṇṇanā
