Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā

    ੭. ਧਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ

    7. Dhammakathāvaṇṇanā

    ੮੮੭-੮੮੮. ਰੂਪਸਭਾવੋ ਰੂਪਟ੍ਠੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਰੂਪਟ੍ਠੋ ਨਾਮ ਕੋਚਿ ਰੂਪਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ। ਯਂ ਪਨ ਯਤੋ ਅਞ੍ਞਂ, ਨ ਤਂ ਤਂਸਭਾવਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਰੂਪਟ੍ਠਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਰੂਪਞ੍ਚ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ, ਰੂਪਮੇવ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤੇਨ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਤੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸਾਧੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਰੂਪਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਰੂਪਟ੍ਠੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਰੂਪਟ੍ਠਤੋ ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਰੂਪਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਰੂਪਂ ਰੂਪਮੇવ ਰੂਪਸਭਾવਮੇવਾਤਿ ਏવ-ਕਾਰੇਨ ਨਿવਤ੍ਤਿਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ‘‘ਨ વੇਦਨਾਦਿਸਭਾવ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨਾਤਿ ਰੂਪਰੂਪਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨਞ੍ਞਤ੍ਤਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ। ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ ਤੇਸਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਰੂਪਟ੍ਠੇਨ ਨਿਯਮੇਨ ਰੂਪਂ ਨਿਯਤਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਦਸ੍ਸਿਤੋਯੇવ ਹੋਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ। ਨ ਹਿ ਅਭਿਨ੍ਨੇ વਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਰਭੇਦਂ ਕਰੋਤਿ। ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਰੂਪਸਭਾવਾਨਂ ਰੂਪਰੂਪਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ। ਸਸਾਮਿਨਿਦ੍ਦੇਸਸਿਦ੍ਧਾਭੇਦਾ ‘‘ਸਿਲਾਪੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਸਰੀਰ’’ਨ੍ਤਿ વਿਯ, ਕਪ੍ਪਨਾਮਤ੍ਤਤੋ ਚਾਯਂ ਭੇਦੋ, ਨ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਗਹੇਤ੍વਾ વਿਯ ਪવਤ੍ਤੋ’’ਤਿ। વੇਦਨਾਦੀਹਿ ਨਾਨਤ੍ਤਮੇવਾਤਿ વੇਦਨਾਦੀਹਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਮੇવ। ਸੋ ਸਭਾવੋਤਿ ਸੋ ਰੂਪਸਭਾવੋ। ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਪਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਸਭਾવੋ, ਨ વੇਦਨਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਭੇਦਸ੍ਸ ਞਾਪਨਤ੍ਥਂ। ਤਞ੍ਚ વਚਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਰੂਪਂ ਰੂਪਟ੍ਠੇਨ ਨ ਨਿਯਤ’’ਨ੍ਤਿ વਚਨਂ। વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨਾਤਿ ‘‘ਰੂਪਟ੍ਠਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਰੂਪਸ੍ਸ ਅਭਾવਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ વੁਤ੍ਤਾਕਾਰੇਨ। ਯਦਿ ਸਦੋਸਂ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    887-888. Rūpasabhāvo rūpaṭṭhoti āha ‘‘rūpaṭṭho nāma koci rūpato añño natthī’’ti. Yaṃ pana yato aññaṃ, na taṃ taṃsabhāvanti āha ‘‘rūpaṭṭhato aññaṃ rūpañca na hotī’’ti, rūpameva na hotīti attho. Etena byatirekato tamatthaṃ sādheti. Tasmāti yasmā rūpato añño rūpaṭṭho natthi, rūpaṭṭhato ca aññaṃ rūpaṃ, tasmā rūpaṃ rūpameva rūpasabhāvamevāti eva-kārena nivattitaṃ dasseti ‘‘na vedanādisabhāva’’nti. Adhippāyenāti rūparūpaṭṭhānaṃ anaññattādhippāyena. Aññathāti tesaṃ aññatte rūpaṭṭhena niyamena rūpaṃ niyatanti vattabbanti yojanā. Dassitoyeva hoti atthato āpannattā. Na hi abhinne vatthusmiṃ pariyāyantarabhedaṃ karoti. Aññattanti rūpasabhāvānaṃ rūparūpaṭṭhānañca. Sasāminiddesasiddhābhedā ‘‘silāputtakassa sarīra’’nti viya, kappanāmattato cāyaṃ bhedo, na paramatthatoti āha ‘‘gahetvā viya pavatto’’ti. Vedanādīhi nānattamevāti vedanādīhi aññattameva. So sabhāvoti so rūpasabhāvo. Nānattasaññāpanatthanti rūpassa sabhāvo, na vedanādīnanti evaṃ bhedassa ñāpanatthaṃ. Tañca vacananti ‘‘rūpaṃ rūpaṭṭhena na niyata’’nti vacanaṃ. Vuttappakārenāti ‘‘rūpaṭṭhato aññassa rūpassa abhāvā’’tiādinā vuttākārena. Yadi sadosaṃ, atha kasmā paṭijānātīti yojanā.

    વੁਤ੍ਤਮੇવ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ‘‘ਰੂਪਂ ਰੂਪਮੇવ, ਨ વੇਦਨਾਦਿਸਭਾવ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਮੇવ ਯੁਤ੍ਤਿਂ। ਪਰੇਨ ਚੋਦਿਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਰੂਪਂ ਰੂਪਟ੍ਠੇਨ ਨਿਯਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਰવਾਦਿਨੋ ਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਤਮੇવ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ਤਮੇવ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਂ ਯੁਤ੍ਤਿਂ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ। ਚੋਦਨਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਚੋਦਨਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਤਿ। ਯਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਥਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਰੂਪਾਦੀ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।

    Vuttameva kāraṇanti ‘‘rūpaṃ rūpameva, na vedanādisabhāva’’nti evaṃ vuttameva yuttiṃ. Parena coditanti ‘‘na vattabbaṃ rūpaṃ rūpaṭṭhena niyata’’ntiādinā paravādino codanaṃ sandhāyāha. Tameva kāraṇaṃ dassetvāti tameva yathāvuttaṃ yuttiṃ ‘‘ettha hī’’tiādinā dassetvā. Codanaṃ nivattetīti ‘‘atha kasmā paṭijānātī’’ti vuttaṃ codanaṃ nivatteti. Yamatthaṃ sandhāya ‘‘ito aññathā’’ti vuttaṃ, taṃ dassetuṃ ‘‘rūpādī’’tiādi vuttaṃ.

    ਧਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Dhammakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.

    ਏਕવੀਸਤਿਮવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Ekavīsatimavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੨੦੬) ੭. ਧਮ੍ਮਕਥਾ • (206) 7. Dhammakathā

    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ੭. ਧਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammakathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੭. ਧਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dhammakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact