Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
អង្គុត្តរ និកាយ ៧។៦៨
Numbered Discourses 7.68
៧។ មហាវគ្គ
7. The Great Chapter
ធម្មញ្ញូសុត្ត
One Who Knows the Teachings
“សត្តហិ, ភិក្ខវេ, ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ អាហុនេយ្យោ ហោតិ …បេ… អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្ស។ កតមេហិ សត្តហិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ធម្មញ្ញូ ច ហោតិ អត្ថញ្ញូ ច អត្តញ្ញូ ច មត្តញ្ញូ ច កាលញ្ញូ ច បរិសញ្ញូ ច បុគ្គលបរោបរញ្ញូ ច។
“A bhikkhu with seven qualities is worthy of offerings dedicated to the gods, worthy of hospitality, worthy of a religious donation, worthy of veneration with joined palms, and is the supreme field of merit for the world. What seven? It’s when a bhikkhu knows the teachings, knows the meaning, has self-knowledge, knows moderation, knows the right time, knows assemblies, and knows people high and low.
កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ធម្មញ្ញូ ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ធម្មំ ជានាតិ—សុត្តំ គេយ្យំ វេយ្យាករណំ គាថំ ឧទានំ ឥតិវុត្តកំ ជាតកំ អព្ភុតធម្មំ វេទល្លំ។ នោ ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ធម្មំ ជានេយ្យ—សុត្តំ គេយ្យំ …បេ… អព្ភុតធម្មំ វេទល្លំ, នយិធ ‘ធម្មញ្ញូៜតិ វុច្ចេយ្យ។ យស្មា ច ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ធម្មំ ជានាតិ—សុត្តំ គេយ្យំ …បេ… អព្ភុតធម្មំ វេទល្លំ, តស្មា ‘ធម្មញ្ញូៜតិ វុច្ចតិ។ ឥតិ ធម្មញ្ញូ។
And how is a bhikkhu one who knows the teachings? It’s when a bhikkhu knows the teachings: statements, songs, discussions, verses, inspired exclamations, legends, stories of past lives, amazing stories, and classifications. If a bhikkhu did not know these teachings, they would not be called ‘one who knows the teachings’. But because they do know these teachings, they are called ‘one who knows the teachings’. Such is the one who knows the teachings.
អត្ថញ្ញូ ច កថំ ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ តស្ស តស្សេវ ភាសិតស្ស អត្ថំ ជានាតិ: ‘អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោ, អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោៜតិ។ នោ ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ តស្ស តស្សេវ ភាសិតស្ស អត្ថំ ជានេយ្យ: ‘អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោ, អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោៜតិ, នយិធ ‘អត្ថញ្ញូៜតិ វុច្ចេយ្យ។ យស្មា ច ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ តស្ស តស្សេវ ភាសិតស្ស អត្ថំ ជានាតិ: ‘អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោ, អយំ ឥមស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោៜតិ, តស្មា ‘អត្ថញ្ញូៜតិ វុច្ចតិ។ ឥតិ ធម្មញ្ញូ, អត្ថញ្ញូ។
And how are they one who knows the meaning? It’s when a bhikkhu knows the meaning of this or that statement: ‘This is what that statement means; that is what this statement means.’ If a bhikkhu did not know the meaning of this or that statement, they would not be called ‘one who knows the meaning’. But because they do know the meaning of this or that statement, they are called ‘one who knows the meaning’. Such is the one who knows the teachings and the one who knows the meaning.
អត្តញ្ញូ ច កថំ ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ អត្តានំ ជានាតិ: ‘ឯត្តកោម្ហិ សទ្ធាយ សីលេន សុតេន ចាគេន បញ្ញាយ បដិភានេនាៜតិ។ នោ ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ អត្តានំ ជានេយ្យ: ‘ឯត្តកោម្ហិ សទ្ធាយ សីលេន សុតេន ចាគេន បញ្ញាយ បដិភានេនាៜតិ, នយិធ ‘អត្តញ្ញូៜតិ វុច្ចេយ្យ។ យស្មា ច, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ អត្តានំ ជានាតិ: ‘ឯត្តកោម្ហិ សទ្ធាយ សីលេន សុតេន ចាគេន បញ្ញាយ បដិភានេនាៜតិ, តស្មា ‘អត្តញ្ញូៜតិ វុច្ចតិ។ ឥតិ ធម្មញ្ញូ, អត្ថញ្ញូ, អត្តញ្ញូ។
And how are they one who has self-knowledge? It’s when a bhikkhu has self-knowledge: ‘This is the extent of my faith, ethics, learning, generosity, wisdom, and eloquence.’ If a bhikkhu did not have self-knowledge, they would not be called ‘one who has self-knowledge’. But because they do have self-knowledge, they are called ‘one who has self-knowledge’. Such is the one who knows the teachings, the one who knows the meaning, and the one who has self-knowledge.
មត្តញ្ញូ ច កថំ ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ មត្តំ ជានាតិ ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានប្បច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារានំ បដិគ្គហណាយ។ នោ ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ មត្តំ ជានេយ្យ ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានប្បច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារានំ បដិគ្គហណាយ, នយិធ ‘មត្តញ្ញូៜតិ វុច្ចេយ្យ។ យស្មា ច ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ មត្តំ ជានាតិ ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានប្បច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារានំ បដិគ្គហណាយ, តស្មា ‘មត្តញ្ញូៜតិ វុច្ចតិ។ ឥតិ ធម្មញ្ញូ, អត្ថញ្ញូ, អត្តញ្ញូ, មត្តញ្ញូ។
And how are they one who knows moderation? It’s when a bhikkhu knows moderation when receiving robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick. If a bhikkhu did not know moderation, they would not be called ‘one who knows moderation’. But because they do know moderation, they are called ‘one who knows moderation’. Such is the one who knows the teachings, the one who knows the meaning, the one who has self-knowledge, and the one who knows moderation.
កាលញ្ញូ ច កថំ ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ កាលំ ជានាតិ: ‘អយំ កាលោ ឧទ្ទេសស្ស, អយំ កាលោ បរិបុច្ឆាយ, អយំ កាលោ យោគស្ស, អយំ កាលោ បដិសល្លានស្សាៜតិ។ នោ ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ កាលំ ជានេយ្យ: ‘អយំ កាលោ ឧទ្ទេសស្ស, អយំ កាលោ បរិបុច្ឆាយ, អយំ កាលោ យោគស្ស, អយំ កាលោ បដិសល្លានស្សាៜតិ, នយិធ ‘កាលញ្ញូៜតិ វុច្ចេយ្យ។ យស្មា ច ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ កាលំ ជានាតិ: ‘អយំ កាលោ ឧទ្ទេសស្ស, អយំ កាលោ បរិបុច្ឆាយ, អយំ កាលោ យោគស្ស, អយំ កាលោ បដិសល្លានស្សាៜតិ, តស្មា ‘កាលញ្ញូៜតិ វុច្ចតិ។ ឥតិ ធម្មញ្ញូ, អត្ថញ្ញូ, អត្តញ្ញូ, មត្តញ្ញូ, កាលញ្ញូ។
And how are they one who knows the right time? It’s when a bhikkhu knows the right time: ‘This is the time for recitation; this is the time for questioning; this is the time for meditation; this is the time for retreat.’ If a bhikkhu did not know the right time, they would not be called ‘one who knows the right time’. But because they do know the right time, they are called ‘one who knows the right time’. Such is the one who knows the teachings, the one who knows the meaning, the one who has self-knowledge, the one who knows moderation, and the one who knows the right time.
បរិសញ្ញូ ច កថំ ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ បរិសំ ជានាតិ: ‘អយំ ខត្តិយបរិសា, អយំ ព្រាហ្មណបរិសា, អយំ គហបតិបរិសា, អយំ សមណបរិសា។ តត្ថ ឯវំ ឧបសង្កមិតព្ពំ, ឯវំ ឋាតព្ពំ, ឯវំ កត្តព្ពំ, ឯវំ និសីទិតព្ពំ, ឯវំ ភាសិតព្ពំ, ឯវំ តុណ្ហី ភវិតព្ពន៑ៜតិ។ នោ ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ បរិសំ ជានេយ្យ: ‘អយំ ខត្តិយបរិសា …បេ… ឯវំ តុណ្ហី ភវិតព្ពន៑ៜតិ, នយិធ ‘បរិសញ្ញូៜតិ វុច្ចេយ្យ។ យស្មា ច ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ បរិសំ ជានាតិ: ‘អយំ ខត្តិយបរិសា, អយំ ព្រាហ្មណបរិសា, អយំ គហបតិបរិសា, អយំ សមណបរិសា។ តត្ថ ឯវំ ឧបសង្កមិតព្ពំ, ឯវំ ឋាតព្ពំ, ឯវំ កត្តព្ពំ, ឯវំ និសីទិតព្ពំ, ឯវំ ភាសិតព្ពំ, ឯវំ តុណ្ហី ភវិតព្ពន៑ៜតិ, តស្មា ‘បរិសញ្ញូៜតិ វុច្ចតិ។ ឥតិ ធម្មញ្ញូ, អត្ថញ្ញូ, អត្តញ្ញូ, មត្តញ្ញូ, កាលញ្ញូ, បរិសញ្ញូ។
And how are they one who knows assemblies? It’s when a bhikkhu knows assemblies: ‘This is an assembly of aristocrats, of brahmins, of householders, or of ascetics. This one should be approached in this way. This is how to stand, to act, to sit, to speak, or to stay silent when there.’ If a bhikkhu did not know assemblies, they would not be called ‘one who knows assemblies’. But because they do know assemblies, they are called ‘one who knows assemblies’. Such is the one who knows the teachings, the one who knows the meaning, the one who has self-knowledge, the one who knows moderation, the one who knows the right time, and the one who knows assemblies.
បុគ្គលបរោបរញ្ញូ ច កថំ ហោតិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុនោ ទ្វយេន បុគ្គលា វិទិតា ហោន្តិ។ ទ្វេ បុគ្គលា—ឯកោ អរិយានំ ទស្សនកាមោ, ឯកោ អរិយានំ ន ទស្សនកាមោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ អរិយានំ ន ទស្សនកាមោ, ឯវំ សោ តេនង្គេន គារយ្ហោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ អរិយានំ ទស្សនកាមោ, ឯវំ សោ តេនង្គេន បាសំសោ។ ។១
And how are they one who knows people high and low? It’s when a bhikkhu understands people in terms of pairs. Two people: one likes to see the noble ones, one does not. The person who doesn’t like to see the noble ones is reprehensible in that respect. The person who does like to see the noble ones is praiseworthy in that respect.
ទ្វេ បុគ្គលា អរិយានំ ទស្សនកាមា—ឯកោ សទ្ធម្មំ សោតុកាមោ, ឯកោ សទ្ធម្មំ ន សោតុកាមោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ សទ្ធម្មំ ន សោតុកាមោ, ឯវំ សោ តេនង្គេន គារយ្ហោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ សទ្ធម្មំ សោតុកាមោ, ឯវំ សោ តេនង្គេន បាសំសោ។ ។២
Two people like to see the noble ones: one likes to hear the true teaching, one does not. The person who doesn’t like to hear the true teaching is reprehensible in that respect. The person who does like to hear the true teaching is praiseworthy in that respect.
ទ្វេ បុគ្គលា សទ្ធម្មំ សោតុកាមា—ឯកោ ឱហិតសោតោ ធម្មំ សុណាតិ, ឯកោ អនោហិតសោតោ ធម្មំ សុណាតិ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ អនោហិតសោតោ ធម្មំ សុណាតិ, ឯវំ សោ តេនង្គេន គារយ្ហោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ ឱហិតសោតោ ធម្មំ សុណាតិ, ឯវំ សោ តេនង្គេន បាសំសោ។ ។៣
Two people like to hear the true teaching: one actively listens to the teaching, one does not. The person who doesn’t actively listen to the teaching is reprehensible in that respect. The person who does actively listen to the teaching is praiseworthy in that respect.
ទ្វេ បុគ្គលា ឱហិតសោតា ធម្មំ សុណន្តិ—ឯកោ សុត្វា ធម្មំ ធារេតិ, ឯកោ សុត្វា ធម្មំ ន ធារេតិ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ សុត្វា ន ធម្មំ ធារេតិ, ឯវំ សោ តេនង្គេន គារយ្ហោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ សុត្វា ធម្មំ ធារេតិ, ឯវំ សោ តេនង្គេន បាសំសោ។ ។៤
Two people actively listen to the teaching: one remembers the teaching they’ve heard, one does not. The person who doesn’t remember the teaching they’ve heard is reprehensible in that respect. The person who does remember the teaching they’ve heard is praiseworthy in that respect.
ទ្វេ បុគ្គលា សុត្វា ធម្មំ ធារេន្តិ—ឯកោ ធាតានំ ធម្មានំ អត្ថំ ឧបបរិក្ខតិ, ឯកោ ធាតានំ ធម្មានំ អត្ថំ ន ឧបបរិក្ខតិ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ ធាតានំ ធម្មានំ អត្ថំ ន ឧបបរិក្ខតិ, ឯវំ សោ តេនង្គេន គារយ្ហោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ ធាតានំ ធម្មានំ អត្ថំ ឧបបរិក្ខតិ, ឯវំ សោ តេនង្គេន បាសំសោ។ ។៥
Two people remember the teaching they’ve heard: one reflects on the meaning of the teachings they have remembered, one does not. The person who does not reflect on the meaning of the teachings they have remembered is reprehensible in that respect. The person who does reflect on the meaning of the teachings they have remembered is praiseworthy in that respect.
ទ្វេ បុគ្គលា ធាតានំ ធម្មានំ អត្ថំ ឧបបរិក្ខន្តិ—ឯកោ អត្ថមញ្ញាយ ធម្មមញ្ញាយ ធម្មានុធម្មប្បដិបន្នោ, ឯកោ អត្ថមញ្ញាយ ធម្មមញ្ញាយ ន ធម្មានុធម្មប្បដិបន្នោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ អត្ថមញ្ញាយ ធម្មមញ្ញាយ ន ធម្មានុធម្មប្បដិបន្នោ, ឯវំ សោ តេនង្គេន គារយ្ហោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ អត្ថមញ្ញាយ ធម្មមញ្ញាយ ធម្មានុធម្មប្បដិបន្នោ, ឯវំ សោ តេនង្គេន បាសំសោ។ ។៦
Two people reflect on the meaning of the teachings they have remembered: one understands the meaning and the teaching and practices accordingly, one understands the meaning and the teaching but does not practice accordingly. The person who understands the meaning and the teaching but does not practice accordingly is reprehensible in that respect. The person who understands the meaning and the teaching and practices accordingly is praiseworthy in that respect.
ទ្វេ បុគ្គលា អត្ថមញ្ញាយ ធម្មមញ្ញាយ ធម្មានុធម្មប្បដិបន្នា—ឯកោ អត្តហិតាយ បដិបន្នោ នោ បរហិតាយ, ឯកោ អត្តហិតាយ ច បដិបន្នោ បរហិតាយ ច។ យ្វាយំ បុគ្គលោ អត្តហិតាយ បដិបន្នោ នោ បរហិតាយ, ឯវំ សោ តេនង្គេន គារយ្ហោ។ យ្វាយំ បុគ្គលោ អត្តហិតាយ ច បដិបន្នោ បរហិតាយ ច, ឯវំ សោ តេនង្គេន បាសំសោ។ ។៧
Two people understand the meaning and the teaching and practice accordingly: one practices to benefit themselves but not others, and one practices to benefit both themselves and others. The person who practices to benefit themselves but not others is reprehensible in that respect. The person who practices to benefit both themselves and others is praiseworthy in that respect.
ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុនោ ទ្វយេន បុគ្គលា វិទិតា ហោន្តិ។
That’s how a bhikkhu understands people in terms of pairs.
ឯវំ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ បុគ្គលបរោបរញ្ញូ ហោតិ។ ឥមេហិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ អាហុនេយ្យោ ហោតិ បាហុនេយ្យោ …បេ… អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្សា”តិ។
That’s how a bhikkhu is one who knows people high and low. A bhikkhu with these seven qualities is worthy of offerings dedicated to the gods, worthy of hospitality, worthy of a religious donation, worthy of veneration with joined palms, and is the supreme field of merit for the world.”
ចតុត្ថំ។
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]