Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൪. ധമ്മഞ്ഞൂസുത്തവണ്ണനാ
4. Dhammaññūsuttavaṇṇanā
൬൮. ചതുത്ഥേ സുത്തഗേയ്യാദിധമ്മം ജാനാതീതി ധമ്മഞ്ഞൂ. തസ്സ തസ്സേവ സുത്തഗേയ്യാദിനാ ഭാസിതസ്സ തദഞ്ഞസ്സ സുത്തപദത്ഥസ്സ ബോധകസ്സ സദ്ദസ്സ അത്ഥകുസലതാവസേന അത്ഥം ജാനാതീതി അത്ഥഞ്ഞൂ. ‘‘ഏത്തകോമ്ഹി സീലേന സമാധിനാ പഞ്ഞായാ’’തി ഏവം യഥാ അത്തനോ പമാണജാനനവസേന അത്താനം ജാനാതീതി അത്തഞ്ഞൂ. പടിഗ്ഗഹണപരിഭോഗപരിയേസനവിസ്സജ്ജനേസു മത്തം ജാനാതീതി മത്തഞ്ഞൂ. നിദ്ദേസേ പന പടിഗ്ഗഹണമത്തഞ്ഞുതായ ഏവ പരിഭോഗാദിമത്തഞ്ഞുതാ പബോധിതാ ഹോതീതി പടിഗ്ഗഹണമത്തഞ്ഞുതാവ ദസ്സിതാ. ‘‘അയം കാലോ ഉദ്ദേസസ്സ, അയം കാലോ പരിപുച്ഛായ, അയം കാലോ യോഗസ്സ അധിഗമായാ’’തി ഏവം കാലം ജാനാതീതി കാലഞ്ഞൂ. തത്ഥ പഞ്ച വസ്സാനി ഉദ്ദേസസ്സ കാലോ, ദസ പരിപുച്ഛായ, ഇദം അതിസമ്ബാധം, അതിക്ഖപഞ്ഞസ്സ താവതാ കാലേന തീരേതും അസക്കുണേയ്യത്താ ദസ വസ്സാനി ഉദ്ദേസസ്സ കാലോ, വീസതി പരിപുച്ഛായ, തതോ പരം യോഗേ കമ്മം കാതബ്ബം. ഖത്തിയപരിസാദികം അട്ഠവിധം പരിസം ജാനാതീതി പരിസഞ്ഞൂ. ഭിക്ഖുപരിസാദികം ചതുബ്ബിധം, ഖത്തിയപരിസാദികം മനുസ്സപരിസംയേവ പുന ചതുബ്ബിധം ഗഹേത്വാ അട്ഠവിധം വദന്തി അപരേ. നിദ്ദേസേ പനസ്സ ഖത്തിയപരിസാദിചതുബ്ബിധപരിസഗ്ഗഹണം നിദസ്സനമത്തം ദട്ഠബ്ബം. ‘‘ഇമം മേ സേവന്തസ്സ അകുസലാ ധമ്മാ പരിഹായന്തി, കുസലാ ധമ്മാ അഭിവഡ്ഢന്തി, തസ്മാ അയം പുഗ്ഗലോ സേവിതബ്ബോ, വിപരിയായതോ അഞ്ഞോ അസേവിതബ്ബോ’’തി സേവിതബ്ബാസേവിതബ്ബപുഗ്ഗലം ജാനാതീതി പുഗ്ഗലപരോപരഞ്ഞൂ. ഏവഞ്ഹി തേസം പുഗ്ഗലാനം പരോപരം ഉക്കട്ഠനിഹീനതം ജാനാതി നാമ. നിദ്ദേസേപിസ്സ സേവിതബ്ബാസേവിതബ്ബപുഗ്ഗലേ വിഭാവനമേവ സമണകഥാകതന്തി ദട്ഠബ്ബം.
68. Catutthe suttageyyādidhammaṃ jānātīti dhammaññū. Tassa tasseva suttageyyādinā bhāsitassa tadaññassa suttapadatthassa bodhakassa saddassa atthakusalatāvasena atthaṃ jānātīti atthaññū. ‘‘Ettakomhi sīlena samādhinā paññāyā’’ti evaṃ yathā attano pamāṇajānanavasena attānaṃ jānātīti attaññū. Paṭiggahaṇaparibhogapariyesanavissajjanesu mattaṃ jānātīti mattaññū. Niddese pana paṭiggahaṇamattaññutāya eva paribhogādimattaññutā pabodhitā hotīti paṭiggahaṇamattaññutāva dassitā. ‘‘Ayaṃ kālo uddesassa, ayaṃ kālo paripucchāya, ayaṃ kālo yogassa adhigamāyā’’ti evaṃ kālaṃ jānātīti kālaññū. Tattha pañca vassāni uddesassa kālo, dasa paripucchāya, idaṃ atisambādhaṃ, atikkhapaññassa tāvatā kālena tīretuṃ asakkuṇeyyattā dasa vassāni uddesassa kālo, vīsati paripucchāya, tato paraṃ yoge kammaṃ kātabbaṃ. Khattiyaparisādikaṃ aṭṭhavidhaṃ parisaṃ jānātīti parisaññū. Bhikkhuparisādikaṃ catubbidhaṃ, khattiyaparisādikaṃ manussaparisaṃyeva puna catubbidhaṃ gahetvā aṭṭhavidhaṃ vadanti apare. Niddese panassa khattiyaparisādicatubbidhaparisaggahaṇaṃ nidassanamattaṃ daṭṭhabbaṃ. ‘‘Imaṃ me sevantassa akusalā dhammā parihāyanti, kusalā dhammā abhivaḍḍhanti, tasmā ayaṃ puggalo sevitabbo, vipariyāyato añño asevitabbo’’ti sevitabbāsevitabbapuggalaṃ jānātīti puggalaparoparaññū. Evañhi tesaṃ puggalānaṃ paroparaṃ ukkaṭṭhanihīnataṃ jānāti nāma. Niddesepissa sevitabbāsevitabbapuggale vibhāvanameva samaṇakathākatanti daṭṭhabbaṃ.
ധമ്മഞ്ഞൂസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dhammaññūsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൪. ധമ്മഞ്ഞൂസുത്തം • 4. Dhammaññūsuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൪. ധമ്മഞ്ഞൂസുത്തവണ്ണനാ • 4. Dhammaññūsuttavaṇṇanā