Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อิติวุตฺตกปาฬิ • Itivuttakapāḷi |
๗. ธมฺมานุธมฺมปฎิปนฺนสุตฺตํ
7. Dhammānudhammapaṭipannasuttaṃ
๘๖. วุตฺตเญฺหตํ ภควตา, วุตฺตมรหตาติ เม สุตํ –
86. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ธมฺมานุธมฺมปฎิปนฺนสฺส ภิกฺขุโน อยมนุธโมฺม โหติ เวยฺยากรณาย – ธมฺมานุธมฺมปฎิปโนฺนยนฺติ ภาสมาโน ธมฺมเญฺญว ภาสติ โน อธมฺมํ, วิตกฺกยมาโน วา ธมฺมวิตกฺกเญฺญว วิตเกฺกติ โน อธมฺมวิตกฺกํ, ตทุภยํ วา ปน อภินิเวเชฺชตฺวา อุเปกฺขโก วิหรติ สโต สมฺปชาโน’’ติฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจฯ ตเตฺถตํ อิติ วุจฺจติ –
‘‘Dhammānudhammapaṭipannassa bhikkhuno ayamanudhammo hoti veyyākaraṇāya – dhammānudhammapaṭipannoyanti bhāsamāno dhammaññeva bhāsati no adhammaṃ, vitakkayamāno vā dhammavitakkaññeva vitakketi no adhammavitakkaṃ, tadubhayaṃ vā pana abhinivejjetvā upekkhako viharati sato sampajāno’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘ธมฺมาราโม ธมฺมรโต, ธมฺมํ อนุวิจินฺตยํ;
‘‘Dhammārāmo dhammarato, dhammaṃ anuvicintayaṃ;
ธมฺมํ อนุสฺสรํ ภิกฺขุ, สทฺธมฺมา น ปริหายติฯ
Dhammaṃ anussaraṃ bhikkhu, saddhammā na parihāyati.
‘‘จรํ วา ยทิ วา ติฎฺฐํ, นิสิโนฺน อุท วา สยํ;
‘‘Caraṃ vā yadi vā tiṭṭhaṃ, nisinno uda vā sayaṃ;
อชฺฌตฺตํ สมยํ จิตฺตํ, สนฺติเมวาธิคจฺฉตี’’ติฯ
Ajjhattaṃ samayaṃ cittaṃ, santimevādhigacchatī’’ti.
อยมฺปิ อโตฺถ วุโตฺต ภควตา, อิติ เม สุตนฺติฯ สตฺตมํฯ
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Sattamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อิติวุตฺตก-อฎฺฐกถา • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ๗. ธมฺมานุธมฺมปฎิปนฺนสุตฺตวณฺณนา • 7. Dhammānudhammapaṭipannasuttavaṇṇanā