Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya

    ౩. ధమ్మరాజాసుత్తం

    3. Dhammarājāsuttaṃ

    ౧౩౩. ‘‘యోపి సో 1, భిక్ఖవే, రాజా చక్కవత్తీ ధమ్మికో ధమ్మరాజా, సోపి న అరాజకం చక్కం వత్తేతీ’’తి. ఏవం వుత్తే అఞ్ఞతరో భిక్ఖు భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘కో పన, భన్తే, రఞ్ఞో చక్కవత్తిస్స ధమ్మికస్స ధమ్మరఞ్ఞో రాజా’’తి? ‘‘ధమ్మో, భిక్ఖూ’’తి భగవా అవోచ.

    133. ‘‘Yopi so 2, bhikkhave, rājā cakkavattī dhammiko dhammarājā, sopi na arājakaṃ cakkaṃ vattetī’’ti. Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko pana, bhante, rañño cakkavattissa dhammikassa dhammarañño rājā’’ti? ‘‘Dhammo, bhikkhū’’ti bhagavā avoca.

    ‘‘ఇధ, భిక్ఖు, రాజా చక్కవత్తీ ధమ్మికో ధమ్మరాజా ధమ్మఞ్ఞేవ నిస్సాయ ధమ్మం సక్కరోన్తో ధమ్మం గరుం కరోన్తో ధమ్మం అపచాయమానో ధమ్మద్ధజో ధమ్మకేతు ధమ్మాధిపతేయ్యో ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహతి అన్తోజనస్మిం.

    ‘‘Idha, bhikkhu, rājā cakkavattī dhammiko dhammarājā dhammaññeva nissāya dhammaṃ sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto dhammaṃ apacāyamāno dhammaddhajo dhammaketu dhammādhipateyyo dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahati antojanasmiṃ.

    ‘‘పున చపరం, భిక్ఖు, రాజా చక్కవత్తీ ధమ్మికో ధమ్మరాజా ధమ్మఞ్ఞేవ నిస్సాయ ధమ్మం సక్కరోన్తో ధమ్మం గరుం కరోన్తో ధమ్మం అపచాయమానో ధమ్మద్ధజో ధమ్మకేతు ధమ్మాధిపతేయ్యో ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహతి ఖత్తియేసు అనుయన్తేసు 3 …పే॰… బలకాయస్మిం బ్రాహ్మణగహపతికేసు నేగమజానపదేసు సమణబ్రాహ్మణేసు మిగపక్ఖీసు. స ఖో సో, భిక్ఖు, రాజా చక్కవత్తీ ధమ్మికో ధమ్మరాజా ధమ్మఞ్ఞేవ నిస్సాయ ధమ్మం సక్కరోన్తో ధమ్మం గరుం కరోన్తో ధమ్మం అపచాయమానో ధమ్మద్ధజో ధమ్మకేతు ధమ్మాధిపతేయ్యో ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహిత్వా అన్తోజనస్మిం ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహిత్వా ఖత్తియేసు అనుయన్తేసు బలకాయస్మిం బ్రాహ్మణగహపతికేసు నేగమజానపదేసు సమణబ్రాహ్మణేసు మిగపక్ఖీసు ధమ్మేనేవ చక్కం పవత్తేతి; తం హోతి చక్కం అప్పటివత్తియం కేనచి మనుస్సభూతేన పచ్చత్థికేన పాణినా.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhu, rājā cakkavattī dhammiko dhammarājā dhammaññeva nissāya dhammaṃ sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto dhammaṃ apacāyamāno dhammaddhajo dhammaketu dhammādhipateyyo dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahati khattiyesu anuyantesu 4 …pe… balakāyasmiṃ brāhmaṇagahapatikesu negamajānapadesu samaṇabrāhmaṇesu migapakkhīsu. Sa kho so, bhikkhu, rājā cakkavattī dhammiko dhammarājā dhammaññeva nissāya dhammaṃ sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto dhammaṃ apacāyamāno dhammaddhajo dhammaketu dhammādhipateyyo dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahitvā antojanasmiṃ dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahitvā khattiyesu anuyantesu balakāyasmiṃ brāhmaṇagahapatikesu negamajānapadesu samaṇabrāhmaṇesu migapakkhīsu dhammeneva cakkaṃ pavatteti; taṃ hoti cakkaṃ appaṭivattiyaṃ kenaci manussabhūtena paccatthikena pāṇinā.

    ‘‘ఏవమేవం ఖో, భిక్ఖు, తథాగతో అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో ధమ్మికో ధమ్మరాజా ధమ్మఞ్ఞేవ నిస్సాయ ధమ్మం సక్కరోన్తో ధమ్మం గరుం కరోన్తో ధమ్మం అపచాయమానో ధమ్మద్ధజో ధమ్మకేతు ధమ్మాధిపతేయ్యో ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహతి భిక్ఖూసు – ‘ఏవరూపం కాయకమ్మం సేవితబ్బం, ఏవరూపం కాయకమ్మం న సేవితబ్బం; ఏవరూపం వచీకమ్మం సేవితబ్బం, ఏవరూపం వచీకమ్మం న సేవితబ్బం; ఏవరూపం మనోకమ్మం సేవితబ్బం, ఏవరూపం మనోకమ్మం న సేవితబ్బం; ఏవరూపో ఆజీవో సేవితబ్బో, ఏవరూపో ఆజీవో న సేవితబ్బో; ఏవరూపో గామనిగమో సేవితబ్బో, ఏవరూపో గామనిగమో న సేవితబ్బో’తి.

    ‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhu, tathāgato arahaṃ sammāsambuddho dhammiko dhammarājā dhammaññeva nissāya dhammaṃ sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto dhammaṃ apacāyamāno dhammaddhajo dhammaketu dhammādhipateyyo dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahati bhikkhūsu – ‘evarūpaṃ kāyakammaṃ sevitabbaṃ, evarūpaṃ kāyakammaṃ na sevitabbaṃ; evarūpaṃ vacīkammaṃ sevitabbaṃ, evarūpaṃ vacīkammaṃ na sevitabbaṃ; evarūpaṃ manokammaṃ sevitabbaṃ, evarūpaṃ manokammaṃ na sevitabbaṃ; evarūpo ājīvo sevitabbo, evarūpo ājīvo na sevitabbo; evarūpo gāmanigamo sevitabbo, evarūpo gāmanigamo na sevitabbo’ti.

    ‘‘పున చపరం, భిక్ఖు, తథాగతో అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో ధమ్మికో ధమ్మరాజా ధమ్మఞ్ఞేవ నిస్సాయ ధమ్మం సక్కరోన్తో ధమ్మం గరుం కరోన్తో ధమ్మం అపచాయమానో ధమ్మద్ధజో ధమ్మకేతు ధమ్మాధిపతేయ్యో ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహతి భిక్ఖునీసు 5 …పే॰… ఉపాసకేసు…పే॰… ఉపాసికాసు – ‘ఏవరూపం కాయకమ్మం సేవితబ్బం, ఏవరూపం కాయకమ్మం న సేవితబ్బం; ఏవరూపం వచీకమ్మం సేవితబ్బం, ఏవరూపం వచీకమ్మం న సేవితబ్బం; ఏవరూపం మనోకమ్మం సేవితబ్బం, ఏవరూపం మనోకమ్మం న సేవితబ్బం; ఏవరూపో ఆజీవో సేవితబ్బో, ఏవరూపో ఆజీవో న సేవితబ్బో; ఏవరూపో గామనిగమో సేవితబ్బో, ఏవరూపో గామనిగమో న సేవితబ్బో’’’తి.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhu, tathāgato arahaṃ sammāsambuddho dhammiko dhammarājā dhammaññeva nissāya dhammaṃ sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto dhammaṃ apacāyamāno dhammaddhajo dhammaketu dhammādhipateyyo dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahati bhikkhunīsu 6 …pe… upāsakesu…pe… upāsikāsu – ‘evarūpaṃ kāyakammaṃ sevitabbaṃ, evarūpaṃ kāyakammaṃ na sevitabbaṃ; evarūpaṃ vacīkammaṃ sevitabbaṃ, evarūpaṃ vacīkammaṃ na sevitabbaṃ; evarūpaṃ manokammaṃ sevitabbaṃ, evarūpaṃ manokammaṃ na sevitabbaṃ; evarūpo ājīvo sevitabbo, evarūpo ājīvo na sevitabbo; evarūpo gāmanigamo sevitabbo, evarūpo gāmanigamo na sevitabbo’’’ti.

    ‘‘స ఖో సో, భిక్ఖు, తథాగతో అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో ధమ్మికో ధమ్మరాజా ధమ్మఞ్ఞేవ నిస్సాయ ధమ్మం సక్కరోన్తో ధమ్మం గరుం కరోన్తో ధమ్మం అపచాయమానో ధమ్మద్ధజో ధమ్మకేతు ధమ్మాధిపతేయ్యో ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహిత్వా భిక్ఖూసు, ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహిత్వా భిక్ఖునీసు, ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహిత్వా ఉపాసకేసు, ధమ్మికం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహిత్వా ఉపాసికాసు ధమ్మేనేవ అనుత్తరం ధమ్మచక్కం పవత్తేతి; తం హోతి చక్కం అప్పటివత్తియం సమణేన వా బ్రాహ్మణేన వా దేవేన వా మారేన వా బ్రహ్మునా వా కేనచి వా లోకస్మి’’న్తి. తతియం.

    ‘‘Sa kho so, bhikkhu, tathāgato arahaṃ sammāsambuddho dhammiko dhammarājā dhammaññeva nissāya dhammaṃ sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto dhammaṃ apacāyamāno dhammaddhajo dhammaketu dhammādhipateyyo dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahitvā bhikkhūsu, dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahitvā bhikkhunīsu, dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahitvā upāsakesu, dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahitvā upāsikāsu dhammeneva anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavatteti; taṃ hoti cakkaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmi’’nti. Tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. యోపి ఖో (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    2. yopi kho (sī. syā. pī.)
    3. అనుయుత్తేసు (సీ॰) అ॰ ని॰ ౩.౧౪
    4. anuyuttesu (sī.) a. ni. 3.14
    5. భిక్ఖూసు భిక్ఖునీసు (సీ॰ పీ॰)
    6. bhikkhūsu bhikkhunīsu (sī. pī.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౩. ధమ్మరాజాసుత్తవణ్ణనా • 3. Dhammarājāsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact