Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi |
၉. ဓမ္မရုစိယတ္ထေရအပဒာနံ
9. Dhammaruciyattheraapadānaṃ
၁၆၄.
164.
‘‘ယဒာ ဒီပင္ကရော ဗုဒ္ဓော၊ သုမေဓံ ဗ္ယာကရီ ဇိနော။
‘‘Yadā dīpaṅkaro buddho, sumedhaṃ byākarī jino;
‘အပရိမေယ္ယေ ဣတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သတိ။
‘Aparimeyye ito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
၁၆၅.
165.
‘‘‘ဣမသ္သ ဇနိကာ မာတာ၊ မာယာ နာမ ဘဝိသ္သတိ။
‘‘‘Imassa janikā mātā, māyā nāma bhavissati;
ပိတာ သုဒ္ဓောဒနော နာမ၊ အယံ ဟေသ္သတိ ဂောတမော။
Pitā suddhodano nāma, ayaṃ hessati gotamo.
၁၆၆.
166.
‘‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတ္ဝာန၊ ကတ္ဝာ ဒုက္ကရကာရိကံ။
‘‘‘Padhānaṃ padahitvāna, katvā dukkarakārikaṃ;
အသ္သတ္ထမူလေ သမ္ဗုဒ္ဓော၊ ဗုဇ္ဈိသ္သတိ မဟာယသော။
Assatthamūle sambuddho, bujjhissati mahāyaso.
၁၆၇.
167.
‘‘‘ဥပတိသ္သော ကောလိတော စ၊ အဂ္ဂာ ဟေသ္သန္တိ သာဝကာ။
‘‘‘Upatisso kolito ca, aggā hessanti sāvakā;
၁၆၈.
168.
‘‘‘ခေမာ ဥပ္ပလဝဏ္ဏာ စ၊ အဂ္ဂာ ဟေသ္သန္တိ သာဝိကာ။
‘‘‘Khemā uppalavaṇṇā ca, aggā hessanti sāvikā;
စိတ္တော အာဠဝကော စေဝ၊ အဂ္ဂာ ဟေသ္သန္တုပာသကာ။
Citto āḷavako ceva, aggā hessantupāsakā.
၁၆၉.
169.
‘‘‘ခုဇ္ဇုတ္တရာ နန္ဒမာတာ၊ အဂ္ဂာ ဟေသ္သန္တုပာသိကာ။
‘‘‘Khujjuttarā nandamātā, aggā hessantupāsikā;
ဗောဓိ ဣမသ္သ ဝီရသ္သ၊ အသ္သတ္ထောတိ ပဝုစ္စတိ’။
Bodhi imassa vīrassa, assatthoti pavuccati’.
၁၇၀.
170.
‘‘ဣဒံ သုတ္ဝာန ဝစနံ၊ အသမသ္သ မဟေသိနော။
‘‘Idaṃ sutvāna vacanaṃ, asamassa mahesino;
အာမောဒိတာ နရမရူ၊ နမသ္သန္တိ ကတဉ္ဇလီ။
Āmoditā naramarū, namassanti katañjalī.
၁၇၁.
171.
‘‘တဒာဟံ မာဏဝော အာသိံ၊ မေဃော နာမ သုသိက္ခိတော။
‘‘Tadāhaṃ māṇavo āsiṃ, megho nāma susikkhito;
သုတ္ဝာ ဗ္ယာကရဏံ သေဋ္ဌံ၊ သုမေဓသ္သ မဟာမုနေ။
Sutvā byākaraṇaṃ seṭṭhaṃ, sumedhassa mahāmune.
၁၇၂.
172.
ပဗ္ဗဇန္တဉ္စ တံ ဝီရံ၊ သဟာဝ အနုပဗ္ဗဇိံ။
Pabbajantañca taṃ vīraṃ, sahāva anupabbajiṃ.
၁၇၃.
173.
‘‘သံဝုတော ပာတိမောက္ခသ္မိံ၊ ဣန္ဒ္ရိယေသု စ ပဉ္စသု။
‘‘Saṃvuto pātimokkhasmiṃ, indriyesu ca pañcasu;
သုဒ္ဓာဇီဝော သတော ဝီရော၊ ဇိနသာသနကာရကော။
Suddhājīvo sato vīro, jinasāsanakārako.
၁၇၄.
174.
‘‘ဧဝံ ဝိဟရမာနောဟံ၊ ပာပမိတ္တေန ကေနစိ။
‘‘Evaṃ viharamānohaṃ, pāpamittena kenaci;
နိယောဇိတော အနာစာရေ၊ သုမဂ္ဂာ ပရိဓံသိတော။
Niyojito anācāre, sumaggā paridhaṃsito.
၁၇၅.
175.
‘‘ဝိတက္ကဝသိကော ဟုတ္ဝာ၊ သာသနတော အပက္ကမိံ။
‘‘Vitakkavasiko hutvā, sāsanato apakkamiṃ;
ပစ္ဆာ တေန ကုမိတ္တေန၊ ပယုတ္တော မာတုဃာတနံ။
Pacchā tena kumittena, payutto mātughātanaṃ.
၁၇၆.
176.
တတော စုတော မဟာဝီစိံ၊ ဥပပန္နော သုဒာရုဏံ။
Tato cuto mahāvīciṃ, upapanno sudāruṇaṃ.
၁၇၇.
177.
‘‘ဝိနိပာတဂတော သန္တော၊ သံသရိံ ဒုက္ခိတော စိရံ။
‘‘Vinipātagato santo, saṃsariṃ dukkhito ciraṃ;
န ပုနော အဒ္ဒသံ ဝီရံ၊ သုမေဓံ နရပုင္ဂဝံ။
Na puno addasaṃ vīraṃ, sumedhaṃ narapuṅgavaṃ.
၁၇၈.
178.
‘‘အသ္မိံ ကပ္ပေ သမုဒ္ဒမ္ဟိ၊ မစ္ဆော အာသိံ တိမိင္ဂလော။
‘‘Asmiṃ kappe samuddamhi, maccho āsiṃ timiṅgalo;
ဒိသ္ဝာဟံ သာဂရေ နာဝံ၊ ဂောစရတ္ထမုပာဂမိံ။
Disvāhaṃ sāgare nāvaṃ, gocaratthamupāgamiṃ.
၁၇၉.
179.
‘‘ဒိသ္ဝာ မံ ဝာဏိဇာ ဘီတာ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌမနုသ္သရုံ။
‘‘Disvā maṃ vāṇijā bhītā, buddhaseṭṭhamanussaruṃ;
ဂောတမောတိ မဟာဃောသံ၊ သုတ္ဝာ တေဟိ ဥဒီရိတံ။
Gotamoti mahāghosaṃ, sutvā tehi udīritaṃ.
၁၈၀.
180.
‘‘ပုဗ္ဗသညံ သရိတ္ဝာန၊ တတော ကာလင္ကတော အဟံ။
‘‘Pubbasaññaṃ saritvāna, tato kālaṅkato ahaṃ;
သာဝတ္ထိယံ ကုလေ ဣဒ္ဓေ၊ ဇာတော ဗ္ရာဟ္မဏဇာတိယံ။
Sāvatthiyaṃ kule iddhe, jāto brāhmaṇajātiyaṃ.
၁၈၁.
181.
‘‘အာသိံ ဓမ္မရုစိ နာမ၊ သဗ္ဗပာပဇိဂုစ္ဆကော။
‘‘Āsiṃ dhammaruci nāma, sabbapāpajigucchako;
ဒိသ္ဝာဟံ လောကပဇ္ဇောတံ၊ ဇာတိယာ သတ္တဝသ္သိကော။
Disvāhaṃ lokapajjotaṃ, jātiyā sattavassiko.
၁၈၂.
182.
‘‘မဟာဇေတဝနံ ဂန္တ္ဝာ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂာရိယံ။
‘‘Mahājetavanaṃ gantvā, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
ဥပေမိ ဗုဒ္ဓံ တိက္ခတ္တုံ၊ ရတ္တိယာ ဒိဝသသ္သ စ။
Upemi buddhaṃ tikkhattuṃ, rattiyā divasassa ca.
၁၈၃.
183.
‘‘တဒာ ဒိသ္ဝာ မုနိ အာဟ၊ စိရံ ဓမ္မရုစီတိ မံ။
‘‘Tadā disvā muni āha, ciraṃ dhammarucīti maṃ;
တတောဟံ အဝစံ ဗုဒ္ဓံ၊ ပုဗ္ဗကမ္မပဘာဝိတံ။
Tatohaṃ avacaṃ buddhaṃ, pubbakammapabhāvitaṃ.
၁၈၄.
184.
‘‘သုစိရံ သတပုညလက္ခဏံ၊ ပတိပုဗ္ဗေန ဝိသုဒ္ဓပစ္စယံ။
‘‘Suciraṃ satapuññalakkhaṇaṃ, patipubbena visuddhapaccayaṃ;
အဟမဇ္ဇသုပေက္ခနံ ဝတ၊ တဝ ပသ္သာမိ နိရုပမံ ဝိဂ္ဂဟံ 7။
Ahamajjasupekkhanaṃ vata, tava passāmi nirupamaṃ viggahaṃ 8.
၁၈၅.
185.
‘‘သုစိရံ ဝိဟတတ္တမော မယာ၊ သုစိရက္ခေန နဒီ ဝိသောသိတာ။
‘‘Suciraṃ vihatattamo mayā, sucirakkhena nadī visositā;
သုစိရံ အမလံ ဝိသောဓိတံ၊ နယနံ ဉာဏမယံ မဟာမုနေ။
Suciraṃ amalaṃ visodhitaṃ, nayanaṃ ñāṇamayaṃ mahāmune.
၁၈၆.
186.
‘‘စိရကာလသမင္ဂိတော 9 တယာ၊ အဝိနဋ္ဌော ပုနရန္တရံ စိရံ။
‘‘Cirakālasamaṅgito 10 tayā, avinaṭṭho punarantaraṃ ciraṃ;
ပုနရဇ္ဇသမာဂတော တယာ၊ န ဟိ နသ္သန္တိ ကတာနိ ဂောတမ။
Punarajjasamāgato tayā, na hi nassanti katāni gotama.
၁၈၇.
187.
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယ္ဟံ။ပေ.။ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
၁၈၈.
188.
‘‘သ္ဝာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
၁၈၉.
189.
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒာ စတသ္သော။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ’’။
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဓမ္မရုစိယော ထေရော ဣမာ ဂာထာယော
Itthaṃ sudaṃ āyasmā dhammaruciyo thero imā gāthāyo
အဘာသိတ္ထာတိ။
Abhāsitthāti.
ဓမ္မရုစိယတ္ထေရသ္သာပဒာနံ နဝမံ။
Dhammaruciyattherassāpadānaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā / ၁-၁၀. ပံသုကူလသညကတ္ထေရအပဒာနာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-10. Paṃsukūlasaññakattheraapadānādivaṇṇanā