Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi |
൯. ധമ്മരുചിയത്ഥേരഅപദാനം
9. Dhammaruciyattheraapadānaṃ
൧൬൪.
164.
‘‘യദാ ദീപങ്കരോ ബുദ്ധോ, സുമേധം ബ്യാകരീ ജിനോ;
‘‘Yadā dīpaṅkaro buddho, sumedhaṃ byākarī jino;
‘അപരിമേയ്യേ ഇതോ കപ്പേ, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.
‘Aparimeyye ito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
൧൬൫.
165.
‘‘‘ഇമസ്സ ജനികാ മാതാ, മായാ നാമ ഭവിസ്സതി;
‘‘‘Imassa janikā mātā, māyā nāma bhavissati;
പിതാ സുദ്ധോദനോ നാമ, അയം ഹേസ്സതി ഗോതമോ.
Pitā suddhodano nāma, ayaṃ hessati gotamo.
൧൬൬.
166.
‘‘‘പധാനം പദഹിത്വാന, കത്വാ ദുക്കരകാരികം;
‘‘‘Padhānaṃ padahitvāna, katvā dukkarakārikaṃ;
അസ്സത്ഥമൂലേ സമ്ബുദ്ധോ, ബുജ്ഝിസ്സതി മഹായസോ.
Assatthamūle sambuddho, bujjhissati mahāyaso.
൧൬൭.
167.
‘‘‘ഉപതിസ്സോ കോലിതോ ച, അഗ്ഗാ ഹേസ്സന്തി സാവകാ;
‘‘‘Upatisso kolito ca, aggā hessanti sāvakā;
൧൬൮.
168.
‘‘‘ഖേമാ ഉപ്പലവണ്ണാ ച, അഗ്ഗാ ഹേസ്സന്തി സാവികാ;
‘‘‘Khemā uppalavaṇṇā ca, aggā hessanti sāvikā;
ചിത്തോ ആളവകോ ചേവ, അഗ്ഗാ ഹേസ്സന്തുപാസകാ.
Citto āḷavako ceva, aggā hessantupāsakā.
൧൬൯.
169.
‘‘‘ഖുജ്ജുത്തരാ നന്ദമാതാ, അഗ്ഗാ ഹേസ്സന്തുപാസികാ;
‘‘‘Khujjuttarā nandamātā, aggā hessantupāsikā;
ബോധി ഇമസ്സ വീരസ്സ, അസ്സത്ഥോതി പവുച്ചതി’.
Bodhi imassa vīrassa, assatthoti pavuccati’.
൧൭൦.
170.
‘‘ഇദം സുത്വാന വചനം, അസമസ്സ മഹേസിനോ;
‘‘Idaṃ sutvāna vacanaṃ, asamassa mahesino;
ആമോദിതാ നരമരൂ, നമസ്സന്തി കതഞ്ജലീ.
Āmoditā naramarū, namassanti katañjalī.
൧൭൧.
171.
‘‘തദാഹം മാണവോ ആസിം, മേഘോ നാമ സുസിക്ഖിതോ;
‘‘Tadāhaṃ māṇavo āsiṃ, megho nāma susikkhito;
സുത്വാ ബ്യാകരണം സേട്ഠം, സുമേധസ്സ മഹാമുനേ.
Sutvā byākaraṇaṃ seṭṭhaṃ, sumedhassa mahāmune.
൧൭൨.
172.
പബ്ബജന്തഞ്ച തം വീരം, സഹാവ അനുപബ്ബജിം.
Pabbajantañca taṃ vīraṃ, sahāva anupabbajiṃ.
൧൭൩.
173.
‘‘സംവുതോ പാതിമോക്ഖസ്മിം, ഇന്ദ്രിയേസു ച പഞ്ചസു;
‘‘Saṃvuto pātimokkhasmiṃ, indriyesu ca pañcasu;
സുദ്ധാജീവോ സതോ വീരോ, ജിനസാസനകാരകോ.
Suddhājīvo sato vīro, jinasāsanakārako.
൧൭൪.
174.
‘‘ഏവം വിഹരമാനോഹം, പാപമിത്തേന കേനചി;
‘‘Evaṃ viharamānohaṃ, pāpamittena kenaci;
നിയോജിതോ അനാചാരേ, സുമഗ്ഗാ പരിധംസിതോ.
Niyojito anācāre, sumaggā paridhaṃsito.
൧൭൫.
175.
‘‘വിതക്കവസികോ ഹുത്വാ, സാസനതോ അപക്കമിം;
‘‘Vitakkavasiko hutvā, sāsanato apakkamiṃ;
പച്ഛാ തേന കുമിത്തേന, പയുത്തോ മാതുഘാതനം.
Pacchā tena kumittena, payutto mātughātanaṃ.
൧൭൬.
176.
തതോ ചുതോ മഹാവീചിം, ഉപപന്നോ സുദാരുണം.
Tato cuto mahāvīciṃ, upapanno sudāruṇaṃ.
൧൭൭.
177.
‘‘വിനിപാതഗതോ സന്തോ, സംസരിം ദുക്ഖിതോ ചിരം;
‘‘Vinipātagato santo, saṃsariṃ dukkhito ciraṃ;
ന പുനോ അദ്ദസം വീരം, സുമേധം നരപുങ്ഗവം.
Na puno addasaṃ vīraṃ, sumedhaṃ narapuṅgavaṃ.
൧൭൮.
178.
‘‘അസ്മിം കപ്പേ സമുദ്ദമ്ഹി, മച്ഛോ ആസിം തിമിങ്ഗലോ;
‘‘Asmiṃ kappe samuddamhi, maccho āsiṃ timiṅgalo;
ദിസ്വാഹം സാഗരേ നാവം, ഗോചരത്ഥമുപാഗമിം.
Disvāhaṃ sāgare nāvaṃ, gocaratthamupāgamiṃ.
൧൭൯.
179.
‘‘ദിസ്വാ മം വാണിജാ ഭീതാ, ബുദ്ധസേട്ഠമനുസ്സരും;
‘‘Disvā maṃ vāṇijā bhītā, buddhaseṭṭhamanussaruṃ;
ഗോതമോതി മഹാഘോസം, സുത്വാ തേഹി ഉദീരിതം.
Gotamoti mahāghosaṃ, sutvā tehi udīritaṃ.
൧൮൦.
180.
‘‘പുബ്ബസഞ്ഞം സരിത്വാന, തതോ കാലങ്കതോ അഹം;
‘‘Pubbasaññaṃ saritvāna, tato kālaṅkato ahaṃ;
സാവത്ഥിയം കുലേ ഇദ്ധേ, ജാതോ ബ്രാഹ്മണജാതിയം.
Sāvatthiyaṃ kule iddhe, jāto brāhmaṇajātiyaṃ.
൧൮൧.
181.
‘‘ആസിം ധമ്മരുചി നാമ, സബ്ബപാപജിഗുച്ഛകോ;
‘‘Āsiṃ dhammaruci nāma, sabbapāpajigucchako;
ദിസ്വാഹം ലോകപജ്ജോതം, ജാതിയാ സത്തവസ്സികോ.
Disvāhaṃ lokapajjotaṃ, jātiyā sattavassiko.
൧൮൨.
182.
‘‘മഹാജേതവനം ഗന്ത്വാ, പബ്ബജിം അനഗാരിയം;
‘‘Mahājetavanaṃ gantvā, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
ഉപേമി ബുദ്ധം തിക്ഖത്തും, രത്തിയാ ദിവസസ്സ ച.
Upemi buddhaṃ tikkhattuṃ, rattiyā divasassa ca.
൧൮൩.
183.
‘‘തദാ ദിസ്വാ മുനി ആഹ, ചിരം ധമ്മരുചീതി മം;
‘‘Tadā disvā muni āha, ciraṃ dhammarucīti maṃ;
തതോഹം അവചം ബുദ്ധം, പുബ്ബകമ്മപഭാവിതം.
Tatohaṃ avacaṃ buddhaṃ, pubbakammapabhāvitaṃ.
൧൮൪.
184.
‘‘സുചിരം സതപുഞ്ഞലക്ഖണം, പതിപുബ്ബേന വിസുദ്ധപച്ചയം;
‘‘Suciraṃ satapuññalakkhaṇaṃ, patipubbena visuddhapaccayaṃ;
അഹമജ്ജസുപേക്ഖനം വത, തവ പസ്സാമി നിരുപമം വിഗ്ഗഹം 7.
Ahamajjasupekkhanaṃ vata, tava passāmi nirupamaṃ viggahaṃ 8.
൧൮൫.
185.
‘‘സുചിരം വിഹതത്തമോ മയാ, സുചിരക്ഖേന നദീ വിസോസിതാ;
‘‘Suciraṃ vihatattamo mayā, sucirakkhena nadī visositā;
സുചിരം അമലം വിസോധിതം, നയനം ഞാണമയം മഹാമുനേ.
Suciraṃ amalaṃ visodhitaṃ, nayanaṃ ñāṇamayaṃ mahāmune.
൧൮൬.
186.
‘‘ചിരകാലസമങ്ഗിതോ 9 തയാ, അവിനട്ഠോ പുനരന്തരം ചിരം;
‘‘Cirakālasamaṅgito 10 tayā, avinaṭṭho punarantaraṃ ciraṃ;
പുനരജ്ജസമാഗതോ തയാ, ന ഹി നസ്സന്തി കതാനി ഗോതമ.
Punarajjasamāgato tayā, na hi nassanti katāni gotama.
൧൮൭.
187.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
൧൮൮.
188.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
൧൮൯.
189.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ധമ്മരുചിയോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā dhammaruciyo thero imā gāthāyo
അഭാസിത്ഥാതി.
Abhāsitthāti.
ധമ്മരുചിയത്ഥേരസ്സാപദാനം നവമം.
Dhammaruciyattherassāpadānaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā / ൧-൧൦. പംസുകൂലസഞ്ഞകത്ഥേരഅപദാനാദിവണ്ണനാ • 1-10. Paṃsukūlasaññakattheraapadānādivaṇṇanā