| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மிலிந்த³பஞ்ஹபாளி • Milindapañhapāḷi |
2. அத்³தா⁴னவக்³கோ³
2. Addhānavaggo
1. த⁴ம்மஸந்ததிபஞ்ஹோ
1. Dhammasantatipañho
1. ராஜா ஆஹ ‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, யோ உப்பஜ்ஜதி, ஸோ ஏவ ஸோ, உதா³ஹு அஞ்ஞோ’’தி? தே²ரோ ஆஹ ‘‘ந ச ஸோ, ந ச அஞ்ஞோ’’தி.
1. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yo uppajjati, so eva so, udāhu añño’’ti? Thero āha ‘‘na ca so, na ca añño’’ti.
‘‘ஓபம்மங் கரோஹீ’’தி. ‘‘தங் கிங் மஞ்ஞஸி, மஹாராஜ, யதா³ த்வங் த³ஹரோ தருணோ மந்தோ³ உத்தானஸெய்யகோ அஹோஸி, ஸோ யேவ த்வங் ஏதரஹி மஹந்தோ’’தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே, அஞ்ஞோ ஸோ த³ஹரோ தருணோ மந்தோ³ உத்தானஸெய்யகோ அஹோஸி, அஞ்ஞோ அஹங் ஏதரஹி மஹந்தோ’’தி. ‘‘ஏவங் ஸந்தே கோ², மஹாராஜ, மாதாதிபி ந ப⁴விஸ்ஸதி, பிதாதிபி ந ப⁴விஸ்ஸதி, ஆசரியோதிபி ந ப⁴விஸ்ஸதி, ஸிப்பவாதிபி ந ப⁴விஸ்ஸதி, ஸீலவாதிபி ந ப⁴விஸ்ஸதி, பஞ்ஞவாதிபி ந ப⁴விஸ்ஸதி. கிங் நு கோ², மஹாராஜ, அஞ்ஞா ஏவ கலலஸ்ஸ மாதா, அஞ்ஞா அப்³பு³த³ஸ்ஸ மாதா, அஞ்ஞா பேஸியா மாதா, அஞ்ஞா க⁴னஸ்ஸ மாதா, அஞ்ஞா கு²த்³த³கஸ்ஸ மாதா, அஞ்ஞா மஹந்தஸ்ஸ மாதா, அஞ்ஞோ ஸிப்பங் ஸிக்க²தி, அஞ்ஞோ ஸிக்கி²தோ ப⁴வதி, அஞ்ஞோ பாபகம்மங் கரோதி, அஞ்ஞஸ்ஸ ஹத்த²பாதா³ சி²ஜ்ஜந்தீ’’தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே. த்வங் பன, ப⁴ந்தே, ஏவங் வுத்தே கிங் வதெ³ய்யாஸீ’’தி? தே²ரோ ஆஹ ‘‘அஹஞ்ஞேவ கோ², மஹாராஜ, த³ஹரோ அஹோஸிங் தருணோ மந்தோ³ உத்தானஸெய்யகோ, அஹஞ்ஞேவ ஏதரஹி மஹந்தோ, இமமேவ காயங் நிஸ்ஸாய ஸப்³பே³ தே ஏகஸங்க³ஹிதா’’தி.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, yadā tvaṃ daharo taruṇo mando uttānaseyyako ahosi, so yeva tvaṃ etarahi mahanto’’ti? ‘‘Na hi, bhante, añño so daharo taruṇo mando uttānaseyyako ahosi, añño ahaṃ etarahi mahanto’’ti. ‘‘Evaṃ sante kho, mahārāja, mātātipi na bhavissati, pitātipi na bhavissati, ācariyotipi na bhavissati, sippavātipi na bhavissati, sīlavātipi na bhavissati, paññavātipi na bhavissati. Kiṃ nu kho, mahārāja, aññā eva kalalassa mātā, aññā abbudassa mātā, aññā pesiyā mātā, aññā ghanassa mātā, aññā khuddakassa mātā, aññā mahantassa mātā, añño sippaṃ sikkhati, añño sikkhito bhavati, añño pāpakammaṃ karoti, aññassa hatthapādā chijjantī’’ti? ‘‘Na hi, bhante. Tvaṃ pana, bhante, evaṃ vutte kiṃ vadeyyāsī’’ti? Thero āha ‘‘ahaññeva kho, mahārāja, daharo ahosiṃ taruṇo mando uttānaseyyako, ahaññeva etarahi mahanto, imameva kāyaṃ nissāya sabbe te ekasaṅgahitā’’ti.
‘‘பி⁴ய்யோ ஓபம்மங் கரோஹீ’’தி. ‘‘யதா², மஹாராஜ, கோசிதே³வ புரிஸோ பதீ³பங் பதீ³பெய்ய, கிங் ஸோ ஸப்³ப³ரத்திங் பதீ³பெய்யா’’தி? ‘‘ஆம, ப⁴ந்தே, ஸப்³ப³ரத்திங் பதீ³பெய்யா’’தி. ‘‘கிங் நு கோ², மஹாராஜ, யா புரிமே யாமே அச்சி, ஸா மஜ்ஜி²மே யாமே அச்சீ’’தி? ‘‘ந ஹி ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘யா மஜ்ஜி²மே யாமே அச்சி, ஸா பச்சி²மே யாமே அச்சீ’’தி? ‘‘ந ஹி ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘கிங் நு கோ², மஹாராஜ, அஞ்ஞோ ஸோ அஹோஸி புரிமே யாமே பதீ³போ, அஞ்ஞோ மஜ்ஜி²மே யாமே பதீ³போ, அஞ்ஞோ பச்சி²மே யாமே பதீ³போ’’தி? ‘‘ந ஹி ப⁴ந்தே, தங் யேவ நிஸ்ஸாய ஸப்³ப³ரத்திங் பதீ³பிதோ’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, த⁴ம்மஸந்ததி ஸந்த³ஹதி, அஞ்ஞோ உப்பஜ்ஜதி, அஞ்ஞோ நிருஜ்ஜ²தி, அபுப்³ப³ங் அசரிமங் விய ஸந்த³ஹதி, தேன ந ச ஸோ, ந ச அஞ்ஞோ, புரிமவிஞ்ஞாணே பச்சி²மவிஞ்ஞாணங் ஸங்க³ஹங் க³ச்ச²தீ’’தி.
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, kocideva puriso padīpaṃ padīpeyya, kiṃ so sabbarattiṃ padīpeyyā’’ti? ‘‘Āma, bhante, sabbarattiṃ padīpeyyā’’ti. ‘‘Kiṃ nu kho, mahārāja, yā purime yāme acci, sā majjhime yāme accī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Yā majjhime yāme acci, sā pacchime yāme accī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Kiṃ nu kho, mahārāja, añño so ahosi purime yāme padīpo, añño majjhime yāme padīpo, añño pacchime yāme padīpo’’ti? ‘‘Na hi bhante, taṃ yeva nissāya sabbarattiṃ padīpito’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, dhammasantati sandahati, añño uppajjati, añño nirujjhati, apubbaṃ acarimaṃ viya sandahati, tena na ca so, na ca añño, purimaviññāṇe pacchimaviññāṇaṃ saṅgahaṃ gacchatī’’ti.
‘‘பி⁴ய்யோ ஓபம்மங் கரோஹீ’’தி. ‘‘யதா², மஹாராஜ, கீ²ரங் து³ய்ஹமானங் காலந்தரேன த³தி⁴ பரிவத்தெய்ய, த³தி⁴தோ நவனீதங், நவனீததோ க⁴தங் பரிவத்தெய்ய, யோ நு கோ², மஹாராஜ, ஏவங் வதெ³ய்ய ‘யங் யேவ கீ²ரங் தங் யேவ த³தி⁴, யங் யேவ த³தி⁴ தங் யேவ நவனீதங், யங் யேவ நவனீதங் தங் யேவ க⁴த’ந்தி, ஸம்மா நு கோ² ஸோ, மஹாராஜ, வத³மானோ வதெ³ய்யா’’தி? ‘‘ந ஹி ப⁴ந்தே, தங்யேவ நிஸ்ஸாய ஸம்பூ⁴த’’ந்தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, த⁴ம்மஸந்ததி ஸந்த³ஹதி, அஞ்ஞோ உப்பஜ்ஜதி, அஞ்ஞோ நிருஜ்ஜ²தி, அபுப்³ப³ங் அசரிமங் விய ஸந்த³ஹதி, தேன ந ச ஸோ, ந ச அஞ்ஞோ, புரிமவிஞ்ஞாணே பச்சி²மவிஞ்ஞாணங் ஸங்க³ஹங் க³ச்ச²தீ’’தி.
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, khīraṃ duyhamānaṃ kālantarena dadhi parivatteyya, dadhito navanītaṃ, navanītato ghataṃ parivatteyya, yo nu kho, mahārāja, evaṃ vadeyya ‘yaṃ yeva khīraṃ taṃ yeva dadhi, yaṃ yeva dadhi taṃ yeva navanītaṃ, yaṃ yeva navanītaṃ taṃ yeva ghata’nti, sammā nu kho so, mahārāja, vadamāno vadeyyā’’ti? ‘‘Na hi bhante, taṃyeva nissāya sambhūta’’nti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, dhammasantati sandahati, añño uppajjati, añño nirujjhati, apubbaṃ acarimaṃ viya sandahati, tena na ca so, na ca añño, purimaviññāṇe pacchimaviññāṇaṃ saṅgahaṃ gacchatī’’ti.
‘‘கல்லோஸி, ப⁴ந்தே நாக³ஸேனா’’தி.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
த⁴ம்மஸந்ததிபஞ்ஹோ பட²மோ.
Dhammasantatipañho paṭhamo.
