Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ൮. ധമ്മസവപിതുത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ

    8. Dhammasavapituttheragāthāvaṇṇanā

    സ വീസവസ്സസതികോതി ആയസ്മതോ ധമ്മസവപിതുത്ഥേരസ്സ ഗാഥാ. കാ ഉപ്പത്തി? അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ ബുദ്ധസുഞ്ഞേ ലോകേ കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തിത്വാ വിഞ്ഞുതം പത്തോ ഭൂതഗണേ നാമ പബ്ബതേ വിഹരന്തം പച്ചേകസമ്ബുദ്ധം ദിസ്വാ പസന്നമാനസോ തിണസൂലപുപ്ഫേഹി പൂജം അകാസി. സോ തേന പുഞ്ഞകമ്മേന ദേവലോകേ നിബ്ബത്തിത്വാ അപരാപരം സുഗതീസുയേവ സംസരന്തോ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ മഗധരട്ഠേ ബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ വിഞ്ഞുതം പത്തോ ദാരപരിഗ്ഗഹം കത്വാ ധമ്മസവം നാമ പുത്തം ലഭിത്വാ തസ്മിം പബ്ബജിതേ സയമ്പി വീസവസ്സസതികോ ഹുത്വാ, ‘‘മമ പുത്തോ താവ തരുണോ പബ്ബജി , അഥ കസ്മാ നാഹം പബ്ബജിസ്സാമീ’’തി സഞ്ജാതസംവേഗോ സത്ഥു സന്തികം ഗന്ത്വാ ധമ്മം സുത്വാ പബ്ബജിത്വാ വിപസ്സനം പട്ഠപേത്വാ നചിരസ്സേവ അരഹത്തം സച്ഛാകാസി. തേന വുത്തം അപദാനേ (അപ॰ ഥേര ൧.൧൬.൩൫-൩൮) –

    Sa vīsavassasatikoti āyasmato dhammasavapituttherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro buddhasuññe loke kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto bhūtagaṇe nāma pabbate viharantaṃ paccekasambuddhaṃ disvā pasannamānaso tiṇasūlapupphehi pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devaloke nibbattitvā aparāparaṃ sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde magadharaṭṭhe brāhmaṇakule nibbattitvā viññutaṃ patto dārapariggahaṃ katvā dhammasavaṃ nāma puttaṃ labhitvā tasmiṃ pabbajite sayampi vīsavassasatiko hutvā, ‘‘mama putto tāva taruṇo pabbaji , atha kasmā nāhaṃ pabbajissāmī’’ti sañjātasaṃvego satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā pabbajitvā vipassanaṃ paṭṭhapetvā nacirasseva arahattaṃ sacchākāsi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.16.35-38) –

    ‘‘ഹിമവന്തസ്സാവിദൂരേ, ഭൂതഗണോ നാമ പബ്ബതോ;

    ‘‘Himavantassāvidūre, bhūtagaṇo nāma pabbato;

    വസതേകോ ജിനോ തത്ഥ, സയമ്ഭൂ ലോകനിസ്സടോ.

    Vasateko jino tattha, sayambhū lokanissaṭo.

    ‘‘തിണസൂലം ഗഹേത്വാന, ബുദ്ധസ്സ അഭിരോപയിം;

    ‘‘Tiṇasūlaṃ gahetvāna, buddhassa abhiropayiṃ;

    ഏകൂനസതസഹസ്സം, കപ്പം ന വിനിപാതികോ.

    Ekūnasatasahassaṃ, kappaṃ na vinipātiko.

    ‘‘ഇതോ ഏകാദസേ കപ്പേ, ഏകോസിം ധരണീരുഹോ;

    ‘‘Ito ekādase kappe, ekosiṃ dharaṇīruho;

    സത്തരതനസമ്പന്നോ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.

    Sattaratanasampanno, cakkavattī mahabbalo.

    ‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസന’’ന്തി.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    അരഹത്തം പന പത്വാ അത്തനോ പടിപത്തിം പച്ചവേക്ഖിത്വാ സഞ്ജാതസോമനസ്സോ ഉദാനേന്തോ –

    Arahattaṃ pana patvā attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā sañjātasomanasso udānento –

    ൧൦൮.

    108.

    ‘‘സ വീസവസ്സസതികോ, പബ്ബജിം അനഗാരിയം;

    ‘‘Sa vīsavassasatiko, pabbajiṃ anagāriyaṃ;

    തിസ്സോ വിജ്ജാ അനുപ്പത്താ, കതം ബുദ്ധസ്സ സാസന’’ന്തി. – ഗാഥം അഭാസി;

    Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsana’’nti. – gāthaṃ abhāsi;

    തത്ഥ സ വീസവസ്സസതികോതി സോ വീസംവസ്സസതികോ, സോ അഹം ജാതിയാ വീസാധികവസ്സസതികോ സമാനോ. പബ്ബജിന്തി പബ്ബജ്ജം ഉപഗച്ഛിം. സേസം വുത്തനയമേവ. ഇദമേവ ച ഇമസ്സ ഥേരസ്സ അഞ്ഞാബ്യാകരണം അഹോസി.

    Tattha sa vīsavassasatikoti so vīsaṃvassasatiko, so ahaṃ jātiyā vīsādhikavassasatiko samāno. Pabbajinti pabbajjaṃ upagacchiṃ. Sesaṃ vuttanayameva. Idameva ca imassa therassa aññābyākaraṇaṃ ahosi.

    ധമ്മസവപിതുത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Dhammasavapituttheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഥേരഗാഥാപാളി • Theragāthāpāḷi / ൮. ധമ്മസവപിതുത്ഥേരഗാഥാ • 8. Dhammasavapituttheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact