Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मपदपाळि • Dhammapadapāḷi |
१९. धम्मट्ठवग्गो
19. Dhammaṭṭhavaggo
२५६.
256.
यो च अत्थं अनत्थञ्च, उभो निच्छेय्य पण्डितो॥
Yo ca atthaṃ anatthañca, ubho niccheyya paṇḍito.
२५७.
257.
असाहसेन धम्मेन, समेन नयती परे।
Asāhasena dhammena, samena nayatī pare;
धम्मस्स गुत्तो मेधावी, ‘‘धम्मट्ठो’’ति पवुच्चति॥
Dhammassa gutto medhāvī, ‘‘dhammaṭṭho’’ti pavuccati.
२५८.
258.
न तेन पण्डितो होति, यावता बहु भासति।
Na tena paṇḍito hoti, yāvatā bahu bhāsati;
खेमी अवेरी अभयो, ‘‘पण्डितो’’ति पवुच्चति॥
Khemī averī abhayo, ‘‘paṇḍito’’ti pavuccati.
२५९.
259.
न तावता धम्मधरो, यावता बहु भासति।
Na tāvatā dhammadharo, yāvatā bahu bhāsati;
यो च अप्पम्पि सुत्वान, धम्मं कायेन पस्सति।
Yo ca appampi sutvāna, dhammaṃ kāyena passati;
स वे धम्मधरो होति, यो धम्मं नप्पमज्जति॥
Sa ve dhammadharo hoti, yo dhammaṃ nappamajjati.
२६०.
260.
परिपक्को वयो तस्स, ‘‘मोघजिण्णो’’ति वुच्चति॥
Paripakko vayo tassa, ‘‘moghajiṇṇo’’ti vuccati.
२६१.
261.
यम्हि सच्चञ्च धम्मो च, अहिंसा संयमो दमो।
Yamhi saccañca dhammo ca, ahiṃsā saṃyamo damo;
२६२.
262.
न वाक्करणमत्तेन, वण्णपोक्खरताय वा।
Na vākkaraṇamattena, vaṇṇapokkharatāya vā;
साधुरूपो नरो होति, इस्सुकी मच्छरी सठो॥
Sādhurūpo naro hoti, issukī maccharī saṭho.
२६३.
263.
यस्स चेतं समुच्छिन्नं, मूलघच्चं समूहतं।
Yassa cetaṃ samucchinnaṃ, mūlaghaccaṃ samūhataṃ;
स वन्तदोसो मेधावी, ‘‘साधुरूपो’’ति वुच्चति॥
Sa vantadoso medhāvī, ‘‘sādhurūpo’’ti vuccati.
२६४.
264.
न मुण्डकेन समणो, अब्बतो अलिकं भणं।
Na muṇḍakena samaṇo, abbato alikaṃ bhaṇaṃ;
इच्छालोभसमापन्नो, समणो किं भविस्सति॥
Icchālobhasamāpanno, samaṇo kiṃ bhavissati.
२६५.
265.
यो च समेति पापानि, अणुं थूलानि सब्बसो।
Yo ca sameti pāpāni, aṇuṃ thūlāni sabbaso;
समितत्ता हि पापानं, ‘‘समणो’’ति पवुच्चति॥
Samitattā hi pāpānaṃ, ‘‘samaṇo’’ti pavuccati.
२६६.
266.
न तेन भिक्खु सो होति, यावता भिक्खते परे।
Na tena bhikkhu so hoti, yāvatā bhikkhate pare;
विस्सं धम्मं समादाय, भिक्खु होति न तावता॥
Vissaṃ dhammaṃ samādāya, bhikkhu hoti na tāvatā.
२६७.
267.
सङ्खाय लोके चरति, स वे ‘‘भिक्खू’’ति वुच्चति॥
Saṅkhāya loke carati, sa ve ‘‘bhikkhū’’ti vuccati.
२६८.
268.
न मोनेन मुनी होति, मूळ्हरूपो अविद्दसु।
Na monena munī hoti, mūḷharūpo aviddasu;
यो च तुलंव पग्गय्ह, वरमादाय पण्डितो॥
Yo ca tulaṃva paggayha, varamādāya paṇḍito.
२६९.
269.
पापानि परिवज्जेति, स मुनी तेन सो मुनि।
Pāpāni parivajjeti, sa munī tena so muni;
यो मुनाति उभो लोके, ‘‘मुनि’’ तेन पवुच्चति॥
Yo munāti ubho loke, ‘‘muni’’ tena pavuccati.
२७०.
270.
न तेन अरियो होति, येन पाणानि हिंसति।
Na tena ariyo hoti, yena pāṇāni hiṃsati;
अहिंसा सब्बपाणानं, ‘‘अरियो’’ति पवुच्चति॥
Ahiṃsā sabbapāṇānaṃ, ‘‘ariyo’’ti pavuccati.
२७१.
271.
न सीलब्बतमत्तेन, बाहुसच्चेन वा पन।
Na sīlabbatamattena, bāhusaccena vā pana;
अथ वा समाधिलाभेन, विवित्तसयनेन वा॥
Atha vā samādhilābhena, vivittasayanena vā.
२७२.
272.
फुसामि नेक्खम्मसुखं, अपुथुज्जनसेवितं।
Phusāmi nekkhammasukhaṃ, aputhujjanasevitaṃ;
भिक्खु विस्सासमापादि, अप्पत्तो आसवक्खयं॥
Bhikkhu vissāsamāpādi, appatto āsavakkhayaṃ.
धम्मट्ठवग्गो एकूनवीसतिमो निट्ठितो।
Dhammaṭṭhavaggo ekūnavīsatimo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / धम्मपद-अट्ठकथा • Dhammapada-aṭṭhakathā / १९. धम्मट्ठवग्गो • 19. Dhammaṭṭhavaggo