| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
4. த⁴ம்மட்டி²திஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா
4. Dhammaṭṭhitiñāṇaniddesavaṇṇanā
45. த⁴ம்மட்டி²திஞாணனித்³தே³ஸே அவிஜ்ஜாஸங்கா²ரானங் உப்பாத³ட்டி²தீதிஆதீ³ஸு திட்ட²ந்தி ஏதாய ஸங்கா²ராதி டி²தி. கா ஸா? அவிஜ்ஜா. ஸா ஹி ஸங்கா²ரானங் உப்பாதா³ய நிப்³ப³த்தியா டி²தி காரணந்தி உப்பாத³ட்டி²தி. உப்பன்னானங் பவத்தியாபி காரணந்தி பவத்தட்டி²தி. கிஞ்சாபி ஹி ஜனகபச்சயஸ்ஸ ஜனநக்க²ணேயேவ கிச்சானுபா⁴வோ ஹோதி, தேன பன ஜனிதானங்யேவ பவத்தத்தா ஸகக்க²ணே பவத்தியாபி காரணங் நாம ஹோதி, ஸந்ததிவஸேன வா பவத்தியா காரணந்தி அத்தோ² . பவத்தந்தி ச நபுங்ஸகே பா⁴வவசனமேதங், தஸ்மா பவத்தங் பவத்தீதி அத்த²தோ ஏகங். பவத்திஸத்³த³ஸ்ஸ பன பாகடத்தா தேன யோஜெத்வா அத்தோ² வுத்தோ. பா⁴வேபி டி²திஸத்³த³ஸ்ஸ ஸிஜ்ஜ²னதோ ந இத⁴ பா⁴வே டி²திஸத்³தோ³, காரணே டி²திஸத்³தோ³தி த³ஸ்ஸனத்தங் நிமித்தட்டி²தீதி வுத்தங், நிமித்தபூ⁴தா டி²தீதி அத்தோ², காரணபூ⁴தாதி வுத்தங் ஹோதி. ந கேவலங் நிமித்தமத்தங் ஹோதி, அத² கோ² ஸங்கா²ரஜனநே ஸப்³யாபாரா விய ஹுத்வா ஆயூஹதி வாயமதீதி பச்சயஸமத்த²தங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆயூஹனட்டி²தீதி ஆஹ, ஆயூஹனபூ⁴தா டி²தீதி அத்தோ². யஸ்மா அவிஜ்ஜா ஸங்கா²ரே உப்பாத³யமானா உப்பாதே³ ஸங்யோஜேதி நாம, க⁴டேதீதி அத்தோ². ஸங்கா²ரே பவத்தயமானா பவத்தியங் பலிபு³ந்த⁴தி நாம, ப³ந்த⁴தீதி அத்தோ². தஸ்மா ஸஞ்ஞோக³ட்டி²தி பலிபோ³த⁴ட்டி²தீதி வுத்தா. ஸஞ்ஞோக³பூ⁴தா டி²தி, பலிபோ³த⁴பூ⁴தா டி²தீதி அத்தோ². யஸ்மா அவிஜ்ஜாவ ஸங்கா²ரே உப்பாத³யமானா உப்பாதா³ய பவத்தியா ச மூலகாரணட்டே²ன ஸமுத³யோ நாம, ஸமுத³யபூ⁴தா டி²தீதி ஸமுத³யட்டி²தி, மூலகாரணபூ⁴தா டி²தீதி அத்தோ². அவிஜ்ஜாவ ஸங்கா²ரானங் உப்பாதே³ ஜனகபச்சயத்தா, பவத்தியங் உபத்த²ம்ப⁴கபச்சயத்தா ஹேதுட்டி²தி பச்சயட்டி²தீதி வுத்தா, ஹேதுபூ⁴தா டி²தி, பச்சயபூ⁴தா டி²தீதி அத்தோ². ஜனகபச்சயோ ஹி ஹேதூதி, உபத்த²ம்ப⁴கோ பச்சயோதி வுச்சதி. ஏவங் ஸேஸேஸுபி யோஜேதப்³ப³ங்.
45. Dhammaṭṭhitiñāṇaniddese avijjāsaṅkhārānaṃ uppādaṭṭhitītiādīsu tiṭṭhanti etāya saṅkhārāti ṭhiti. Kā sā? Avijjā. Sā hi saṅkhārānaṃ uppādāya nibbattiyā ṭhiti kāraṇanti uppādaṭṭhiti. Uppannānaṃ pavattiyāpi kāraṇanti pavattaṭṭhiti. Kiñcāpi hi janakapaccayassa jananakkhaṇeyeva kiccānubhāvo hoti, tena pana janitānaṃyeva pavattattā sakakkhaṇe pavattiyāpi kāraṇaṃ nāma hoti, santativasena vā pavattiyā kāraṇanti attho . Pavattanti ca napuṃsake bhāvavacanametaṃ, tasmā pavattaṃ pavattīti atthato ekaṃ. Pavattisaddassa pana pākaṭattā tena yojetvā attho vutto. Bhāvepi ṭhitisaddassa sijjhanato na idha bhāve ṭhitisaddo, kāraṇe ṭhitisaddoti dassanattaṃ nimittaṭṭhitīti vuttaṃ, nimittabhūtā ṭhitīti attho, kāraṇabhūtāti vuttaṃ hoti. Na kevalaṃ nimittamattaṃ hoti, atha kho saṅkhārajanane sabyāpārā viya hutvā āyūhati vāyamatīti paccayasamatthataṃ dassento āyūhanaṭṭhitīti āha, āyūhanabhūtā ṭhitīti attho. Yasmā avijjā saṅkhāre uppādayamānā uppāde saṃyojeti nāma, ghaṭetīti attho. Saṅkhāre pavattayamānā pavattiyaṃ palibundhati nāma, bandhatīti attho. Tasmā saññogaṭṭhiti palibodhaṭṭhitīti vuttā. Saññogabhūtā ṭhiti, palibodhabhūtā ṭhitīti attho. Yasmā avijjāva saṅkhāre uppādayamānā uppādāya pavattiyā ca mūlakāraṇaṭṭhena samudayo nāma, samudayabhūtā ṭhitīti samudayaṭṭhiti, mūlakāraṇabhūtā ṭhitīti attho. Avijjāva saṅkhārānaṃ uppāde janakapaccayattā, pavattiyaṃ upatthambhakapaccayattā hetuṭṭhiti paccayaṭṭhitīti vuttā, hetubhūtā ṭhiti, paccayabhūtā ṭhitīti attho. Janakapaccayo hi hetūti, upatthambhako paccayoti vuccati. Evaṃ sesesupi yojetabbaṃ.
ப⁴வோ ஜாதியா, ஜாதி ஜராமரணஸ்ஸாதி எத்த² பன உப்பாத³ட்டி²தி ஸஞ்ஞோக³ட்டி²தி ஹேதுட்டி²தீதி உப்பாத³வஸேன யோஜிதானி பதா³னி ஜாதிஜராமரணவந்தானங் க²ந்தா⁴னங் வஸேன பரியாயேன வுத்தானீதி வேதி³தப்³பா³னி. கேசி பன ‘‘உப்பாதா³ய டி²தி உப்பாத³ட்டி²தீ’’தி ஏவமாதி³னா நயேனெத்த² அத்த²ங் வண்ணயந்தி. அவிஜ்ஜா பச்சயோதி அவிஜ்ஜாய ஸங்கா²ரானங் பச்சயபா⁴வங் அபெக்கி²த்வா வுத்தங். அவிஜ்ஜாயபி பச்சயஸம்பூ⁴தத்தா தஸ்ஸா அபி பச்சயபரிக்³க³ஹணத³ஸ்ஸனத்த²ங் உபோ⁴பேதே த⁴ம்மா பச்சயஸமுப்பன்னாதி பச்சயபரிக்³க³ஹே பஞ்ஞாதி வுத்தங். ஏவங் ஸேஸேஸுபி யோஜேதப்³ப³ங். ஜாதி பச்சயோ, ஜராமரணங் பச்சயஸமுப்பன்னந்தி பன பரியாயேன வுத்தங். அதீதம்பி அத்³தா⁴னந்தி அதிக்கந்தம்பி காலங். அனாக³தம்பி அத்³தா⁴னந்தி அப்பத்தம்பி காலங். உப⁴யத்தா²பி அச்சந்தஸங்யோக³த்தே² உபயோக³வசனங்.
Bhavojātiyā, jāti jarāmaraṇassāti ettha pana uppādaṭṭhiti saññogaṭṭhiti hetuṭṭhitīti uppādavasena yojitāni padāni jātijarāmaraṇavantānaṃ khandhānaṃ vasena pariyāyena vuttānīti veditabbāni. Keci pana ‘‘uppādāya ṭhiti uppādaṭṭhitī’’ti evamādinā nayenettha atthaṃ vaṇṇayanti. Avijjā paccayoti avijjāya saṅkhārānaṃ paccayabhāvaṃ apekkhitvā vuttaṃ. Avijjāyapi paccayasambhūtattā tassā api paccayapariggahaṇadassanatthaṃ ubhopete dhammā paccayasamuppannāti paccayapariggahe paññāti vuttaṃ. Evaṃ sesesupi yojetabbaṃ. Jāti paccayo, jarāmaraṇaṃ paccayasamuppannanti pana pariyāyena vuttaṃ. Atītampi addhānanti atikkantampi kālaṃ. Anāgatampi addhānanti appattampi kālaṃ. Ubhayatthāpi accantasaṃyogatthe upayogavacanaṃ.
46. இதா³னி நவாகாரவாரானந்தரங் தே நவாகாரே விஹாய ஹேதுபடிச்சபச்சயபதே³ஹேவ யோஜெத்வா அவிஜ்ஜா ஹேது, ஸங்கா²ரா ஹேதுஸமுப்பன்னாதிஆத³யோ தயோ வாரா நித்³தி³ட்டா². நவாகாரவாரே ஜனகஉபத்த²ம்ப⁴கவஸேன பச்சயோ வுத்தோ. இத⁴ பன ஹேதுவாரஸ்ஸ பச்சயவாரஸ்ஸ ச விஸுங் ஆக³தத்தா ஹேதூதி ஜனகபச்சயத்தங், பச்சயோதி உபத்த²ம்ப⁴கபச்சயத்தங் வேதி³தப்³ப³ங் ஏகேகஸ்ஸாபி அவிஜ்ஜாதி³கஸ்ஸ பச்சயஸ்ஸ உப⁴யதா² ஸம்ப⁴வதோ. படிச்சவாரே அவிஜ்ஜா படிச்சாதி அத்தனோ உப்பாதே³ ஸங்கா²ரானங் அவிஜ்ஜாபெக்க²த்தா ஸங்கா²ரேஹி அவிஜ்ஜா படிமுக²ங் ஏதப்³பா³ க³ந்தப்³பா³தி படிச்சா. ஏதேன அவிஜ்ஜாய ஸங்கா²ருப்பாத³னஸமத்த²தா வுத்தா ஹோதி. ஸங்கா²ரா படிச்சஸமுப்பன்னாதி ஸங்கா²ரா அவிஜ்ஜங் படிச்ச தத³பி⁴முக²ங் பவத்தனதோ படிமுக²ங் கத்வா ந விஹாய ஸமங் உப்பன்னா. ஏவங் ஸேஸேஸுபி லிங்கா³னுரூபேன யோஜேதப்³ப³ங். அவிஜ்ஜா படிச்சாதி உஸ்ஸுக்கவஸேன வா பாடோ², அத்தோ² பனெத்த² அவிஜ்ஜா அத்தனோ பச்சயே படிச்ச பவத்தாதி பாட²ஸேஸவஸேன யோஜேதப்³போ³. ஏவங் ஸேஸேஸுபி. சதூஸுபி ச ஏதேஸு வாரேஸு த்³வாத³ஸன்னங் படிச்சஸமுப்பாத³ங்கா³னங் பச்சயஸ்ஸேவ வஸேன த⁴ம்மட்டி²திஞாணஸ்ஸ நித்³தி³ஸிதப்³ப³த்தா அவிஜ்ஜாதீ³னங் ஏகாத³ஸன்னங்யேவ அங்கா³னங் வஸேன த⁴ம்மட்டி²திஞாணங் நித்³தி³ட்ட²ங், ஜராமரணஸ்ஸ பன அந்தே டி²தத்தா தஸ்ஸ வஸேன ந நித்³தி³ட்ட²ங். ஜராமரணஸ்ஸாபி ஸோகபரிதே³வது³க்க²தோ³மனஸ்ஸுபாயாஸானங் பச்சயத்தா ஜராமரணங் தேஸங் பச்சயங் கத்வா உபபரிக்க²மானஸ்ஸ தஸ்ஸாபி ஜராமரணஸ்ஸ வஸேன த⁴ம்மட்டி²திஞாணங் யுஜ்ஜதேவ.
46. Idāni navākāravārānantaraṃ te navākāre vihāya hetupaṭiccapaccayapadeheva yojetvā avijjā hetu, saṅkhārā hetusamuppannātiādayo tayo vārā niddiṭṭhā. Navākāravāre janakaupatthambhakavasena paccayo vutto. Idha pana hetuvārassa paccayavārassa ca visuṃ āgatattā hetūti janakapaccayattaṃ, paccayoti upatthambhakapaccayattaṃ veditabbaṃ ekekassāpi avijjādikassa paccayassa ubhayathā sambhavato. Paṭiccavāre avijjā paṭiccāti attano uppāde saṅkhārānaṃ avijjāpekkhattā saṅkhārehi avijjā paṭimukhaṃ etabbā gantabbāti paṭiccā. Etena avijjāya saṅkhāruppādanasamatthatā vuttā hoti. Saṅkhārā paṭiccasamuppannāti saṅkhārā avijjaṃ paṭicca tadabhimukhaṃ pavattanato paṭimukhaṃ katvā na vihāya samaṃ uppannā. Evaṃ sesesupi liṅgānurūpena yojetabbaṃ. Avijjā paṭiccāti ussukkavasena vā pāṭho, attho panettha avijjā attano paccaye paṭicca pavattāti pāṭhasesavasena yojetabbo. Evaṃ sesesupi. Catūsupi ca etesu vāresu dvādasannaṃ paṭiccasamuppādaṅgānaṃ paccayasseva vasena dhammaṭṭhitiñāṇassa niddisitabbattā avijjādīnaṃ ekādasannaṃyeva aṅgānaṃ vasena dhammaṭṭhitiñāṇaṃ niddiṭṭhaṃ, jarāmaraṇassa pana ante ṭhitattā tassa vasena na niddiṭṭhaṃ. Jarāmaraṇassāpi sokaparidevadukkhadomanassupāyāsānaṃ paccayattā jarāmaraṇaṃ tesaṃ paccayaṃ katvā upaparikkhamānassa tassāpi jarāmaraṇassa vasena dhammaṭṭhitiñāṇaṃ yujjateva.
47. இதா³னி தானேவ த்³வாத³ஸ படிச்சஸமுப்பாத³ங்கா³னி வீஸதிஆகாரவஸேன விப⁴ஜித்வா சதுஸங்கே²பதியத்³த⁴திஸந்தி⁴யோ த³ஸ்ஸெத்வா த⁴ம்மட்டி²திஞாணங் நித்³தி³ஸிதுகாமோ புரிமகம்மப⁴வஸ்மிந்திஆதி³மாஹ. தத்த² புரிமகம்மப⁴வஸ்மிந்தி புரிமே கம்மப⁴வே, அதீதஜாதியங் கம்மப⁴வே கரியமானேதி அத்தோ². மோஹோ அவிஜ்ஜாதி யோ ததா³ து³க்கா²தீ³ஸு மோஹோ, யேன மூள்ஹோ கம்மங் கரோதி, ஸா அவிஜ்ஜா. ஆயூஹனா ஸங்கா²ராதி தங் கம்மங் கரொந்தஸ்ஸ புரிமசேதனாயோ, யதா² ‘‘தா³னங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி சித்தங் உப்பாதெ³த்வா மாஸம்பி ஸங்வச்ச²ரம்பி தா³னூபகரணானி ஸஜ்ஜெந்தஸ்ஸ உப்பன்னா புரிமசேதனாயோ. படிக்³கா³ஹகானங் பன ஹத்தே² த³க்கி²ணங் பதிட்டா²பயதோ சேதனா ப⁴வோதி வுச்சதி. ஏகாவஜ்ஜனேஸு வா ச²ஸு ஜவனேஸு சேதனா ஆயூஹனா ஸங்கா²ரா நாம, ஸத்தமஜவனே சேதனா ப⁴வோ. யா காசி வா பன சேதனா ப⁴வோ, தங்ஸம்பயுத்தா ஆயூஹனா ஸங்கா²ரா நாம.
47. Idāni tāneva dvādasa paṭiccasamuppādaṅgāni vīsatiākāravasena vibhajitvā catusaṅkhepatiyaddhatisandhiyo dassetvā dhammaṭṭhitiñāṇaṃ niddisitukāmo purimakammabhavasmintiādimāha. Tattha purimakammabhavasminti purime kammabhave, atītajātiyaṃ kammabhave kariyamāneti attho. Moho avijjāti yo tadā dukkhādīsu moho, yena mūḷho kammaṃ karoti, sā avijjā. Āyūhanā saṅkhārāti taṃ kammaṃ karontassa purimacetanāyo, yathā ‘‘dānaṃ dassāmī’’ti cittaṃ uppādetvā māsampi saṃvaccharampi dānūpakaraṇāni sajjentassa uppannā purimacetanāyo. Paṭiggāhakānaṃ pana hatthe dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpayato cetanā bhavoti vuccati. Ekāvajjanesu vā chasu javanesu cetanā āyūhanā saṅkhārā nāma, sattamajavane cetanā bhavo. Yā kāci vā pana cetanā bhavo, taṃsampayuttā āyūhanā saṅkhārā nāma.
நிகந்தி தண்ஹாதி யா கம்மங் கரொந்தஸ்ஸ தஸ்ஸ ப²லே உபபத்திப⁴வே நிகாமனா பத்த²னா, ஸா தண்ஹா நாம. உபக³மனங் உபாதா³னந்தி யங் கம்மப⁴வஸ்ஸ பச்சயபூ⁴தங் ‘‘இமஸ்மிங் நாம கம்மே கதே காமா ஸம்பஜ்ஜந்தீ’’தி வா ‘‘இத³ங் கத்வா அஸுகஸ்மிங் நாம டா²னே காமே ஸேவிஸ்ஸாமீ’’தி வா ‘‘அத்தா உச்சி²ன்னோ ஸுஉச்சி²ன்னோ ஹோதீ’’தி வா ‘‘ஸுகீ² ஹோதிங் விக³தபரிளாஹோ’’தி வா ‘‘ஸீலப்³ப³தங் ஸுகே²ன பரிபூரதீ’’தி வா பவத்தங் உபக³மனங் த³ள்ஹக³ஹணங், இத³ங் உபாதா³னங் நாம. சேதனா ப⁴வோதி ஆயூஹனாவஸானே வுத்தா சேதனா ப⁴வோ நாம. புரிமகம்மப⁴வஸ்மிந்தி அதீதஜாதியா கம்மப⁴வே கரியமானே பவத்தா. இத⁴ படிஸந்தி⁴யா பச்சயாதி பச்சுப்பன்னபடிஸந்தி⁴யா பச்சயபூ⁴தா.
Nikanti taṇhāti yā kammaṃ karontassa tassa phale upapattibhave nikāmanā patthanā, sā taṇhā nāma. Upagamanaṃ upādānanti yaṃ kammabhavassa paccayabhūtaṃ ‘‘imasmiṃ nāma kamme kate kāmā sampajjantī’’ti vā ‘‘idaṃ katvā asukasmiṃ nāma ṭhāne kāme sevissāmī’’ti vā ‘‘attā ucchinno suucchinno hotī’’ti vā ‘‘sukhī hotiṃ vigatapariḷāho’’ti vā ‘‘sīlabbataṃ sukhena paripūratī’’ti vā pavattaṃ upagamanaṃ daḷhagahaṇaṃ, idaṃ upādānaṃ nāma. Cetanā bhavoti āyūhanāvasāne vuttā cetanā bhavo nāma. Purimakammabhavasminti atītajātiyā kammabhave kariyamāne pavattā. Idha paṭisandhiyā paccayāti paccuppannapaṭisandhiyā paccayabhūtā.
இத⁴ படிஸந்தி⁴ விஞ்ஞாணந்தி யங் பச்சுப்பன்னப⁴வஸ்ஸ ப⁴வந்தரபடிஸந்தா⁴னவஸேன உப்பன்னத்தா படிஸந்தீ⁴தி வுச்சதி, தங் விஞ்ஞாணங். ஓக்கந்தி நாமரூபந்தி யா க³ப்³பே⁴ ரூபாரூபத⁴ம்மானங் ஓக்கந்தி ஆக³ந்த்வா பவிஸனங் விய, இத³ங் நாமரூபங். பஸாதோ³ ஆயதனந்தி யோ பஸன்னபா⁴வோ, இத³ங் ஆயதனங். ஜாதிக்³க³ஹணேன ஏகவசனங் கதங். ஏதேன சக்கா²தீ³னி பஞ்சாயதனானி வுத்தானி. ‘‘பப⁴ஸ்ஸரமித³ங், பி⁴க்க²வே, சித்தங், தஞ்ச கோ² ஆக³ந்துகேஹி உபக்கிலேஸேஹி உபக்கிலிட்ட²’’ந்தி (அ॰ நி॰ 1.49) எத்த² ப⁴வங்க³சித்தங் அதி⁴ப்பேதந்தி வசனதோ இதா⁴பி மனாயதனஸ்ஸ விபாகபூ⁴தத்தா, தஸ்ஸ ச கிலேஸகாலுஸ்ஸியாபா⁴வேன பஸன்னத்தா பஸாத³வசனேன மனாயதனம்பி வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். பு²ட்டோ² ப²ஸ்ஸோதி யோ ஆரம்மணங் பு²ட்டோ² பு²ஸந்தோ உப்பன்னோ, அயங் ப²ஸ்ஸோ. வேத³யிதங் வேத³னாதி யங் படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணேன வா ஸளாயதனபச்சயேன வா ப²ஸ்ஸேன ஸஹ உப்பன்னங் விபாகவேத³யிதங், அயங் வேத³னா. இது⁴பபத்திப⁴வஸ்மிங் புரேகதஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ பச்சயாதி பச்சுப்பன்னே விபாகப⁴வே அதீதஜாதியங் கதஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ பச்சயேன பவத்தந்தீதி அத்தோ².
Idha paṭisandhi viññāṇanti yaṃ paccuppannabhavassa bhavantarapaṭisandhānavasena uppannattā paṭisandhīti vuccati, taṃ viññāṇaṃ. Okkanti nāmarūpanti yā gabbhe rūpārūpadhammānaṃ okkanti āgantvā pavisanaṃ viya, idaṃ nāmarūpaṃ. Pasādo āyatananti yo pasannabhāvo, idaṃ āyatanaṃ. Jātiggahaṇena ekavacanaṃ kataṃ. Etena cakkhādīni pañcāyatanāni vuttāni. ‘‘Pabhassaramidaṃ, bhikkhave, cittaṃ, tañca kho āgantukehi upakkilesehi upakkiliṭṭha’’nti (a. ni. 1.49) ettha bhavaṅgacittaṃ adhippetanti vacanato idhāpi manāyatanassa vipākabhūtattā, tassa ca kilesakālussiyābhāvena pasannattā pasādavacanena manāyatanampi vuttanti veditabbaṃ. Phuṭṭho phassoti yo ārammaṇaṃ phuṭṭho phusanto uppanno, ayaṃ phasso. Vedayitaṃ vedanāti yaṃ paṭisandhiviññāṇena vā saḷāyatanapaccayena vā phassena saha uppannaṃ vipākavedayitaṃ, ayaṃ vedanā. Idhupapattibhavasmiṃ purekatassa kammassa paccayāti paccuppanne vipākabhave atītajātiyaṃ katassa kammassa paccayena pavattantīti attho.
இத⁴ பரிபக்கத்தா ஆயதனானந்தி பரிபக்காயதனஸ்ஸ கம்மகரணகாலே மோஹாத³யோ த³ஸ்ஸிதா. ஆயதிங் படிஸந்தி⁴யாதி அனாக³தே படிஸந்தி⁴யா. ஆயதிங் படிஸந்தி⁴ விஞ்ஞாணந்திஆதீ³னி வுத்தத்தா²னி.
Idha paripakkattā āyatanānanti paripakkāyatanassa kammakaraṇakāle mohādayo dassitā. Āyatiṃ paṭisandhiyāti anāgate paṭisandhiyā. Āyatiṃ paṭisandhi viññāṇantiādīni vuttatthāni.
கத²ங் பன த்³வாத³ஸஹி படிச்சஸமுப்பாத³ங்கே³ஹி இமே வீஸதி ஆகாரா க³ஹிதா ஹொந்தீதி? அவிஜ்ஜா ஸங்கா²ராதி இமே த்³வே அதீதஹேதுயோ ஸரூபதோ வுத்தா. யஸ்மா பன அவித்³வா பரிதஸ்ஸதி, பரிதஸ்ஸிதோ உபாதி³யதி, தஸ்ஸுபாதா³னபச்சயா ப⁴வோ, தஸ்மா தேஹி த்³வீஹி க³ஹிதேஹி தண்ஹுபாதா³னப⁴வாபி க³ஹிதாவ ஹொந்தி. பச்சுப்பன்னே விஞ்ஞாணனாமரூபஸளாயதனப²ஸ்ஸவேத³னா ஸரூபதோ வுத்தாயேவ. தண்ஹுபாதா³னப⁴வா பச்சுப்பன்னஹேதுயோ ஸரூபதோ வுத்தா . ப⁴வே பன க³ஹிதே தஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கா³ தங்ஸம்பயுத்தா வா ஸங்கா²ரா க³ஹிதாவ ஹொந்தி, தண்ஹுபாதா³னக்³க³ஹணேன ச தங்ஸம்பயுத்தா. யாய வா மூள்ஹோ கம்மங் கரோதி, ஸா அவிஜ்ஜா க³ஹிதாவ ஹோதி. அனாக³தே ஜாதி ஜராமரணந்தி த்³வே ஸரூபேன வுத்தானி, ஜாதிஜராமரணக்³க³ஹணேனேவ பன விஞ்ஞாணாதீ³னி பஞ்ச அனாக³தப²லானி க³ஹிதானேவ ஹொந்தி. தேஸங்யேவ ஹி ஜாதிஜராமரணானீதி ஏவங் த்³வாத³ஸஹி அங்கே³ஹி வீஸதி ஆகாரா க³ஹிதா ஹொந்தி.
Kathaṃ pana dvādasahi paṭiccasamuppādaṅgehi ime vīsati ākārā gahitā hontīti? Avijjā saṅkhārāti ime dve atītahetuyo sarūpato vuttā. Yasmā pana avidvā paritassati, paritassito upādiyati, tassupādānapaccayā bhavo, tasmā tehi dvīhi gahitehi taṇhupādānabhavāpi gahitāva honti. Paccuppanne viññāṇanāmarūpasaḷāyatanaphassavedanā sarūpato vuttāyeva. Taṇhupādānabhavā paccuppannahetuyo sarūpato vuttā . Bhave pana gahite tassa pubbabhāgā taṃsampayuttā vā saṅkhārā gahitāva honti, taṇhupādānaggahaṇena ca taṃsampayuttā. Yāya vā mūḷho kammaṃ karoti, sā avijjā gahitāva hoti. Anāgate jāti jarāmaraṇanti dve sarūpena vuttāni, jātijarāmaraṇaggahaṇeneva pana viññāṇādīni pañca anāgataphalāni gahitāneva honti. Tesaṃyeva hi jātijarāmaraṇānīti evaṃ dvādasahi aṅgehi vīsati ākārā gahitā honti.
‘‘அதீதே ஹேதவோ பஞ்ச, இதா³னி ப²லபஞ்சகங்;
‘‘Atīte hetavo pañca, idāni phalapañcakaṃ;
இதா³னி ஹேதவோ பஞ்ச, ஆயதிங் ப²லபஞ்சக’’ந்தி. –
Idāni hetavo pañca, āyatiṃ phalapañcaka’’nti. –
கா³தா²ய அயமேவத்தோ² வுத்தோ. இதிமேதி இதி இமே. இதி இமேதி வா பாடோ².
Gāthāya ayamevattho vutto. Itimeti iti ime. Iti imeti vā pāṭho.
சதுஸங்கே²பேதி சதுரோ ராஸீ. அதீதே பஞ்ச ஹேதுத⁴ம்மா ஏகோ ஹேதுஸங்கே²போ, பச்சுப்பன்னே பஞ்ச ப²லத⁴ம்மா ஏகோ ப²லஸங்கே²போ, பச்சுப்பன்னே பஞ்ச ஹேதுத⁴ம்மா ஏகோ ஹேதுஸங்கே²போ, அனாக³தே பஞ்ச ப²லத⁴ம்மா ஏகோ ப²லஸங்கே²போ.
Catusaṅkhepeti caturo rāsī. Atīte pañca hetudhammā eko hetusaṅkhepo, paccuppanne pañca phaladhammā eko phalasaṅkhepo, paccuppanne pañca hetudhammā eko hetusaṅkhepo, anāgate pañca phaladhammā eko phalasaṅkhepo.
தயோ அத்³தே⁴தி தயோ காலே. பட²மபஞ்சகவஸேன அதீதகாலோ, து³தியததியபஞ்சகவஸேன பச்சுப்பன்னகாலோ, சதுத்த²பஞ்சகவஸேன அனாக³தகாலோ வேதி³தப்³போ³.
Tayo addheti tayo kāle. Paṭhamapañcakavasena atītakālo, dutiyatatiyapañcakavasena paccuppannakālo, catutthapañcakavasena anāgatakālo veditabbo.
திஸந்தி⁴ந்தி தயோ ஸந்த⁴யோ அஸ்ஸாதி திஸந்தி⁴, தங் திஸந்தி⁴ங். அதீதஹேதுபச்சுப்பன்னப²லானமந்தரா ஏகோ ஹேதுப²லஸந்தி⁴, பச்சுப்பன்னப²லஅனாக³தஹேதூனமந்தரா ஏகோ ப²லஹேதுஸந்தி⁴, பச்சுப்பன்னஹேதுஅனாக³தப²லானமந்தரா ஏகோ ஹேதுப²லஸந்தி⁴.
Tisandhinti tayo sandhayo assāti tisandhi, taṃ tisandhiṃ. Atītahetupaccuppannaphalānamantarā eko hetuphalasandhi, paccuppannaphalaanāgatahetūnamantarā eko phalahetusandhi, paccuppannahetuanāgataphalānamantarā eko hetuphalasandhi.
படிச்சஸமுப்பாத³பாளியங் ஸரூபதோ ஆக³தவஸேன பன அவிஜ்ஜாஸங்கா²ரா ஏகோ ஸங்கே²போ, விஞ்ஞாணனாமரூபஸளாயதனப²ஸ்ஸவேத³னா து³தியோ, தண்ஹுபாதா³னப⁴வா ததியோ, ஜாதிஜராமரணங் சதுத்தோ². அவிஜ்ஜாஸங்கா²ராதி த்³வே அங்கா³னி அதீதகாலானி, விஞ்ஞாணாதீ³னி ப⁴வாவஸானானி அட்ட² பச்சுப்பன்னகாலானி , ஜாதிஜராமரணந்தி த்³வே அனாக³தகாலானி. ஸங்கா²ரவிஞ்ஞாணானங் அந்தரா ஏகோ ஹேதுப²லஸந்தி⁴, வேத³னாதண்ஹானமந்தரா ஏகோ ப²லஹேதுஸந்தி⁴, ப⁴வஜாதீனமந்தரா ஏகோ ஹேதுப²லஸந்தி⁴.
Paṭiccasamuppādapāḷiyaṃ sarūpato āgatavasena pana avijjāsaṅkhārā eko saṅkhepo, viññāṇanāmarūpasaḷāyatanaphassavedanā dutiyo, taṇhupādānabhavā tatiyo, jātijarāmaraṇaṃ catuttho. Avijjāsaṅkhārāti dve aṅgāni atītakālāni, viññāṇādīni bhavāvasānāni aṭṭha paccuppannakālāni , jātijarāmaraṇanti dve anāgatakālāni. Saṅkhāraviññāṇānaṃ antarā eko hetuphalasandhi, vedanātaṇhānamantarā eko phalahetusandhi, bhavajātīnamantarā eko hetuphalasandhi.
வீஸதியா ஆகாரேஹீதி வீஸதியா கொட்டா²ஸேஹி. சதுஸங்கே²பே ச தயோ அத்³தே⁴ ச திஸந்தி⁴ங் படிச்சஸமுப்பாத³ஞ்ச வீஸதியா ஆகாரேஹி ஜானாதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
Vīsatiyāākārehīti vīsatiyā koṭṭhāsehi. Catusaṅkhepe ca tayo addhe ca tisandhiṃ paṭiccasamuppādañca vīsatiyā ākārehi jānātīti sambandho.
ஜானாதீதி ஸுதானுஸாரேன பா⁴வனாரம்ப⁴ஞாணேன ஜானாதி. பஸ்ஸதீதி ஞாதமேவ சக்கு²னா தி³ட்ட²ங் விய ஹத்த²தலே ஆமலகங் விய ச பு²டங் கத்வா ஞாணேனேவ பஸ்ஸதி. அஞ்ஞாதீதி தி³ட்ட²மரியாதே³னேவ ஆஸேவனங் கரொந்தோ ஞாணேனேவ ஜானாதி. மரியாத³த்தோ² ஹி எத்த² ஆகாரோ. படிவிஜ்ஜ²தீதி பா⁴வனாபாரிபூரியா நிட்ட²ங் பாபெந்தோ ஞாணேனேவ படிவேத⁴ங் கரோதி. ஸலக்க²ணவஸேன வா ஜானாதி, ஸரஸவஸேன பஸ்ஸதி, பச்சுபட்டா²னவஸேன அஞ்ஞாதி, பத³ட்டா²னவஸேன படிவிஜ்ஜ²தி.
Jānātīti sutānusārena bhāvanārambhañāṇena jānāti. Passatīti ñātameva cakkhunā diṭṭhaṃ viya hatthatale āmalakaṃ viya ca phuṭaṃ katvā ñāṇeneva passati. Aññātīti diṭṭhamariyādeneva āsevanaṃ karonto ñāṇeneva jānāti. Mariyādattho hi ettha ākāro. Paṭivijjhatīti bhāvanāpāripūriyā niṭṭhaṃ pāpento ñāṇeneva paṭivedhaṃ karoti. Salakkhaṇavasena vā jānāti, sarasavasena passati, paccupaṭṭhānavasena aññāti, padaṭṭhānavasena paṭivijjhati.
தத்த² படிச்சஸமுப்பாதோ³தி பச்சயத⁴ம்மா வேதி³தப்³பா³. படிச்சஸமுப்பன்னா த⁴ம்மாதி தேஹி தேஹி பச்சயேஹி நிப்³ப³த்தத⁴ம்மா. கத²மித³ங் ஜானிதப்³ப³ந்தி சே? ப⁴க³வதோ வசனேன. ப⁴க³வதா ஹி படிச்சஸமுப்பாத³படிச்சஸமுப்பன்னத⁴ம்மதே³ஸனாஸுத்தே –
Tattha paṭiccasamuppādoti paccayadhammā veditabbā. Paṭiccasamuppannā dhammāti tehi tehi paccayehi nibbattadhammā. Kathamidaṃ jānitabbanti ce? Bhagavato vacanena. Bhagavatā hi paṭiccasamuppādapaṭiccasamuppannadhammadesanāsutte –
‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, படிச்சஸமுப்பாதோ³, ஜாதிபச்சயா, பி⁴க்க²வே, ஜராமரணங், உப்பாதா³ வா ததா²க³தானங் அனுப்பாதா³ வா ததா²க³தானங் டி²தாவ ஸா தா⁴து த⁴ம்மட்டி²ததா த⁴ம்மனியாமதா இத³ப்பச்சயதா, தங் ததா²க³தோ அபி⁴ஸம்பு³ஜ்ஜ²தி அபி⁴ஸமேதி, அபி⁴ஸம்பு³ஜ்ஜி²த்வா அபி⁴ஸமெத்வா ஆசிக்க²தி தே³ஸேதி பஞ்ஞாபேதி பட்ட²பேதி விவரதி விப⁴ஜதி உத்தானீகரோதி ‘பஸ்ஸதா²’தி சாஹ. ஜாதிபச்சயா, பி⁴க்க²வே, ஜராமரணங், ப⁴வபச்சயா, பி⁴க்க²வே, ஜாதி…பே॰… அவிஜ்ஜாபச்சயா, பி⁴க்க²வே, ஸங்கா²ரா. உப்பாதா³ வா ததா²க³தானங்…பே॰… உத்தானீகரோதி ‘பஸ்ஸதா²’தி சாஹ. அவிஜ்ஜாபச்சயா, பி⁴க்க²வே, ஸங்கா²ரா. இதி கோ², பி⁴க்க²வே, யா தத்ரத த²தா அவிதத²தா அனஞ்ஞத²தா இத³ப்பச்சயதா. அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, படிச்சஸமுப்பாதோ³’’தி (ஸங்॰ நி॰ 2.20) –
‘‘Katamo ca, bhikkhave, paṭiccasamuppādo, jātipaccayā, bhikkhave, jarāmaraṇaṃ, uppādā vā tathāgatānaṃ anuppādā vā tathāgatānaṃ ṭhitāva sā dhātu dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā idappaccayatā, taṃ tathāgato abhisambujjhati abhisameti, abhisambujjhitvā abhisametvā ācikkhati deseti paññāpeti paṭṭhapeti vivarati vibhajati uttānīkaroti ‘passathā’ti cāha. Jātipaccayā, bhikkhave, jarāmaraṇaṃ, bhavapaccayā, bhikkhave, jāti…pe… avijjāpaccayā, bhikkhave, saṅkhārā. Uppādā vā tathāgatānaṃ…pe… uttānīkaroti ‘passathā’ti cāha. Avijjāpaccayā, bhikkhave, saṅkhārā. Iti kho, bhikkhave, yā tatrata thatā avitathatā anaññathatā idappaccayatā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, paṭiccasamuppādo’’ti (saṃ. ni. 2.20) –
ஏவங் படிச்சஸமுப்பாத³ங் தே³ஸெந்தேன தத²தாதீ³ஹி வேவசனேஹி பச்சயத⁴ம்மாவ படிச்சஸமுப்பாதோ³தி வுத்தா. தஸ்மா ஜராமரணாதீ³னங் பச்சயலக்க²ணோ படிச்சஸமுப்பாதோ³, து³க்கா²னுப³ந்த⁴னரஸோ கும்மக்³க³பச்சுபட்டா²னோ, அயம்பி ஸபச்சயத்தா அத்தனோ விஸேஸபச்சயபத³ட்டா²னோ.
Evaṃ paṭiccasamuppādaṃ desentena tathatādīhi vevacanehi paccayadhammāva paṭiccasamuppādoti vuttā. Tasmā jarāmaraṇādīnaṃ paccayalakkhaṇo paṭiccasamuppādo, dukkhānubandhanaraso kummaggapaccupaṭṭhāno, ayampi sapaccayattā attano visesapaccayapadaṭṭhāno.
உப்பாதா³ வா அனுப்பாதா³ வாதி உப்பாதே³ வா அனுப்பாதே³ வா, ததா²க³தேஸு உப்பன்னேஸுபி அனுப்பன்னேஸுபீதி அத்தோ². டி²தாவ ஸா தா⁴தூதி டி²தோவ ஸோ பச்சயஸபா⁴வோ, ந கதா³சி ஜாதிஜராமரணஸ்ஸ பச்சயோ ந ஹோதீதி அத்தோ². த⁴ம்மட்டி²ததா த⁴ம்மனியாமதா இத³ப்பச்சயதாதி ஜாதிபச்சயோயேவ. ஜாதிபச்சயேன ஹி ஜராமரணஸங்கா²தோ பச்சயஸமுப்பன்னத⁴ம்மோ ததா³யத்ததாய திட்ட²தி, ஜாதிபச்சயோவ ஜராமரணத⁴ம்மங் நியமேதி, தஸ்மா ஜாதி ‘‘த⁴ம்மட்டி²ததா த⁴ம்மனியாமதா’’தி வுச்சதி. ஜாதியேவ இமஸ்ஸ ஜராமரணஸ்ஸ பச்சயோதி இத³ப்பச்சயோ, இத³ப்பச்சயோவ இத³ப்பச்சயதா. தந்தி தங் பச்சயங். அபி⁴ஸம்பு³ஜ்ஜ²தீதி ஞாணேன அபி⁴ஸம்பு³ஜ்ஜ²தி. அபி⁴ஸமேதீதி ஞாணேன அபி⁴ஸமாக³ச்ச²தி. ஆசிக்க²தீதி கதே²தி. தே³ஸேதீதி த³ஸ்ஸேதி. பஞ்ஞாபேதீதி ஜானாபேதி. பட்ட²பேதீதி ஞாணமுகே² ட²பேதி. விவரதீதி விவரித்வா த³ஸ்ஸேதி. விப⁴ஜதீதி விபா⁴க³தோ த³ஸ்ஸேதி. உத்தானீகரோதீதி பாகடங் கரோதி. இதி கோ²தி ஏவங் கோ². யா தத்ராதி யா தேஸு ‘‘ஜாதிபச்சயா ஜராமரண’’ந்திஆதீ³ஸு . ஸோ பனாயங் படிச்சஸமுப்பாதோ³ தேஹி தேஹி பச்சயேஹி அனூனாதி⁴கேஹேவ தஸ்ஸ தஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ ஸம்ப⁴வதோ தத²தாதி, ஸாமக்³கி³ங் உபக³தேஸு பச்சயேஸு முஹுத்தம்பி ததோ நிப்³ப³த்தனத⁴ம்மானங் அஸம்ப⁴வாபா⁴வதோ அவிதத²தாதி, அஞ்ஞத⁴ம்மபச்சயேஹி அஞ்ஞத⁴ம்மானுப்பத்திதோ அனஞ்ஞத²தாதி, யதா²வுத்தானங் ஏதேஸங் ஜராமரணாதீ³னங் பச்சயதோ வா பச்சயஸமூஹதோ வா இத³ப்பச்சயதாதி வுத்தோ. தத்ராயங் வசனத்தோ² – இமேஸங் பச்சயா இத³ப்பச்சயா, இத³ப்பச்சயா ஏவ இத³ப்பச்சயதா, இத³ப்பச்சயானங் வா ஸமூஹோ இத³ப்பச்சயதா. லக்க²ணங் பனெத்த² ஸத்³த³ஸத்த²தோ வேதி³தப்³ப³ந்தி.
Uppādāvā anuppādā vāti uppāde vā anuppāde vā, tathāgatesu uppannesupi anuppannesupīti attho. Ṭhitāva sā dhātūti ṭhitova so paccayasabhāvo, na kadāci jātijarāmaraṇassa paccayo na hotīti attho. Dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā idappaccayatāti jātipaccayoyeva. Jātipaccayena hi jarāmaraṇasaṅkhāto paccayasamuppannadhammo tadāyattatāya tiṭṭhati, jātipaccayova jarāmaraṇadhammaṃ niyameti, tasmā jāti ‘‘dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā’’ti vuccati. Jātiyeva imassa jarāmaraṇassa paccayoti idappaccayo, idappaccayova idappaccayatā. Tanti taṃ paccayaṃ. Abhisambujjhatīti ñāṇena abhisambujjhati. Abhisametīti ñāṇena abhisamāgacchati. Ācikkhatīti katheti. Desetīti dasseti. Paññāpetīti jānāpeti. Paṭṭhapetīti ñāṇamukhe ṭhapeti. Vivaratīti vivaritvā dasseti. Vibhajatīti vibhāgato dasseti. Uttānīkarotīti pākaṭaṃ karoti. Iti khoti evaṃ kho. Yā tatrāti yā tesu ‘‘jātipaccayā jarāmaraṇa’’ntiādīsu . So panāyaṃ paṭiccasamuppādo tehi tehi paccayehi anūnādhikeheva tassa tassa dhammassa sambhavato tathatāti, sāmaggiṃ upagatesu paccayesu muhuttampi tato nibbattanadhammānaṃ asambhavābhāvato avitathatāti, aññadhammapaccayehi aññadhammānuppattito anaññathatāti, yathāvuttānaṃ etesaṃ jarāmaraṇādīnaṃ paccayato vā paccayasamūhato vā idappaccayatāti vutto. Tatrāyaṃ vacanattho – imesaṃ paccayā idappaccayā, idappaccayā eva idappaccayatā, idappaccayānaṃ vā samūho idappaccayatā. Lakkhaṇaṃ panettha saddasatthato veditabbanti.
த⁴ம்மட்டி²திஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Dhammaṭṭhitiñāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 4. த⁴ம்மட்டி²திஞாணனித்³தே³ஸோ • 4. Dhammaṭṭhitiñāṇaniddeso
